KPSS - COĞRAFYA TÜRKİYEDE NÜFUS VE YERLEŞME - NOTLAR Dikkat! Çok Önemli(KPSS-ÖNL(2002-2010) de Çıkan) Maddeler: 3, 4, 22, 23, 24, (27-34) Arası, 38, 40, (42-46) Arası, 50, 92, 104, 105, 111, 112, 127, 133, 141, 176, 197, 198, 202, 206, 208, 209, 210, 212, 216, 218, 219, 220 1.) Nüfus: Sınırları belli bir alanda yaşayan insan sayısıdır. 2.) Nüfus Sayımı: Amaç; Gelecekte ihtiyaçların belirlenmesi, Nüfus özellikleri ve coğrafi dağılışının bilinm, kaynakların daha verimli kul. 3.) Bir yörede tarımla uğraşan fazla, enerji tüketimi az, geçim kaynakları sınırlı ise; o alan sanayi tesisleri yetersiz geri kalmış bir bölgedir. 4.) Bu yörede doğum oranı yüksek ve niteliksiz işgücü sayısı fazladır. 5.) Cumhuriyet Tarihinde İlk Nüfus Sayımı: 1927 de yapılmıştır. Ve her 5 yılda bir tekrarlanmıştır. 6.) Nüfus Artışı: Sınırları belli bir alanda belirli bir sürede yaşayan insan sayısında meydana gelen değişimdir. 7.) Nüfusun Değişiminde Etkili Olanlar: Doğumlar, Ölümler, Göçlerdir. 8.) Doğal Nüfus Artışı: Bir yerde yıl içinde doğanlar ile ölenler arasındaki farka denir. 9.) Türkiye de Nüfus Artışı: Daha çok doğal yolla artmaktadır. 10.) Türkiye de Nüfus Artışı: (1940-1945) Dönemde artış hızı en düşük Nedeni; 2. Dünya savaşı, Sağlık ve beslenme imkânlarının kötü ol 11.) Türkiye de Nüfus Artışı: (1950-1980) Dönemde artış hızı yüksektir. Nedeni; Savaşın bitmesi, Sağlık ve beslenme imkânlarının geliş. 12.) Türkiye de Nüfus Artışı: (1980-…) Dönemde artış hızı azalmıştır. Nedeni; Doğurganlık oranının azalması 13.) Türkiye de Nüfus Artışı: Dünya ortalaması ve gelişmiş ülkelerin nüfusundan daha hızlı artmaktadır. Yıllık artış miktarı; 1.3 Milyon 14.) Nüfus Artışı Nedenleri: Doğum oranının fazla olması, Sağlık ve beslenme imkânlarının gelişmesi(ort. ömrün uzaması, azalan ölüm.) 15.) Nüfus Artışı Nedenleri: Göçler 16.) Nüfus Artışı Sonuçları: Köyden kente göçler artar. Kişi başına düşen milli gelir azalır ve refah seviyesi düşer. Kalkınma hızı azalır. 17.) Nüfus Artışı Sonuçları: İşsizlik oranı artar. Gelir dağılımındaki dengesizlik artar. Sağlık eğitim ve altyapı hizmetleri aksar. 18.) Nüfus Artışı Sonuçları: Doğal kaynakların tüketimi artar, tasarruflar ve yatırımlar azalır. Nüfusa bağlı(demoğrafik) yatırımlar artar. 19.) Nüfus Artışı Sonuçları: Konut sıkıntısı ortaya çıkar, çarpık kentleşme ve gecekondulaşma artar. 20.) Nüfus Artışı Sonuçları: Verimli tarım alanları ve kişi başına düşen tarım arazisi miktarı azalır. Çevre sorunları artar. 21.) Doğurganlık Oranı: Gelişmemiş bölgelerde(D. Anadolu, GD. Anadolu, Karadeniz de) yüksektir. 22.) Doğurganlık Oranı: Yüksek Olmasının Etkileri; Eğitim ve Sağlık hizmetleri yetersiz kalır. Kişi başına düşen milli gelir azalır. 23.) Doğurganlık Oranı: Yüksek Olmasının Etkileri; Kırdan kente göç artar. Genç nüfus oranı yükselir. 24.) Doğurganlık Oranı: Yüksek Olması; Bölgeler ara. tarımsal nüfus yoğu.(T. Uğr. Nüfus/T. Alanları) farklılık göstermesinde etkili değildir. 25.) Doğurganlık Oranı: Fakat D. Anadolu ve Karadeniz de Göç nedeniyle nüfus artış hızı düşüktür. 26.) Doğurganlık Oranı: Gelişmiş bölgelerde(Marmara ve Ege) düşüktür. Marmara nüfus artışı en fazla olan bölgedir. Nedeni; Göç alma. 27.) Türkiye de Nüfusun C. Dağılışını Etkileyenler: Doğal Faktörler; İklim, Yer şekilleri, Su durumu, Toprak verimi, Ormanlar 28.) Türkiye de Nüfusun C. Dağılışını Etkileyenler: Beşeri, Eko. Faktörler; Tarım, Hayvancılık, Sanayi, Ticaret, Turizm, Yer altı kayn, Ulaşım 29.) Nüfus Yoğunluğu Fazla Yerler: Kıyı yöreleri, Verimli tarım alanları, Turistik yöreler, Sanayinin geliştiği yerler 30.) Nüfus Yoğunluğu Fazla Yerler: Akdeniz iklimi(Çukurova, Bursa, Balıkesir), İstanbul(Çatalca) 31.) Nüfus Yoğunluğu Fazla Yerler: Bafra(Karadeniz iklimi) dır. Yaz mevsiminde nüfusu artar. Nedeni; Tarımsal faaliyetlerdir. 32.) Nüfus Yoğunluğu Az Yerler: Dağlık alanlar, Ormanlık yerler, Çıplak kayalıklar, Verimsiz araziler, Kurak yöreler, Sanayi. gelişme. Yer 33.) Nüfus Yoğunluğu Az Yerler: Iğdır Ovası(Erzurum-Kars Bölümü, Karasal iklimlidir.), Çanakkale(Biga, Gelibolu yarımadaları) 34.) Nüfus Yoğunluğu Az Yerler: Muğla(Datça yarımadası), Balıkesir(Kapıdağ yarımadası) 35.) Türkiye de Nüfusun Coğrafi Dağılışı: Karadeniz, Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu Bölgeler 36.) Karadeniz Bölgesi: 2000 de nüfus 8.4 Milyon dur. Nüfus yoğunluğu 73 kişidir. Nüfusun büyük kısmı kıyı şeridinde, vadi tabanlarında 37.) Karadeniz Bölgesi: K. Anadolu Dağları; Bölgenin büyük kısmıdır. Nüfus azdır. Nedeni; Tarım alanlarının azlığı, Geniş ormanlar 38.) Karadeniz Bölgesi: Nüfus Yoğunluğu Fazla Yerler; O Karadeniz(Çarşamba, Bafra ovaları), B. Karadeniz(Zonguldak), D. Karadeniz(Kıyı) 39.) Karadeniz Bölgesi: İç kesimlere doğru nüfus azalır. 40.) Marmara Bölgesi: Nüfus 17.3 Milyon dur. En fazla nüfus barındıran bölgedir. Nüfus yoğunluğu 241 kişidir. Endüstride çalışan en fazl 41.) Marmara Bölgesi: Nüfus artış hızı fazladır. Nedeni; Verimli tarım alanları, Sanayi ve ticaretin gelişmesi(İş imkanlarının fazla olması) 42.) Marmara Bölgesi: Doğum oranı düşüktür. Nüfusun hızla artmasında; Endüstri kurul. yoğunluğu etkilidir.(Tarım al. genişliği etkili değil.) 43.) Marmara Bölgesi: Nüfus Yoğunluğu Fazla Yerler; İstanbul(Çatalca-Kocaeli Bölümü), G. Marmara ovaları, Bursa, Balıkesir 44.) Marmara Bölgesi: Nüfus Yoğunluğu Az Yerler; Yıldız dağları(Istranca) bölümü(Engebeli, dağlıktır.(Tarım zordur) Sanayi az gelişmiştir.) 45.) Marmara Bölgesi: Nüfus Yoğunluğu Az Yerler; Yıldız dağları(Istranca) bölümü(Kentleşme oranı düş. Ormancılık tarımdan fazla gelişm.) 46.) Marmara Bölgesi: Nüfus Yoğunluğu Az Yerler; Çanakkale(Biga(Yer şekil. engebeli) ve Gelibolu yarımadası), Balıkesir(Kapıdağ yarıma.) 47.) Ege Bölgesi: Nüfus 8.9 Milyon dur. Km2 ye 100 kişi düşer. 48.) Ege Bölgesi: Nüfusun Fazla Olduğu Yerler; Ege bölümü(Graben ovaları) Nedeni; Verimli tarım toprakları, End. Tarım ürünleri yetişm. 49.) Ege Bölgesi: Nüfusun Fazla Olduğu Yerler; Nedeni; Turizm, Sanayi, Ticaret gb. ekonomik etkinliklerin gelişmiş olmasıdır. 50.) Ege Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; İB Anadolu bölümü(Muğla(Menteşe yöresi(Yer şekilleri engebelidir.), Datça)) 51.) Akdeniz Bölgesi: Nüfus 8.7 Milyon dur. Km2 ye 98 kişi düşer. 52.) Akdeniz Bölgesi: Nüfusun Yoğun Yerleri; Adana(Çukurova), Hatay, Mersin, Antalya Nedeni; Verimli tarım toprakları 53.) Akdeniz Bölgesi: Nüfusun Yoğun Yerleri; Nedeni; Sanayi, Ticaret, Turizmin gelişmiş olması 54.) Akdeniz Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; Göller yöresi(Torosların geniş yer kapladığı dağlık alanlar) 55.) Akdeniz Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; Taşeli platosu(Karstik arazi yaygındır), Teke yöresi 56.) İç Anadolu Bölgesi: Nüfus 11.6 Milyon dur. Km2 ye 63 kişi düşer. 57.) İç Anadolu Bölgesi: 2. Büyük nüfusa sahiptir. Nüfus yoğunluğu Türkiye ort. altındadır. Nedeni; Yüz ölçümü genişdir. 58.) İç Anadolu Bölgesi: Nüfusun Yoğun Yerleri; Bölgeyi çevreleyen dağ etekleri 59.) İç Anadolu Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; Tuz gölü çevresi(yağış azalır.), Yukarı Kızılırmak bölümü(Yer şekilleri engebelidir.) 60.) Doğu Anadolu Bölgesi: Nüfus 6.1 Milyon dur. En az nüfus barındıran bölgedir. Km2 ye 42 kişi düşer. 61.) Doğu Anadolu Bölgesi: Nüfus ve Nüfus yoğunluğu azdır. Nedeni; Yer şekilleri engebeli, Tarımsal etkinlikler sınırlı 62.) Doğu Anadolu Bölgesi: Nedeni; Ulaşım, Sanayi, Ticaret gb. ekonomik etkinliklerin gelişmemiş olması 63.) Doğu Anadolu Bölgesi: Nüfusun Yoğun Yerleri; Yukarı Fırat bölümü(alçak ovalar) 64.) Doğu Anadolu Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; KD Anadolu(Yükselti ve engebe artar), Hakkâri Bölümü, Iğdır Ovası(Karasal iklim.) 65.) Doğu Anadolu Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; Munzur dağları çevresi, Van gölü çevresi 66.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Nüfus 6.6 Milyon dur. Km2 ye 88 kişi düşer. 67.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Nüfusu azdır. Fakat nüfus yoğunluğu fazladır. Nedeni; Yüzölçümü küçüktür. 68.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Nüfusun Yoğun Yerleri; Güneydoğu toroslar, Mardin dağlarının eteği Nedeni; Su kayn. bakı. zengindir. 69.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Nüfusun Yoğun Yerleri; Gaziantep yöresi(Nüfusun en sık olduğu yerdir.) Nedeni; Sanayileşme vardır. 70.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Nüfusun Az Olduğu Yerler; Güneydeki kurak alanlar 71.) Nüfus Yoğunluğu: Aritmetik, Tarımsal, Fizyolojik Nüfus yoğunluğu 72.) Aritmetik Nüfus Yoğunluğu: Birim alana düşen insan sayısıdır. Formülü; Toplam Nüfus / Yüzölçüm’ dür. 73.) Aritmetik Nüfus Yoğunluğu: Nüfus yoğunluğu en fazla Marmara ve Egede iken, en az D. Anadolu ve İ. Anadolu dadır. 74.) Tarımsal Nüfus Yoğunluğu: Formül; Tarımla Uğraşan Nüfus / Ekili-Dikili Arazi 75.) Tarımsal Nüfus Yoğunluğu: Yüksek Yerler; D. Anadolu, D. Karadeniz gb. Nedeni; Yer şekilleri engebeli 76.) Tarımsal Nüfus Yoğunluğu: Düşük Yerler; İ. Anadolu, GD. Anadolu ve Diğer Bölgeler Nedeni; Yer şekilleri sade, Tarım toprakları gen. 77.) Tarımsal Nüfus Yoğunluğu: Azalma eğilimindedir. Nedeni; Son yıllarda tarımla uğraşan nüfusun azalması 78.) Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu: Formülü; Bir Ülke Veya Bölgedeki Toplam Nüfus / Toplam Tarım Arazisi Miktarı 79.) Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu: Bir yerin tarım topraklarının o yerde yaşayan nüfusu besleyebilme derecesini gösterir. 80.) Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu: Yüksek Yerler; D. Anadolu, D. Karadeniz Nedeni; Yer şekilleri engebeli, Tarım topraklarının azlığı 81.) Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu: Düşük Yerler; İ. Anadolu, GD. Anadolu 82.) Türkiye Nüfusunun Özellikleri: Yaş ve Cinsiyet, Aktif Nüfus ve İş Kollarına Dağılışı, Eğitim, Kırsal-Kentsel Nüfus 83.) Yaş ve Cinsiyet Durumu: Türkiye genç bir nüfus yapısına sahiptir. Çocuk ve Gençlerin nüfus oranı yük. Nedeni; Doğurganlık fazla. 84.) Yaş ve Cinsiyet Durumu: Yaşlı nüfus azdır. Nedeni; Ortalama insan ömrünün kısa ve ölüm oranının yüksek olmasıdır. 85.) Yaş ve Cinsiyet Durumu: Nüfus Piramidinin Yararları; Toplam nüfus, Nüfusun yaş gruplarına dağılışı bilgilerine ulaşılabilir. 86.) Yaş ve Cinsiyet Durumu: Nüfus Piramidinin Yararları; Nüfusun cinsiyet oranları, Ülkenin gelişmişlik düzeyi gb bilgilere ulaşılabilir. 87.) Yaş ve Cinsiyet Durumu: Nüfusun cinsiyet durumunu belirleyen etkenlerden biride göçlerdir. 88.) Yaş ve Cinsiyet Durumu: Göç veren yörelerde kadın(Daha çok erkekler göç eder.), göç alan yerlerde ise erkeklerin oranı fazladır. 89.) Aktif Nüfus Ve İş Kollarına Dağılışı: Çalışma çağında belirli bir işte çalışan nüfusa Aktif Nüfus denir. 90.) Aktif Nüfus Ve İş Kollarına Dağılışı: Çalışma çağının dışındaki nüfusa Bağımlı Nüfus denir. 91.) Aktif Nüfus Ve İş Kollarına Dağılışı: Aktif nüfusun iş kollarına dağılışı, ülkelerin gelişmişlik düzeyinin bir göstergesidir. 92.) Aktif Nüfus Ve İş Kollarına Dağılışı: Türkiye de Aktif Nüfus(%55-51) Tarım(%48.5), Hizmet(%33.6), Sanayi(%17.9) sektöründe çalışm 93.) Aktif Nüfus Ve İş Kollarına Dağılışı: Bu durum bizi Avrupa’nın en zayıf ülkesinden bile daha olumsuz şartlara sahip olduğumuzu göst. 94.) Aktif Nüfus Ve İş Kollarına Dağılışı: Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Tarım da çalışan oranı(%89) sürekli azalış göstermeye başla. 95.) Nüfusun Eğitim Durumu: Bir ülkenin kalkınması için önemli bir etkendir. 96.) Nüfusun Eğitim Durumu: Eğitimli nüfus ülke gelişimini hızlandırır. Eğitimsiz nüfus kalkınma hızını yavaşlatır.(Sos-Eko sorun yaratırla) 97.) Nüfusun Eğitim Durumu: Cumhuriyetin ilk yıllarında Okuma-Yazma oranı %20 iken 2000 yılında Okuma-Yazma oranı %90 dır. 98.) Nüfusun Eğitim Durumu: Okuma-Yazma oranı cinsiyet ve bölgelere göre farklılık göstermektedir. 99.) Nüfusun Eğitim Durumu: Bütün sayım dönemlerinde Kadınlardaki Okuma-Yazma oranı erkeklerden azdır. Zamanla bu fark azalmak. 100.) Nüfusun Eğitim Durumu: Eğitim Düzeyi Yüksek Yerler; Marmara, Ege, İ. Anadolu Nedeni; Kentleşme oranları yüksektir. 101.) Nüfusun Eğitim Durumu: Eğitim Düzeyi Düşük Yerler; GD. Anadolu, D. Anadolu, Karadeniz 102.) Kırsal-Kentsel Nüfus: İl ve ilçe merkezleri kent olarak kabul edilir. 103.) Kırsal-Kentsel Nüfus: Cumhuriyetin ilk yıllarında Kırda yaşayan %75(Tarım ve hayvancılık yapılıyordu) tir. 104.) Kırsal-Kentsel Nüfus: Kır nüfusu sürekli azalmış kent nüfusu artmıştır. Nedeni; İş imkanları, Köyden kente göçler.(En çok göç burada) 105.) Kırsal-Kentsel Nüfus: 2000 de Nüfus oranları Kentsel %65, Kırsal %35 dir. Bu oran gelişmiş ülkelerin gerisindedir. 106.) Kırsal-Kentsel Nüfus: Kentleşme Oranı Yüksek Yerler; Marmara, İ. Anadolu, Ege Nedeni; Sanayi ve ticaret gelişmiştir. 107.) Kırsal-Kentsel Nüfus: Kentleşme Oranı Düşük Yerler; Karadeniz, D. Anadolu 108.) Göçler: İç Göçler(Mevsimlik), Dış Göçler 109.) Göçler: Nüfusun azalmasında artmasında ve dağılışında etkilidir. 110.) İç Göçler: Ülke sınırları içerisinde gerçekleşen göçlere denir. Örnek; Kırdan -> Kente, Az gelişmiş bölgeden -> Gelişmiş bölgeye 111.) İç Göçler: Kıyılardan iç bölgelere yoğun olarak göç yaşanmaz. Nedeni; İç bölgelerde tarımsal etkinlikler çok çeşitli olmamasıdır. 112.) İç Göçler: Küçük kentlerden Metropollere göçler olur. Temel Nedeni; İşsizliktir. 113.) İç Göçler: Genel Nedeni; Bölgeler ve bölümler arasındaki doğal ve ekonomik farklılıklardır. 114.) İç Göçler: İş imkânlarının mevsimlik olduğu yörelerde geçicidir. İş imkanlarının sürekli olduğu alanlarda kalıcıdır. Amaç; Yerleşmektir 115.) İç Göçler: Mevsimlik Göç; Tarım, Turizm, İnşaat sektörlerinde çalışmak üzere nüfusun yaptığı geçici nüfus hareketidir. 116.) İç Göçler: Mevsimlik Göç; Göçün süresi işin süresine bağlıdır. Ülkemizde mevsimlik göç daha çok tarım sektöründe yaşanmaktadır. 117.) İç Göçler: Mevsimlik Göçlerin Yaşandığı Yerler; Çukurova, Ege ovalarına doğru yaşanmaktadır. Buralarda pamuk tarımı yoğundur. 118.) İç Göçler: Mevsimlik Göçlerin Yaşandığı Yerler; Karadeniz kentlerine doğru yaşanmaktadır. Buralarda fındık tarımı yapılır. 119.) İç Göçler: Mevsimlik Göçlerin Yaşandığı Yerler; Akdeniz, Ege kıyılarına doğru yaşanmaktadır. Amaç; Turizm 120.) İç Göçler: Mevsimlik Göçlerin Yaşandığı Yerler; D. Karadeniz, Akdeniz, D. Anadolu ya doğru yaşanmaktadır. Amaç; Yayla Göçleri 121.) İç Göçler: Nedenleri; Nüfusun hızlı artması, Tarımda makine kullanımının artması, Tarım alanlarının miras yolu ile parçalanması 122.) İç Göçler: Nedenleri; İnsanların topraktan geçimini sağlayamaması(Erozyon, Kuraklık, Verim düşüklüğü nedeniyle) 123.) İç Göçler: Nedenleri; Doğal afetler, Kan davası ve Terör olayları 124.) İç Göçler: Nedenleri; Kırsal kesimde kamu hizmetlerinin(eğitim, sağlık, Altyapı) yetersiz olması 125.) İç Göçler: Nedenleri; Kentin çekici özellikleri. Örnek; İş imkanları fazla Nedeni; Sanayi, Ticaret, Hizmet sektörlerinin gelişmesi 126.) İç Göçler: Nedenleri; Kentin çekici özellikleri. Örnek; Sosyal, kültürel hayatın canlı olması, Kamu hizm(Sağlık Eğitim gb.) gelişmişliği 127.) İç Göçler: Marmara bölgesi kıyı kentlerine olan göçlerle Akdeniz ve G. Ege kıyı kentlerine olan göçlerin nedeni farklıdır. 128.) İç Göçler: Engellemek İçin; Nüfus artış hızını azaltmak(Kırsal kesimde eğitim seviyesini arttırmak) 129.) İç Göçler: Engellemek İçin; Kırda iş imkanlarını arttırmak(Hammaddesi tarım olan sanayi tesislerini kırsala kaydırmak) 130.) İç Göçler: Engellemek İçin; Gelir düzeyini arttırmak(Sulu tarıma geçmek ve tarımsal verim ve çeşidi arttırmak) 131.) İç Göçler: Engellemek İçin; Kırsal ekonomiyi canlandırmak(Kredilerle hayvancılığı geliştirmek) 132.) İç Göçler: Engellemek İçin; Kamu hizmetlerini kırsal alanda yaygınlaştırmak(Eğitim, Sağlık, Elektrik, Su vb.) 133.) İç Göçler: Sonuçları; Düzensizlik(Bölge ve bölümler arasında nüfus dağılışında düzensizlikler oluşur.) Nedeni; Yükselti, Yerşekilleri etki. 134.) İç Göçler: Sonuçları; Gecekondulaşma ve çarpık kentleşme(Büyük kentlerde artar Nedeni; Hızlı kentleşmedir.) 135.) İç Göçler: Sonuçları; İşsizlik oranı artar(Kentlerde) 136.) İç Göçler: Sonuçları; İşsizlik artar(Kırsal kesimde sermaye birikimi olan insanların göç etmesiyle bu alanlarda yatırımlar azalır.) 137.) İç Göçler: Sonuçları; Çevre sorunları artar(Kentin büyümesi sonucu sanayi tesislerinin kentin içinde kalmasıyla) 138.) İç Göçler: Sonuçları; Kamu hizmetleri(Eğitim, Sağlık, Altyapı gb.) ve Sosyal sorunlar artar.(Kentlerde) 139.) İç Göçler: Göç Eden Nüfusun Özellikleri; Genellikle genç ve erkek nüfus göç etmektedir. Göç edenlerin büyük bir kısmı eğitimsizdir. 140.) İç Göçler: Göç Eden Nüfusun Özellikleri; Göç eden nüfusun çoğu işsiz statüsündedir. 141.) İç Göçler: En Çok Göç Alan Bölgeler; Marmara, Ege Nedeni; Endüstrinin geliştiği yerler daha fazla göç almaktadır. 142.) İç Göçler: En Çok Göç Veren Bölgeler; Karadeniz, D. Anadolu’ dur. 143.) İç Göçler: En Çok Göç Alan Yerler; İstanbul, Bursa, Kocaeli, İzmir, Aydın, Manisa, Denizli, Antalya, Mersin, Adana, Ankara, Kayseri 144.) İç Göçler: En Çok Göç Alan Yerler; Gaziantep gb. Nedeni; Verimli tarım toprakları, Sanayi, Ticaret, Turizm gb eko. Faaliyetle. gelişmiş 145.) İç Göçler: En Çok Göç Veren Yerler; Kars, Trabzon, Siirt, Tunceli, Muş, Bingöl, Bitlis, Ağrı, Erzurum, Van, Gümüşhane, Bayburt 146.) İç Göçler: En Çok Göç Veren Yerler; Artvin gb. Nedeni; Yer şekilleri yüksek, engebelidir. Karasal iklimlidir. 147.) İç Göçler: En Çok Göç Veren Yerler; Nedeni; Sanayi, Ticaret, Turizm gb. Ekonomik faaliyetler kısıtlıdır. 148.) Dış Göçler: Bir ülkeden başka bir ülkeye olan göçlerdir. Bu Göçler; Nüfus mübadelesi, Sığınmalar, Gönüllü(eko) göçler, Beyin göçü 149.) Dış Göçler: Nedenleri; Nüfus mübadelesi(Uluslar arası anlaşmalar gereği), Ekonomik nedenler(İşçi göçleri) 150.) Dış Göçler: Nedenleri; Savaşlar(Mülteci göçleri), Sosyal ve siyasi olaylardır. 151.) Dış Göçler: Nedenleri; Türkiye ye olan göçlerin önemli bir kısmının nedeni Mübadele, Savaşlar ve siyasi olaylardır. 152.) Dış Göçler: Nedenleri; Türkiye den olan göçlerin nedeni ise Ekonomik nedenlerdir. 153.) Dış Göçler: Nedenleri; Türkiye den Olan Göçlerde Amaç başlangıçta iş bulmaktır. Ve vasıfsız elemanlarca gerçekleşir. 154.) Dış Göçler: Nedenleri; Türkiye den Olan Göçlerde Amaç zamanla beyin göçüne dönüşmüştür(daha iyi koş eğitim almak ve yaşamak) 155.) Dış Göçler: Beyin Göçü; Geri ülkelerdeki nitelikli insanların gelişmiş ülkelere yaptıkları göçtür. 156.) Dış Göçler: Beyin Göçü; Ülkemizden başta ABD olmak üzere pek çok Batı Avrupa ülkesine beyin göçü yaşanmaktadır. 157.) Dış Göçler: Türkiye ye Olan Göçler; Cumhuriyetin ilk yıllarında Yugoslavya, Yunanistan, Bulgaristan, Kafkasya’dan gerçekleşmiştir. 158.) Dış Göçler: Türkiye ye Olan Göçler; Cumhuriyetten daha sonraki dönemlerde Afganistan, Irak gibi ülkelerden de gerçekleşmiştir. 159.) Dış Göçler: Türkiye den Olan Göçler; 1960’lı yıllarda başlayarak günümüze kadar aralıklarla batı Avrupa ülkelerine yapılan göçlerdir. 160.) Dış Göçler: Türkiye den Olan Göçler; En fazla göç Almanya ya gerçekleşmiştir. 161.) Türkiye de Yerleşme: İnsanın bir yeri yurt edinmesidir. En küçük birim olan meskenlerin bir araya gelmesiyle oluşur. 162.) Türkiye de Yerleşme: Ülkemiz dünyanın ilk yerleşim alanl. biridir. Nedeni; Coğrafi konum, İklim, Su kaynakları, Verimli tarım alanları 163.) Türkiye de Yerleşme: Paleolitik dönemde Antalya yakınlarında başlayan yerleşme köylere dönüşmüştür.(Hayvan evcille. ve tarımla) 164.) Türkiye de Yerleşme: Neolitik Döneme Ait Yerleşmeler; Hacılar(Burdur), Çatalhöyük(Konya), Çayönü(Ergani) höyükleridir. 165.) Türkiye de Yerleşme: Neolitik Dönem Sonrası Yerleşmeler; O. Anadolu(Hititler, Frigler), D. Anadolu(Urartular) 166.) Türkiye de Yerleşme: Neolitik Dönem Sonrası Yerleşmeler; B. Anadolu(Lidyalılar, İyonlar), Sonrasında Roma, Bizans, Selçuklu, Osm 167.) Türkiye de Yerleşme: Yerleşmelerin bir kısmı savaşlar, doğal afetlerle tahrip olmuş, Bir kısmı da günümüze ulaşmış önemini korum. 168.) Türkiye de Yerleşme: Etkileyen Faktörler; Doğal(Fiziki) Faktörler(Yer şekilleri, İklim, Toprak verimi, Su durumu, Bitki örtüsü(Orman)) 169.) Türkiye de Yerleşme: Etkileyen Faktörler; Beşeri, Ekonomik Faktörler(Tarım, Hayvancılık, Sanayi, Turizm, Ticaret, Ulaşım, Yer altı k.) 170.) Türkiye de Yerleşme Şekilleri: Kır Yerleşmeleri, Kent Yerleşmeleri 171.) Türkiye de Yerleşme Şekilleri: Nüfusumuzun yaşadığı yerleşim birimleri kendine özgü özellikler taşır.(Nüfus, Eko. Faaliyetler, Ortam) 172.) Kır Yerleşmeleri: Nüfusu 10.000 den az geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlayan insanların oluşturduğu küçük yerleşmelerdir. 173.) Kır Yerleşmeleri: Toplu Yerleşme; Evlerin birbirine yakın olduğu yerleşmelerdir. 174.) Kır Yerleşmeleri: Toplu Yerleşme; Daha çok yer şekillerinin sade, su kaynaklarının sınırlı olduğu yerlerde görülür. 175.) Kır Yerleşmeleri: Toplu Yerleşme; Özellikle İ. Anadolu, GD. Anadolu ve Diğer bölgelerin düzlüklerinde yaygındır. 176.) Kır Yerleşmeleri: Dağınık Yerleşme; Evler kümeler halindedir. Tarım alanlarının parçalı ve küçük olduğu dağlık alanlarda daha fazla gör 177.) Kır Yerleşmeleri: Dağınık Yerleşme; Yer şekillerinin engebeli, Tarım topraklarının dağınık olduğu, su kaynakları bol yörelerde görülür 178.) Kır Yerleşmeleri: Dağınık Yerleşme; Özellikle D. Karadeniz bölümünde yaygındır. 179.) Kır Yerleşmeleri: Bu yerleşmelerde meskenlerin mimari yapısı ve malzeme türü çevresel koşullara bağlıdır. 180.) Kır Yerleşmeleri: Genelde temini kolay, iklim ve doğal çevreye uyumlu malzeme kullanılmaktadır. 181.) Kır Yerleşmeleri: Kullanılan Yapı Tarzını Etkileyen Faktörler; İklim Özellikleri, Jeolojik yapı, Bitki Örtüsü, Gelir düzeyi 182.) Kır Yerleşmeleri: Kullanılan Yapı Malzemesi; Taş, Ahşap, Kerpiç’tir.(Gelenek ve göreneklere bağlı olarak) 183.) Kır Yerleşmeleri: Taş Meskenler; Türkiye’nin her bölgesinde bulunur. Malzemenin türü yörenin jeolojik yapısına bağlıdır. 184.) Kır Yerleşmeleri: Taş Meskenler; Erzurum-Kars da(Bazalt, Andezit), Ürgüp, Göreme, Avanos da(Volkan tüfü), Akdeniz de(Kalker) kul. 185.) Kır Yerleşmeleri: Taş Meskenler; Ülkemizde en fazla Akdeniz bölgesin de rastlanmaktadır. 186.) Kır Yerleşmeleri: Ahşap(Ağaç) Meskenler; Bu meskenlerin dağılışları ormanların coğrafi dağılışına paralellik gösterir. 187.) Kır Yerleşmeleri: Ahşap(Ağaç) Meskenler; Kullanılan Malzemeler bazen kütükler bazen de tahta, kereste şeklinde işlenmiş malzeme 188.) Kır Yerleşmeleri: Ahşap(Ağaç) Meskenler; Yapılar genellikle dik çatılı inşa edilir. Nedeni; Yağışın fazla olmasıdır. 189.) Kır Yerleşmeleri: Ahşap(Ağaç) Meskenler; En fazla Karadeniz bölgesinde görülür. Nedeni; Ormanların yaygın olmasıdır. 190.) Kır Yerleşmeleri: Kerpiç(Toprak) Meskenler; Kurak iklim bölgelerindeki ovalarda yaygındır. Nedeni; Ormanlar az, elverişli taşlar yok 191.) Kır Yerleşmeleri: Kerpiç(Toprak) Meskenler; Killi toprak çamur haline getirilir. Kalıplara dökülür. Sonra güneşte kurutularak yapılır. 192.) Kır Yerleşmeleri: Kerpiç(Toprak) Meskenler; Daha çok İ. Anadolu, GD. Anadolu, D. Anadolu, Diğer bölgelerin iç kesimlerinde rastlanı 193.) Kır Yerleşmeleri: Kerpiç(Toprak) Meskenler; Nedeni; Yağış azdır. 194.) Kent Yerleşmeleri: Nüfuslarına göre Şehirler, Fonksiyonlarına göre şehirler 195.) Nüfuslarına Göre Şehirler: Ekonomisi Tarım ve Hayvancılık Olanlar; Küçük Şehirler(10.000-25.000), Orta Şehirler(25.000-100.000) 196.) Nüfuslarına Göre Şehirler: Ekonomisi Sanayi ve Ticaret Olanlar; Büyük Şehirler(100.000-500.000), Metropoller(500.000-Ve yukarısı) 197.) Nüfuslarına Göre Şehirler: Kentsel Nüfusun %40 İstanbul, Ankara, İzmir’de dir. Nedeni; Ticaret, Ulaşım Sanayi, Sağlık, Eğitim olanakl. 198.) Nüfuslarına Göre Şehirler: Nedeni; Fuarların kurulmasının etkisi daha azdır. Kentlerin nüfuslanması fonksiyonlarına bağlıdır. 199.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Kentleri köyden ayıran başlıca unsur çalışma alanları(Şehirlerin fonksiyonları)’dır. 200.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Şehirlerin Fonksiyonları; İdari, Sanayi, Ticaret, Turizm ve maden gibi pek çok fonksiyonlardır. 201.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Bu fonksiyonlar kentin gelişmesinde etkilidirler. Örneğin; Rize(Tarım), Adana, Bursa(Tarım, Sanayi) 202.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Ulaşım Kentleri: Afyon Karahisar(Kara ve Demir yolu ulaşımında önemli kavşak noktasıdır.) 203.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Tarım, Sanayi, Ticaret, Liman, Turizm, Maden Kentleridir. 204.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Tarım Kentleri; Ekonomisinde tarımın ön planda olduğu küçük ve orta büyüklükteki şehirlerdir. 205.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Tarım Kentleri; Her bölgede rastlanır. Bunlar; Rize, Amasya, Adıyaman, Iğdır, Aksaray, Aydın, Kilis 206.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Tarım Kentleri; Bunlar; Niğde, Şanlıurfa(Tarım, Turizm), Çorum, Muş, Mardin, Bursa, Adana gibi kentler 207.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Sanayi Kentleri; Ekonomisinde sanayi faaliyetlerinin yoğunlaştığı büyük kentlerdir. 208.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Sanayi Kentleri; Endüstride çalışan kişi sayısı en fazla Marmara Bölgesindedir. 209.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Sanayi Kentleri; Marmara(İstanbul, Kocaeli, Bursa(Tarımsal ve Otomotiv End, Ticaret)) 210.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Sanayi Kentleri; İzmir, Adana, Karabük(Demir-Çelik Fabrikası), İskenderun, Kırıkkale, Ereğli gibi. 211.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Ticaret Kentleri; Ekonomisinde ticaretin yoğunlaştığı kentlerdir. Daha çok ulaşım ağı gelişmiş kentler. 212.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Ticaret Kentleri; İstanbul, İzmir, Adana, Mersin, Bursa, Kocaeli, Ankara gibi kentlerdir. 213.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Liman Kentleri; Deniz taşımacılığının başlangıç ve bitiş noktalarındaki limanlarda kurulmuş şehirlerdir 214.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Liman Kentleri; Aynı zamanda birer ticaret kentidir. 215.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Liman Kentleri; Büyüklükleri Limanın hacmine, hinterlandına ve ulaşım olanaklarına bağlıdır. 216.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Liman Kentleri; İstanbul, İzmir, Mersin, İzmit, İskenderun, Samsun(Geniş art bölgesi) gibi kentlerdir. 217.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Turizm Kentleri; Turistik değerlere bağlı olarak kurulmuş gelişmiş kentlerdir. 218.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Turizm Kentleri; Muğla(Bodrum, Marmaris)(Turizme bağlı nüfus değişimi çok görülür.) 219.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Turizm Kentleri; Fethiye, Kuş Adası ve Ayvalık da yaz mevsiminde turizmin etkisiyle nüfus artışı yaşanır. 220.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Turizm Kentleri; Antalya, Alanya, Çeşme, Şanlıurfa(Tarım, Turizm) gibi. 221.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Maden Kentleri; Herhangi bir madenin çıkarımı sonucu kurulmuş gelişmiş kentlerdir. 222.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Maden Kentleri; Zonguldak, Maden, Seydişehir, Soma, Murgul gibi kentlerdir. 223.) Fonksiyonlarına Göre Kentler: Maden Kentleri; İdari, Askeri, Dinsel üniversite fonks. bağlı olarak kurulmuş kentlerde bulunmaktadır 224.) Kentlerin Gelişmesi Ve Sorunları: Konut yetersizliği, Gecekondulaşma, Çevre sorunları(Hava ve su kirliliği) 225.) Kentlerin Gelişmesi Ve Sorunları: Kamu hizmetlerinin(Eğitim, Sağlık, Altyapı) aksaması, İşsizlik ve Sosyal sorunlar 226.) Kentlerin Gelişmesi Ve Sorunları: Tarım alanlarının azalması, Ormanların tahrip edilmesidir. Kaynak: 2008 KPSS Yargı Yayınları(Lise Ve Önlisans Mezunları İçin) 2012 Cebel_İslam - Hazırlayan: Emre ÖZDEMİR BİTTİ