Kalp krizi

advertisement
KALP KRİZİ
UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ
SATILMIŞOĞLU
• Türkiye ulusal düzeyde ölüm nedenleri
arasında ilk sırayı 205.457 ölümle
kardiyovaskülerhastalıklar (tüm ölüm
nedenlerinin %47,73’ü) almaktadır.
• Kardiyovasküler hastalıklar grubunda
iskemik kalp hastalıkları, serebrovasküler
hastalıklar, romatizmal kalp hastalıkları,
inflamatuar ve hipertansif kalp hastalıkları
yer almaktadır.
• Kalp krizi ya da enfarktüs, kalbin
koroner arterlerinde gerçekleşen bir
bozukluk sonrası meydana gelen
yetersizlik sonucu şiddetli göğüs
ağrısıyla ortaya çıkan ve ölümle
sonuçlanması olası fizyolojik duruma
denir.
• Kalp krizinde şikayetin esasını göğüs
ağrısı oluşturur:
• Ağrının özellikleri:
• Ağrı göğüs ortasındadır, 20 dakikadan fazla
genellikle saatlerce sürer ve genelde dinlenme
yada nitrogliserinle (dilaltı, isordil vb) geçmez,
• Ağrı, şiddetli ve künt vasıftadır. Fakat keskin veya
belirsiz olabilir,
• Ağrı, sıkıştıran, ağırlık, baskı yapıcı tarzda olabilir,
• Göğüste daralma hissi uyandırabilir,
• "Göğüsde fil oturuyormuş" gibi veya
• Hazımsızlık olarak da hissedilebilir. Beraberinde
sıklıkla soğuk terleme ve ölüm korkusu da vardır.
• Kalp krizi ağrısı, tipik olarak yukarıda
sayılan özellikleri taşımakla birlikte
bazen beklenen özellikleri göstermez
(atipik ağrı).
• Bu durumda ağrı, göğüs yerine çene
ağrısı, diş ağrısı, baş ağrısı, sırt ağrısı
veya karın ağrısı olarak da karşımıza
çıkabilir.
• Kalp krizi geçiren hastaların dörtte
birinde (özellikle şeker -diyabethastalarında ve yaşlılarda) ağrı
hissedilmez (sessiz kalp krizi).
• Kalp krizinin ağrısız olması veya ağrılı
olmasının ciddiyeti üstüne bir etkisi
yoktur.
• Hatta ağrısız olanlarda, hasta
hastalığının farkında olmayabileceği
için daha tehlikeli olabilir.
• Bundan başka kendi başına yada göğüsteki
ağrıyla birlikte hissedilebilen diğer
belirtiler şunlardır:
• Nefes darlığı
• Öksürük
• Baş dönmesi ve sersemleme
• Bayılma
• Mide bulantısı ve kusma
• Sıkıntı.
KALP KRİZİ
Kimler riskli?
• > 45 y erkekler, > 55 y kadınlar
• Kalp krizi geçirmiş kişiler,
• By-pass ameliyatı, balon-stent uygulanmış hastalar
• Ailede erken koroner hastalık bulunanlar:
Baba ya da erkek kardeşte < 45y
Anne ya da kız kardeşte < 55y
KALP KRİZİ
Kimler riskli?
• Diabetes mellitus,
• Yüksek kolesterol,
• Hipertansiyon,
• Sigara,
• Fazla kilo,
• Hareketsiz yaşam tarzı.
KALP KRİZİ
Riski düşürebilir miyiz?
• Diabetes mellitus,
• Yüksek kolesterol,
• Hipertansiyon,
• Sigara,
• Fazla kilo,
• Hareketsiz yaşam tarzı.
• Sigara tüketimi tek en önemli
değiştirilebilir risk faktörüdür.
• Yapılan çalışmalar günde 20 ve daha
fazla sigaranın kalp hastalığı riskini 2
yada3 kat attırdığını göstermiştir.
• Günde 1 ile 4 adet sigara içmekte kalp
hastalığı riskini arttırmaktadır.
• Hafif derecede sigara içmenin
myokard infarktüsü üzerinde etkisi
vardır ve içine çekmediğini söyleyen
içicilerde bile ölüme neden olur.
• Sigara içmek özellikle doğum kontrol
hapı kullanan kadınlarda daha fazla
tehlikelidir.
SİGARA BIRAKMANIN YARARLARI
Bıraktıktan
sonra geçen
zaman
15 yıl
Felç riski azalır
20 dakika
Kan basıncı ve kalp hızı
normale döner
10 yıl
Akciğer kanseri riski %
50 azalır. Kalp krizi riski
normale döner.
8 saat
Kanda oksijen
düzeyi normale
döner
5 yıl
24 saat
Kalp krizi riski % 50
azalır
Nikotin atılır
Tat , koku duyusu
düzelir
3-9 ay
48 saat
Kalp krizi riski azalır
72 saat
Nefes alma-verme
kolaylaşır.
Enerji artar
Öksürük ve hırıltılı
solunum iyileşir
2-12 hafta
Dolaşım düzelir
Yüksek kolesterol
• Kan dolaşımındaki kolesterolün %75’i karaciğerde
imal edilirken %25’i aldığımız gıdalardan emilir.
• Gıdalarla aldığımız yağın miktarı ve türü kan
kolesterol düzeyine önemli ölçüde etki eder.
• Yüksek kolesterolün kalp hastalığı riskini arttırdığı
uzun süredir bilinmektedir.
Yapılması gerekenler
• Günlük kalorinin en fazla %30’unu
yağlardan almamız,
• Almakta olduğumuz “kötü” yağları
“iyi” yağlarla değiştirmemizdir.
Kötü yağlar?
• Bu yağların tüketimi “kötü kolesterol” olarak bilinen
LDL-kolesterol düzeyini arttırmakta.
• Margarin, kırmızı et, yumurta sarısı, tam yağlı süt ve
ürünleri, kızarmış gıdalar, hamburger ve benzerleri,
ticari unlu mamuller bu tür “kötü” yağların başlıca
kaynakları.
İyi yağlar?
• Bu yağlar ise LDL-kolesterol düzeyini düşürürken “iyi
kolesterol” olarak adlandırılan HDL-kolesterolü arttırmakta.
• Zeytinyağı, fındık yağı, mısırözü yağı, balık, ceviz, soya
fasulyesi bu “iyi” yağların kaynakları.
• Günlük kalorinin en fazla %30’u olması gereken yağ
tüketiminde bunlara ağırlık verilmeli.
Fazla kilo
• Kandaki kolesterol ve trigliserid düzeyini arttırır,
• HDL-kolesterol düzeyini düşürür,
• Kan basıncını yükseltir,
• Diyabeti başlatabilir,
• Tüm bunlar olmadığı takdirde bile tek başına bir
risktir.
• Eğer kan basıncınız yüksekse
(hipertansiyon), kontrol altına alın
Bazı besin ögeleri kan basıncını olumlu yada
olumsuz yönde etkilemektedir. Bunların en
önemlileri sodyum (tuz), kalsiyum,
potasyum, magnezyum, yağlar ve alkoldür.
Hipertansiyo
n
İlaçlar
Tuz kısıtlaması
Fazla kiloların
verilmesi
Sebze & meyveden
zengin beslenme
Egzersiz
Alkolün sınırlandırılması
• Stresi azaltın.
Stres ile kardiyovasküler hastalıklar
arasındaki bağlantı zayıf da olsa, stresi
kontrol etmek özellikle stresle başetmek için
çok yemek yiyen veya sigara içenler için
önemlidir.
•
TEŞEKKÜR EDERİM
Download