elk-101 ölçme - Batman Üniversitesi

T.C.
BATMAN ÜNİVERSİTESİ
TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ
ELEKTRİK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ
2010 – 2011 EĞİTİM YILI DERS İÇERİKLERİ
1.YARIYIL
MATEMATİK–1 (4+0+0) 4
Gerçek ve kompleks sayılar, polinomlar 2. Dereceden bir bilinmeyenli denklemler . Köklü, kesirli
denklemler ve 2.‘ye dönüşebilen denklemlerin çözümü. 2. Derece denklemlerde kök katsayı bağıntıları ve
eşitsizliklerin çözümü, determinant ve lineer denklemlerin çözümü, düzlemde doğru denklemi, vektörler,
logaritma.
FİZİK–1 (2+0+2) 3
Vektörler, bileşke ve bileşenler, mekaniğin temel birimleri, kuvvet, denge, Newton’un 1. Kanunu,
Newton’un 3. Hareket Kanunu, sürtünme, bir kuvvetin momenti, dengenin 2 şartı, ağırlık merkezi
problemleri. Doğrusal hareket , hız , ivme bağıntıları , ortalama hız . Newton’un 2. Kanunu , uygulamalı
düzlemsel hareket , kütle, ağırlık, genel çekim kanunu. Eğik atış, dairesel hareket, açısal hız ve açısal ivme,
sabit açısal ivmeli hareket, merkezci kuvvet ve problemler. İş ve enerji, güç, impuls ve momentum, dönüş
hareketi ve kinetik enerjisi. Coulomb kanunu, elektrik yükleri, değme ile yüklenme, iletkenler ve yalıtkanlar,
bir iletken tesiri ile yükleme, elektrik alanı ve kuvvet çizgileri, iletken içindeki yükler. Elektrik potansiyel
enerjisi, potansiyel farkı, yüklü kürenin potansiyeli, iş ve enerji prensipleri. Ohm kanunu, akım ve direnç,
Joule kanunu. Doğru akım devreleri, devre denklemleri, güç.
KİMYA (2+0+2) 3
Kimyada Temel Kavramalar ve Madde Element, bileşik, karışım ve bazı kimyasal kavramlar, önemli
kimya kanunları, Lavoistler, Proust, Dalton, Avagadro vs., Atom ağırlığı, molekül ağırlığı, atom-gr ,
molgram, SEMBOLLER , FORMÜLLER , DENKLEMLER ve BİLEŞİKLER : semboller , formüller ,
denklemler , ağırlıkça bileşim, % bileşim, basit formül, molekül formülünün tayini, elementlerin değerlikleri,
iyon ve molekül yapısı, değerlik kavramı, bileşik formüllerin yazılışı ve adlandırılması, redoks
denklemlerinin denkleştirilmesi, Stokiyometri. ATOMUN YAPISI ve PERİYODİK CETVEL :atom
çekirdeği, izotopluk, element, akımın elektron yapısı, kuantum sayıları ve yörünge, periyodik sistem,
iyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi. ORGANİK KİMYA : organik bileşiklerin sınıflandırılması,
hidrokarbonlar (alkanlar, alkenler, alkinler), heteroalifatikler (alkoller, eterler, aldehitler, ketonlar, asitler,
esterler ), aromatik bileşikler.
TEKNİK RESİM (2+0+0) 2
Tasarım ve konstrüksiyon bürosu organizasyonu, donanım ve takımların tanıtılması. Çizgi, yazı ve
rakamlar. Temel geometrik çizimleri. Perspektif çizim metodları. Ölçek ve ölçülendirme çeşitleri, kurallar ve
uygulamalar. Görünüş çıkarma teknikleri ve yardımcı görünüş çıkarma metodları ve uygulamalar. Kesit
görünüş alma teknikleri ve özel makina parçalarının kesit görünüş alma uygulamaları. Toleranslar, yüzey
pürüzlülüğü ve yüzey işaret uygulamaları.
ELEKTRİK-ELEKTRONİK ÖLÇMELERİ (2+0+2) 3
Genel kavramlar, temel ilkeler; hata, gecikme, etki. Hataların sınıflandırılması ve birleştirilmesi.
Akım, gerilim ve gücün ölçülebilen değerleri: ani, ortalama, tepe ve efektif değer. Aktif güç, reaktif güç
tanımları ve ölçümleri. Sapmalı ölçü aletleri: genel özellikler, elektrodinamik aletler (watmetre, voltmetre ve
ampermetreler). Ölçü sınırlarının değiştirilmesi: şönt, ön-direnç, zayıflatıcı, gerilim bölücü. Denkleştirme
yöntemi, voltmetre ve ampermetrenin ölçeklenmesi, kendi kendini ayarlayan denkleştirici ve sayısal ölçme
kavramı. Direnç, kapasite ve endüktans ölçümü. Doğru ve alternatif akım köprüleri, ekranlama ve
topraklama.
2. YARIYIL
MATEMATİK-II (4+0+0) 4
Tek değişkenli fonksiyonun Tanım ve Çeşitleri. Limit, fonksiyonlarda süreklilik, Türevin tanımı;
Cebirsel, kapalı, Trigonometrik Ters trigonometrik, üslü ve logaritmik fonksiyonları türevleri. Türevin
limitleri uygulanması, fonksiyonlarda artan ve azalan olma ile max, min problemleri, Grafik çizimleri.
Diferansiyel ve integral; Belirsiz integral kuralları, Belirli integral ve integralle alan ve hacim hesapları.
FİZİK-II (2+0+2) 3
Mıknatıslık, mıknatıslık alanı, iletkenlere etkiyen kuvvetler, kapalı bir devreye etkiyen kuvvet,
Galvonometre, ampermetre ve problemler, bir akımın magnetik alanı, doğru ve uzun bir iletkenin meydana
getirdiği magnetik alan, indüksiyon elektromotor kuvveti, hareketten doğan e.m.k, Faraday kanunu, Lenz’s
kanunu. Sığa ve dielektriklerin özellikleri, kondansatörler, yüklü bir kondansatörün enerjisi, dielektrik
katsayısı. Alternatif akım; alternatif akım seri devresi, etkin değerler rezonansı, transformatör problemleri.
ELEKTRİK TESİSAT TEKNOLOJİSİ (2+0+2) 3
İletken ve kabloların uygun ölçüleri ve seçimleri. Topraklama teknikleri, elektrik işleri ile ilgili yasa
ve kurallar. Tesisat planları çizimi ve belgelendirilmesi. Tesisat ve şematik diyagramların okunması. Elektrik
tesisatlarında kullanılan malzemeler.
ELEKTROTEKNİK (2+0+2) 3
Elektrikte kullanılan temel kavramlar, akım, gerilim, direnç, ohm kanunu, iş, güç, enerji ve kazanç
denklemleri. Pasif devre elemanlarının d.a. daki davranışları, devre elemanlarının seri, paralel ve karmaşık
bağlantıları, temel devre kanunları, EMK ve kapalı devre denklemleri, magnetik alanların yük ve akımlara
etkisi, ölçü aletleri(döner çerçeveli), akımların magnetik alanları , Biot Sawart teoremi ve uygulamaları,
amper kanunu ve amperin tanımı, indüksiyon, EMK, Faraday ve Lenz kanunlarının uygulamaları. Alternatif
ve doğru akım jeneratörleri.
3. YARIYIL
MESLEK MATEMATİĞİ-I (2+0+0) 2
Nokta fonksiyonları, çok değişkenli skaler fonksiyonlar. Kısmi türev ve tam diferansiyel. Bileşik
fonksiyonlar. Kapalı fonksiyonlar. Tekil noktalar ve diskriminant eğrileri. Fonksiyonel determinant ve
bağımlılık. Değişken dönüşümü. Çok değişkenli fonksiyonlarda Taylor, Mac Laurin formül ve serileri,
serbest ve bağlı ekstremum doğrultuya göre türev işlemi. Parametreye bağlı integraller, parametreye göre
türetme ve integrasyon. Vektörel fonksiyonlar, limit, süreklilik ve integrasyon eğim, yönlendirme ve
döndürme kavramları. Diferansiyel denklemler.
DEVRE ANALİZİ-I (3+0+2) 4
Direnç, endüktör ve kapasitörün çalışma prensipleri. Akım ve gerilim. Temel yasalar. DA devreleri.
Akım ve gerilim kaynakları. Bağımlı kaynaklar. Çevre akımları, Thevenin, Norton, Milmen ve
süperpozisyon teoremleri. RL, LC, RC ve RLC devrelerinin geçici ve kararlı durum analizleri. Devre
teoremleri, DA devre çözüm teknikleri, 1. ve 2. mertebeden devreler. Bilgisayarlı devre analizi uygulamaları,
hata tespiti ve düzeltme teknikleri.
ELEKTRONİK-I (3+0+2) 4
Katılarda kristal özellikleri ve enerji bandları. İletkenlik. PN Eklem diyod çeşitleri. BJT, FET,
MOSFET; CMOS; UJT. 4 Katmanlı ( p-n-p-n) tek ve çift yönlü devreler. Negatif iletkenlik mikrodalga
cihazları. Lazer tipleri. Entegre devre teknolojisine giriş. Yarıiletken diyot çeşitleri. Eklem diyot
karakteristikleri ve diyot devreleri. Doğrultucular, kırpıcılar ve katlayıcılar. DA güç kaynakları. Transistör
çeşitleri (BJT, FET, MOSFET) ve karakteristikleri. Transistörde besleme ve termal kararlılık. Transistör
modelleri. Küçük sinyal, düşük frekanslarda transistör yükselticilerinin analizi. Alan etkili transistörler,
çalışma karakteristikleri ve devre uygulamaları. MOSFET'ler çeşitleri ve çalışma karekte-istikleri, çok katlı
yükselteçler, kararlılık ve geri besleme. LS yükselteçleri, kazanç hesapları. Diferansiyel yükselteçler,
işlemsel yükselteçler, geri besleme ve kararlılık teknikleri. Osilatörler.
ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ-I (3+0+0) 3
Vektör analizi ve koordinat sistemlerinin tekrarı, kulon kanunu ve elektrik alan şiddeti, elektrik akısı
ve akı yoğunluğu, elektrik potansiyeli ve potansiyel enerji, potansiyel enerji ve elektrik yükü arasındaki
ilişkiler, gauss kanunu, elektrik alanı içindeki iletkenler ve yalıtkanlar, gradyan, diverjans ve del operatörü,
kapasitörler ve depo edilen enerji, elektron ve elektrik akımının yükle ilişkisi, akım yoğunluğu.
BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA (2+2+0) 3
İşletim sistemi kavramı ve türleri ( Windows, DOS, UNIX v.s. ) makine dili, programlama ve derleyiciler.
Temel algoritmalar ( sıralama, en büyük, en küçük olanı bulma, v.s. ) paket programlar.
4. YARIYIL
MESLEK MATEMATİĞİ-II (2+0+0) 2
Çok katlı integraller, çeşitli koordinatlarda değişken dönüşümü. Eğrisel integraller. Yüzey
integralleri. Geometrik mekaniksel uygulamalar. Diferansiyel denklemlerde genel tanımlar, çözümlenebilen
birinci dereceden diferansiyel denklem tipleri. Yaklaşık çözüm yöntemleri, n. Mertebeden lineer diferansiyel
denklemler hakkında genel bilgiler. Sabit katsayılı lineer diferansiyel denklemler. Euler diferansiyel
denklemi, sabit katsayılı lineer denklem sistemleri, operatörler yöntemi. Kısmi türevli diferansiyel
denklemlere bazı örnekler. Seriler. Fark denklemleri.
ENDÜSTRİYEL ÖLÇME TEKNİĞİ (2+0+2) 3
Genel kavramlar, hataların sınıflandırılması ve ölçülmesi, sıcaklık ölçülmesi, nem ölçümü, gerilme
ölçümü, ivme ölçümü, doğrusal ve açısal yer değiştirim ölçümü, akışkanların basınç ve hızlarının ölçümü,
seviye ölçümü, motor devrinin ve pozisyonunun ölçümü, logaritmik diferansiyel, foto transdüserler, yakınlık
algılayıcıları, güvenlik amaçlı sensörler, robotik sensörler, kimyasal sensörler.
DEVRE ANALİZİ-II (3+0+2) 4
Sinüsoidal akım, gerilim ve fazör diyagramları, sinüsoidal kararlı durum analiz teknikleri, AA de
güç, üç fazlı sistemler, ortak endüktans ve transformatör. Rezonans. Laplace dönüşümü ve devrelere
uygulanması, transfer fonksiyonları, devrelerin frekans tepkisi, Fourier yöntemleri. Dört uçlu devreler ve bu
devrelerin giriş-çıkış empedansları, zayıflatıcılar (bastırıcılar) filtre ve çeşitleri. Durum değişkenlerinin
analizi.
LOJİK DEVRELER (2+0+0) 2
Analog ve sayısal işaret tanımları, iki olasılıklı mantık, iki tabanlı sayı sistemi, iki tabanlı kodlama
düzenleri, hexadesimal, BCD sayısal sistemleri, AS2 kodu, boul cebri, lojik kapı tanımları, AND, OR,
NAND, NOR, EXOR, EXNOR tanımları, doğruluk tablosu, lojik ifadelerin oluşturulması, sadeleştirme
yöntemleri, Karnaugh haritası, AND-OR ile gerçekleştirme, OR-AND ile gerçekleştirme, ardışıl lojik devre
tanımı, multivibratörler, flip-flop devreleri, JK flip-flop, D flip-flop çalışma tablosu anlatımı, flip-flop ile
oturulan sayıcı düzenleri, ripple counter, senkron sayıcı, Binary counter, ondalık sayıcı ve tüm devre
örnekleri, shift-register tanımı ve örnekleri. Endüstriyel uygulamalar: Timer, sayıcı, decoder düzenleri.
ELEKTRONİK-II (3+0+2) 4
Kuvvetlendiriciler hakkında temel kavramlar. Transistörlü kuvvetlendiriciler; kutuplama ve termal
kararlılık. Ortak emiterli devre. Emiter çıkışlı devre. Ortak beyzli devre. Diferansiyel kuvvetlendirici. Çok
katlı kuvvetlendiriciler. İşlemsel kuvvetlendirici yapıları ve modelleri; düşük frekans güç kuvvetlendiricileri.
Dijital işlem blokları; bipolar transistörlü kapılar, MOS transistörlü kapılar. DA besleme devreleri. Geri
besleme prensipleri. Osilatörler. Yüksek frekanslarda BJT ve FET. Çok katlı yükselteçler. Bode çizimleri.
DA, RC ve trafo bağlı yükselteçler. Güç yükselticileri. Fark alıcı yükselteçler. İşlemsel yükselticiler. Geri
beslemeli yükselticiler ve osilatörler. BJT ve Opamp regüleli güç kaynaklarının tasarımı. Yükselteçlerde
gürültü.
ELEKTROMANYETİK ALAN TEORİSİ-II (3+0+0) 3
Manyetizma prensipleri, mıknatıslığın açıklanması, mıknatıs çeşitleri, manyetik özelliklerine göre
malzemelerin sınıflandırılması. Ampere ve Biot-Savart Kanunları, manyetik alanın temel öğeleri, manyetik
devreler ve uygulamaları, manyetik alan içinde bulunan iletkene etkiyen kuvvet, manyetik alanın etkileri,
Faraday kanunu, elekromanyetik endüksiyon ve çeşitleri, manyetik enerji ve manyetik kuvvetler. Self ve
karşıt endüktans kavramları. Maxwel denklemleri. Elektrik devreleri ile manyetik devrelerin karşılaştırılması
ve benzerlikleri.
5. YARIYIL
ELEKTRİK MAKİNALARI-I (3+0+2) 4
Manyetik devreler. Bir fazlı, üç fazlı ve oto trafoları. Transformatörlerin bağlantı türleri. Ölçü
trafoları. Elektromekanik enerji dönüşüm prensipleri ve bunların dinamik denklemleri. DA makinaları,
kararlı durum analizi ve performansı, DA makina dinamikleri ve kontrolu, doğrultucu devre prensipleri,
yarıiletkenli kontrol sistemleri.
ENERJİ ÜRETİMİ (2+0+2) 3
Enerji Kaynakları ve bu kaynakların elektrik enerjisi üretiminde kullanılması. Hidroelektrik, Termik,
Nükleer, Rüzgar, Dizel, santrallerin yapısı, çalışması ve özellikleri. Güneş Pilleri, Yakıt Pilleri ve Santraller.
KUMANDA TEKNİKLERİ (2+0+2) 3
Kontaktörler, manyetik ve termik kesiciler, elektromekanik elemanlar. Sınır anahtarları, röleler,
selenoidler, basınç anahtarları, zaman roleleri, termostatlar, manyetik anahtarlar, valfler. DA motorlar ve
asenkron motorlara yolverme teknikleri. Kontrol devreleri. Motorların başlatılması, durdurulması, frenleme,
yön değiştirme, hız kontrolü, çok kademeli hız kontrolü, karışık kontrol devrelerinin incelenmesi, merdiven
diyagramları, akış diyagramları, uygun algılayıcıların seçimi, kumanda ve güç devrelerinin çizimi, çeşitli
kumanda devrelerinin tasarımı. Programlanabilir lojik kontrolör (PLC) ve bunlarla yapılan kontroller.
Kapasitif yolvermeli motorlar, pistonlar, pinomatik ve hidrolik motorları.
OTOMATİK KONTROL (2+0+2) 3
Otomatik kontrolün prensipleri ve tarihi gelişimi, kontrol sistemlerinin elektrik, mekanik, hidrolik,
pnömatik bileşenleri ve karakteristikleri, açık ve kapalı çevirim kontrol sistemlerinde kullanılması, transfer
fonksiyonu ve analizi, PID elemanlarının incelenmesi, kontrol sistemlerinin blok diyagramları ve blok
diyagramlarının indirgenmesi, işaret akı diyagramları ve Mason kazanç formülü, uygulamaları, grafların
tanımı ve graf matrislerinin kontrol sistemlerinde kullanılması.
NÜMERİK ANALİZ (2+0+0) 2
Sayısal, reel aritmetik, değer hesabı, interpolasyon. Newton-Raphson, ortay vb. kök bulma
yöntemleri, nümerik türev alma ve integrasyon. En küçük kareler yöntemi, eğri uydurma yöntemleri, Spline
fonksiyonları, adi diferensiyel denklemler, Runge-Kutta. Lineer denklem takımlarının çözümü. Gauss
indirgeme, Gauss Seidel yöntemleri. Nümerik hata analizi. Doğrusal denklem sistemleri. İnterpolasyon.
Sayısal türev ve integrasyon. Adi diferansiyel denklemlerin çözümleri. Özdeğer ve öz vektörler.
6. YARIYIL
ELEKTRİK MAKİNALARI-II (3+0+2) 4
Döner manyetik alan ve üç fazlı sargılar. AA makinalarda dönen MMK eğrileri, elektrik
makinalarının performansı ve bunların verimi. Asenkron makinalar, eşdeğer devreleri ve hız kontrolü.
Senkron makinalar, yapıları eşdeğer devresi ve durum karakteristikleri. Paralel bağlama ve yük akatrımları.
Senkronizasyon. Küçük güçlü AA elektrik makinaları.
SARIM TEKNİKLERİ-I (2+0+2) 3
Manyetizma ve transformator teorisi. DA ve AA generator ve motor teorisi. Makina etiket bilgileri.
Montaj karakteristikleri. Sargı çeşitleri. Nüve temizleme teknikleri. Sargı yerleştirme ve ölçüm teknikleri.
MİKROİŞLEMCİLİ SİSTEMLER (2+0+2) 3
Mikroişlemcilere giriş, mikrobilgisayar sistemlerin temelleri, mikrobilgisayar sistemin koşulları.
Bellek organizasyonu ve hafıza haritası. Giriş-çıkış kavramları ve devreleri. Alt yordamlar ve katlar.
Durdurma ve durdurma yöntemleri. Mikroişlemci komutları. Örnek mikroişlemci çevresinde mikrobilgisayar
kurulması. Yollar. Çevre, paralel haberleşme, seri haberleşme ve örnekler. Zamanlama. Olay sayma ve
örnekler. Makina dili programları, mantık işlemleri, aritmetik işlemler ve ileri programlama.
ELEKTRİK SANTRALLERİ (2+0+0) 2
Enerji kaynakları ve enerji talepleri, santrallar ve çeşitleri, su türbinleri, hidrolik türbin genaratörleri,
generatör tipleri kısa devre durumları.Generatör gerilim regülasyonu, hidrolik ve termik santrallerin yapıları,
kullanılan elektriki donanımları, termik santralların bakımları, santral çalışma işlemleri, yük dağılımı. Gaz
türbinleri ve santralları, kullanılan elemanlar. Santralda kullanılan yakıtlar ve çevreye etkisi. Santrallar ve
yapıları. Nükleer radyasyon ve korunma yöntemleri. Atıklar ve bunlardan elde edilen enerji. Alternatif enerji
sistemleri.
ENERJİ DAĞITIMI-II (2+0+2) 3
Enerji dağıtım kriterleri, dağıtım sistemleri, yük karekteristikleri, dağıtım transfoma-örleri,
regülatörler, trafo istasyonları ve koruma araçları. LC hat modeli. iletim hattı denklemlerı, iletim hattı
kayıpları, iletim hatlarının genel parametreleri. Hat sonu ve eşlemeleri. Peryodik olarak yüklenmiş hatlar ve
modelleri. Enterkonnekte bağlı hatlar ve modelleri. Koruma prensipleri. Akım ve gerilim trafoları. Aşırı
akım, diferansiyel ve empedans koruma sistemleri. Transformatör, generatör ve hat koruması. Parafudurlar.
Topraklama ve yalıtım.
7. YARIYIL
ELEKTRİK EĞİTİMİ UYGULAMASI (0+0+2) 1
Belli süreler içinde uygulama planları hazırlayabilmek, dershanelerde verilen dersleri izlemek ve
öğretim faaliyetleri için malzeme üreterek öğretimin başarılı bir şekilde sürdürülmesini sağlayarak, gerekli
yönetimsel görevleri de yürütebilmek için uygulamalarda bulunmak ve uygulama dosyaları hazırlamak.
AYDINLATMA TEKNOLOJİSİ (2+0+0) 2
Aydınlatma kavramları, ortamın analizi, yansıma ve ışığın kırılması, gerekli ışık alanının tespiti,
aydınlık şiddeti ölçme, ışık kontrollü yansıtma, geniş yansıtma, dağınık yansıtma, odaklama, direkt
aydınlatma, endirekt aydınlatma, aydınlatma ortam etkileri, duvar ve tavan, yer ve eşyaların aydınlatmaya
etkisi, pencereler ve gün-gece ışığı, ışık polarizasyonu, lens ve filtre tipleri, parlaklık ve kontrolü, aydınlatma
ihtiyaçları ve kalitesi. Uygun lamba filtre ve yansıtma aracı seçimi. Kablo ömrü tespiti, ışık devre yükünün
hesabı, topraklama, sigorta akımı tespiti, fiyat analizi.
GÜÇ ELEKTRONİĞİ (2+0+2) 3
Tahrik sistemlerinin mekaniği, modellenmesi ve davranış özellikleri, motor ve yüklerin moment
karekteristikleri, kararlılık, elektrik makinalarında çalışma ve DA kıyıcılarla beslenmesi, asenkron motorların
modellenmesi ve kontrol ilkeleri, AA kıyıcı ve ara devreli ve AA çeviricilerle yolverme ve hız kontrolü,
tahrik sistemlerinin tasarımı, motor ve kontrol donanımının seçimi. Güç dönüştürücü tanımları ve
sınıflaması. Güç yarıiletkenleri ve özellikleri. Doğrultma elemanları, kontrollu doğrultma elemanları SCR'li
TRIAK'lı kontrol devreleri ve karakteristikleri, adım motoru sürme ve kontrol devreleri. Frekans
değiştiriciler ve hız kontrolunda kullanılması. DA darbeleyiciler, eviriciler, PWM eviriciler, rezonans darbe
çeviricileri, statik anahtarlama güç kaynakları, DA sürücüler, AA sürücüler, cihaz ve devrelerin korunması.
SAYISAL ELEKTRONİK (2+0+2) 3
İdeal evirici, çeşitli tipte (NMOS, direnç yüklü vs.) evirici, NAND, NOR kapıları, kompleks kapılar,
transmisyon kapıları, çeşitli flip-flop devreleri, salt-oku bellekler (ROM), statik ve dinamik rasgele erişimli
bellekler (SRAM ve DRAM)
KONTROL SİSTEMLERİ-I (2+0+2) 3
Temel kavramlar. Fiziksel sistemlerin matematiksel modelleri. Blok diyagramlar, işaret akış
diyagramları ve transfer fonksiyonları. Kontrol sistemlerinin zaman tanım alanında, frekans tanımı alanında
ve kesikli zaman alanında analizleri. Kararlılık kavramları; kök yer eğrisi, Bode, Routh tablosu, Nyquist
diyagramları ve Liapunov yöntemleri. Kompanzatörler.
TASARIM VE UYGULAMA (2+2+0) 3
Öğrencilere bu anabilim dalındaki konularda sentez seviyesinde, ilgi duyduğu alanlardan birinde
öğretim elemanı gözetim ve denetiminde belirlenecek bir proje çalışması yaptırılacaktır.
8. YARIYIL
ELEKTRİK EĞİTİMİ UYGULAMALARI (0+0+2) 1
Belli süreler içinde uygulama planları hazırlayabilmek, dershanelerde verilen dersleri izlemek ve
öğretim faaliyetleri için malzeme üreterek öğretimin başarılı bir şekilde sürdürülmesini sağlayarak, gerekli
yönetimsel görevleri de yürütebilmek için uygulamalarda bulunmak ve uygulama dosyaları hazırlamak.
ÖZEL ELEKTRİK MAKİNALARI (2+0+2) 3
Step motorlar ve bunların sürücü devreleri, DA ve AA servomotorlar, özellikleri, sürme ve kontrol
devreleri. Özel tip motorlar. Fırçasız doğru akım motoru özellikleri, sürme ve kontrol devreleri.
Anahtarlamalı relüktans motor özellikleri, sürme ve kontrol devreleri. Histeresiz motorlar ve kontrolü. Lineer
motorlar ve kontrolü.
KONTROL SİSTEMLERİ-II (2+0+2) 3
Frekans tanım alanında kompanzasyon. Durum uzayında modelleme. Özdeğer ve özvektör
kavramları. Doğrusal dönüşümler. Sistem çözümleme. Denetlenebilirlik ve gözetlenebilirlik. Kutup atama.
PID kontrolorü sentezi, optimal kontrole giriş. Mantık devreleri ve bunların hidrolik ve pinomatik
karşılıkları, hidrolik teknolojisi ve basınç elemanları, kuvvet kaynağı ve bunların fonksiyonları, hidrolik
pompalar. Pnomatik teknolojisi, basınç hacım ve sıcaklık ilişkileri, pinomatik servisler. Proses kontrol: nem,
basınç, seviye ve debi kontrolü. Hidrolik ve pinomatik algılayıcılar. NC ve CNC makinalar ve bunların
kodlama ve proğramlanması. Nokta ve sürekli hareket kavramları, PLC ye giriş ve merdiven diyagramları.
ELEKTRİK ENERJİ İLETİMİ (2+0+2) 3
Enerji sistemlerinin tanımı, Enerji sistemlerinin gerilimlerine, yaptıkları işe, topolojide
kullanıldıkları akım sistemlerine göre sınıflandırılması, doğru akım ve alternatif akım ile iletim ve
karşılaştırılmaları, Alternatif akım ile enerji iletiminin ilkeleri, birim değerler ile hesap, Hatlar, Hat
parametreleri, Hatların eşdeğeri, Kısa hatlar, Toplanmış parametreli hatlar, Uzun hatlar, İşletme koşullarının
belirlenmesi, Hesap yolları, Hatlarda güç iletimi, Karakteristik empedans ve doğal güç. Arızalara uğrayan
enerji sistemlerinin incelenmesi, kısa devreler,generatörde bir faz toprak kısa devresi, senkron makinelerin
empedans değerleri, trafoların empedans değerleri, asimetrik kısa devreler, kısa devre durumlarının
karşılaştırılması, örnek problemler
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (2+0+0) 2
Çeşitli iç ve dış tesisat planlarının iletim ve dağıtım projelerinin hazırlanması, doğru ve alternatif
akım makinalarının sarım şemalarının çizilmesinde, elektrik makinalarının hesaplarının yapılması ve üretim
resimlerinin hazırlanması, üretimde ve öğretimde bilgisayarın kullanılması.
SEÇMELİ TEKNİK DERSLER-I
GÜÇ İLETİM HATLARI (SEÇ) (2+0) 2
Güç iletim sistemlerineilişkin genel kavramlar, sürekli ve simetrik çalışmada AC sistem
elemanlarının eşdeğer devreleri, aktif ve reaktif güç akışı, otomatik gerilim ve üretim kontrolü. İletim
hatlarında reaktif güç kompanzasyonu. Simetrik ve simetrik olmayan arıza analizi. İletim sistemlerinde
koruma. Sistem kararlılığının temelleri. Doğru akım güç iletiminin temelleri.
ELEKTRİKLİ TAŞITLAR (SEÇ) (2+0) 2
Elektrikli taşıtların gelişimi, içten yanmalı motorlarla karşılaştırılması. Bataryalar, yakıt pilleri ve
diğer yüksek enerji depolama aygıtları, güç dönüştürücüler, kullanılan farklı motor tipleri ve tork-hız
karakteristikleri, motor kontrol teknikleri. Elektrikli taşıt modellemesi, başlıca karakteristikleri. Elektrikli
taşıt hareket kontrolü, optimum kayma oranı kontrolü, kayma ve sapma kontrolü, kararlılık. Yakıt pilli
taşıtlar, hibrit taşıtlar, seri, paralel ve birleşik sistemler.
AYDINLATMA VE İÇ TESİSAT(SEÇ) (2+0) 2
Aydınlatma ve tesisat hesapları, yönetmelikler, uygun sembol ve kablo notasyonları, sigorta pano
sistemi, projelerin çizilmesi
OLASILIK HESABI (SEÇ) (2+0) 2
Rastlantı olayları ve rastlantı değişkenleri. Dağılım, yoğunluk fonksiyonları, koşullu dağılımlar. Bazı dağılım
kanunları. Bir boyutlu ve iki boyutlu rastlantı değişkenli fonksiyonların dağılımları. Momentler, limit
teoremleri, örnek momentler ve bunların dağılımları, regresyon.
SEÇMELİ TEKNİK DERSLER-II
ŞALT SİSTEMLERİ (SEÇ) (2+0) 2
Kesiciler: yağlı, az yağlı, kuru, gaz altı, basınçlı havalı, SF6 gazlı, sulu, manyetik üflemeli, vakumlu.
Ayırıcılar: Delikli tip, harici tip, bara, toprak, hat, transfer, by-pas, ıstanka kumandalı, elektrikli veya hava
kumandalı, sigortalı, sigortalı topraklamalı, normal. Yüksek gerilim hatlarıyla haberleşme.
ELEKTRİK SİSTEMLERİNDE CAD (SEÇ) (2+0) 2
Teknik resim çizim kuralları ve bilgisayar destekli proje çizimi. Elektrik devrelerinin çözümünde
bilgisayar kullanımı ve mesleki paket programların incelenmesi.
ELEKTRİK MAKİNALARI PROJESİ (SEÇ) (2+0) 2
Transformatörler, doğru ve alternatif akım makineleri ile özel elektrik makinelerinin tasarımı.
ENDÜSTRİYEL ELEKTRİK TESİS PROJESİ (SEÇ) (2+0) 2
Kuvvet tesisat projeleri ve çizimi. Atelye ve fabrika tesis organizasyonu. Ekonomik verimlilik
hesabı.
SEÇMELİ TEKNİK DERSLER-III
GÜÇ SİSTEM ANALİZİ-I (SEÇ) (2+0) 2
Güç sistemlerine giriş. İletim hatlarında direnç, endüktans ve kapasitans. Transformatör ve
generatörlerin elektriksel karekteristikleri. Kısa, orta ve uzun hatlar. Birim (Per Unit) sistemler. Güç
sistemlerinin modellenmesi, simetrik kısa devre analizi.
MOTOR SÜRME DEVRELERİ (SEÇ) (2+0) 2
Yarıiletken güç elektroniği elemanları. Güç yarıiletkenlerinin çalışma karakteristikleri, sürme ve
koruma devreleri, çeşitli yüklerde ve evirme modlarında çalışmalar, kesişim, güç faktörü, gerilim ve akım
kontrolü, harmoniklerin azaltılması. DA ve AA konvertörlerinde zorlamalı ve yumuşak anahtarlamalar. Güç
yarıiletken anahtarlarının sürme ve güç devreleri ile ilgili baskı devrelerinin çıkartılması.
YAPAY ZEKAYA GİRİŞ (SEÇ) (2+0) 2
Temel ilkeler. Yapay zeka araçlarına giriş. Bilgi gösterimi yöntemleri ve teknikleri.
YOL AYDINLATMASI (SEÇ) (2+0) 2
Işık kaynakları, yol aydınlatma aygıtları, yol aydınlatma projelerinin prensipleri, maliyet faktörleri,
yol aydınlatma hesabı, aydınlık düzeyi hesapları, yol aydınlatma tesislerinin beslenmesi.
SEÇMELİ TEKNİK DERSLER-IV
GÜÇ SİSTEM ANALİZİ II (SEÇ) (2+0) 2
Simetrili bileşenler teorisi. Simetrisiz kısa devreler. Faz-toprak, iki faz ve iki faz-toprak arızaları.
Güç sistemlerinin matris analizi ve çözüm metotları. Yük akışı. Güç sistemlerinde kararlılık.
GÜÇ ELEKTRONİĞİ UYGULAMALARI (SEÇ) (2+0) 2
Elektriksel güç dönüşümünde temel ilkeler. Yarı iletken güç elektroniği elemanları. Tristör, güç
diyodu, bipolar ve MOS güç transistörleri, klasik ve kapıdan tıkanabilir transistörler, IGBT. DA ve AA
konvertörleri, bir ve üç fazlı kontrollü ve kontolsüz doğrultucular. Akım ve gerilim kaynaklı invertörler,
saykolokonvertörler.
YAPAY ZEKA UYGULAMALARI (SEÇ) (2+0) 2
Problem çözme yöntemleri. LISP ve PROLOG dillerini kullanan uygulama örnekleri.
BİNA OTOMASYONU (SEÇ) (2+0) 2
Bina otomasyonunda kullanılan algılayıcı ve kontrol elemanları. Bilgisayar, mikroişlemci ve
mikrokontrolör temelli kontrol merkezleri. Kullanıcı eğitimi. Bina içi sesli ve görüntülü iletişim sistemleri.
Kartlı geçiş sistemleri. Barkodlu sistemler. Manyetik sistemler. Hırsız-sabotaj uyarı sistemleri, yangın
güvenlik sistemleri, kapalı devre TV sistemleri, yapısal kablolama, güç dağıtım sistemleri, iklimlendirme,
zeki sistemler, taşıma sistemleri.