nükleik asitler
advertisement
NÜKLEİK ASİTLER bioadmin tarafından yazıldı Pazar, 04 Ocak 2009 00:00 NÜKLEİK ASİTLER Yapılarında C,H,O,N ve P bulunduran ve hücreler tarafındansentezlenen büyük organik bileşiklerdir. Görevleri genel olarak kalıtsal bilgiyi taşımak aktarmak ve hücreyi yönetmektir. Nükleik asitlerin yapı taşları Nükleotit lerdir.Bir nükleotitte Azotlu organik bir baz,5C'lu şeker ve fosfat molekülleri vardır.Yanlızca azotlu organik baz ve şekerden oluşan yapıya Nükleozit adı verilir. Baz -------Şeker--------Fosfat =Nükleotit Şimdi Nükleik asitlerin yapısındaki yapıları inceleyelim. BAZ Nükleik asitlerin yapısında iki çeşit baz bulunur. 1-PÜRİN GRUBU BAZLAR:Çift halkalı bazlardır.Bu nedenle büyük molüllerdir.İki tane bazı vardır.Adenin (A)ve Guanin (G) 2-PİRİMİDİN GRUBU BAZLAR:Tek halkalı bazlardır.Bu nedenle küçük moleküllerdir.Üç tane bazı vardır.Timin (T),Sitozin (S veya C),Urasil (U) 1/3 NÜKLEİK ASİTLER bioadmin tarafından yazıldı Pazar, 04 Ocak 2009 00:00 Kaynak:asitlerde http://www.genetiklab.com/index.php?sayfa=dersane ŞEKER Nükleik 5C'lugrubudur.H şekerler bulunur.Pentozlar Riboz ve Deoksiriboz şekerleridir. Riboz:C Oçeşitleri göre birçeşidine oksijen göre fazladır.Deoksiriboz:C 5 H 10ASİT 5+Deoksiriboza 5H FOSFORİK 10 O 4 Nükleik ortak Bazı nükleotit şunlardır. Adenin Deoksiriboz +Fosforik asit=Adenin(deoksiribo)Nükleotit 3 PO4 Urasil ++asitlerin Riboz Fosforik asit=Urasil(ribo)nükleotit Bir bağıdır. nükleik asit zincirini oluşturan nükleotitlerin birbirine sağlayan bağ Fosfodiester Nükleikasitler bulundurdukları şeker 2 ye bağlanmasını ayrılır. 2/3 NÜKLEİK ASİTLER bioadmin tarafından yazıldı Pazar, 04 Ocak 2009 00:00 1-DNA (Deoksiribo Nükleik Asit) Dna modeli Watson ve Crick tarafından ortaya konmuştur.Buna göre *İki tane iplikten oluşmuş, sarmal yapıya sahip bir moleküldür. *Adenin,Guanin,Sitozin veile timin nükleotitlerini bulundurabilir.Urasil nükleotidini bulundurmaz. *Deoksiriboz şekeri bulundurur. karşısına *Bir zincirdeki da sitozin adenin nükleotidi nükleotitinin gelir. karşısına diğer zincirde timin nükleotidi, guanin nükleotidinin için A/T =G/C=Pürin/Pirimidin=Fosfat/şeker=1 DNA birbirlerine molekülü Hidrojen oluşurken bağı bir bağlanır. zincirdeki birbirine fosfodiester, karşılıklı nükleotitler Adenin ile Timin arasında 2,Guanin ile nükleotitler sitozin arasında 3bulunur. tane zayıf hidrojen bağı bulunur. Toplam nükleotit sayısı=A+T+G+C *DNA kendini eşleyebilir.Bu olaya Replikasyon(=Duplikasyon) denir. *Ökaryot hücrelerde :çekirdek,mitekondri ve plastitlerde *Hücrelerin genetik bilgisini taşır ve sonraki nesillere aktarır. *Protein ve RNA sentezini yönetir. polimeraz ve Ligaz enzimleri tarafından sentezlenir. *Mutasyon denen kalıtsal değişikliklere uğrar. *A+T/G+C oranı türe özgüdür.İnsanda bu oran 1,52 dir. ÖRNEK SORU:4500 toplam Hidrojen bağı sayısını Nükleotitli bulunuz? bir DNA'nın yapısında 1100 guanin nükleotit varsa bu DNA daki TOPLAM NÜKLEOTİT SAYISI=A+T+G+C 4500=A+T+1100+1100 A+T=4500-2200=2300 T=2300/2=1150 A ile arasında 1150*2=2300 G ile TC arasında 1100*3=3300 TOPLAM HİDROJEN BAĞI=2300+3300=5600 RNA (RİBONÜKLEİK ASİT) 1-Sadece oluşumunu mRNA sağlayan tek iplikten katlanmaları oluşmuştur.Gerek vardır. rRNA ve gerekse tRNA ların çift zincir 2-Adenin,guanin,sitozin ve urasil nükleotitlerini bulundurur.(RNA da timin bulunmaz) 3-Riboz şekerini bulundurur. 4-Kendisini eşleyemez.DNA üzerinden sentezlenir. 5-Ökaryot hücrelerde çekirdek,mitekondri,plastitler,ribozom ve stoplazmalarda bulunabilir. 6-DNA'dan aldığı bilgiyle protein sentezini sağlar. 7-RNA polimeraz enzimiyle sentezlenir.RNaz tarafından parçalanır. 8-Miktarı hücrelerde bir RNA canlının miktarı aynı fazladır. tip hücrelerinde bile farklı olabilir.Protein sentezinin fazla olduğu 9-Görevlerine göre 3 çeşit RNA bulunur 10.Tüm RNA lar tekrar tekrar kullanılırlar 1-Mesajcı RNA(m RNA=elçi RNA=messanger RNA) en az bulunan RNA çeşididir.Toplam RNA nın %5 ini oluşturur. -Protein sentezi için gerekli şifreyle DNA dan sentezlenip, şifreyi ribozoma getirir. -Hücrede her farklı protein için farklı bir mRNA sentezlenir. 2-Taşıyıcı RNA( tRNA=Transfer RNA) *Hücredeki RNA ların %15 ini oluşturur. *Stoplazmada çözelti halinde bulunduğundan eriyebilir RNA da denir. *Görevi, protein sentezinde kullanılacak aminoasitleri ribozomun büyük alt birimine taşımaktır. *Her tRNA, bir defada sadece bir aminoasiti ribozoma taşıyabilir. *Canlılarda 20 farklı aminoasite ait, az 20üzerinde en çok 61 çeşit tRNA bulunur.(Nedenini araştırabilirsiniz!) *tRNA şekilde lar yer küçük yer çift RNA zincir lardır.tRNA yapısı gözlenmektedir. tekenzincir *Hidrojen bağı taşıyan tek RNA çeşididir. 3-Ribozomal RNA (rRNA) *Hücredeki RNA ların %75-85 ini oluşturur. *Proteinlerle birlikte ribozomun yapısını oluşturur. DNA İLE RNA'NIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1-Adenin,Guanin Sitozin bazı taşımaları. 2-Fosfat grubu(H PO 3-Nükleotitleri birbirine fosfodiester bağları.kıvrımlar yaparak yonca şeklini almıştır.Bu 3ve 4-Nükleotitlerden oluşmaları 4 )bağlayan 3/3
