Selim Prostat Büyümesi (SPB) için İlaç Tedavisi

advertisement
Hasta Bilgilendirme Formu
4
3
Selim Prostat Büyümesi (SPB) için İlaç Tedavisi
Altı çizili terimler sözlükte listelenmiştir.
Selim prostat büyümesi (SPB) tanısı konulan hastalara ilaç tedavisi önerilir. Bu tedavi, belirtiler rahatsız
edici düzeyde olduğu ve yaşam kalitesini etkilediği
zaman önerilir. Bu bölümde doktorunuzla tartışabileceğiniz değişik ilaç tedavileri açıklanmaktadır. Sizin
için en uygun tedavinin ne olduğuna birlikte karar verebilirsiniz.
Bu kararı vermede etkili olan faktörler:
•
•
•
•
•
Türkçe
Belirtileriniz
Prostatın boyutu
Tıbbi özgeçmişiniz
Ülkenizdeki mevcut ilaçlar
Kişisel tercihleriniz ve değerleriniz
SBP ile ilişkili belirtilerin tedavisinde çeşitli ilaç grupları
kullanılır:
• Bitkisel ilaçlar
• Alfa-blokerler
•
•
•
•
5 Alfa-redüktaz inhibitörleri (5ARI)
Muskarinik reseptör antagonistleri (MRA)
Fosfodiesteraz 5 inhibitörleri (PDE5)
Bu ilaçların kombinasyonları
Her bir grup ilaç farklı bir yoldan etkisini gösterir ve
farklı etki ve yan etkilere sahiptirler.
Bitkisel İlaçlar
Bitkisel ilaçlar bitki özlerinden yapılır. Çok çeşitli bitkilerin kök, çekirdek, polen, kabuk veya meyvesi tek başına veya birlikte kullanılarak bu ilaçlar yapılır. SPB’nin
tedavisinde kullanılan bitkisel ilaçlar sıklıkla şu bitkilerden temin edilir:
•
•
•
•
•
•
Kabak çekirdeği (Cucurbita pepo)
Güney Afrika yıldız otu (Hypoxis rooperi)
Afrika kuş üzümü ağaç kabuğu (Pygeum africanum)
Çavdar poleni (Secale cereal)
Amerikan bodur hurma meyvesi (Serenoa repens)
Isırgan otu kökü (Urtica diocia)
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesi (SPB) için İlaç Tedavisi
Sayfa 1 / 4
Bu bitkisel ilaçların SPB ilişkili belirtileri nasıl azalttığı çok net olarak bilinmiyor. Ne kadar etkin oldukları da net değildir.
Bitkisel ilaçların kaliteleri de büyük farklılıklar gösterebilir. Çok fazla sayıda bitkisel ilaç olduğu için, kullanımları
konusunda özel bir öneri yapılamaz. Doktorunuzun tavsiyesini almadan bitkisel ilaç kullanmamalısınız.
Bitkisel ilaçların yan etkileri hafiftir ve kullanan çoğu erkekte ortaya çıkmaz. Mide-bağırsak rahatsızlıkları (örn. şişkinlik
veya kabızlık) en sık görülen şikayetlerdir.
Alfa-blokerler
5 Alfa-redüktaz inhibitörler
Alfa-blokerler, prostatın düz kaslarını gevşeterek belirtileri ve idrar akışını iyileştiren bir grup ilaçtır. SPB’si
olan erkeklere en sık önerilen ilaç grubudur. Günümüzde 5 ana tip alfa-bloker vardır. Hepsi benzeri sonuçlar verir fakat yan etkileri yönünden farklılık gösterir:
5 alfa-redüktaz inhibitörleri (5ARI) prostatın büyümesini önleyen ve hatta küçülmesine sebep olabilen bir
grup ilaçtır. Bu ilaçlar prostat 40 mililitreden büyükse
daha etkindir ve prostat büyümesi rahatsız edici belirtilere sebep olduğu zaman reçeteyle verilir. 5ARI,
tedavi başlandıktan sonra 3 ile 6 ay içinde belirtileri
düzeltir. Bu ilaçlar üriner retansiyon riskini ve cerrahi
müdahale gereksinimini azaltabilir. Belirtileri düzeltmesi çok uzun zaman alacağı için, 5ARI, 1 yıldan
uzun süren tedavilerde önerilir.
•
•
•
•
•
Alfuzosin
Doxazosin
Tamsulosin
Terazosin
Silodosin
İlaçlar tam etkilerini genellikle birkaç haftada gösterir.
Ancak bazı erkekler tedavi başladıktan saatler veya
günler içinde düzelmeyi farkedecektir. Alfa-blokerler
prostatın boyutunu küçültmez veya büyümesini önlemez. Bazı hastalar sonuçta belirtilerinin giderilmesi
için cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyacaktır.
Alfa-blokerlerin yan etkileri hafiftir ve uzun süre
kullanılmalarına rağmen çoğu hastada herhangi bir
yan etki ortaya çıkmaz. Yan etki gözlenen hastalar
güçsüzlük (asteni), baş dönmesi ve hafif düşük kan
basıncı (hipotansiyon) bildirmektedir.
Alfa-bloker ayrıca retrograd ejakülasyona yol açabilir.
Bu sık olmayan bir yan etkidir ve tedavi sonlandırıldığı
zaman kaybolacaktır.
Alfa-blokerler gözdeki kasları da etkileyip, gevşek iris
sendromuna yol açabilir.
2 tür 5ARI bulunur ve hepsi de benzer sonuçlar verir:
• Dutasterid
• Finasterid
Bu ilaçların yan etkileri esas olarak cinsel fonksiyonlar ile ilgilidir. Bunlar ilişkinin sürdürülmesinde azalma,
erektil disfonksiyon ve boşalma problemleridir. Erkeklerin %1-2’sinde memede büyüme, meme ucunda
hassasiyet görülür ve meme kanseri bildirenler de
vardır. Yan etkiler çok sık değildir ve tedavinin kesilmesi ile kaybolur. 5ARI kullanımının prostat kanseri
riskini artırabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır. Bu
oldukça tartışmalı bir konudur ve aslında başka bir
tartışmanın konusu olmalıdır.
5ARI yan etkilerinden dolayı genellikle orta veya
şiddetli belirtileri olan hastalara önerilir.
Bu ilaçlar sıklıkla diğer ilaçlarla birlikte kullanılır. İlaç
kombinasyonları bu bölümde daha sonra tartışılacaktır.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesi (SPB) için İlaç Tedavisi
Sayfa 2 / 4
Muskarinik reseptör
antagonistleri
Erektil disfonksiyonu olan erkeklerin yanı sıra SPB
nedeniyle belirtileri olan erkekler de PDE5I ile
tedaviden fayda görebilirler.
Muskarinik reseptör antagonistleri (MRA) mesanenin
anormal kasılmalarını azaltan bir grup ilaçtır. Bu
ilaçlar genellikle aşırı aktif mesanenin tedavisi için
reçete edilir. Erkeklerde SPB’den kaynaklanan
sıkışma belirtilerine karşı fayda sağlayabilir. Mesane
tam olarak boşalamıyorsa ve idrar yapma sonrası
mesanede çok fazla idrar kalıyorsa bu ilaçlar
genellikle reçete edilmez.
PDE5I’ler baş ağrısı, baş dönmesi, hazımsızlık gibi
yan etkilere sebep olabilir. PDE5I’lerinin alfa-blokerlerden doxazosin veya terazosin gibi bazı ilaçlarla
kullanımı kontrendikedir. Özellikle kalp sorunları olan
erkeklerde de kullanımı kontrendikedir.
Birkaç MRA tipi vardır:
•
•
•
•
•
•
•
Darifenasin
Fesoterodin
Oxibutinin
Propiverin
Solifenasin
Tolterodin
Tropisyum klorid
MRA’nin yan etkileri genelde hafiftir. Bunlar ağızda ve
gözde kuruluk, kabızlık, idrar yapma güçlüğü, soğuk
algınlığı belirtileri, bulanık görme, baş dönmesidir.
Fosfodiesteraz 5
inhibitörleri
Kontrol edilemeyen tansiyon problemi olan veya böbrek yetmezliği olan erkeklerde kullanmamalıdır. PE5I
kullanımı sonrası görme kaybı yaşarsanız, doktorunuza danışınız.
PDE5I’lerin yan etkileri ve kontrendikasyonları hakkındaki şüphelerinizle ilgili olarak mutlaka doktorunuza danışınız.
İlaç Kombinasyonları
Doktorunuz size bir ilaç kombinasyonu önerebilir. En
sık kullanılan kombinasyonlar:
• Alfa-bloker ile 5ARI
• Alfa-bloker ile MRA
Fosfodiesteraz 5 inhibitörleri (PDE5I) erektil disfonksiyonun tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar ayrıca SPB ile ilişkili belirtileri de iyileştirebilir.
Bu tedavilerin amacı her iki ilacın yararının kombine
edilmesidir. Birlikte kullanıldıkları zaman bu ilaçlar
daha etkin olabilir. Ancak sıklıkla daha fazla yan
etkiye sebep olabilir. Her ilacın yan etkilerinden önceki
kısımlarda bahsedilmişti. Kombinasyon tedavisi orta
veya şiddetli belirtileri olan erkeklerde önerilir.
PDE5I’nin 3 tipi vardır
Alfa-bloker ile 5ARI
• Sildenafil
• Tadalafil
• Vardenafil
Bunlardan yalnızca Tadalafil, SPB’nin tedavisinde
Avrupa’da onay almıştır. Tedavinin masrafları, sağlık
sigortaları veya ulusal sağlık servisleri tarafından
genellikle karşılanmamaktadır.
Alfa-bloker ile 5ARI’nın kombinasyonu şu durumlarda
önerilir:
•
•
•
•
Prostat 40 mililitreden daha büyükse
PSA değeri 1.6ng/ml veya daha yüksekse
Belirtileriniz şiddetliyse
İdrar akımı çok zayıfsa
Bu kombinasyon tedavisi yalnızca uzun süreli
tedavilerde önerilir.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesi (SPB) için İlaç Tedavisi
Sayfa 3 / 4
Alfa-bloker ile MRA
Alfa-bloker ile MRA’nın kombinasyonu şu durumlarda
önerilir:
• Depolama belirtileriniz varsa (SPB’de semptomlar ve tanı bölümüne bakınız)
• Tek ilaç kullanmanıza rağmen belirtileriniz düzelmediyse
Bu bilgilendirme formu Temmuz 2013’de
güncellenmiştir.
Bu broşür AÜD Hasta Bilgilendirme Formu’nun SPB kısmıdır.
Selim prostat büyümesi hakkında genel bilgi içerir. Kişisel tıbbi
hastalığınız hakkında sorularınız varsa, doktorunuza veya
profesyonel sağlık ekibine danışmalısınız.
Bu bilgi, Avrupa Üroloji Derneği (AÜD)’nin AUD Üro-Teknoloji
Bölümü (ESUT), Europa Uomo ve Avrupa Üroloji Hemşireleri
Derneği (AÜHD) ile ortak çalışmasının ürünüdür.
Bu broşürün içeriği AÜD Kılavuzları ile aynı doğrultudadır.
Bu ve diğer ürolojik hastalıklar hakkında bilgiyi internet
sitemizde bulabilisiniz: http://patients.uroweb.org /tr
Yazarlar:
Prof. Thorsten Bach Prof. Alexander Bachmann
Prof. Christopher Chapple Prof. Louis Denis Mr. Günter Feick Prof. Stavros Gravas Dr. Hashim Hashim Prof. Rolf Muschter Dr. Cosimo De Nunzio Mr. Hans Ransdorp Prof. Jens Rassweiler Ms. Maria Russo Dr. Roman Sosnowski Prof. Andrea Tubaro Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesi (SPB) için İlaç Tedavisi
Hamburg, Almanya
Basel, İsviçre
Sheffield, İngiltere
Antwerp, Belçika
Gehrden, Almanya
Larissa, Yunanistan
Bristol, İngiltere
Rotenburg, Almanya
Roma, İtalya
Bussem, Hollanda
Heilbronn, Almanya
Orbassano, Torino, İtalya
Varşova, Polonya
Roma, İtalya
Sayfa 4 / 4
Download