ERCİYES ÜNİVERSİTESİ FİZİK 2 (ELEKTROMANYETİZMA) ÖDEV SET- 8 Not: me = 9.11x10-31 kg, mp= 1.7x10-27 kg, qe = qp = 1.6x10-16 C 1. A mıknatısı ortadan ikiye bölünerek B ve C mıknatısları, C mıknatısının ikiye bölünmesi ile de D ve E mıknatısları elde ediliyor. D mıknatısının kutupları şekildeki gibi verildiğine göre A, B, ve C’nin 1, 2, 3’nolu uçlarının kutupları ne olur? 2. Şekilde verilen yüklü parçacıklar için verilenlerden yararlanarak bilinmeyeni bulunuz. a) Şekil 8.1’de manyetik alanın yönünü bulunuz. b) Şekil 8.2’de kuvvetin yönünü bulunuz. c) Şekil 8.3’de yükün işaretini bulunuz. 3. Bir televizyon tüpü içindeki elektronlar +x-ekseni yönünde 8.106 m/s’lik bir hızla ekrana dik doğrultuda gelmektedir. Tüpü çevreleyen kangalların oluşturduğu manyetik alan xy düzleminde, x-ekseni ile 600’lik açı yapmaktadır. Manyetik alanın büyüklüğü 25mT’dır. Elektronlara etkiyen manyetik kuvvetin büyüklüğünü, yönünü ve elektronların ivmesini bulunuz. 4. Şekil 8.4’de, +x yönünde 0.4 T şiddetinde manyetik alanın bulunduğu bir bölgede, q = 3µC yükü, manyetik alanla 370 açı altında 5x106 m/s hızıyla atılıyor. Yüke etkiyen kuvvetin şiddeti ve yönü ne olur? 5. Hızı 106 m/s olan 3µC yükü B = 0.1T olan bir manyetik alana atıldığında, üzerine 0.15N kuvvet etki ediyor. Hızın manyetik alanla yaptığı açıyı bulunuz. 6. Bir proton, büyüklüğü 0.5T olan düzgün bir manyetik alan içinde, yarıçapı 14cm olan dairesel bir yörünge üzerinde düzgün dairesel hareket yapmaktadır. a) Protonun yörüngedeki çizgisel hızını bulunuz. b) Aynı manyetik alan içinde bir elektron, aynı çizgisel hızla düzgün dairesel hareket yapsaydı, yörüngesinin yarıçapı ne olur? (Manyetik alanın sınırladığı bölge yeterince büyük) 7. Şekil 8.5’de, manyetik alanın +z-ekseni yönünde B = 0.1T şiddetinde olduğu bir bölgede, bir elektron +x-ekseni boyunca 2x108 m/s hızıyla fırlatılıyor. a) elektrona etkiyen kuvvetin büyüklüğü ve yönünü bulunuz. b) Elektronun çizdiği dairesel yörüngenin yarıçapını hesaplayınız. (Yörüngenin şeklini çiziniz!) (Manyetik alanın sınırladığı bölge yeterince büyük) 8. Durgun bir elektron 200 kV potansiyel farkı altında hızlandırıldıktan sonra, düzgün manyetik alanın B = 0.1T olduğu bölgeye, manyetik alana dik olarak giriyor. a) Elektronun hızı ne kadardır? b) Manyetik alandaki dairesel yörüngenin yarıçapı ne kadar olur? (Manyetik alanın sınırladığı bölge yeterince büyük) Fizik-2, Ödev Seti 8, Doç. Dr. Mehmet ERTAŞ 9. Bir elektron Şekil 8.6’da gösterilen manyetik alan bölgesine 2x108 m/s hızla giriyor ve bölgede 1.57 cm yol aldıktan sonra, geliş yönüne dik olarak çıkıyor. Bölgedeki manyetik alan şiddetini hesaplayın. (Y.G. Çeyrek çemberin uzunluğundan yarıçapı hesaplayın) 10. Şekil 8.7’de gösterilen proton bilinmeyen bir manyetik alan bölgesinde 2x106 m/s hızıyla fırlatılıyor. Proton yarım daire çizerek 20 cm öteden çıkıyor. Bölgedeki manyetik alan şiddetini ve yönünü bulunuz. 11. Şekil 8.8’de gösterilen bir kenarı a uzunlukta olan küpün kenarları boyunca uzanan tellerdeki akımların şiddetleri aynı olup I1=I2=I3=I4=I’dır. B manyetik alanı +z yönündedir. I1, I2, I3, I4 akımları üzerindeki kuvvetleri hesaplayınız. 12. Şekil 8.9’daki düzlemde 0.5T manyetik alan bulunan bölgede, alan çizgileriyle 530 açı yapan bir telden 3A akım geçmektedir. Telin birim uzunluğuna etkiyen kuvvetin büyüklüğünü ve yönünü hesaplayınız. 13. Akım geçen 75cm uzunluğundaki bir tel, 0.2T şiddetindeki bir manyetik alana dik doğrultuda konulduğunda üzerine 3N’luk bir kuvvet etkimektedir. Telden geçen akım değerini bulunuz. 14. xy-düzleminde yarıçapı 10cm olan Şekil 8.10’daki dairesel bir telden 5A akım geçmektedir. Bu bölgede xy-düzlemiyle 370 açı yapan 0.2T şiddetinde düzgün bir manyetik alan vardır. Çemberin manyetik momentini ve teli döndürmeye çalışan torku bulunuz. 15. Şekil 8.11’deki dikdörtgen çerçeve z-ekseni etrafında dönebilen 50 sarımdan oluşmakta ve her bir sarımdan I = 3A akım geçmektedir. Çerçevenin boyutları a = 1m ve b = 2m’dir. B = 2T manyetik alanı y-ekseni yönündedir. a) Her bir kenara etkiyen kuvvetin torklarını hesaplayarak, çerçeve üzerindeki net torku hesaplayınız. b) Çerçevenin manyetik dipol momentini bularak net torku hesaplayınız Başarılar 2016 Doç. Dr. Mehmet ERTAŞ Fizik-2, Ödev Seti 8, Doç. Dr. Mehmet ERTAŞ