Venöz Yetmezlikten Korunma Sağlayabilirmiyiz – Turan EGE

VENÖZ YETMEZLİKTEN
KORUNMA
SAĞLAYABİLİRMİYİZ?
Prof. Dr. Turan EGE
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kalp ve Damar Cerrahisi, Edirne
VENÖZ YETMEZLİK NEDİR?
Semptom ve bulgular
Venöz hipertansiyon
Reflü - Obstrüksiyon
Ven duvarlarının ve
kapakların primer
bozuklukları
Geçirilmiş trombozlar
Fizyoloji

Normal kişide (A)




İstirahatte ayak venöz basıncı
80-90 mmHg
Egzersiz ile basınç 20-30 mmHg
(>%50)
Egzersiz sonrası basıncın
normale dönüşü > 20 sn
Derin venöz yetmezlik (B)


Egzersiz ile basınç azalması
<%50
Egzersiz sonrası basıncın
normale dönüşü < 20 sn

Venöz hipertansiyon

Lökosit-endotel etkileşimi

Shear stress

Kronik inflamasyon

Dolaşan lökositlerin endotel adezyonu

Lökositler endotel bariyerini geçerek ven duvarı ve kapaklardaki parankime ulaşır

Makrofajlardan salınan matriks metalloproteazlar elastin ve kollojeni parçalarlar

Bunun sonucu ven duvarı uzar ve kıvrımlı olur

Ven kapakları perfore olur, yapısı bozulur

Bu değişiklikler makroskobik ve anjioskobik görülebilir
Fizyopatoloji

Venöz hipetansiyonun oluşturduğu
kronik inflamasyon bulguları önemlidir
KORUNMA NASIL OLMALIDIR?

Etiyolojik faktörlere göre
ETİYOLOJİK FAKTÖRLER








Hastanın yaşı
Cinsiyeti (Kadın)
Mesleği
Daha önceden geçirdiği hastalıklar
OKS kullanımı
Menapoz durumu
Aile öyküsü
Geçirilmiş DVT








Obezite
Fizik inaktivite
Sigara
Gebelik
Bacaklarda injury
Kronik konstipasyon
Sürekli oturma veya ayakta
durma
Sürekli dar kıyafetler giyme
alışkanlığı
KRONİK VENÖZ YETMEZLİK
PRİMER
SEKONDER
%90
%10
%66
%34
VENÖZ HİPERTANSİYON
SEKONDER VENÖZ YETMEZLİK
DVT
RİSK FAKTÖRLERİNİN ANALİZİ
DVT PROFLAKSİSİ
ÖNLENEBİLİR
KORUNMA
PRİMER VENÖZ YETMEZLİK






Hastanın yaşı
Cinsiyeti
Menapoz durumu
Aile öyküsü
Gebelik





•Yaşlılarda daha sık
•Kadınlarda daha sık
•Gebelikte daha sık
•Multipar kadınlarda daha sıktır
ÖNLENEMEZ



Mesleği
Bacaklarda injury
Sürekli oturma veya ayakta
durma
Sürekli dar kıyafetler giyme
alışkanlığı
Fizik inaktivite
OKS kullanımı
Obezite
Sigara
Kronik konstipasyon
ÖNLENEBİLİR
NASIL KORUNABİLİRİZ?

Kompresyon uygulayarak korunma

Yaşam tarzı değişiklikleri

Giyim tarzı değişiklikleri

Spor

İlaçlar
1- KOMPRESYON TEDAVİSİ

Elastik destek





En önemli noktadır
Bandaj veya varis çorabı
Genişleyen venlerin çaplarını daraltarak
kapak fonksiyonlarını düzeltir
Mikrosirkülasyonu düzelterek ödemi azaltır
20 mmHg’lık basınç

Kan akım hızı %79 artar
Elastik Bandaj



Ne kadar dikkatle
sarılırsa sarılsın, baskı
bacağın tümünde tam
dengeli olarak
ayarlanamaz
Ayrıca sargılar hareketle
kısa zamanda kayarak ve
şekil değiştirerek
dolaşımı bozabilirler
Genelde hastane
ortamında tercih edilirler
Varis Çorabı







Genişlemiş yüzeysel venleri
baskılar, basıncı azaltır, kanı
sağlam venlere yönlendirir
Kas pompa fonksiyonuna
yardımcı olur
Ödemi azaltır
Yakınmalar azalır veya
kaybolur
VÇ sabah yataktan çıkmadan
giyilmesi en uygunudur
VÇ yatarken giyilmesine gerek
yoktur
Genelde orta basınçlı (20-30
mmHG) tercih edilir
Aralıklı Pnömotik Kompresyon





Ülser, ödem veya her ikisinde
Massif ödem veya morbid obez
durumlarında faydalı
Kompresyon uzunlamasına
aralıklı olarak bölgesel basınç
uygulama prensibi
Basınç kademeli olarak ilerler
Özellikle kontrol edilemeyen
dirençli ülserler
2- YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ

Uzun süre sabit ayakta kalmaması

Uzun süre sandalyede oturmaması

Sıcaktan kaçınması (sıcak hava, sıcak banyo, kaplıca)

Banyo sonrası bacaklara soğuk duş uygulaması

Bacakların sık sık eleve edilerek dinlendirilmesi

Sigara bırakılmalı

Elevasyon


Egzersiz

Anti staz egzersizleri



Parmak ucunda
Topuklar üzerinde
Yürüyüş



Günde 3-4 kez, 30 dakika
Her gün en az 30 dakika
Plantar toplayıcı venlerin kompresyonu
Cilt bakımı


Kremler ile cilt bakımı
Ülser gelişimini önleme
DİYET

OBEZİTE Kadınlarda; BMI>30 ise variköz venler 3 kat artar

Karbonhidrat ve az lifli gıda alımı KVY’i arttırır

Barsak pasajı için lifli gıda alımı

Doymuş yağlar ve trans yağlar, serbest radikal oluşumuna neden
olur ve inflamasyonu tetikler

Sodyum alımı azaltılmalıdır (sıvı tutulumu ve ödemi arttırır)
3- GİYİM

Alçak topuklu ayakkabı (<3 cm)

Dar ve sıkı kıyafetler giyilmemeli

Sıkı iç çamaşırı giyilmemeli

Solunumu kısıtlayıcı giysiler giyilmemeli
4- SPOR
Baldır kas pompa fonksiyonu
Uygun olan spor

Ayak bileği, baldırda
ritmik hareketler

Derin inspirasyon

Yüzme
Uygun olmayan spor


Karın içi basıncı
arttıranlar
Ani akselerasyondeselerasyon
gerektirenler (Tenis,
Top oyunları)

Varis çorabı ile
yapılabilir
5- MEDİKAL KORUNMA?
MEDİKAL TEDAVİ?
VENÖZ YETMEZLİK
KRONİK İNFLAMASYON
İNFLAMASYONU AZALTICI ÖZELLİKLERİ MEVCUT
Diosmin



İnflamatuvar reaksiyonları inhibe eder
Lökosit-endotel etkileşimini azaltarak vasküler
geçirgenliği azaltır
Bradikinin’in oluşturduğu kapiller
permeabileteyi azaltır
Kalsiyum dobesilat



Serbest oksijen radikallerini azaltır
Endotel hücrelerinin deskuamasyonunu
azlatır
Kapiller fonksiyon bozukluklarını düzeltir
Okserutin




Endotel hasarını düzeltir
Nötrofillerin hasarlı endotele
yapışmasını önler
Lenfositlerin salgıladığı oksidan
maddeleri ortadan kaldırır
Mikrovasküler permeabiliteyi azaltır
Kronik venöz yetmezlikte hasarlı endotel (üstte).
Okseutin sayesinde hasarı onarılmış endotel (altta).
Tedavi zamanlaması
Sonuç olarak;


KVY’de venöz hipertansiyon esastır
Kronik inflamasyon bulguların oluşumunda
önemlidir

Mikrovasküler disfonksiyon vardır

Bunun sonucu ekstremitede sıvı artışı vardır
Sonuç olarak;

Korunmada ise;






DVT proflaksisi
Kompresyon uygulamaları
Yaşam tarzı değişiklikleri
Giyim tarzı değişiklikleri
Spor aktivite
Medikal korunma
ile hastalığın ilerleyişi yavaşlatılabilir
SABRINIZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER