Dostlarımız

DOSTL ARIMIZ
Dostlarımız sizi
hasta etmesin
Hayvanlardan insanlara
bulaşan 110 çeşit hastalık
var. Evcil hayvanlardan
geçen hastalıklar sınırlı
olsa da dikkat etmek şart.
Özellikle hassas ve alerjik
yapısı olan çocukların
hasta olmaması için
hayvanların bakımı ve
aşılarının düzenli
yapılması gerekiyor.
40 İSMMMO YAŞAM
ILGIN ŞENYÜZ
Evcil dostlarımızın çocukların ruh sağlığı için
olumlu katkıları olduğu bir gerçek… Çoğu zaman
çocuklara iyi bir oyun arkadaşı olan dostlarımız, onların iletişim güçlerini ve sorumluluk duygularını geliştirir. Buna karşın, eve yeni bir hayvan alacaklar,
“Evde hayvan beslemek, çocukların sağlığına zarar
verir mi?” endişesini sık sık duyarlar. Özellikle aileye
yeni bir bebek katılacaksa, ebeveynlerde bu endişe daha da artar. Aslında aileler kaygılanmakta haksız değiller. Nihayetinde hem evcil hem de evcil olmayan hayvanlardan insanlara bazı hastalıklar geçebiliyor. Hayvanlardan bulaşan hastalıklara “zoo-
noz hastalıklar” deniyor. Genel olarak hayvanlardan
insanlara 110 çeşit hastalığın bulaştığı tahmin edilse de bugüne kadar Türkiye’de bu kapsamda 50 çeşit hastalığa rastlandığı biliniyor. Ancak evcil hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar daha sınırlı…
Evimizi paylaşan dostlarımızın zaten aşı ve bakımlarını yaptırdığımız müddetçe bu tür riskleri minimize
edebiliriz.
KUŞLARA DİKKAT!
Evet nadiren de olsa evcil hayvanlardan çeşitli enfeksiyon hastalıkları bulaşabiliyor. Bunların başında da psitakoz geliyor. Bu enfeksiyon genellikle
kurumuş kuş dışkılarının bulunduğu yerdeki hava-
MART-NİSAN 2011
nın solunmasıyla bulaşıyor ve zaatüreye yol
açabiliyor. Yüksek ateş, kuru ve balgamlı
öksürük, göğüste ağrı ve balgamdaki renk
değişikliği en temel belirtileri. Bu belirtiler
görüldüğünde mutlaka bir doktora gitmek
gerekiyor. Bu hastalık riskini azaltmak
için eve papağan ve muhabbet kuşu alırken sağlıklı olanlarını seçmeye çalışmak şart.
Evcil hayvanlardan en sık geçen
enfeksiyon hastalıkların başında ‘kist hidatik'
geliyor. Bu hastalık başta karaciğer olmak
üzere tüm sinir sistemlerini etkileyebiliyor.
Kedi ve köpeklerden geçen mikroplardan biri de; pasteurella multocida… Tırmalama, ısırma ya da kedi ve köpeklerin salyalarından geçen bu mikrop, kimi
zaman tırmalanan yerde apse, kimi zaman
da kemik ve eklem enfeksiyonlarına sebep
olabiliyor. 24 saatten daha kısa bir sürede
akıntılı iltihaplarla kendini gösteriyor.
KEDİ TIRMIĞI HASTALIĞI
MART-NİSAN 2011
110 ÇEŞİT ZOONOZ VAR
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre hayvanlardan insanlara geçen tam 110 çeşit hastalık bulunuyor.
İnsanlardan hayvanlara geçen ‘zoonoz hastalıklar’ genellikle üç yolla geçiyor. Bunlar, dokunma,
tozlu havanın solunması, burun ve ağız akıntısı. Ayrıca zoonoz hastalıkların bakteriyel, viral, paraziter olarak da üçe ayrıldığını belirtelim.
Bakteriyel zoonozların başında buruselloz geliyor. Çeşitli organlarda yanma yapan bu hastalık “Malta humması" olarak da biliniyor. Hastalık insanlara genellikle et, süt ve süt ürünleriyle
geçiyor. 1-3 haftalık bir kuluçka döneminden sonra; düşkünlük, sindirim bozuklukları, terleme ve
dalgalı formda ateşle kendini gösteriyor. İlerlediğinde ise; kalp, akciğer, dalak, testis, uterus ve sinir sistemi gibi organları etkiliyor.
Viral zoonozların en hızlı bilineni ise sığır çiçeği ile kuduz. Sığır çiçeği, havyan yemlerinden
ve gübrelerinden geçiyor. Bu hastalığa yakalanan insanların memeleri üzerinde lezyonlar oluşabiliyor. Kuduz, kuduz mikrobu taşıyan bir hayvanın ısırmasıyla bulaşıyor. Ayrıca hasta hayvanın salyasının deri üzerindeki açık bir yaraya temasında da hastalığın bulaşabildiğini belirtelim.
Paraziter zoonozlar arasında toxoplazma ile kripto sporodioz, en bilinen hastalıklar olarak
dikkat çekiyor. Toxoplazma, veteriner kontrolünde olmayan kedilerden geçiyor. Özellikle küçük çocukların ve gebe kadınların sokak kedilerinden uzak durması gerekiyor. Kripto sporodioz ise yeni
doğan kuzu ve buzağılarda oluşan ishalle ortaya çıkıyor. İnsanlar dışkı ile temas ettiklerinde hastalık bulaşabiliyor. Kusma, ateş, ince ve kalın bağırsak yangınları, genel bir düşkünlük, karın ağrısı, ishal, terleme ve baş ağrısının hastalığın karakteristik belirtileri olduğunu belirtelim.
DOSTL ARIMIZ
Yine evcil dostlarımızın tırmalama,
ısırma ve salyalarından geçen ‘kedi tırmığı hastalığı’ da çocuklarda görülebiliyor. Göz,
ağız ve vücutta bulunan bazı yaralarla kendini gösteriyor. Özellikle yavru kedilerden
bulaşma ihtimali fazla… Daha çok vücudun bir bölgesinde kabuklu bir iltihapla ya
da ağrılı lenf beziyle belirti veriyor. Örneğin
eldeki iltihap ya da koltuk altında ağrılı bir
beze bu hastalığın habercisi olabiliyor.
Günümüzde gerek çocukların gerekse
büyüklerin muzdarip olduğu konulardan biri
de alerjiler… Alerjiye dostlarımız da neden olabilir. Özellikle en fazla alerjiye neden olan hayvan kedi olarak biliniyor. Kedi
ve köpeklerin deri döküntüleri ve salyalarının bulaştığı tüyleri astım, alerjik rinite ve
egzamaya neden olabiliyor. Kuş tüylerinin
arasında barınan akarlar, alerjik yapısı olan
çocuklara zarar verebilir. Bu nedenle en azından çocukların yatak odasına hayvanların
girmemesini sağlamaya çalışın.
İSMMMO YAŞAM 41