Periyodik Tablo

Periyodik
Tablo
Elementleri artan atom numaralarına ve
tekrar eden fiziksel kimyasal özelliklerine
göre sınıflandırır.
•
1828 Berzelius elementleri sembolize etmek için harfleri
kullandı.
•
1829 Döbereiner bazı üçlü elementlerin benzer
özellikleri olduğunu gördü Cl – Br - I,
Ca – Sr - Ba
•
1864 Newlands bilinen elementleri atom ağırlıklarına
göre sıralayınca, elementlerin özelliklerinin kendisinden
önceki yada sonraki sekizinci elemente benzediğini
tespit etti.
•
1869 Lothar Mayer ve Dmitri Mendeleyev birbirlerinden
bağımsız olarak bilinen 60 kadar element içi periyodik
tablo geliştirdiler.
•
1896 William Ramsay soy gazları keşfetti.
•
1913 Henry Moseley, X ışınlarını kullanarak
elementlerin atom numaralarını belirlemiştir.
Mendeleyev Periyodik Tablosu
•
Elementlerin atom ağırlıkları ve tekrar eden benzer özelliklerine
göre Periyodik Tablo yapmıştır. Henüz keşfedilmemiş
elementler için tabloda boş yer bırakmış, bazı bilinmeyen
elementlerin özelliklerini belirtmiştir.
Modern Periyodik Tablo
•
•
•
Elementler artan atom numaralarına göre tekrar eden
özellikleri göz önüne alınarak sınıflandırılırlar.
Periyot: yatay satırlar periyot adını alır. 7 periyot vardır.
Grup: düşey kolonlar grup adını alır ve aynı gruptaki
elementler benzer özellikler gösterir.
Aşağıdakilerden
ismidir?
Nobelyum
Mendelevyum
Lavrensiyum
Dubniyum
Aynştaynyum
Kaliforniyum
Amerikyum
Polonyum
Fransiyum
Kripton
Neptunyum
hangileri
element
HCl’ in kaynama noktası: -84.9oC ve HI’ün
kaynama noktası: -35.4oC’dir. Buna göre
HBr’in kaynama noktasını yaklaşık olarak
tahmin ediniz?
PH3’ün kaynama noktası: -87.4oC ve
SbH3’ün kaynama noktası: -17.1oC’dir.
Buna göre AsH3’ün kaynama noktasını
tahmin ediniz?
Atom yarıçapı (büyüklüğü): atomun merkezi ile son
yörüngesindeki elektron bulutları arasındaki uzaklık olarak
düşünülmekle beraber, komşu iki atomun çekirdekleri
arasındaki
uzaklığın
yarısı
olarak
tanımlanır.
-Kovalent yarıçap -Metalik yarıçap
-Van der waals yarıçapı
- iyonik yarıçap
Aşağıdaki iyonları beklediğiniz yarıçap
artışına göre sıralayınız, sıranızı izah ediniz
a) Li, K, Na
b) b) Se2-, Rb+, Br -
c) c) O2-, F -, N 3-
İyonlaşma enerjisi: gaz halindeki nötr bir atomdan bir
elektron uzaklaştırmak için verilmesi gereken enerji,
I= Rh x Zetkin2 / n2
Elektron ilgisi: gaz halinde nötral bir atomun bei elektron
alması sırasında açığa çıkan enerji
I = RH
Zetkin2
n2
Zetkin = Z – S
• Aşağıdakileri
iyonlaşma
sıralayınız.
artan
enerjilerine
• i) 14Si, 16S , 12Mg
• ii) 8O, 9F, 16S
birinci
göre
Elektronegatiflik: bir atomun kimyasal bağda
elektronları çekme yeteneği
a k b karbon 12 atomunun kütlesinin
Atomik kütle 1/12 si olarak kabul edilir ve rakamsal
olarak
birimi
1,66054 x 10 ^ -24 gram a eşittir.
Ortalama
Atom kütlesi
Bir elementin ortalama atom kütlesi
elementin doğal izotoplarının atom
kütlelerinin ağırlıklı ortalamasıdır.
Ağırlıklı atom ortalaması her bir
izotopun atom kütlesinin bağıl bolluğu ile
çarpılıp toplanması ile bulunur.
Karbonun doğal izotoplarının bulunma yüzdeleri
98.892% 12C (kütlesi 12 akb) ve 1.108% 13C (kütlesi
13.00335 akb) olduğuna göre C elementinin ortalama
atom kütlesini hesaplayınız.
(0.98892)*(12 amu) + (0.01108)*(13.00335 amu) = 12.011 amu
Soru: Magnezyum atomunun doğal izotoplarını
doğada bulunma yüzdeleri ve kütleleri aşağıdaki
gibidir. Mg un ortalama atom kütlesini hesaplayınız.
23,985 %78,99
24,986 %10,00
25,983 %11,01
Atom Ağırlığı
Bir elementin
ortalama atom
kütlesi atom
ağırlığı olarak ta
isimlendirilir.
Molekül
Ağırlığı
Moleküldeki
atomların atom
ağırlıkları
toplamıdır.
Formül ağırlığı
Bir bileşiğin
formülündeki
atomların atom
ağırlıkları
toplamıdır.
Avagadro Sayısı
12g 12C atomunun içerdiği atom sayısıdır ,
NA = 6.022137 x 1023
Mol Kavramı
1 mol elemen/bileşik Avagadro sayısı kadar atom veya
molekül içerir.
CCl4 ün molekül ağırlığını hesaplayınız
(C :12.01 Cl : 35.45)
=(C un atomik kütlesi) + (4x Cl ün atomik
kütlesi)
= 12.01 +4 x 35.45
=153.8
Kimyasal Formül
Basit formül
Bileşikler sembolize eder. Kimyasal
formül;
-bileşikte bulunan elementleri
-her bir elementin sayısını gösterir
Molekül formülü
Yapısal Formül
Bileşikteki atomların Bir
moleküldeki Atomların birbirlerine
birbirine oranının en atomların
gerçek nasıl
bağlandığını
küçük değerde ifade sayısını gösterir.
gösterir
eder.
Moleküler Bileşiklerin Formüllerinin Yazılması
Bileşiğin Yüzde
Bileşimini Kullanarak
Yakma Analizleri
Yüzde Bileşim
• Bileşiğin 100gramında ki elementlerin
gram miktarını gösterir.
Basit Formül Bulma
•
Elementlerin Bileşik içinde verilen kütle oranları mol
sayısına çevirilir
•
Herbir elementin mol sayısı, bulunan mol sayıları
içindeki en küçük mol sayısına bölünür
•
Elde edilen rakamlar ile basit formül yazılır
(rakamlar tam sayı olmalıdır, bunun için uygun katsayı
ile carpma yapılır)
Soru: bir organik bileşiğin yapısında kütlece %40,00
Karbon, %6,66 hidrojen ve %53,34 oksijen vardır.
Bileşiğin kaba formülü nedir?
Soru: 25gramında 6,64g K, 8,84g Cr ve
9,52g Oksijen içeren bileşiğin basit formülü
nedir?
Basit formülden Molekül formülü Bulma
• Eğer bir bileşiğin basit formülü ve bileşiğin mol
ağırlığı biliniyorsa, molekül formülü bulunabilir.
Basit formülün ağırlığı x katsayı =
mol ağırlığı
Soru: laktik asit C-H-O atomlarından oluşur. Bir laktik
asit örneği yapılan analiz sonucu 25,200gramı
10,085g C, 13,440g oksijen içerdiğine ve laktik asitin
mol kütlesi 90,0g olduğuna göre laktik asidin molekül
formülünü bulunuz.
Yakma Analizlerinden Molekül
formülü Bulma
5gram etilalkol yakıldığında 9,55g CO2 ve
5,87g H2O oluşmaktadır. Etil alkolün basit
formülü nedir?