mesane kanser - WordPress.com

MESANE KANSERİ
Cemre YILMAZ
Öznur MOLLA
Uğur ŞEN
Mesane Anatomisi
4 ana tabakadan oluşur.
• En içte ’urothelium or transitional epithelium’
dediğimiz değişici epitel
• Onun altında submukoza ve lamina propia
tabakası
• Detrusor adını verdiğimiz kalın bir kas tabakası
• En üstte de adventitia ve yağ tabakası bulunur.
Epidemiyoloji
• 2. en sık Genitoüriner sistem kanseri
• İnsanın ömrününün uzaması ile birlikte artan kanser türlerinden biridir.
• İnsidansı yaşla birlikte artar.
• Ortalama görülme yaşı 65-70
• E/K:7/1
• *Erkeklerde daha sık görülmesine rağmen sağ kalım kadınlarda daha düşüktür.
Etyoloji
Sigara (erkeklerde kanserin %50 sebebi kadinlarda %30) (x4 risk)
• (Nitrozalaminler,2-naftilamin)
Mesleki karsinojenler(2. En sık) Boya, petrol,deri sanayii
• (Anilin boyaları,2-naftilamin,4-aminobifenil,benzidin)
Rekürren uriner sistem enfeksiyonlari,uzun süren kateterizasyon ve taş hastalığı
• (proliferasyon artar ve skuamoz hücreli kanser oluşur genelde )
Şiştozomiyazis
• (Kuzey Afrika ve Mısır’da %75 nedeni, SCC)
Yapay Tatlandırıcılar
• (Sakkarin,siklamat)
Sitotoksik ilaçlar
• Siklofosfamid
Yüksek doz pelvik radyoterapi (x4)
Bazı analjezikler
• Fenasetin
Pozitif aile öyküsü
Beyaz ırk
İçilen sulardaki yüksek arsenik miktarı
• Karsinojenin türü ne olursa olsun, bunun mesane ile kontakt süresinin uzunluğu da
kanserin gelişiminde önemli rol oynar.
• Bu nedenle idrar stazı mesane tümörü gelişme insidansını arttırır.
•
İnfravezikal obstrüksiyonlarda fazla görülmesi, mesanenin idrarla en çok temas ettiği
orifis çevreleri ve trigon bölgesinde daha çok gelişmesi bu etkiyi gösteren önemli
belirtilerdir.
Patogenez ve Yayılım
• Malign transformasyon gerçekleştikten sonra kanser yüzeysel, invazif, veya
metastatik hastalığa dönüşebilir.
• Tümör yayılımı en çok direkt invazyonla olur. Mukoza, submukozaya (lamina propria)
muskülarise geçerler.
• Sonra ...
o 1.) Lenf Nodları- En çok pelvik lenf nodları: obturator daha sonra eksternal
ilyak ve internal ilyak.
o 2.) Hematojen- Nadir görülür: Karaciğer, akciğer, kemik, sürranel
**Kanser lokal olarak;
prostat (stroma tutulduysa %80 uzak metastaz vardır), veziküla-seminalis,
uterus, vajina, rektum, barsaklara da infiltre olabilir.
Histopatoloji
 98% epitelyal karsinom (transitional cell %90’dan fazlası)
 2% non transitional cell kaynaklı
• Adenokarsinom
• Squamos hücreli karsinom
• Undiferansiye karsinom
• Mixed karsinom
Transitional Cell Carcinoma
•
•
•
•
•
Papillary (Yüzeyel)
Exophytic (Yüzeyel)
Sessile (İnvazif olabilir)
Ulcerated
Solid (İnvazif olabilir)
AdenoCA
•
•
•
•
Sistit ve metaplasia kaynaklı.
Mukus salgılar.
Tanı anında kas invazyonu gelişmiş olabilir.
5 yıllık prognoz kötü.
SCC
• Kronik enfeksiyon öyküsü veya irritasyon
• Taş,kronik katater kullanımı
• %60’ı Şiştozomiyazis haematobium kaynaklı
Özellikle Misir, Afrika, Ortadoğu’da
Invaziv vs. non-invaziv
• Non-invaziv kanserler değişici epiteli tutmuştur. Mesanenin derin katmanlarına
ilerlememiştir.
• Invaziv kanserler ise daha derin katmanlara ve mesane duvarına ilerlemiştir. Bunların
yayılma potansiyeli yüksek ve tedavi imkanları kısıtlıdır.
KLİNİK
Hematüri
•
%85 olguda
• Gross/mikroskopik
• Intermittant
İrritatif mesane semptomları
•
•
•
•
Disüri
Pollaküri
Noktüri
Urgency
İLERİ EVRE
•
•
•
•
•
•
İştah azalması ,kilo kaybı
Yorgunluk ,halsizlik
Yan ağrısı
Subrapubik ağrı
Sağ üst kadran ağrısı
Kemik ağrısı
TANI
Anamnez
Fizik muayene
• Digital rektal muayene (mesane prostat arası sınır silinmesi)
• Hepatomegali, supraklaviküler ve inguinal lenfadenopati
• Suprapubik palpasyon (büyük invazive tümör varsa)
Laboratuar incelemesi
• Tam kan tahlili ve rutin biyokimya analizi
(AST, ALT yükselmesi, azotemi, anemi)
• İdrar analizi
• İdrar sitolojisi
Mesane yüzeyinden dökülen hücrelerin mikroskobik olarak incelenmesidir. Yüksek
grade tümörlerde duyarlılığı %80 dir.
• İdrar tümör belirteçleri
GÖRÜNTÜLEME
USG:
Hematüri ile gelen hastaya ilk uygulanan görüntülemedir.
IVP:
Mesane tümörü görüntüsü
dolma defekti şeklindedir.
CT, MRI:
IVP nin yerini almıştır.
Mesane tümörü evrelendirmesinde
önemlidir.
• SİSTOSKOPİ: Mesane tümörlerinin en iyi tanı yöntemidir. Papiller veya solid
bir tümör görülüyorsa punch biyopsi yapılmalıdır.
Karsinoma in situ olgular için floresans sistoskopi kullanılır.
METASTAZ VARLIĞINI DEĞERLENDİRME
• Akciğer grafisi
• Karaciğer fonksiyon testleri
• Alkalen fosfataz
Kemik sintigrafisi, alkalen fosfataz yüksekliği olan veya kemik ağrıları bulunan hasta
için endikedir.
Mesane tümörlerinde evreleme
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tis: karsinoma in situ
Ta: mukozal papiller tumor
T1: submukozal invazyon
T2a :yuzeyel kas invazyonu
T2b: derin kas invazyonu
T3a: perivezikal seroza invazyonu
T3b: perivezikal yag dokusu invazyonu
T4: komsu organ tutulumu
N: lenf nodu metastazi
M: uzak metastaz
Mesane tumorlerinde tedavi
Yuzeyel tumorler(Ta,T1)
• TUR(transuretral rezeksiyon):ilk tedavi yaklasimidir.Hem tani hem tedavi yontemi
olarak kullanilir.Tumor, yuzeyel kas tabakasini da icerecek sekilde rezeke edilmelidir.
Komplikasyonlar: kanama, mesane perforasyonu,orifislerde striktur
• Intravezikal adjuvan tedavi: TUR sonrasi immun stimulan veya sitotoksik ilaclar
verilir. Thio-tepa, mitomisin-C, epirubisin, kullanilan ajanlardir. Bu ilaclarin etkinligi ,
tumor soliter ve 3cmden kucukse daha iyidir.
• BCG(bacillus Calmette-Guerin) immunoterapi:nuksu onlemek, CIS’i tedavi etmek,
kalinti tumorleri temizlemek icin kullanilir. En sik yan etkisi sistittir. Yan etki tedavisi:
oxybutinin veya NSAIDstir. Ancak persiste eden sistit, hematuri ve ates durumunda
gunde 300 mg INH tedavisi 3 ay boyunca uygulanmali.
Yuzeyel mesane tumorleri tedavi sonrasi yakin takip edilmelidir. Sistoskopi nuksu
gostermede altin standarttir.
 Ilk 2 yil 3 ayda 1
 Sonraki 3 yil 6 ayda 1
 Daha sonra yillik
Lokal infiltratif tumorler(T2,T3a,T3b)
• Radikal Sistektomi: Kas infiltrasyonu olan hastalarda altin standart tedavi
yontemidir. Ayrica BCG rezistan Tis’te kullanilir.
 Erkekte:mesane, prostat, seminal vezikul, cevre yag dokusu
 Kadinda: mesane, uretra , serviks, overler ve vajen on duvari
 Sistektomide bilateral pelvik lenfadenektomi de yapilmalidir.
Radikal sistektomi sonrasinda ureterler icin cesitli diversiyon yontemleri
vardir. Gunumuzde en cok kullanilan “orthotopic neobladder” yani bagirsak
parcasindan yeni mesane yapilmasidir. En cok kullanilan bagirsak segmenti
terminal ileumdur.
• Neoadjuvan Kemoterapi : Lokal invazif tumorlerin 1/3u sistemik hale gelir. Bu
durumu onlemek, mikrometastazlari tedavi etmek primer tumor evresini kucultmek,
tumorun radyoterapiye duyarliligini arttirmak icin sistemik kemoterapiler kullanilir.
En etkili ajan cis-platindir. Digerleri:MVAC, CMV , gemcitabin
• Parsiyel sistektomi:TUR ile temizlenemeyen , lokalizasyon acisindan secilmis
olgularda kullanilan yontemdir. Tumorun kubbe , arka duvar ve orifisten uzak yan
duvarlarda yerlestigi durumlarda yapilir. Oncesinde radyoterapi ve/veya intravezikal
kemoterapi yapmak faydalidir.
Metastatik hastalik ve Palyatif tedavi
• Kemoterapi: metastatik mesane tumorlerinde yapilabilcek en etkili tedavidir. Bu
gruptaki hastalarda tedavi verilmedigi taktirde yasam beklentisi 3-4 aydir. Cis-platin
tedavisyle bu sure 6-8 aya cikabilmektedir. Kombine tedavilerle daha iyi sonuclar
alinabilmektedir.
Yan etkileri: mukozit, bobrek yetmezligi , myelosupresyon