İstismar ve İhmal

BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
VELİ UYUM PROGRAMI
BURSA
2015
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
İSTİSMAR VE İHMAL
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuk istismarı, 0-18 yaş grubundaki
çocuğun;
Sağlığını, Fiziksel ve Psiko-sosyal
gelişimini olumsuz etkileyen, bir
yetişkin, toplum ya da devlet
tarafından bilerek veya bilmeyerek
gerçekleştirilen
her
türlü
kötü
muameledir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ





Ekonomik istismar
Cinsel istismar
Fiziksel istismar
Duygusal istismar
İhmal
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuğun
gelişimini
engelleyici,
haklarını ihlal edici işlerde ya da düşük
ücretli iş gücü olarak çalışması veya
çalıştırılmasıdır.
Devlet
İstatistik
Enstitüsü’nün
verilerine göre 6-14 yaş grubunda
ekonomik işlerde yaklaşık 1 milyon
çocuk çalıştırılmaktadır.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuklar yaygın olarak;
 Mendil, çiçek satma , cam silme
 Gündelik ve mevsimlik geçici işlerde
 Ev işlerinde
 Sanayi işletmelerinde
 İnşaatlarda
 Pazarcılık
 Suç örgütlerinde
 Tarım sektöründe
ekonomik olarak istismar edilmektedirler.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuğun, bir yetişkin tarafından cinsel doyum
amacıyla kullanılması çocuğa yönelik cinsel istismar
olarak kabul edilir.
•Teşhircilik
•Röntgencilik
•Laf atma
•Sarkıntılık
•Irza geçme
•Irza ve namusa saldırı
•Ensest
•Cinsel sömürü amaçlı kullanım
•Çocuk pornografisi
•Çocuk fuhuşu
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocukların babalarından ayrı yaşamaları,
Annenin özellikle gece çalışmak zorunda kalması,
Baba, üvey baba ya da bakıcının çocuğun sorumluluğunu
alması,
Annenin çocukları korumakta aciz kalması ya da annenin
istismarcı baba tarafından sürekli baskı altında
tutulması,
Çocuğun anne ya da babadan yeterince sevgi almamış
olması,
Anne ya da babanın geçmişinde yaşanmış istismar
öyküsünün bulunması,
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Yanlış / Doğru
Y- Çocuklar cinsel istismarı hayal güçlerinin genişliği
nedeniyle uydururlar.
D- Çocuklar bu konuda genellikle yalan söylemezler, ilk
kural çocuğa inanmak olmalıdır.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Yanlış / Doğru
Y -Çocuklar olan biteni çabuk unuturlar.
D-Cinsel istismar çocuğun ruhsal ve fiziksel
sağlığı açısından ciddi derecede zarar
vericidir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Yanlış / Doğru
Y- Şirin ve alımlı kız çocukları, evden kaçan
çocuklar, ihmal edilmiş çocuklar potansiyel
kurbandır.
D-Kurbanlar her sosyo-ekonomik ve her
sosyo-kültürel gruptan gelebilir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Yanlış / Doğru
Y-Parklar, umumi tuvaletler, ıssız sokaklar,
karanlık yerler, boş inşaat sahaları tehlikeli
bölgelerdir.
D-Olayın olduğu yer genellikle ev, okul gibi
çocuğun içinde bulunduğu yakın çevresidir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Yanlış / Doğru
Y-İstismarcılar genellikle yaşlı ve yabancı
erkeklerle , sokaktaki perişan kılıklı
kişilerdir.
D-İstismarcılar genellikle 20-40 yaşları
arasındaki, kurban tarafından tanınan evli
ve çocuklu erkeklerdir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Cinsel istismara maruz kalan çocuklarda
gözlenen fiziksel sorunlar;
Fiziksel ve sosyal gelişimde gerilik
Uyku düzeninde bozulma,
Gece işemeleri, parmak emme
Hiçbir teşhis konulamayan karın ağrıları, baş
ağrıları veya benzeri bedensel şikayetler
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Cinsel istismara maruz kalan çocuklarda
gözlenen fiziksel sorunlar;
Fiziksel ve sosyal gelişimde gerilik
Uyku düzeninde bozulma,
Gece işemeleri, parmak emme
Hiçbir teşhis konulamayan karın ağrıları, baş
ağrıları veya benzeri bedensel şikayetler
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Cinsel istismara maruz kalan çocuklarda
yaşanan ruhsal sorunlar;
Tekrarlayıcı, rahatsız edici düşünceler,
Uykuya dalma güçlüğü,
Olayla ilgili kabuslar,
Öfke patlamaları ve saldırganlık,
Konsantrasyon güçlüğü,
Suçluluk ve utanç duyma,
İçe kapanma, depresif belirtiler,
Aileden uzaklaşma, evden kaçma,
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Cinsel istismara maruz kalan çocuklarda yaşanan
ruhsal sorunlar;
Olayı anımsatan nesnelere karşı yoğun psikolojik
sıkıntı,
Olayı anımsatan kişiler, görüntüler ve yerlerden
kaçınma,
Korku reaksiyonu,
Yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar,
Cinsel davranışlarda artma,
Okuldan kaçma, okul ve disiplin problemleri, başarıda
düşüş.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Bunu yapan anne olamaz!
6 yaşındaki çocuğun vücudunda sigara
söndürdüler. Anne ve sevgilisi gözaltında
Muğla'nın Milas ilçesinde 6 yaşındaki kıza
işkence yaptıkları iddia edilen anne ile annenin
birlikte yaşadığı
kişi gözaltına alındı.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuğun kaza dışı sebeple bir yetişkin tarafından
yaralanması ve örselenmesidir.
Bir tokattan başlayarak çeşitli aletlerin kullanılmasına
kadar devam edebilir.
En yaygın rastlanılan ve belirlenmesi en kolay olan
istismar tipidir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ







Yumuşak doku hasarları
Yanıklar
Kaynar su ile haşlanmalar
Kemik, eklem, beyin ve göz hasarları
İç organlara ait hasarlar
Zehirlenmeler
Gelişme gerilikleri
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
5 yaş grubu ikizler üzerinde yapılan araştırmada,
annesi, babası tarafından dövülen çocukların zeka
düzeyinin, huzurlu bir aile ortamı olan yaşıtlarından
düşük olduğu belirlenmiştir.
Bilim adamları, aile içi şiddetin çocukta stresi
artırdığını, bunun da beyin gelişimini olumsuz
etkilediğini düşünüyor.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Anne ya da babanın ekonomik olarak sorunlar
yaşaması
 Sosyal anlamda yetersizlik
 Dayak ve dövme kültürünün baskın olması
 Eğitim seviyesindeki düşüklük (bazı hallerde
tam tersi )
 Annenin ya da babanın istismar öyküsünün
bulunması
 Çocuğa değer verilmemesi.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuğun duygusal ihtiyaçlarını
karşılayan kişiler tarafından
çocuğa
sürekli
olarak,
tekrarlayıcı ve uygunsuz bir
biçimde karşılık verme ve tepki
göstermedir. Çocuğun kişiliğini
zedeleyici, duygusal gelişimini
engelleyici eylemlerdir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Aktif duygusal istismar: Çocuğa yönelik
uygulanan aşağılama, küçük görme gibi
davranışlar
Pasif duygusal istismar: Görmezden gelme,
aldırmama gibi çocuğun duygusal ihtiyaçlarına
karşılık vermeyen davranışlar
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Sözel saldırı (küçük düşürme, bağırma, tehdit
etme, suçlama, aşağılama gibi)
 Beklenmedik tepkiler gösterme
 Çocuğa karşı sürekli olumsuz tutum içinde
olma
 Çift mesaj içeren iletişimde bulunma
 Psikolojik ya da duygusal istismar yerine
sözel istismar tanımının kullanılması
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Çocuğun onaylanma, fark edilme, anlaşılma gibi
temel duygusal ihtiyaçlarına cevap vermeyecek
tarzda aldırmaz, donuk, hiç yokmuş gibi ya da sınır
koymayan tutum ve davranışlar
 Bir referans noktası olarak erişkini kullanan çocuğun
gündelik hayat içindeki davranış ve beklentilerine
hem sözel hem de aktif cevabı yeterli miktarda ya da
hiç vermeyen ebeveyn davranışı
 Aktif istismar davranışı kadar zararlı olabilmektedir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ







Pasif kişilik özellikleri
Kendine güven eksikliği
Antisosyal davranışlar
Fiziksel ve zihinsel gelişimi olumsuz yönde etkileme
Öğrenme güçlüğü
Dikkat dağınıklığı
Çocuğun kişiliğini ve başarısını olumsuz yönde
etkileme
 İzlerin yaşam boyu kendini gösterebilmesi
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Neredeyse her defasında fiziksel istismar ile birlikte
uygulanır.
 Çocuk ve ergenlerin en sık yaşadığı istismar şeklidir.
 Fiziksel ve cinsel istismarın tersine uzun dönemde
sonuçlarını gösterir ve psikolojik işlevselliği diğer istismar
tiplerine göre daha fazla etkileme özelliği vardır.
 İçe dönük (depresyon vs) ve dışa dönük (davranım
bozuklukları ve saldırgan davranışlar vs) davranış sorunları,
sosyal bozulma, düşük benlik algısı, intihar girişimi,
psikiyatrik tanı ve hastane yatışlarında fiziksel istismara
göre daha güçlü bir belirleyicidir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ






Çok sıkı ve katı otorite
Aşırı koruyuculuk
Sosyal ilişkiler geliştirmede kısıtlayıcı tutumlar
Aşırı ve uygunsuz eleştiri
Yaşa uygun yükümlülükler vermeme
Aşırı ilgi ya da ilgisizlik
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuğun, yaşının ve gelişim düzeyinin gerektirdiği
ihtiyaçlarının atlanması, karşılanmaması, geciktirilmesi.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Uzun cümleleri anlamama
Standart geliştirememe (tutarsızlık)
Sosyalleşme, konuşma problemleri, stereotipik hareketler
Donukluk/sevgi dilenme
Doyumu erteleyememe
Okula devam etmek istememe
Kirli, bakımsız, hava koşullarına uygun giyinmeme
Aile hakkındaki soruların yanıtını bilmeme
Zararlı maddelere maruz kalma, Zehirlenme, kazaya uğrama,
İçedönük, iletişim kurma güçlüğü
Gelişim geriliği, öğrenme güçlüğü
Terkedilme ve evden kovulma
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çocuklarına karşı ilgisiz, sevgi ve şefkatten yoksun ya da
onları açık bir şekilde reddeden anne ve babaların
yaklaşık %32’sinin çocukları suça yönelirken, İlgili, normal
bir ailede bu oranın % 17 ye gerilediği görülmüştür.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Bunun nedenleri arasında
Bu tür olayları kime ve nasıl bildireceklerini bilememe,
Bildirmenin yararlı olacağına inanmama,
Sonuçlarından çekinme;
Çok ağır olmayan durumlarda da dayağın ailede çocuğu
terbiye etmek için kullanılabilecek uygun bir yöntem
olduğuna inanma,
Aile içi durumlara karışmak istememe gibi bir çok etmen
sayılabilir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
istismar olayını geciktirmeden haber vermekle;
Çocuğa inandığınızı ispatlarsınız.
Sadece onu değil, diğer çocukları ve ailesini de korumuş
olursunuz.
İstismarın son bulmasını sağlamış ve olayın tekrarlanmasına
engel olmuş olursunuz.
Tıbbi bulguların zaman geçmeden tespitine olanak sağlayarak,
hukuki prosedürün başlamasına yardımcı olursunuz.
Uzun dönemde çocuğa gerekli desteğin ve danışmanlığın
sağlanmasında yardım etmiş olursunuz.
Her ne kadar suçlu olsa da istismarcıya da yardım görmesi için
olanak sağlamış olursunuz.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
T.C.K. MADDE 278
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Madde 278 - (1) İşlenmekte olan bir suçu yetkili
makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis
cezası ile cezalandırılır.
Madde 279 - (1) Kamu adına soruşturma ve
kovuşturmayı gerektiren bir suçun işlendiğini
göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de yetkili
makamlara bildirimde bulunmayı ihmal eden veya
bu hususta gecikme gösteren kamu görevlisi, altı
aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ









Durumdan haberdar olan herkes,
Çocuğun anne-babası,
Kanuni temsilcisi,
Öğretmeni,
Muayene eden doktor,
Komşular,
Akrabalar,
Cumhuriyet Savcısı,
Çocuğun kendisi
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Aile Mahkemeleri: Aile Hukukunu ilgilendiren
sorunlarla birlikte dava açıldığı takdirde koruma
ve diğer tedbir kararlarını almakla görevli
mahkemelerdir.
 Çocuk Mahkemeleri : Aile hukukunu ilgilendiren
davalar ve durumlar dışında koruma tedbirlerine
karar verir.
Bildirim mahkeme ve Savcılık dışında,
 Herhangi bir polis birimine de yapılabilir.
 Korunmaya muhtaç bir çocuğun varlığı halinde
SHÇEK bildirimde bulunabilirler.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Destek Hattı
0 216 4505454
Polis İmdat
155
B.E.M.Çocuk Şubesi
B. Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
B.SHÇEK Sevgi Köyü
SHÇEK
0 224 2330430
0 224 2231936-26
0 224 2157223
183 - 0312 310 24 60-80
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Çocukla yaşına uygun bir dille konuşarak iyi
iletişim kurun. Sözel öğretmen-öğrenci ilişkisi
çocuğun bilişsel yeteneklerini geliştirir.
 Olaylara çocuğun gözüyle bakıp, kendinizi onun
yerine koyabilmeye çalışın. Size çok kabul
edilemez görünen bir durum, çocuğun gözünde
tamamen farklı olabilir.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Çocuğa yaşına uygun, kabul edilebilir, kesin ve
tutarlı sınırlar çizin, belli kurallar koyun. Bunların
aşılmasını istemediğinizi kesin bir dille ifade edin.
 Çocuk sınırları aştığında ya da
uymadığında sonuçları ile yüzleştirin.
kurallara
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Çocuğa konuşma ve davranışlarınızla örnek olun.
"Lütfen, teşekkür ederim" gibi kelimelerin
kullanılmasını özendirin. Sabır, nezaket, saygı gibi
kavramları anlatarak değil davranışlarınızla
öğretin.
 Çocuğun birden fazla istenmeyen davranışı varsa
hepsini bir anda ele almayın, teker teker ilgilenin.
Bu davranışın neden sorun yarattığını açıkça
anlatın, değiştirdiğinde onu iyi davranışından
dolayı kutlayın.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
 Çocuğun olumlu davranışlarını onayladığınızı
beden dilinizle de gösterin. Bazen bir küçük
gülümseme, sırt sıvazlama ya da bir baş hareketi
uzun bir konuşmadan daha etkilidir.
 Çocuklara sorunlara çözümler üretme, sorunlarla
başa çıkma konusunda destek olun, ancak onların
yerine kararlar vermeyin. Bırakın kendi kararlarını
verip, davranışlarını kendileri belirlesinler; bu
özgüvenleri için çok gerekli bir yaklaşımdır.
BURSA VALİLİĞİ
İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
TEŞEKKÜRLER