PH–113 Evcil Kanaryada (Serinus canaria domestica) DNA-Eşey Tayini Didem Molla, Sıla Toksöz, Zeynep Yurtkuran, Banu Avcıoğlu Dündar Biyans Biyolojik Ürünler Ar-Ge Danışmanlık Ltd.Şti., [email protected] Amaç: Çalışmada, kuşlardaki W ve Z kromozomları üzerinde bulunan kromo-helikaz-DNA bağlayıcı (chromo-helicase-DNA binding, CHD) geni kullanılarak evcil kanaryalarda erken evrede ve zarar verilmeden eşey belirlenmesi amaçlanmaktadır. Gereçler ve Yöntemler: Ankara’daki kanarya yetiştiricilerinden çeşitli yaş evresindeki evcil kanaryalardan birkaç adet tüy alınmıştır. Tüylerin deriye bağlanan kısmından 2-5 mm boyunda kesit alınmış ve birkaç parçaya bölünerek proteinaz K çözeltisinde eriyinceye kadar bekletilmiştir. Ardından, fenol-kloroform-isoamilalkol yöntemiyle DNA izolasyonu yapılmıştır. P2 (Griffiths, R ve Tiwari, B. 1995) ve P8 [Griffiths ve ark., 1998) primerleri kullanılarak PCR yapılmış ve bant farklıklıkları agaroz jelde gözlemlenmiştir. Ayrıca, kanaryaların CHD gen sekansını bulmak ve özgü primer çifti tasarlamak için, yakın türlerin CHD gen dizileri karşılaştırılmış ve dejenere primerler tasarlanmıştır. PCR’la çoğaltımın ardından, T/A klonlama vektörüne klonlanarak, DNA dizi analizi yapılmıştır. Bulgular: Kökeni kesin olarak bilinen iyi durumdaki dökülmüş tüylerden de, PCR için yeterli miktarda ve kalitede DNA elde edilebilmekte ve eşeyi doğru olarak gösterebilmektedir. P2 ve P8 primer çifti, agaroz jelde gözlemlemeyi zorlaştıracak yoğunlukta, ancak beklenilen boya yakın olmak üzere erkek kuşlarda tek, dişi kuşlarda çift bant vermiştir. Bunun üzerine, İspinozgiller (Fringillidae) ailesine ait CHD gen parçaları taranmış ve yakın akraba türlere ait diziler sıralanarak dejenere primer tasarlanmıştır. Sonuç ve Tartışma: Kanaryalara ait herhangi bir CHD gen dizisine rastlanmamıştır. Papağangillerin CHD geniyle eşey belirlenmesinde oldukça iyi sonuç veren P2 ve P8 primer çiftinin kanaryada PCR optimizasyonunda güçlükler yaşanabilmektedir. İspinozgillere yönelik olarak tasarlanan dejenere primerlerle PCR’la çoğaltımın ardından, T/A klonlama vektörüne klonlanarak, DNA dizi analizi yapılacaktır. Anahtar Kelimeler: Evcil kanarya, Serinus canaria domestica, “chromo-helicase-DNA binding” geni, CHD, W kromozomu Teşekkür: Gökhan Canlı ve Özgün Sözüer’e katkılarından dolayı teşekkür ederiz. 1418 21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 03–07 Eylül 2012, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye http://www.ubk2012.ege.edu.tr