1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 DNA‐ protein kompleksine KROMOZOM adı verilir. REJENERASYON kopan vücut kısımlarının kendilerini ta‐ mamlayarak yeni bireylere dönüşmesi şeklidir. Canlının gelişmişlik derecesi ile REJENERASYON yeteneği ters orantılıdır. PARTENOGENEZ olayı ile erkek arı döllenmemiş yumurta‐ dan meydana gelir. KONJUGASYON bakteri ve paramesyumda gerçekleşen eşeyli üreme çeşididir. Mayoz bölünmenin profaz I evresinde gerçekleşen KROS‐ SİNG‐OVER olayı genetik varyasyona neden olur. Eşeyli ve eşeysiz üremenin birbirini takip ederek görülme‐ sine METAGENEZ denir. Yumurta ve sperm çekirdeklerinin birleşmesine DÖL‐ LENME denir. Erkek bireyin testislerinde gerçekleşen mayoz bölünmeye SPERMATOGENEZ denir. Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri ara‐ sındaki gen değişimine KROSSİNG‐OVER denir. Spermin baş kısmında bulunan ve yumurta zarının eriten enzimleri taşıyan bölünme AKROZOM adı verilir. Mitoz bölünme tek hücreli canlılarda ÜREMEYİ sağlar. DNA kendini eşlediği için bir kromozom KROMATİT adı ve‐ rilen iki ipliğe sahip olur. Sinapsis olayı sırasında, kromatitlerin birbirine değdiği noktaya KİYAZMA NOKTASI denir. Olumsuz çevre şartlarına dayanıklı bir örtüyle kaplanmış ve özelleşmiş hücrelerle yapılan üremeye SPORLA ÜREME denir. Homolog kromozomların bir araya gelerek sarmal yapma‐ sına SİNAPSİS adı verilir. Genetik bilgi bakımından farklı olan iki gametin birleşme‐ siyle gerçekleşen üremeye EŞEYLİ ÜREME denir. Ana bitkinin olgun parçacıklarının mitoz sayesinde büyüye‐ rek yeni bitkiler oluşturmasına VEJETATİF ÜREME denir. Sitoplazma bölünmesi hayvan hücrelerinde BOĞUM‐ LANMA oluşumu ile gerçekleşir. Bir anneden diğeri babadan gelen karşılıklı bölgelerinde aynı özelliği etkileyen gen bulunduran kromozomlara HO‐ MOLOG KROMOZOM denir. Sitoplazma bölünmesi bitki hücrelerinde ORTA LAMEL olu‐ şumu ile gerçekleşir. Kromozomlar en belirgin şeklini mitoz bölünmenin META‐ FAZ evresinde alırlar. Olgun spermlerin uç kısmında bulunan yumurta zarını eri‐ ten enzimleri bulunduran bölgeye AKROZOM denir. Ana canlının kendiyle aynı kalıtsal yapıda yavrular oluştur‐ duğu üreme tipine EŞEYSİZ ÜREME denir. Döllenmemiş yumurtadan erkek arı gelişimine PARTENO‐ GENEZ denir. Tomurcuklanma bir eşeyli üreme şeklidir. Y Vejetatif üreme hayvanlarda gerçekleşir. Y Sitoplazma boğumlanması hem bitki hem hayvan Y hücrelerinde gerçekleşir. Eşeyli üremede esas olaylar mayoz bölünme ve döl‐ D lenmedir. Canlılarda mayoz bölünme ile büyüme, gelişme ve Y doku onarımı sağlanır. Spermatidin sperme dönüşümü mitoz bölünme ile Y gerçekleştirilir. Hücre bölünmesinin interfaz evresinde DNA kendini D eşler. 33 Bütün canlılarda hücrelerin bölünme hızı aynıdır. Y 34 Vejetatif üreme yüksek yapılı bitkilerde görülebilir. D 35 Paramesyum konjugasyonunda karşılıklı çekirdek ak‐ D tarımı olur. 36 Bakteri konjugasyonunda birey sayısı artar. Y 37 Döllenme sonucu oluşan zigot diploittir. D 38 Mitoz hücre bölünmesi sonucu oluşan hücrelerin ka‐ D lıtsal yapısı aynıdır. 39 Mayoz bölünmede çeşitlilik sadece krossing‐over ile Y sağlanır. 40 Paramesyum konjugasyonunda mayoz, döllenme, mi‐ Y toz gerçekleşir. 1‐Bir hücrede hacim / yüzey alanı oranının artması, I. besin alımı, II. artık atımı, III. oksijen alımı olaylarından hangilerini zorlaştırdığı için hücre bölünmek zo‐ runda kalır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III E) I, II ve III D) II ve III 2‐Mitoz hücre bölünmesinin bir evresinde gerçekleşen bazı olaylar aşağıda verilmiştir. Çekirdekçik eriyerek kaybolur. Kromozomlar kısalıp kalınlaşır. Çekirdek zarı erir. Bu olaylar aşağıdaki evrelerin hangisinde gerçekleşir? B) Profaz C) Metafaz A) İnterfaz D) Anafaz E) Telofaz 3‐Eşeysiz üremede, I. döllenme, II. mitoz bölünme, III. mayoz bölünme olaylarından hangileri gerçekleşir? B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I D) I ve III E) II ve III 4‐Mayoz hücre bölünmesi ile ilgili, I. Diploit olan bütün hücrelerde gerçekleşir. II. Canlılarda çeşitliliği sağlar. III. Üreme hücrelerinin oluşumunu sağlar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 5‐Bir hücrenin hücre bölünmesi sırasında, I. DNA nın eşlenmesi, II. homolog kromozomların, karşılıklı olarak hücrenin ekvator düzleminde dizilmesi, III. sentromerlerin bölünmesi, IV. iğ ipliklerinin oluşması olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi o hücrenin mayoz bö‐ lünme geçirdiğini gösterir? A) Yalnız II B) I ve II C) II ve III D) III ve IV E) I, III ve IV 6‐Mitoz hücre bölünmesinde meydana gelen, I. sentriollerin eşlenmesi, II. DNA nın eşlenmesi, III. kromatitlerin ayrılması olaylarından hangileri mayoz I de gerçekleşmez? C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III 7‐Aşağıdakilerden hangisi eşeysiz üreme çeşidi değildir? A) Çelikle üreme B)Tomurcuklanma ile üreme C) Yaprakla üreme D) Rejenerasyon ile üreme E) Partenogenez ile üreme 8‐Eşeyli üreme, I. çeşitliliği sağlama, II. uzun sürede gerçekleşme, III. değişen ortam şartlarına uyum gücü yüksek bireyler oluşturma özelliklerinden hangileri nedeniyle eşeysiz üremeden üstün‐ dür? C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III E) I, II ve III 9‐Bölünebilen bir hücrenin yaşam döngüsünde, I. organellerin sayıca artması, II. protein sentezlenmesi, III. DNA eşlenmesi olaylarından hangileri hücrenin yaşamında yalnızca bir kez gerçekleşebilir? C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III E) I, II ve III 10‐Mitoz hücre bölünmesi sonucunda oluşan hücrelerle ilgili, I. Kalıtsal yapıları birbiri ile aynıdır. II. Ana hücre ile aynı sayıda kromozom taşır. III. Birbirleri ile aynı sayıda organel bulundurur. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 11‐Bir bitki hücresine ait mitoz bölünmenin metafaz evresinde aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşir? A) Ara lamel oluşması B) Çekirdek zarının oluşması C) İğ ipliklerinin oluşması D) Kromozomların hücrenin ekvatoral bölgesine dizilmesi E) Kardeş kromatitlerin hücrenin zıt kutuplarına çekilmesi 12‐Aşağıda verilenlerden hangisi mitoz bölünme geçiren hüc‐ relerin tümünde gerçekleşir? A) Orta lamelin oluşması B) Sentriollerin eşlenmesi C) Sitoplazmanın boğumlanması D) Sitoplazmanın iğ ipliği üretmesi E) DNA miktarının yarıya inmesi 13‐Birhücreli canlılarda mitoz bölünme, I. tür içi çeşitliliği artırma, II. büyüme ve gelişmeyi sağlama, III. neslin devamlılığını sağlama olaylarından hangilerini sağlamaya yönelik olarak gerçekleşir? C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve II 14‐Aşağıda verilen canlılardan hangisinde eşeysiz üreme ger‐ çekleşmez? A) Çilek bitkisi B) Bira mayası C) Planarya E) Kurbağa D) Mantar 15‐İnsanda mayoz bölünme ile, I. yumurta, II. deri, III. sperm, IV. kas hücrelerinden hangileri oluşturulamaz? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV