sermaye

BNKA 502
FİNANSAL YÖNETİM
Doç.Dr.Nesrin Özataç
2012-2013 Bahar Dönemi
Birinci Bölüm
Finansal Amaç,Finans Fonksiyonu,
Finansal Çevre
İçindekiler
1.Finansman Nedir?
2.Finansal Yönetimin Amaçları
3.Firmanin Organizasyonu ve Biçim Alternatifleri
4.Faiz Oranları ve Değişkenleri
5. Beklenen Getiri ve Risk Arasındaki ilişkiler
6. Finansal Yönetim ve Diğer Bilim Dalları
2
1.Finansman Nedir?
• Finans- para, fon, sermaye
• Finansman- para ve sermaye tedariki
• Finansal yonetim- ihtiyaç duyulan fonların
•
uygun sartlarda tedarikini ve bunlarin etkin
yönetilmesi
Fon- kişilerin veya firmalarin yapacakları
işlemlerde ihtiyaç duydukları para ve para
benzerleri
• Sermaye – firmalarin belirli bir amaç için
ihtiyaç duydukları ve faaliyetlerine tahsis
ettikleri fon (özsermaye ve borç
sermaye)miktarıdır.
3
1.1.Finansman Alanları
1.1.1.Finansal Yönetim- Bir organizasyonun bir
değeri nasıl devam ettirebileceği konuları
üzerine yoğunlaşır. (bkz.s.5)
1.1.2.Finansal Yatırımlar-
sabit sermaye
mallarını(capital budgeting) ve menkul
değerlerı ( investments)kapsar.
1.1.3.Finansal Piyasalar ve Aracılar- fon
arz edenler ve fon talep edenlerin bir araya
geldigi pazarlar ve bu pazarlarda faaliyet
gosteren kurum ve kurulusları içermektedir.
4
1.1.1.Finansal Yönetim
• Firmanin yapısı ve planlaması nasıl olmalı?
• Yapılacak yatırım karlı mı?
• Firmanın butçesi nasil hazırlanacak ve
yürütülecek?
• Firmanin günlük faaliyetler icin yeterli fon
kaynaklarına sahip mi?
• Kasada ne miktar nakit ve stokta ne miktar
mal bulundurulmalı?
• Satış politikaları? Sağlanacak krediler?
• Risk ve getiri oranları nasıl dengede
tutulacak?
5
İŞLETMELERİN AMAÇLARI
 Mal ve hizmet üreterek toplum refahını arttırmak
 İşletmede istihdamı sürekli kılmak
 İşletmenin sürekliliğini sağlamak
 Üretimi ve satışları arttırmak
 İşletmenin piyasa payını arttırmak
 İşletmenin büyümesini sağlamak
 İşletmenin karını maksimum yapmak
 İşletmenin cari piyasa değerini maksimum yapmak
6
İŞLETME TÜRLERİ
 Şirket Nedir?
İki veya daha fazla girişimcinin ortak iktisadi bir
gayeye erişmek için emek, para ve mallarını bir
sözleşme ile birleştirerek meydana getirdiği
ortaklığa ŞİRKET denir.
 Şirketler, sorumlulukları bakımından şahıs ve
sermaye şirketleri olarak ikiye ayrılır:
7

ŞAHIS
ŞİRKETLERİ
Ortakları sınırsız sorumlu olan şirketler şahıs şirketleridir:
1. Adi Şirketler
Adi ortaklıklar, iki ya da daha fazla kişinin ticari faaliyette
bulunmak üzere bir araya gelerek oluşturdukları ortaklıklardır.
-Avantajları Nelerdir?
 Adi şirketlerin en önemli avantajı düşük maaliyetlerle ve kolayca
kurulabilmesidir.
-Dezavantajları Nelerdir?
 Sınırsız Sorumluluk (Finansal Kriz durumunda her ortak kendi
payı ile değil, işletmenin tüm borçlarından sınırsız olarak
sorumludur.
 İşletme yaşamında sınırlılık
 İşletmeye büyük miktarlarda fon sağlamada zorluk
 Ortaklık hakkının transferindeki güçlük
8
2. Kolektif Şirketler
Bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla
hakiki şahıslar arasında kurulan ve ortaklardan
hiçbirinin sorumluluğu şirket alacaklarına karşı taahhüt
edilmemiş olan şirkettir.
- Şirketin ömrü, ortaklar arasındaki anlaşmanın
devamının sağlanmasına bağlıdır.
- Bu ortaklık türünde fon sağlama olanağı ortakların elde
edebilecekleri olanakların toplamı kadardır.
3. Adi Komandit Şirketler
Bir ticari işletmeyi işletmek üzere bir ticaret unvanı
altında kurulan ve alacaklılara karşı ortakların bir
bölümünün sınırlı bir bölümünün sınırsız olarak
sorumlu olduğu ortaklıklardır.
9
 Ortakları sınırlı sorumlu olan sermaye payları
bölünmüş şirketler sermaye şirketleridir.
1. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit
Şirketler
Adi Komandit ortaklığa benzer olan bu ortaklıkta
sınırlı sorumlu ortaklar olarak birkaç kişinin daha
yer almasıdır. Sorumluluğun sınırlandırılması ortak
bulmada kolaylık sağlaması dışında fazla bir yarar
sağlayamamaktadır.
10
2. Limited Şirketler
Limited ortaklıklar en az iki en çok elli ortakla
kurulabilen, ortakların sorumluluğu koydukları
sermaye ile sınırlı olan bir ortaklık türüdür.
-
Limited şirketlerde en az sermaye miktarı 5.000 TL
olarak belirlenmiştir.
-
Limited ortaklıklarda ortaklar yalnızca koydukları
sermayeyle sorumlu olduklarından, tüm varlıklarını
riske atmak istemeyenlere önemli bir ortaklık türü
olarak görülmektedir.
-
Limited ortaklıklar hisse senetleri gibi tahvil ihraç
edemezler. Bu nedenle artan iş hacmine paralel
olarak yeni ortakların alınması ya da başka
finanslama olanaklarının sağlanması oldukça güçtür.
11
3. Anonim Şirketler
Kendisine ait bir ünvanının olduğu, sermayesinin
belirli ve paylara bölünmüş olduğu, borçlarından
dolayı ortakların sorumluluğu sadece konulan
sermaye ile sınırlı olduğu bir ortaklıktır.
-
Anonim şirketler en az 50.000 TL sermaye ile
kurulabilmektedir.
-
Anonim şirkette ortakların sorumlulukları şirkete
koymayı taahhüt ettikleri sermayeyi getirmeleri ile
son bulmaktadır.
-
Bir anonim şirketi kurulması için en az beş ortağın
bulunması gerekir.
12
4. Halka Açık Anonim Ortaklıklar (Halka Açık
Şirketler)
5. Sermaye Piyasası Kanununa göre (SPK) hisse
senetleri halka arz edilen şirketlerle, ortak sayısı 250yi
aşan veya 250yi aştığı belirlenen şirketler halka açık
şirket olarak kabul edilmektedir.
- Halka Arz: Sermaye piyasası araçlarının satın alınması
için her türlü yoldan halka çağrıda bulunularak halkın
bir anonim ortaklığa katılmaya veya kurucu olmaya
davet edilmesi, hisse senetlerinin borsalar ve
teşkilatlanmış diğer piyasalarda devamlı işlem
görmesi, halka açık anonim ortaklıkların sermaye
artırımları dolayısıyla hisse senetlerinin satışını ifade
etmektedir.
13
1.1.2.Finansal Yatırımlar
Yatırım bilimi ; firmanın dışında bulunan yatırımcılar
açısından meydana gelen finansal işlemleri inceler.
Yatırımcı, firmalara ait hisse senetlerini ve tahvilleri yani
menkul değerleri almak, onlar uzerinden yatırım yapmak
istediği zaman gerekli fonları temin eder ve bunları satın
alır. Böylece bir taraftan yatırımcı elindeki fonlardan getiri
sağlarken, diğer taraftan firmalar veya kamu kurumları
ihtiyaç duydukları fonları finansal piyasalardan temin
etmiş olurlar.
14
1.1.3.Finansal Piyasalar ve Aracılar
•
•
Fon arz edenlerle fon talep edenlerin bir araya
geldigi ve kaşıliklı değişimin yapıldığı yerlere
finansal piyasalar denir. Örnek verecek olursak,
fiziki varlık pazarları, finasal varlık pazarları, spot
pazarlar ve gelecek pazarlar, para ve sermaye
pazarları, mortgage(ipotek)ve tüketici kredi
pazarları, uluslararası ve yerel pazarlar,birincil
pazarlar ve ikinci pazarlar, özel pazarlar ve kamu
pazarları…
Finansal kurumlar, finansal olaylara iştirak eden
kurum ve kuruluşlardır. Örneğin, ticari bankalar,
sigorta sirketleri, emekli sandiklari,yatırım
fonları,kredi birlikleri…
15

Bir ekonomide
fonları talep
edenler, fonları arz
edenler, bunlar
arasında fon
akımlarını
düzenleyen
kurumlar, akımı
sağlayan araç ve
gereçler, bunları
düzenleyen hukuki
ve idari kurallardan
oluşan yapıya
FİNANSAL
SİSTEM denir.
16
Finansal Sistemi 5 temel
unsur oluşturmaktadır;
1) Fon arz edenler (Tasarruf Sahipleri)
2) Fon talep edenler (yatırımcılar-tüketiciler)
3) Yatırım ve finansman araçları
4) Yardımcı kuruluşlar
5) Hukuki ve idari düzen
17
FİNANSAL PİYASA
ÇEŞİTLERİ
 Piyasalar vade açısından yaklaşıldığında para ve
sermaye piyasaları olarak ikiye ayrılır:
 Para Piyasası vadesi en fazla bir yıl kadar fon arz ve
talebinin karşılaştığı piyasalardır.
- İşletmeler genellikle kısa süreli varlıklarının
(hammadde, yardımcı madde, malzeme ve işçilik)
finansmanında para piyasasından faydalanırlar.
- Bankalardan sağlanan krediler, senet iskontosu, senet
teminatı gibi yöntemlerle işletmelerin kısa vadeli nakit
ihtiyaçları karşılanır.
18
 Sermaye Piyasaları vadesi bir yılı aşan fon arz ve
talebinin karşılaştığı piyasalardır.
 İşletmelerce bu piyasalardan sağlanan fonlar
genellikle orta ve uzun süreli varlıkların
finansmanında kullanılır.
 Finansal piyasalar örgütlenme durumu dikkate
alındığında; örgütlenmiş ve örgütlenmemiş
finansal piyasalar olarak sınıflandırılabilir.
 Özellikle ticari bankalar, örgütlenmiş para
piyasasının en önemli kurumlarıdır.
 Örgütlenmiş para piyasasının temel özelliği bir
düzen içinde çalışmak durumunda olmasıdır.
19
 Banka sistemi dışında kalan kişi ve kuruluşlar da
işletmelere fon sağlamaktadır.
 Bu piyasalar örgütlenmediği için, denetimi ve
gözetimi güç olmaktadır.
 Örgütlenmemiş para piyasasının en tipik örneği
tefeci piyasalarıdır.
 Para piyasasının yeterli düzeyde gelişmediği
ülkelerde bu tür piyasaların ağırlığı artmaktadır.
20
 Sermaye piyasaları konusunda diğer bir sınıflandırma ise
menkul değerlerin ihraç durumuna göre yapılan
sınıflandırmadır. Bu sınıflandırma birincil ve ikincil
piyasalar şeklinde yapılmaktadır;
 Birincil piyasa, kurumların fon sağlamak amacıyla
menkul kıymetlerini ilk defa ihraç ettiklerinde fon arz
edenlerle karşılaştıkları piyasalardır.
 İkincil piyasalar, daha önce çıkarılmış menkul
kıymetlerin işlem gördüğü piyasalardır. İkincil
piyasaların en önemli kurumları menkul kıymetler
borsaları ve finansal aracı kuruluşlardır.
 Spot Piyasalar, Ödemenin ve teslimin hemen yapıldığı
piyasalardır.
 Vadeli piyasalar, önceden belirlenmiş bir fiyattan,
gelecekteki bir zamanda ödemenin ve teslimin yapıldığı
piyasalardır.
21
SERMAYE PİYASASININ ETKİNLİĞİ İÇİN
GEREKEN KOŞULLAR
 Ekonominin sağlıklı ve istikrarlı olması
 Piyasada fiyatlar etkin bir biçimde değişmeler
gösterebilmelidir. Riski yüksek olan menkul değerlerin
getirileri yüksek, riski düşük olanların getiri oranları da
düşük olmalıdır
 Piyasada bilgi akışı hızlı ve kesintisiz olmalıdır.
Yatırımcılar, doğru bilgiye kısa sürede ve düşük
maliyetlerle ulaşabilmelidirler
 Piyasada işlem maliyetleri düşük olmalıdır; yatırımcılar
düşük maliyetlerle finansal varlıkları alıp satabilmelidirler
 Piyasada yatırımcılar rasyonel hareket etmelidirler
22
SERMAYE PİYASASININ GELİŞEBİLMESİ İÇİN
GEREKEN KOŞULLAR
 Ekonomide tasarruf düzeyinin yükselmesi
 Özel ya da kamu işletmelerinin uzun süreli fonlara ihtiyaçlarının
olması
 Menkul değerlere yatırım yapılmasına uygun ortamın olması
 Çok sayıda halka açık anonim ortaklıkların olması
 Sermaye piyasasında aracılık yapacak aracı kurumların
gelişmiş olması
 Halka açıklanacak bilgileri izleyecek, onaylayacak, yatırım
analizleri yapabilecek kişi ve kurumların olması
 Sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde
çalışmasını sağlayacak yasal düzenlemelerin olması
23
1.2.Finansal Araçlar (Menkul Değerler)
1.2.1.Para Piyasası Menkul Değerleri
 Hazine ve Kamu Bonoları: 1,3,6ay,max.1 yıl, iskonto
edilerek satılır.
 Finansman Bonoları: 1-270 gun vadeli borç senetleri,
banka garantisi veya aracığı ile çikartılır
 Mevduat sertifikaları ve Banka Kabulleri:
(MS)6 ay veya 5 yil arasında bankalar tarafindan düzenlenir
ve üzerinde yazılı miktarlarin ödenmesini taahüt eder. (BK)
ihracat ve ithalatcılar tarafindan kullanılan kısa vadeli kredi
sağlayan senetlerdir.
24
1.2.2.Sermaye Pazari Menkul Degerleri
*Tahviller
*Hisse Senetleri
*Varliga Dayali Menkul Kiymetler(VDMK)
*Gelir Ortakligi Senetleri
*Imtiyazli Hisse Senetleri
*Turev Urunu Menkul Degerler; swap,
opsiyon sozlesmeleri, forward(vadeli)
sozlesmeleri, gelecek sozlesmeleri
25
1.3.FİNANSAL YÖNETİMİN AMAÇLARI
KAR MAKSIMIZASYONU DEGIL!!!
ORTAK REFAH SEVIYESININ MAKSIMIZASYONU
SOSYAL AMACLAR
26
İŞLETMENİN CARİ PİYASA
DEĞERİNİ MAKSİMİZE ETME
 İşletmenin cari Pazar veya piyasa değerini maksimize
etme ya da hissedarların varlıklarını (servetlerini)
maksimize etme amacı, işletmenin gelecekte beklenen
gelirlerinin şimdiki değerinin maksimum edilmesidir.
 Hissedarların gelecekte elde edecekleri gelirler;
periyodik dividant ödemeleri ya da hisse senetlerinin
satışlarından elde edilecek gelirlerdir.
 İşletmelerin piyasa değeri hisse senedi ihraç etmiş
işletmeyse hisse senetlerinin fiyatlarıyla ölçülür.
27
FİNANSAL YÖNETİM VE DİĞER
DİSİPLİNLER
 MUHASEBE
Finans yöneticisi işletmenin nakit akışıyla yakından
ilgilenmektedir. Bu yüzden nakit akışlarının saptanmasında
muhasebe verilerinden faydalanmak gerekir.
 EKONOMİ
Finans yöneticisi yatırım kararlarını alabilmek için para ve
sermaye piyasasındaki değişimleri takip etmelidir.
 PAZARLAMA, ÜRETİM VE KANTİTATİF YÖNTEMLER
Finans yöneticisinin pazarlamada yapılacak yeni ürün
geliştirmenin ve yeni pazarlama yöntemlerinin, işletmenin
öngörülen nakit akışlarına ve sermaye harcamaları üzerine
olacak etkilerini düşünmesi gerekir.
28
FAİZ ORANLARI
 FAİZ NEDİR?
- Faiz, nakdi sermayenin belirli bir süre için kullanımı
karşılığı olarak sermaye sahibine ödenen bedel olarak
tanımlanır.
- Faizin üretimde kullanılan sermayenin bedeli olarak
dört ayrı görevi bulunmaktadır;
1) Faiz, üretim faktörü olan sermayenin bedelidir.
2) Faiz, makro dengeyi sağlayan önemli bir faktördür.
3) Faiz, para talebini ve likidite tercihini etkileyen önemli
bir faktördür.
4) Faiz bir maliyet unsurudur.
29