BOR Bitki gelişiminde önemli bir yeri olan bor elementinin mutlak

BOR
Bitki gelişiminde önemli bir yeri olan bor elementinin mutlak gerekliliği yaklaşık 82 yıl önce belirlenmesine
rağmen bitki bünyesindeki fonksiyonları halen tam olarak anlaşılamamıştır.
Bor, hücredeki şeker geçişini, hücre bölünmesi ve gelişimi, fotosentez metabolizmasını düzenler. Gereken
miktarlarda bor olmadan da bitkiler büyüyebilir ve yaprak açabilir ancak meyve veya tohum üretiminde
kayıplar
söz
konusu
olacaktır.
Sebzelerde:
Sebzelerin beslenmesi ve fizyolojisi üzerine yapılan araştırmalar göstermiştir ki; bor, sebzelerin büyümesini
ve kalitesini çok büyük ölçüde iyileştirmektedir. Sebzelerde bor uygulaması ile büyüme noktalarının
başlangıç ve gelişiminde, hücre içi şeker ve nişasta transferinde, besleyici maddelerin bitki içi dolaşımında,
büyümeyi etkileyen hormonların oluşumunda, kök gelişiminde, çiçek ve tomurcuk oluşumunda artış
gözlenmektedir.
Meyvelerde:
Bor elementi meyve ağaçları için çiçek açma, meyve verme ve meyve kalitesi yönünden vazgeçilmez bir
mikro besleyicidir. Yeterli miktarda bor içeren bir meyve ağacında, çiçek açma ve meyve kapasitesinde artış,
meyvenin içinde ve kabuğunda gözlenen yaralanma ve çürümelerde düşüş, şeker ve besleyicilerin
yapraklardan meyveye iletiminde hızlanma, gelişememiş dalların sayısında azalma ve buna bağlı olarak
daldan
düşen
meyve
sayısında
azalma
gözlenmektedir.
Bitkilerin gelişimlerini tamamlayabilmeleri için ihtiyaç duydukları bor miktarı oldukça azdır. Bu sebeple
uygulamada oldukça hassas davranılmalı, toprak analizi yapılmadan bitkiye bor takviye edilmemelidir. Bitki
türleri arasında olduğu gibi, aynı türün çeşitleri arasında da bor kapsam ve toleranslarında önemli farklılıklar
bulunabilmektedir. Örneğin hektar başına şekerpancarında 3 kg bor uygulanırken, bu miktar buğday için 1
kg
olabilmektedir.
Bor, toprak bünyesine farklı bor kaynakları (borik asit, boraks vs) kullanılarak uygulanabilmektedir. Üzerinde
durulması gereken nokta, uygulanacak bor kaynağının toprağın pH değerini bozmayacak şekilde nötr ve
uygulama sırasında kolay çözünebilir olmasıdır. Bu amaçla Enstitümüz tarafından geliştirilen tarımsal amaçlı
bor ürünü olan “Tarım Bor”, kullanılan ürünler arasında bu avantajlara sahip olacak şekilde üretilmiştir.
BOREN tarafından geliştirilen “Tarım Bor”un üniversitelerimizin ziraat fakültelerinin katkıları ile, bor noksan
alanlarda farklı doz uygulamalarıyla farklı bitkilerin gelişim, verim ve kalite özellikleri üzerine olan etkileri
halen araştırılmaktadır. Şimdiye kadar yapılan çalışmalar sonucunda sarımsak bitkisinde % 22, yoncada %
28, domateste % 11, çilekte %26, şekerpancarında %18,marulda %11, fındıkta % 19, buğdayda % 21 verim
artışı olduğu saptanmıştır. Antep fıstığı, kolza, zeytin, mısır ve pamuk bitkilerinde yürütülen çalışmalar
devam etmektedir.