İklim Değişikliği - Gazi Üniversitesi

İklim Değişikliği
Dr. Aslı Numanoğlu Genç
Atılım Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ?
•
•
•
•
•
•
İklimi değiştiren nedir?
Gerçekten iklim değişikliği var mı?
Var ise nasıl kanıtlıyoruz?
Bizi ne kadar ilgilendiriyor?
Bilim insanları ne kadar emin?
Ne yapılabilir?
İklimi Değişikliği’nin Nedenleri
– Güneş ışımasında farklılaşma
– Dünya’nın yörüngesi
– Hareketli kıtalar
– Volkanik patlamalar
– Sera gazları
Artan sera gazı miktarı ısının daha fazla
“Greenhouse
effect”
tutulmasına yol açmaktadır.
• n nb
Sera gazları
Sera Gazları
Nitrous oxide
Carbon dioxide
Methane
Water
Sulfur hexafluoride
1900’lü yılların başında İsveçli
bilimadamı Svante Arrhenius
çılgın bir öngörüde bulundu.
O ve meslektaşları karbon
döngüsünü CO2’de kaya
aşınması, volkanik patlamalar
ve okyanus emilimi sonucu
oluşan değişimleri
değerlendirerek
araştırıyorlardı.
Ancak bir başka etkene daha
bakmaya karar verdiler:
İNSAN
Atmosferde bulunan karbon iki katına
çıktığında, Dünyanın ısısının 5-6°
artacağını, ancak bunun binlerce yıl
süreceğini öngördüler (1896).
1908’de sözü geçen araştırmanın kitabı
basıldığında, Arrhenius tahminlerini
gözden geçirdi ve süreyü yüzlerce yıl
olarak düzeltti.
ANCAK bunun iyi birşey olacağını
düşündü. (Ne de olsa Stockholm çok da
sıcak bir şehir değildi).
Arrhneius 1903 yılında Kimya alanında
Nobel kazandı ancak karbon ile ilgili
hesaplamaları çok duyulmadı.
Bugün birçok bilimadamı insan-kaynaklı
küresel ısınmanın gerçekleştiğini
düşünüyor.
Isınma doğal olabilir mi?
Gerçek mi?
Etkiler: Kar ve Buz
Grinnell Glacier, Glacier National Park
1900 and 2008
Yağış üzerine etkiler
Ekosistemler üzerine etkiler
Nasıl biliyoruz?
Günümüz gözlemleri
Computer models
Aspen, CO Forecast:
Partly cloudy today
High : 28°F
Low: 13°F
Increasing clouds
over night. Colder
tomorrow.
Bizi endişelendirmeli mi?
Deniz suyu seviyesi tahminleri:
•60 cm.: A.B.D.’de 26,000 km2 alan sular
altında
•90 cm: Miami sular altında
•Aşınma, sulak alan ve tatlı su
kaynaklarının kaybı
• Dünya nüfusunun yarısından fazlası kıyı
alanlarında yaşamakta.
Ancak aşırı avcılık ve küresel ısınmanın da
etkisiyle son yıllarda bu göçte bir hızlanma
olması dikkat çekici.
Öyleki Mersin Körfezinde bazı ağlarda
yakanan balıkların %80’inden fazlasını
yabancı türler oluşturuyor.
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü, Mersin
Türkiye’de durum
• Son 50-60 yıllık dönemde dağ buzullarında yılda
yaklaşık 10 metrelik geri çekilme gözlenmiştir
[Sarıkaya, 2011].
• Son 40 yıllık dönemde karla beslenen nehirlerde tepe
akımları bir hafta mertebesinde erkene kaymıştır [Yücel,
2013].
• Türkiye’yi çevreleyen denizlerde deniz seviyesi
yükselmektedir [Demir, 2005].
Demir, Coşkun., Yıldız, Hasan., Cingöz, Ayhan., ve Simav, Mehmet. 2005. Türkiye Kıyılarında Uzun Dönemli Deniz Seviyesi Değişimleri, 13 sayfa, V. Ulusal Kıyı
Mühendisliği Sem- pozyumu, 5-7 Mayıs, Bodrum.
IPCC. 2013. “Working Group I Contribution to the IPCC Fifth Assessment Report.” Climate Change 2013: The Physical Scien- ce Basis, Summary for
Policymakers. Geneva: IPCC Secretariat. http://www.climatechange2013.org
Sarıkaya, Mehmet Akif. 2011. “Türkiye’nin güncel buzulları.” Fiziki Coğrafya Araştırmaları: Sistematik ve Bölgesel (içinde), İstanbul: Türk Coğrafya Kurumu
Yayınları, 6: 527-544.
İsmail, Yücel., Güventürk, Abdülkadir., ve Şen, Ömer Lütfi. 2013. “Climate change impacts on snowmelt runoff for mountainous regions of eastern Turkey”,
Journal of Hydrology
Bilim insanları ne kadar emin?
The IPCC (Hükümetler Arası İklim Paneli)
RAKAMLARLA COP21
•
•
•
•
•
•
2°C - COP21’in küresel sıcaklık artışı hedefi
40.000 - Toplam katılımcı sayısı
196 - Katılan tarafların sayısı
3.000 COP21’de görev yapacak kişi sayısı
11.000 Zirvede görev yapacak polis sayısı
0 - Şimdiye kadar iklim değişikliği konusunda gerçekten
yasal olarak bağlayıcı ve küresel anlaşma sayısı
• 170 milyon Euro - COP21’e harcanacak toplam bütçe
• % 30 - Küresel ısınma bu seviyelerde devam ederse, bu
yüzyıl bitmeden kaybedilecek biyoçeşitlilik oranı
• 1 metre - Mevcut yolda devam edersek, 2100’e kadar su
seviyesinin yükselebileceği rakam
COP 21 Kararları
• Anlaşmaya katılan ülkelerin küresel sıcaklık
artışını yüzyılın sonuna kadar 2 derecenin
altında tutmak için çaba sarf etmesi gerekiyor.
Sıcaklık artışının 2 derece ile sınırlandırılması,
karbon emisyonunun yüzde 40 ila 70
seviyesinde azaltılması anlamına geliyor.
• Ülkeler iklim zirvesinde alınan kararlar
hakkında ne aşamada olduklarını her beş yılda
bir göstermek zorunda. Buna göre ilk
raporlama 2020'de olacak.
COP 21 Kararları
• Anlaşmayla birlikte sera gazı emisyonunu
azaltacak ve sürdürülebilir kalkınmaya destek
verecek bir mekanizma kurulması da kabul
edildi.
• Anlaşmaya imza atan 195 ülke, emisyon
kısıtlamalarını ölçmek ve gözlemlemek için bir
yapı oluşturacak.
• Anlaşma, gelişmiş ülkelere gelişmekte olan
ülkelerin kirliliği azaltmasında finansal destek
sağlamasını zorunlu tutuyor.
İklim bilimciler ne düşünüyor?
Teşekkür ederim…