Çocukluk çağı cinsel eğitim

advertisement
ÇOCUKLUK ÇAĞI CİNSEL
EĞİTİM
CİNSEL KİMLİK NEDİR?
Cinsel kimlik kişinin
cinsiyetinden haberdar
olması ve buna uygun
davranışlar göstermesi
anlamındadır.
Cinsel kimlik bozuklukları
Günümüzde sıkça TV ekranlarında
karşımıza çıkan, kimimizin
onaylayıp,kimimizin
onaylamadığı,garipsediği, kimimizin
kızıp,kimimizin ilgi ile izlediği ama
olayların derinliğine araştırıldığında
büyük acı ve hayal kırıklıklarının yaşandığı
bir durumdur cinsel kimlik bozuklukları.
Cinsel kimlik bozuklukları
Cinsel kimlik bozukluğu
yalnızlık ve sevgi
açlığını gösterir.
Cinsel kimlik bozuklukları
Baba uzaktır kendilerine, yargılayıcı ya da
aşağılayıcı!... Zaten hiç yanına alıp arkadaş gibi
konuşmamıştır. İşten gelir, kahveye gider,
birgün olsun yanına alıp beraber gezmemiştir
kendisi ile,
“aslan oğlum benim”
dememiştir hiç, işten gelince almamıştır kucağına,
“bugün evde ya da okulda neler yaptın, neler
öğrendin”
dememiştir.
İdeal babanın görevleri:
Baba eşi ve çocuğunun yanında elinden
geldiğince çok vakit geçirmeli, iyi örnek
olmalı, oğluna kendi cinsiyetine uygun rolde
oyunlar öğretmeli, sevgisini gösterebilmeli,
tuvalet alışkanlığına yardımcı olmalı,
çocuğun pek çok konuda fikrini almalı,ona
çocuk gibi değil, dost gibi davranmalıdır.
“Aslan oğlum diyenin oğlu aslan olur, aptal
oğlum diyenin oğlu aptal olur”.
İdeal annenin görevleri:
Anne oğluna, “sen baban yokken
erkek olarak babanı temsil
ediyorsun” DİYEBİLİR
Cinsiyetlerine uygun oyuncaklar
seçmeli
Çocuğa her elbise giydirişinde “
bak ne güzel , baban gibi oldun,
sana abi, baba giysileri aldım”
şeklinde yaklaşımlarda bulunmalı
İdeal annenin yapmaması gerekenler:
Kendisi de “benim kız çocuğum yok” diyerek erkek
çocuğunun saçlarını örmeye , toka takmaya
çalışmamalı
Anne oğlu yanında giyinip, soyunmamalı, yanında
makyaj, banyo yapmamalı
Anne çocuklarını sürekli olarak kadın toplantılarına
götürmemeli, daha çok yaşıtı çocukların olduğu park
vb yerlere götürmelidir.
Anne ve babaya birlikte düşen
sorumluluklar:
Anne babasından göremediği
sevgiyi bulmak için oğluna
aşırı derecede yapışmamalı,
Kendi yaşıtları ile ilişkisini
korumalıdır
Aksi halde çocuk kendi kişiliğini geliştiremeyecek,
okula gitmesi, kız arkadaş .bulması, evlenmesi
zorlaşacak ya da anneye bağımlı hale gelir
ANA BABAYLA SAĞLIKLI İLİŞKİLER, SAĞLIKLI
CİNSEL KİMLİK GELİŞİMİNİ SAĞLAR.
Cinsel kimliğin sağlıklı olarak gelişimi için bu temel
davranışların yanı sıra çocuk için seçilen oyuncaklar,
beklentiler ve kıyafet seçimleri de bu süreci etkiler.
ANNE BABANIN CİNSEL KİMLİĞİNDEN
MEMNUN OLMASI
Sürekli kadın olmanın zorluklarından
yakınan, bir dahaki sefer dünyaya erkek
olarak gelmek istediği tekrarlayan bir
annenin kızının da kadın olmaktan
hoşlanmayacağı açıktır.
Aynı şekilde anne ile çocuklara kötü
davranan bir baba da erkek çocuklar için
iyi bir model değildir.
CİNSEL KİMLİK AŞAMALARI
Freud ‘a göre beş gelişim aşaması tanımlar:
1.Oral dönem (0-1 yaş)
2.Anal dönem (1-3 yaş)
3.Fallik dönem (3-6 yaş)
4.Latans dönem (6-12 yaş)
5.Genital dönem (12 yaştan sonra)
Oral Dönem (0-1 yaş)
HAZ DUYGUSU İLE İLK
TANIŞMA
Bu dönemde nesneleri ağıza
götürmek veya emmek haz
verir. Bu nedenle de bebeklerin
karınları tokken emdikleri
görülür.
Oral (ağız) ihtiyaçları
engellenmesi kişiliğinin
temellerini kötü etkiler.
Anal Dönem (1-3 yaş)
CİNSİYETİNİN FARKINA VARMA
Bu dönemde çocuk için idrar ve
gaitanın tutulması
ve bırakılması çok önemlidir.
Tuvalet eğitimi de gündeme
gelmektedir.
Dışkı ve idrarını kendi bedeninin
devamı
sayar ve onun için değerlidir.
Fallik Dönem (3-6 Yaş)
KIZ ÇOCUKLAR BABAYA;
ERKEK ÇOCUKLAR ANNEYE
HAYRANLIK DUYARLAR VE
AŞIK OLUR.
Kız çocuk Babasını kendisine ideal eş olarak
görmekte ve ileride onunla evlenmeyi, ona yemekler
yapmayı, kazaklar örmeyi hayal etmektedir.
Bu arada kendi cinsiyetinden olan annesini
kendisine rakip olarak görmekte, kıskançlık
duymakta ve babayı anneden uzaklaştırmaya
çalışmaktadır.
Latans Dönem ( 6-12 Yaş )
ÇOCUKLAR BU DÖNEMDE
SADECE HEMCİNSLERİ İLE OYNAR
Latans Dönem ( 6-12 Yaş )
Çocuklar okula başlamaktadırlar ve yeni
arkadaşlıkları, yeni bir sosyal çevreyi ve akademik
kaygıları da getirmektedir. Bu nedenle cinsel ilgiler
azalmış gibi görülmektedir.
Ancak cinsel ilgi ve duygular azalmakla beraber hala
vardır.
Karşıt cinsteki ebeveyne olan ilgi, sevgi dolu, sevecen
bir bağlılığa dönüşür.
CİNSEL KONULARDA İLK
SORULAR “3 YAŞ”TA BAŞLAR
Çocuğun ilk soruları?....
Kendi bedeni
Anne-babanın bedeni
Bebeğin dünyaya gelişi ile ilgilidir.
Neden cinsellikle ilgili sorular
sorarlar
Bu sorular çocuğun cinsel duyguları olduğunu
göstermez.
Bu bir meraktır! Uzaya ve gezegenlere duyulan
meraktan farklı değildir.
Asıl merakı insanların nasıl ürediğidir.
HER ÇOCUK CİNSELLİKLE İLGİLİ
SORU SORAR MI?...
Her çocuk cinsellikle ilgili sorular
sormayabilir ya da çocuğunuz altı yaşında
olduğu halde bu soruları sormaya yeni
başlayabilir.
Her çocuğun gelişim hızının birbirinden
farklı olduğu unutulmamalıdır.
BAZI ÇOCUKLAR CİNSELLİKLE
İLGİLİ SORU SORMAZLAR!....
Ya daha önce sordukları sorular nedeniyle
ayıplanmışlardır yada kendilerini rahat
hissedecekleri bir aile ortamı yoktur.
Bu çocuklar oyunlarında veya arkadaşları
ile olan konuşmalarında sorularına cevap
ararlar.
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORULARI
KİM CEVAPLAYACAK?
“Çocuk kime soruyorsa, o" dur.”
SORULARIN
CEVAPLANDIRILMASI
Huzursuz, gergin yada utangaç tavır takınmadan,
çocuğun yaşına uygun, detaysız, doğru cevaplar
verin.
Doğal olmayan tavırlar ve seviyesine uygun
olmayan cevapların etkileri;
Çocuğun merakını körükler, yasak ve kötü olarak
algılamalarına sebep olur. Kontrolünüz dışında
araştırmaya girişebilir.
Sorular altında ezilen anne baba bir çırpıda tüm
gerçeği kendi bildikleri gibi anlatırlarsa çocuğun
bilmek istediklerini vermedikleri gibi çocuğun
kafasını karıştırmış olurlar
SORULARIN YANITSIZ
KALMASI
Çocuğun bu boşlukları
doldurması anlamına gelir.
Uygun olmayan davranışlarla
kendi kendine öğrenmesine
fırsat tanınmış olur.
Eğer çocuk okul çağında ise
öğretmeni ile iletişime geçip
yaşına uygun kitap tavsiyesi
alınmalıdır.
CİNSEL BİLGİLER VERMENİN
EN İDEAL ZAMANI “3 YAŞ”
NEDEN?....
•ÖZDEŞİM KURAR
•TAKLİTLE ÖĞRENİR
•GÖZLEMCİDİR
•HAYAL DÜNYASI GENİŞTİR
3 YAŞ ÇOCUĞU TAKLİT EDER
3 yaş civarındaki kız çocukları annelerini
taklit etmeye, makyaj malzemelerini
gizlice kullanmaya, onların elbise ve
ayakkabılarını giymeye çalışırlar.
Erkek çocuklar da baba gibi konuşma,
yürüme, davranma yanında onunla tıraş
olmak gibi taklit davranışları gösterirler.
3 YAŞ ÇOCUĞU ÖZDEŞİM KURAR
Kız ve erkek çocuklar bir yandan bu özdeşimi kurmaya
çalışırken bir yandan da karşı cinsten olan ebeveyne
hayranlık duyarlar.
Anne-babanın arasına girmeye, dikkatleri kendi üstlerine
çekmeye çalışırlar.
Bu dönemde sık duyulan konuşmalardan biri kız çocukların
babalarına, erkek çocukların da annelerine "Büyüyünce
seninle evleneceğim" demesidir.
Eğer bu konuşmalarda çocuk aşırı utandırılırsa cinsel
gelişimine ilişkin ciddi sorunlar çıkar. Benzer şekilde bu
duygunun aşırı desteklenmesi de sorunlar yaratır.
3 YAŞ ÇOCUĞU İYİ GÖZLEMCİDİR
Çocuklar kendinin ve karşı cinsin vücudunu
keşfetmek ister
1. BAZEN GİZLİ GİZLİ GÖZETLER.
2. BAZEN DE KEŞİF İÇİN FAALİYETE GEÇER
DOĞRU: Çocuğun merakını doğal karşılayıp, merak
ettiklerini sorabileceği söylemek gerekir.
YANLIŞ: Çocuğa bağırmak, çağırmak
3 YAŞ ÇOCUĞU HAYAL DÜNYASI GENİŞTİR
VE İLGİNÇ SONUÇLAR ÇIKARTIR
KIZ ÇOCUĞUNUN KENDİNİ EKSİK HİSSETMESİ
“Kızım sen kız olarak doğdun ve kız olarak
hiçbir eksiğin yok. Erkek kardeşin de erkek
olarak doğdu, onunda eksiği, fazlası yok!”
demek yeterli olur.
•ERKEK ÇOCUĞUNUN KENDİNİ ÜSTÜN
HİSSETMESİ
3-6 yaş arasında erkek çocuklarını
SÜNNET ETTİRMEYİN
Erkek çocuklar, kız çocukların niçin
pipileri olmadığını anlamaya çalışır.
Pipisini kaybetmekten korkar.
Kız çocuklar ise büyüdüklerinde
pipileri olacağını umut ederler.
3-6 yaş kız çocukları
pipisi olmadığı için üzülür
Nasıl bir açıklama yapalım:
"Kadının çocuk dünyaya getirmesi
için böyle bir yapıya ihtiyacı vardır“
olmalıdır.
CİNSEL KONULARDA İLK
SORULAR “3 YAŞ”TA BAŞLAR
Çocuğun ilk soruları?....
Kendi bedeni
Anne-babanın bedeni
Bebeğin dünyaya gelişi ile ilgilidir.
CİNSİYETE AİT İLK SORULAR
Erkek çocuklar:
“Anne kız kardeşim sünnet olmuşta ondan pipisi
yok değil mi?” diye sorarlar.
Bir kız çocuk, kız oluşunu şöyle açıklayabilir:
“Anne, ben önce oğlan doğdum; sonra sünnet
oldum, yarası iyileşmedi açık kaldı, ben de kız
oldum!”
ÇOCUKLAR GÖZLEMLERİYLE
YANLIŞ SONUÇLARA ULAŞABİLİRLER
-Neden erkeklerin bebeği olmaz?
-Çünkü erkeklerin vücudunda bebeklerin
büyümesini sağlayan küçük bir yuvacık yoktur.
-Evlenmemiş kişilerinde bebeği olabilir mi?
-Evet. Her yetişkin kadın ve erkek bebek
sahibi olabilir. Fakat evlenmeyi beklemeleri,
bebeğin bir ailesi ve yuvası olması daha
doğrudur.
BEBEĞİN OLUŞUMUNA AİT SORULAR
ÇocuK anne karnına nasıl girdi?
“ana karnındaki bebek tohumlarının büyümesiyle
olur” olabilir.
Bebeğin oluşumunda babanın rolünü NEDİR?
“Bebek tohumlarının biri annede vardır, biri de
baba da” demek yeterli olabilir.
DAHA MERAKLISINA
“anne ile baba yatakta beraberken, babadan gelen
tohumlar anneninki ile birleşir ve bebek oluşur,
büyümeye başlar”
BEBEĞİN DÜNYAYA GELİŞİ
BEBEĞİN DÜNYAYA GELİŞİ
-Ben nasıl doğdum?
Çocuk bu soruyu sorduğunda hemen o anda
yanıt verilmelidir.
-"Sen karnımdaki özel bir şeyde
büyüdükten sonra vücudumda karnımın altında
bebeğin dışarı çıkabilmesi oluşmuş bir
açıklıktan dışarı çıktın" denebilir.
"BÜYÜYÜNCE SENİNLE
EVLENECEĞİM“!...
Uygun yanıt;
"Biliyorum beni çok seviyorsun, ben de
seni çok seviyorum ama çocuklarla anne
ve babalar evlenmezler" olmalıdır.
Yanlış yanıt;
"Terbiyesiz, bir daha duymayayım" yada
"Tabi canım evleniriz" şeklinde yanıt
verme çocuğu kargaşaya sürükler.
CİNSEL ORGANINA DOKUNMASI
Çocuğun cinsel organına dokunması
organını tanıması adına yaptığı normal bir
harekettir..
Fakat çocuk sık sık genital organlarına
dokunuyorsa bu stresin belirtisi olarak
kabul edilebilir.
Böyle bir durumda çocuğun dikkatini farklı
yönlere çekemeye çalışın.
Yaşamında baskıya neden olabilecek konuların,
beslenme, tuvalet eğitimi ya da başka konularda
eğitim verirken sergilediğiniz tutumun incelenmesi
ve gerekli değişikliklerin yapılması çocuğunuza
yardımcı olabilecektir.
ANA-BABANIN TUTUMU
Çocuğa karışarak "dokunma,yapma",
"ellersen kötü olur", erkek çocuklarda
"keserler,kopar,çürür" şeklinde yanlış
yaklaşımda bulunurlar.
Bu gibi hatalı sözler çocuklarda korku,
endişe ve utanma duyguları
yaratacağından , son derece sakıncalıdır.
3-6 YAŞ ÇOCUĞUN
KENDİNİ TATMİN ETMESİ
(MASTÜRBASYON)
Dokunma yoluyla cinsel organını keşfeden çocuk
zamanla tesadüfen zevk almaya başlar ve bunun
sonucunda mastürbasyon yaptığı görülebilir.
Normaldir ve zararlı sayılmaz.
Bütün okul öncesi çocukların yarısı cinsel
oyunlar oynar veya mastürbasyon ve teşhircilik
yapar
KESİNLİKLE CEZALANDIRILMAMALI
3-6 YAŞ ÇOCUĞUN
KENDİNİ TATMİN ETMESİ
Onu korkutmadan ve konuya değinmeden
başka bir şeyle oyalayarak dikkatini
başka bir yöne çekmek genellikle yeterli
olur.
Çocuğunuzun bu tip davranışlarında;
“sizin aile terbiyenize uygun olmadığını ve
hala sınırlandırılması gerektiğini
düşünüyor olabilirsiniz”.
Böyle bir durumda çocuğunuza;
“bu tip bir ilginin normal olduğunu ama
herkesin önünde bu gibi davranışlarda
bulunmanın uygun olmadığını
söyleyebilirsiniz”.
Bu durum, aynı zamanda çocuğunuza,
herkesin bedeninin özel olduğu
öğretmeniz için de iyi bir fırsat
olabilir.
Böylece çocuk cinselliği doğal ama
kişiye özel bir davranış olarak
algılayabilecektir.
AYNI ODADA YATMASORUNU
Çocuğun anne baba ile aynı odada
yatması, anne baba evde çıplak
dolaşmaları, çocuğun merakını daha
fazla arttıracaktır.
Bu nedenle, 4. aydan itibaren çocuğu
ayrı yatırmak gerekir.
Mahremiyet bir öğretidir,
doğuştan gelmez.
Mahremiyet; küçük yaşlarda öğrenilen ve çocuğun
mahremiyetine saygı göstermekle başlayan bir
tutumdur.
Tuvalet-banyo gibi yerlerde, giyinip soyunurken
çocuğun mahremiyetine özen gösterilmeli.
Onlara erişkinler gibi özel hayatları olduğu ve bazı
şeylerin sadece özel yerlerde yapılabileceği duygusu
uyandırılmalıdır.
Kendi vücudunu seven ve sınırlarını doğru
koyan bireyler olarak yetişen
çocuklarımız cinsel konularda da ailenin
desteğine ve danışmanlığına ihtiyaç
duyarlar.
LÜTFEN TOPLUMSAL TABULAR
YÜZÜNDEN ONLARDAN SEVGİNİZİ
VE İLGİNİZİ ESİRGEMEYİN
ÇOCUĞUNUZUN TAVIR VE
DAVRANIŞLARINDA OLAĞAN
DIŞI BİR DURUMU
GÖZLEMLEDİĞİNİZDE
LÜTFEN !...
ÇOCUK PSİKİYATRİSTİNDEN
YARDIM ALIN
Download