MEKSİKA EKONOMİK GÖRÜNÜM

MEKSİKA EKONOMİK GÖRÜNÜM
TABLO 1- Meksika en fazla ithal ettiği ana 6 kalem - İthalat verileri
Tüm tablolarda belirtilen tüm rakamlar Bin ABD Doları olarak verilmiştir.
Ticari Göstergeler
Fasıl
Ürün Adı
2013 Toplam
İthalat Hacmi
TOTAL
Tüm ürünler
'85
2013Ticari
Denge
2009-2013 yılları
2013 Dünya
arasında senelik
ithalatındaki
büyüme hacmi (
Payı (%)
%)
2013
İthalatta
dünyadaki
sıralaması
381,210,149
-1,087,335
13
2
15
Elektrik ve Elektronik
83,696,661
-5,860,116
10
3.3
7
'84
Makine, nükleer reaktörler,
kazanlar, vb
62,449,967
-8,497,452
14
3
9
'87
Demiryolu, tramvay dışındaki
Araçlar
33,393,764
43,799,228
16
2.5
9
'27
Mineral yakıtlar, yağlar, damıtma
ürünleri, vb
32,909,496
15,862,451
20
1
21
'39
Plastik ve mamülleri
20,809,738
-12,732,728
12
3.5
5
'90
Optik, fotoğraf, teknik, tıbbi, vb
aparat
12,406,508
401,438
9
2.2
12
'29
Organik Kimyasallar
10,030,628
-7,376,797
11
2.1
16
'73
Demir ve çelikten mamül
8,858,456
-3,127,326
14
2.9
7
'72
Demir ve çelik
8,674,437
-4,980,996
15
2.2
15
Meksika’nın Türkiye’den İthalatı
Fasıl
Ürün Adı
TOPLAM Tüm ürünler
3013
Hacmi
2009-2013,
yılları arası
senelik
büyüme
hacmi
Meksika’nın Dünya ülkelerinden yaptığı
ithalat
Türkiye’nin Dünya ülkelerine ihracatı
Meksika’nın
İthalatındaki
payı
Türkiye’ye
uygulanan
Gümrük
vergisi değeri
527,103
22
0.1
2013
hacmi
Dünya
ithalatındaki
payı (%)
2009-2013
senelik
büyüme
değeri %
2013
hacmi
Dünya
ithalatındaki
Payı
2009-2013
senelik
büyüme
değeri.%
151,796,484
11
0.8
381,210,149
13
2
'84
Makine, nükleer
reaktörler,
kazanlar, vb
88,268
27
0.1
4.5
12,992,095
13
0.7
62,449,967
14
3
'87
Demiryolu,
tramvay
dışındaki
Araçlar
64,160
27
0.2
25.6
17,001,047
7
1.3
33,393,764
16
2.5
'62
Giyim eşyası,
aksesuar, örme
veya tığ işi
olmayan
51,434
10
3.8
30
5,714,787
8
2.8
1,369,012
10
0.7
'61
Giyim,
aksesuar, örme
veya tığ işi
ürünler
40,084
11
2.5
30
9,246,987
7
4.1
1,581,752
13
0.8
'85
Elektrik ve
Elektronik
36,962
44
0
4.6
9,544,686
10
0.5
83,696,661
10
3.3
'74
Bakır ve
mamülleri
31,566
132
1.1
6.6
1,456,673
23
0.9
2,811,811
7
1.7
'72
Demir ve çelik
19,448
33
0.2
5.3
9,921,244
8
2.5
8,674,437
15
2.2
'73
Demir ve
çelikten mamül
17,735
105
0.2
5.7
6,148,743
9
2
8,858,456
14
2.9
TABLO 2- Meksika -Türkiye arasındaki Ticari veriler (İthalat ve İhracat), ve ticarete konu temel il 9 madde
2013 Meksika - tüm ürün seviyelerinde toplam İthalat göstergeleri (2 haneli olarak alınmıştır
Meksika-Türkiye Dış Ticareti
Türkiye ve Meksika arasındaki dış ticaret rakamları, iki ülkenin toplam dış ticaret rakamları içinde cüz’i düzeyde
seyretmesinin yanısıra, iki ülkenin resmi istatistiklerine göre önemli farklılık arz etmektedir. Bu durum, iki ülke
arasındaki ticaretin önemli bir bölümünün üçüncü ülkeler üzerinden, özellikle de ABD ve AB ülkeleri üzerinden
gerçekleştirildiğini göstermektedir. Meksika’nın ABD ve AB ile STA’sı bulunmasına rağmen, özellikle
Meksika’ya ithalatta menşe kurallarına büyük önem verildiği için, mezkûr ülkeler üzerinden nihai olarak
Meksika’ya giden ülkemiz menşeli ürünlerin herhangi bir gümrük vergisi muafiyetinden yararlanması söz
konusu değildir. Bu çerçevede düşünüldüğünde, gerek Meksika’lı ithalatçıların tarihsel, lojistik ve kültürel
nedenlerle, ABD ve özellikle İspanya gibi AB ülkelerinden ithalat yapmayı tercih etmeleri, gerekse ülkemizden
Meksika’ya doğrudan mal sevkiyatının, bazı durumlarda hacim ve lojistik itibarıyla kârlı olmaması doğrudan
ticareti engellemektedir. Sonuç olarak üretici/ihracatçılarımızın daha rekabetçi şartlarda Meksika pazarına ürün
sokması zor olmaktadır. İki ülke sanayiince üretilen ürünlerin iki ülke tüketici/kullanıcılarına sunulması konsepti
çerçevesinden bakıldığında, 2011 yılında Türkiye ile Meksika arasındaki dış ticaret hacminin 1 milyar ABD
dolarını aştığı ve ticaret açığının ülkemiz aleyhine 475 milyon ABD doları olarak gerçekleştiğini söylemek
mümkün bulunmaktadır. 2013 rakamları ise yukarıda görüldüğü gibi gibidir.
İki ülke istatistiklerinin genel ticaret rakamları bağlamında farklılık arz etmelerine ilave olarak, hangi istatistiğin
kullanıldığına bağlı olmak üzere, iki ülke arasındaki ticaretin ürün kompozisyonu bağlamında da önemli
farklılıklar arz ettiği görülmektedir.
Ekonominin Genel Yapısı
Ekonomik yapısı, Meksika Devriminin ardından kabul edilen ve değişikliklere karşın halen yürürlükte
olan 1917 Anayasasına dayalı olan Meksika, s öz konusu Anayasanın ardından uygulamaya geçirilen
ve daha çok ülkenin kendi kaynakları ile dışa kapalı bir büyüme modeli, toprak reformu ve altyapıyı
geliştirme gibi araçlarla birlikte, ekonomik gelişmeyi sağlamıştır. Ülke 1982 tarihinden itibaren
liberal ekonomi modeli ile uyumlu reformları başlatmıştır. 1988-1994 arası Meksika Devlet Başkanı
kamu mülkiyetinde bulunan işletmeleri özelleştirmiş, ABD ve Kanada ile serbest ticaret anlaşması
müzakerelerini başlatarak söz konusu anlaşmayı imzalamış ve ekonomide liberal bir dönüşümü önemli
oranda gerçekleştirmiştir. 1994 yılında yürürlüğe giren Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması
(NAFTA), Meksika için önemli bir dönüm noktası olmuş, özellikle ABD piyasasına üretim için ülkeye
yapılan doğrudan yabancı yatırımların artmasında etkili olmuştur. Daha sonraki yıllarda da Meksika,
AB ve çeşitli ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları imzalayarak dışa açık liberal ekonomiye sahip olma
özelliğini pekiştirmiştir.
Tercihini dışa açık ve liberal bir ekonomiden yana koyan Meksika, diğer Latin Amerika ülkelerinden
farklı olarak korumacılığın göreceli olarak az olduğu ve ortalama olarak düşük bir gümrük vergisi
oranına sahip bir ülkedir. Meksika, NAFTA ile birlikte dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’ye
komşu ülke olma avantajını daha fazla kullanma imkanına erişmiştir. ABD piyasası için üretim
yapmak isteyen ABD’li firmalar ve diğer ülke firmaları, Meksika’nın ucuz işgücünden yararlanmak
için bu ülkeye yatırım yapmaktadırlar. ABD piyasası için üretim yapan firmalar, lojistik avantajı
nedeniyle genellikle ülkenin kuzeyini tercih etmeleri sonucu başkent Meksiko ve çevresi dışında
Meksika’nın kuzeyi en fazla sanayileşen ve refah seviyesinin en fazla olduğu bölge olmuştur.
Meksika’nın ABD ekonomisi ile sıkı bir bağ içerisinde olmasının olumsuz sonucu ise, ABD
ekonomisinde görülebilecek bir olumsuz gelişmeden, ihracatının % 80’i ve ithalatının % 50’sinin
ABD ile gerçekleştirildiği Meksika ekonomisinin de doğrudan ve önemli ölçüde etkilenmesidir.
Nitekim 2008 ve 2009 yıllarında ABD ekonomisinin bir kriz içine girmesiyle birlikte, 2009 yılında
Meksika ekonomisinde % 6 oranında bir küçülme yaşanmıştır. ABD ekonomisine olan bu
eklemlenmeden Meksikalı yetkililer de rahatsızlık duymakta ve ülkelerinin dış ticaretini ülkeler
açısından çeşitlendirmeye çalışmaktadırlar. Bu çeşitlendirmenin en önemli adımı olarak diğer ülkelerle
de serbest ticaret anlaşması imzalama yolunu tercih eden Meksika’nın imzaladığı ve hali hazırda
yürürlükte olan serbest ticaret anlaşmaları 44 ülkeyi kapsamaktadır.
Tablo 3-Temel ekonomik Göstergeler
Tarım
Günümüzde Meksika köylüleri, işlettikleri küçük arazilerin genellikle sahibi konumundadırlar ve
tarımla iştigal eden söz konusu küçük toprak sahiplerine belirli limitleri aşmamak üzere doğrudan gelir
desteği ödenmektedir. Ayrıca ülkede, makineleşmenin olduğu ve sermayeye sahip büyük tarım
işletmeleri bulunmakta ve bu işletmelerde üretilen ürünler Meksika piyasasında tüketilmesi yanında,
NAFTA’dan da faydalanarak ABD ve Kanada’ya ihraç edilmektedir. Meksika, tropikal iklimden çöl
iklimine kadar sahip olduğu iklimsel farklılıklar ile birçok tarımsal ürün için uygun şartlara sahiptir.
Halihazırda toplam 2 milyon km2 olan ülke toplam yüzölçümünün % 13’ü tarımsal faaliyetler için
kullanılmaktadır. Meksika, arazi büyüklüğü yanında değişik iklimlere ve coğrafi şartlara sahip
olmasıyla hayvancılık açısından elverişli şartlara sahip bulunmaktadır. Meksika özellikle büyükbaş
hayvan ve tavuk eti üretiminde, dünyada ön sıralarda gelmektedir. Ülkede, küçük çaplı işletmelerine
hektar başına verilen doğrudan destek dışında, tarımda makineleşme, modernizasyon, yenilik, proje
gibi konular bazında destekler verilmektedir. 2010 yılında Meksika’da devletin tarım sektörüne
verdiği toplam destek miktarı 14,78 milyar Meksika pesosudur (yaklaşık 1,17 milyar ABD doları).
Aynı yıl hektar başına verilen destek sonbahar-kış dönemi için 963, ilkbahar-yaz dönemi 2.263
Meksika pesosu (sırasıyla 76,21 ve 179,1 ABD doları olmuştur. Meksika’nın geleneksel ürünü olan
mısırın ülkede önemli miktarda üretilmesine ve ülkenin 2010 yılında 23,3 milyon ton mısır üretimiyle
dünyanın 6. büyük mısır üreticisi olmasına rağmen Meksika, uygun iklim şartları sebebiyle tropikal
meyve ve sebzede önemli bir karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir.
Sanayi Sektörü
Otomobil
Meksika’nın en önemli sanayi kolunu, otomotiv sanayi oluşturmaktadır. Nitekim Meksika, 2011
yılında dünyanın en fazla motorlu araç üreten 8. ülkesi olmuştur. Ülkede otomotiv sanayinin itici
gücü, yabancı sermaye yatırımlarıdır. Söz konusu yatırımlar her ne kadar NAFTA’nın yürürlüğe
girdiği 1994 yılından sonra artmışsa da, ülkeye daha 1930’lu yıllarda General Motors, Ford ve
Chrysler; 1960’larda ise Nissan ve Volkswagen yatırım yapmıştır. Daha sonra Toyota, Honda, BMW
ve Mercedes-Benz firmaları da Meksika’da yatırım yapan önemli otomotiv markaları arasına
katılmıştır. Söz konusu otomobil endüstrisinin montaja dayalı olmasından ziyade ar-ge faaliyetlerini
de içermesi ve aynı zamanda ülkede otomotiv yan sanayisini de canlandırması ile, Meksika açısından
genel olarak otomotiv ve ilgili sanayiler, ülkede istihdam ve ihracat anlamında önemli bir yere
sahiptir. 2011 yılında otomotiv endüstrisinin doğrudan istihdam ettiği kişi sayısı 509.000, ülkenin
otomotiv ürünleri ihracatı ise 64,4 milyar ABD doları olmuştur. 2011 yılında ihracatı yapılan motorlu
araç sayısı 2.143.879 adettir.
Elektronik
Meksika elektronik ürünleri imalatında da oldukça önemli bir yere sahiptir. Ülke düz ekran televizyon
üretiminde dünyada 1., bilgisayar ve cep telefonu üretiminde dünyada 3. Konuma gelmiştir.
Elektronik sanayinde Meksika, ABD piyasasına coğrafi yakınlığı ve NAFTA ile bu ülkeye gümrük
vergisi olmadan ihracat yapabilmesi ve ucuz ve eğitimli işgücüne sahip olması nedeniyle yabancı
sermaye çekmiştir. Ancak, ülkede sadece montaj şeklinde üretim değil, dizayn gibi katma değer
oluşturan üretim de yapılmaktadır. Meksika, Çin’den sonra ABD’ye en fazla elektronik ürünler satan
ülke durumuna gelmiştir. Meksika’da ayrıca havacılık sanayi, beyaz eşya sanayi, gıda sanayi önemli
sanayi dalları olup, Meksika piyasası yanında özellikle ABD piyasasına yönelik üretim
yapmaktadırlar. ABD piyasasına üretim yapan ve genellikle ülkenin kuzeyinde faaliyet gösteren
sanayi firmaları, “maquiladora” olarak tanımlanmaktadır. Bu firmalar, serbest bölge tarzı bir
üretimden ziyade firma bazlı olarak verilen devlet desteği kapsamında hammaddeler açısından gümrük
vergisinden muaf tutularak üretim gerçekleştirmekte ve ürünlerini genellikle ABD’ye ihraç
etmektedirler.
Petrol ve Madencilik
Meksika’nın en önemli gelir kaynaklarından olan petrol, anayasa gereği devlet mülkiyetindedir ve
devlet, petrol ve temel petrol ürünlerinde tek üretici durumundadır. Devlete ait petrol şirketi olan
Pemex tarafından, özellikle Meksika körfezinde bulunan zengin petrol yataklarından petrol üretimi ve
sonrasında işleme ve petrokimya ürünleri üretimi gerçekleştirilmektedir.

Dünya ülkelerine yönelik olarak IMF, Dünya Bankası ve OECD raporlarına dayanan verilere
göre 2013 yılı itibarıyla Meksika’nın büyüme rakamı 1.1 dir ve 20 ülke arasında Meksika
dünya ülkeleri arasında Kişi Başı Milli Gelirde 15. ve Satın Alma Gücü Paritesine göre 12.
sıradadır.
TABLO 4- Meksika Sanayi sektöründe Alt sektör Bazında Büyüme (Yüzde
olarak Çeyrek dönemler itibariyle)
Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Meksika, korumacı ve ithal ikameci bir ekonomi politikasından dışa açık, ihracata dayalı bir politikayı
benimsediği 1980’li yıllardan itibaren doğrudan yabancı yatırıma daha fazla önem vermiş ve özellikle
NAFTA’nın imzalandığı 1993 yılından itibaren, ABD piyasası için üretim yapmak isteyen firmalar,
yatırım için Meksika’yı tercih etmişlerdir. Meksika’nın coğrafi olarak ABD’ye yakınlığı ve bu ülke ile
serbest ticaret anlaşması olması dışında, Meksika’nın liberal, gelişmiş bir ülkede olağan şartlarda
görülen ve mülkiyeti güvence altına alan, lojistik altyapısı olan bir ülke olması yabancı yatırımcılara
güven vermiş; ayrıca ülkenin, yabancı yatırımcı çekebilmek için yatırım teşvik politikaları
benimsemesi, yabancı yatırımı kolaylaştırmıştır.
Tablo 5- Geldiği Ülkeye göre Meksika’ya yapılan doğrudan yabancı yatırım (Milyon
ABD Doları)
Tablo 6- Sektörlere göre yabancı yatırımlar
Meksika Dış Ticaret Mevzuatı ve Uygulamaları
Meksika’da dış ticaret mevzuatı, gelişmiş bir ülkede bulunması gerektiği şekilde kanun ve
diğer alt mevzuatla tanımlanmış, bugünden yarına değişmeyen kurallardan müteşekkildir.
Ayrıca, NAFTA’nın taraflarından biri olarak Meksika, dünyanın en büyük ticaret
alanlarından içinde yer almakta ve 2011 yılında yaklaşık 700 milyar ABD doları ticaret
hacmine sahip bulunmaktadır. Meksika’nın dış ticaret rejimi, Federal Dış Ticaret Kanunu ile
belirlenmiştir. Bu Kanuna İspanyolca dilinde
http://www.diputados.gob.mx/LeyesBiblio/pdf/28.pdf
bağlantısından ulaşılabilir. Dış ticaret ile ilgili yetkili kurum, Meksika Ekonomi Bakanlığıdır.
Meksika ithalat rejiminde, ödenmesi gereken gümrük vergisi ve diğer yükümlülükler
mevzuatla önceden belirlenmiş durumdadır. Gümrük vergisi oranları, diğer Latin Amerika
ülkelerine kıyasla ortalama olarak düşük seviyededir. Meksika’nın gümrük tarifesi genellikle
% 5 – 30 aralığındadır. İthalat yapılan ürünlerde, temel gıda maddeleri haricinde % 16 KDV
tahsil edilmektedir. Sınır bölgelerine yapılan ithalatlarda KDV % 11 olarak uygulanmaktadır.
Alkol ve sigara gibi ürünlerin ithalatında % 25’ten % 160’a varan oranlarda ek vergi tahsil
edilmektedir. Meksika’nın gümrük vergileri her ne kadar ortalamada düşük olsa da, özellikle
ülkede üretilen tüketim maddelerinin gümrük vergisi yüksektir. Ülkenin ihtiyaç duyduğu yarı
mamul ve hammaddeler için ise genellikle gümrük vergisi sıfır veya çok düşük oranlı olarak
belirlenmiştir. Prosec isimli sektörel teşvik programı kapsamında olan ve belirli sektörlerde
üretim yapan Meksika firmaları, üretimlerinde kullandıkları ve daha çok Meksika’nın ihracat
yapan sektörlerinin ihtiyacı olan ithal malzemeler için, ihraç şartı olmaksızın gümrük vergisi
indirimi ya da muafiyetinden yararlanmaktadırlar. Dolayısıyla, Meksika’ya ihraç edilecek
ürün ile bu ürünü ithal edecek firmanın söz konusu program kapsamına girmesi halinde,
gümrük vergisinde indirim ya da muafiyet imkanı doğmaktadır. Meksika’ya mal ihraç
ederken, bir gümrük müşaviri firmasını kullanmak zorunlu olup, bu firma aynı zamanda
Meksika’ya malın girmesinde büyük fayda ve kolaylık sağlayacaktır. Zira Meksika’da
genellikle resmi işlemlerde şekil şartlarının sonuna kadar yerine getirilmesi gerektiğinden ve
Meksika gümrük mevzuatı belgeler konusunda çok katı hükümler içerdiğinden, dış ticaret
işlemlerine ilişkin belgelerin tam olarak düzenlenmesi ve zamanında sunulması büyük önem
taşımaktadır. Söz konusu gümrük müşaviri firma genellikle, malı Meksika’ya ithal eden
Meksika firmasının anlaşmalı gümrük müşavirliği firması olmaktadır. Uygulamada Meksika
gümrükleri ve gümrük mevzuatı ile ilgili karşılaşılan sorunlar yeterli geçiş süreci tanınmadan
ya da önceden haber verilmeksizin yapılan, özellikle şekil şartlarına ilişkin mevzuat
değişiklikleri; aynı mevzuat maddesinin değişik gümrük kapılarında farklı yorumlanması ve
bu doğrultuda mevzuatta belirtilen standart ve şartların, eşit olmayan bir şekilde uygulanması,
özellikle tarımsal ürünlerin Meksika’ya ithalinde gümrüklerde uzun süren ve yorucu
süreçlerin yaşanması olarak gözlemlenmektedir.
Tarife Dışı Engeller ve Ürün Standartları
Meksika, diğer Latin Amerika ülkelerinden farklı olarak dış ticarette liberal bir politikaya
sahip, dışa açık bir ekonomi olması nedeniyle, dış ticaret ile ilgili uygulamalarda aşırı bir
korumacılık refleksi görülmediğinden dolayı, ülkemiz ihracatçılarını etkileyecek derecede
tarife dışı engellerin de bulunmadığı belirtilebilir. En başta gelen tarife dışı engel olarak,
Meksika Gümrük İdaresinin başta tekstil ve hazır giyim olmak üzere birçok sektör kapsamı
ürün ithalatında, referans fiyat uygulamasıdır. Eğer Meksika’ya ithalat sırasında belirtilen mal
değeri, referans fiyatından düşük ise, vergilerin hesaplanmasında o ürüne ait referans fiyat
dikkate alınmaktadır. Meksika Vergi İdaresi tarafından tekstil ve konfeksiyon sektörlerinde
413, ayakkabı sektöründe 59 tarife satırında uygulanmakta olan referans fiyatı uygulaması,
asıl olarak Uzakdoğu menşeli çok düşük fiyatlı ürünlerden kaynaklanan vergi kaybı ve
rekabet bozucu etkiyi bertaraf etmek amacıyla başlatılmış olmakla birlikte, halihazırda ilgili
kalem ürünlerin tamamı, menşei ülke farkı gözetilmeksizin referans fiyat uygulamasına tabi
bulunmaktadır. İlgili eşya için referans fiyatı belirlenirken, uluslararası veri kaynakları ve
Meksika’daki muhtelif sektörel örgütlerden gelen bilgiler esas alınmakta ve eşyanın üretimi
ve ticaretinde söz konusu olan faktörlerden, işçilik, navlun, sigorta vs. gibi kalemler dikkate
alınmayarak sadece en önemli hammadde girdisinin uluslararası değeri dikkate alınmaktadır.
Örnek vermek gerekirse; kumaş söz konusu olduğunda kullanılan iplik, gömlek söz konusu
olduğunda kullanılan kumaş, ayakkabı söz konusu olduğunda kullanılan kösele ve derinin
uluslararası piyasadaki ortalama değeri dikkate alınmaktadır. Referans fiyat uygulamasına
tabi kalemler ve uygulanan referans fiyatları, ülkeye ait Resmi Gazete’de yayımlanmamakta
ve üçüncü taraflarla paylaşılmamaktadır. Bunun nedeni olarak, yapılmakta olanın bir risk
yönetimi olduğu ve uygulamanın muhatabı olan gerek ihracatçı ülkelerdeki, gerekse
Meksika’daki ekonomik operatörlerin fiyat beyanlarında mümkün olduğunca az bilgi sahibi
olması ve bunun sonucu olarak da referans fiyat düzeyi ve üstünde fiyatları gümrüklere beyan
etmelerini sağlamak amacı gösterilmiştir. Uygulamaya tabi eşya listesi ve referans fiyatlar,
elde edilen sonuçlar ve referans fiyat belirlenirken kullanılan hammadde fiyatlarındaki
değişimlere
göre
daralabilecek/genişleyebilecek
ve
referans
fiyatları
artabilecek/düşebilecektir. Referans fiyat altında bir fiyat beyan edildiğinde, mezkûr fiyatın
meşru gerekçeleri belgelendirildiği ve Meksika gümrük teşkilatı ilgili belgelerden kâni olduğu
taktirde, referans fiyat yerine beyan edilen fiyat üzerinden vergilendirme yapılacaktır.
Bununla birlikte, şimdiye kadarki uygulamada ihmal edilebilir sayıda bu tür örnek söz konusu
olmuştur ve Türkiye menşeli ürünlerde ise referans fiyat altında fiyat beyanı olmadığı bilgisi
edinilmiştir. Meksika’ya mezkûr sektörlerde mal ihraç eden firmalarımızın, ithalatçı firma
tarafından Meksika gümrük idaresine beyan edilen fiyatın açıklaması ile alakalı olabilecek her
türlü belgeyi (para transferine ilişkin belgeler, firmalar arasındaki sözleşme, fatura vs.) ibraz
etmeleri/hazır bulundurmalarının faydalı olacağı değerlendirilmektedir Halihazırda tekstil,
hazır giyim ve ayakkabı sektörlerinde uygulanan referans fiyatın, önümüzdeki dönemde çelik
ürünleri, bisiklet ve oyuncaklarda uygulanmasına yönelik çalışmalar sürmektedir. Meksika
makamlarınca, bazı hassas ürünlerin ithalatında ithal lisansı aranmaktadır. İthal lisansı istenen
ürünler, periyodik olarak güncellendiğinden, ihracatçılarımız Meksika’ya ihracat sırasında,
ithalatçı firmanın çalıştığı gümrük müşavirliği firmasından ya da Ticaret Müşavirliğimizden
ithal lisansı konusunda bilgi alması önerilebilir. Örneğin silah ve mühimmat ithalatında
Meksika Ekonomi Bakanlığınca; bazı deri ürünleri, taze ya da donmuş et ve tarımsal makine
ithalatında Meksika Tarım Bakanlığınca; sağlık malzemesi, ilaç, çeşitli kozmetik malzemeleri
ve çeşitli işlenmiş gıda ürünlerinde Meksika Sağlık Bakanlığından ithal lisansı alınması şartı
bulunmaktadır. İthal lisansı gerektiren ürünlerin Meksika’ya kargo ile gönderilen küçük
miktardaki numuneleri için de ithal lisansını içeren gümrük rejimi uygulanmaktadır. Kargo ile
gönderilen bu tür mallar ile sıvı, gaz ve toz halinde maddelerin, ithalat işlemlerini yürüten
gümrük müşaviri firma tarafından ithalat işlemleri yapılmaktadır. Bu ürünler ile ilgili olarak
muayene, tetkik ve laboratuvar masrafları çıkarılabilmektedir. Meksika’ya ihraç edilen ve
Meksika piyasasında perakende olarak satılacak mallarda İspanyolca dilinde etiket bulunması
zorunludur. Meksika’da ürün ve hizmet standartları ve bu standartlara uyumluluk konusunda,
Federal Metroloji ve Standardizasyon Kanunu2, yasal çerçeveyi oluşturmaktadır. Ülkede
üretilen ürünler yanında, Meksika’ya ithal edilen ürünler de zorunlu standartlara uymak
zorundadır. Meksika’da zorunlu standartlar (NOM) ve gönüllü ya da zorunlu olmayan
standartlar (NMX) olmak üzere iki tür standart uygulanmaktadır. Zorunlu standartlar
genellikle ürün güvenliği, sağlık, çevre, telekomünikasyon, kullanıcıya yönelik bilgi ve enerji
verimliliği alanlarında uygulanmaktadır. İthal edilecek mallardan zorunlu standartlara tabi
olanların, ilgili zorunlu standarda uygunluğunun belgelendirilmesi gerekir. Bunun için ithal
edilecek mal, uygunluk değerlendirmesine tabi tutulmalıdır. Uygunluk değerlendirmesi devlet
kurum ya da kuruluşu ya da akredite edilmiş özel kuruluşlarca yapılmaktadır. Zorunlu
olmayan standartlar (NMX) ise geliştirmek ve bilgi vermek amacıyla kullanılmaktadır.
Meksika Ekonomi Bakanlığı bünyesinde http://www.economia-noms.gob.mx/noms/inicio.do
bağlantısında, İspanyolca dilinde olmak üzere zorunlu standartlar görülebilmekte ve mal
bazında
arama
yapılabilmektedir.
Zorunlu
olmayan
standartlar
ise
http://normas.economia.gob.mx/normasmx/index.nmx bağlantısında yine İspanyolca dilinde
arama yapılarak görülebilmektedir.