İŞYERLERİNİN KORUNMASI İÇİN STRATEJİLER Mato Lalić Kısa Süreli Çalışma - Giriş • İşgücü piyasasındaki mevcut durumu kolaylaştırmak adına, kısa süreli çalışmaya ilişkin yeni hükümler getirilmiştir • Bunların en önemlisi kısa süreli çalışmanın gelecekte yüksek öğretim ile birleştirilmesidir • Kısa süreli çalışma, işçilerin işten çıkarılmaya karşı korunmasını ve işyerinde kalmalarını sağlamaya yönelik bir araçtır • İşsiz bir kişi kısa süreli çalışmada normal bir işçiden üç kat daha çok masrafa neden olmaktadır (yaklaşık 3,000’e karşın 926 avro) 2 Kısa Süreli Çalışma – Genel Bakış Yasama Tüm ülkede geçerli İstihdam Kurumu Yönergesi İlgili işçi sendikası ile Ticaret Odası arasındaki Anlaşma Şirket düzeyinde anlaşma 3 Kısa Süreli Çalışma • Kısa süreli çalışma yalnızca ekonomik kriz veya doğal afet durumlarında kullanılır • İşverenin durumu İstihdam Kurumu ve işçi konseyi ile görüşmesi gerekir (işçi konseyi yok ise işçi sendikası ile). İşçi sendikasına bu müzakereler hakkında bilgi verilmelidir. • İşçi sendikası ve Ticaret Odası tarafından imzalanacak yazılı “Kısa süreli çalışmaya ilişkin bir anlaşma ’’ bulunmalıdır. 4 Kısa Süreli Çalışma • Kısa süreli çalışma anlaşması aşağıdakileri düzenler: – Hangi işçiler için geçerli olduğu, – Kısa süreli çalışmanın ne kadar süreceği, – Kısa süreli çalışma süresinde tüm çalışanların kurumda tutulması, – İşçilerin işten çıkarılamayacağı, yani kısa süreli çalışma sona erse bile işten atılmayacakları süre zarfı, – Azaltılan çalışma saatlerinin kesin sayısı, – Çalışanlara ve işçilere kısa süreli çalışma sırasında ödenmesi gereken tazminat ücretinin miktarı – Eğitimsel tedbirler 5 Kısa Süreli Çalışma • Koşulların yerine getirilmesi halinde, İstihdam Kurumu kısa süreli işlerde işçi çalıştıran işverenler için tazminat ücretleri temin ediyor ve işveren de bu tazminat ücretini kısa süreli çalışma nedeniyle istihdam edilmedikleri süre karşılığında işçilere veriyor. • Kısa süreli çalışmanın tazminat ücreti en az, bir işçinin istihdam edilmediği saat sayısı karşılığında alacağı miktara eşit olmalıdır. • Çalışma konseyi bulunan şirketlerde, işçi sendikaları işçilerin daha da az maaş almalarını organize edebilmektedir. • Normal olarak çalıştıkları saat karşılığında işçiler tam maaş alırlar. 6 Kısa Süreli Çalışma– örnek durum Normal çalışma saatleri = %100, örneğin 2000 € Çalışma saatleri %50 oranında azaltılıyor Çalışma saatlerine uygun İşsizlik durumuna düşen maaş uygun tazminat ücreti 1000 € miktarı %90’a kadar ödeme İşçiye ödenen katkı payı Yaklaşık 550 € 7 Kısa Süreli Çalışma • Genel anlamda kısa süreli çalışma 6 ay ile sınırlıdır ve uygun gerekçeler bulunması halinde 18 aya kadar uzatılabilir • Yeni mevzuata göre kısa süreli çalışmada çalışma saatleri 10’dan bir dönemin* (13 haftada) %90’ına kadar azaltılabilir. • Kısa süreli çalışma sırasında ve sonrasındaki belirli bir süre boyunca işten çıkarmaya izin verilmez. 8 Kısa Süreli Çalışma • Genel anlamda kısa süreli çalışma sırasında fazla mesaiye müsaade edilmemelidir • Kısa süreli çalışma sırasında işçiler normal şekilde tatillerden faydalanabilir • Kısa süreli çalışma sırasında hastalanan işçiler normal şekilde çalışıyor gibi tazminat ücreti almaya devam eder. Bu durum, söz konusu tazminatı alma hakları bulunması halinde geçerlidir. 9 Kısa Süreli Çalışma • Yasa Değişiklikleri: – Kısa süreli çalışma 18 aya kadar uzatılmıştır (3 x 6 ay) – 4 haftalık muhasebe süresi, kısa süreli çalışmaya izin verilen süre kadar uzatılmıştır – Kısa süreli çalışmayı eğitim ile bağlama fırsatı – Yaşlı işçiler olumsuz koşullarda bulunamaz (İşçilerin önemli bir bölümü 45 yaşın üzerinde ise sosyal ortaklar ile anlaşma yapılmaksızın kısa süreli çalışmanın uygulanması mümkün değildir) – İstihdam Kurumu’nun yönetim kurulunca gelecekte çıkarılacak bir yönerge ile getirilecek detaylı mevzuatlar 10 Kısa Süreli Çalışma • Ocak’tan Haziran 2009’a kadar geçen sürede kısa süreli çalışma – 251 şirkette –61,950 çalışan ile uygulanmıştır 11 Paket II – işçi piyasasındaki krizi aşmak • 12 Mayıs 2009’dan • İçindekiler: – Emeklilik öncesi yarı zamanlı çalışma hakkında yeniden yapılandırma – Kısa süreli çalışma sırasında eğitim için gerekli para – İstihdam edilenler için dayanışma fonu – Tazminat ücretinin alındığı geçiş dönemi süresinin uzatılması – Özel ödenek kullanıcılarının mevcudiyeti 12 Emeklilik Öncesi Yarı Zamanlı Çalışma • • Çalışan sayısı 20’nin altında olan şirketler için, değişiklikler göz önüne alınmaksızın, yedek işçi istihdam edilmeden %90 tazminat oranı Çalışan sayısı 20’nin üzerinde olan şirketler için : – Aynı değişikli daha öncesinde %90 tazminat oranı %90 ve yedek işçi istihdam edilebilmekteydi – Sürekli değişiklik halinde: • Yalnızca emeklilik öncesi yarı zamanlı çalışma anlaşması süresinin yarısı dolduktan sonra yedek işçi istihdamı mümkündür, %90 tazminat oranı vardır • Bir an evvel yürürlüğe girecek yedek işçi alınması durumunda: tazminat oranı %100’dür • Yedek işçi istihdamı olmaksızın: tazminat oranı %50’dir • • Emeklilik öncesi yarı zamanlı işlerde çalışma yaşı : erkekler için58, kadınlar için- 55 Azami süre: 5 yıl 13 Kısa süreli çalışma sırasında eğitim kaynakları • • • Genel anlamda bu husus, işçinin eğitim almak üzere işyerinden izin verilen sürelerdeki tazminat ile alakalıdır Yöntem 1: işçi teklif verir – Yarı zamanlı iş anlaşması ve yarı zamanlı iş süresinde yüksek öğretim için kullanılan süreye ilişkin İstihdam Kurumuna ibraz edilen talep; bu durumların süresi haftada en az 8 saattir, öncesi ve sonrasındaki çalışma dahildir Yöntem 2: işveren teklif verir – Aşılan eşik temelinde, erken uyarı sistemine benzer şekilde (100’e kadar işçi sayısı halinde 30 gün içerisinde 5 anlaşma, bu durumda işçilerin %5’i, 600’ün üzerinde işçi halinde en az 30 işçi) – Eğitimsel bir konsept elde etme amacıyla, iş konseyini de dahil etmek suretiyle İstihdam Kurumu’na danışma yükümlülüğüne ilişkin eşiğin geçilmesi halinde 14 ALMANYA Hedef, bu krizi kısa süreli çalışma ile aşmaktır - - - II. Tedbir Paketi: kısa süreli çalışmaya ilişkin tazminat ücretleri için kapsamlı destek sağlamak ve bunların kullanımını kolaylaştırmak. Kısa süreli çalışma sırasında çalışanlarına mesleki eğitim sağlayan herkese Milli İstihdam Kurumu tarafından ek destek sağlanacaktır. Hem şirketlerin hem çalışanların yararına. İster küçük işletme olsun, ister online ajans veya büyük bir işletme: kısa süreli çalışmanın eğitim ile birleştirilmesi, işten çıkarmaya gerek kalmaksızın işçi eksiğinin aşılmasını sağlayabilir – 18 aya kadar süreyle. ALMANYA İstihdam Kurumu: - Kısa süreli çalışma için net maaşın %60 ila 67’si kadar tazminat ücreti öder. - Maaş ile çalışma için ödenen tazminat üzerinde tüm katkı payları ve vergilerin %50’si öder - Kısa süreli çalışma tazminatı ile birlikte, ek eğitim alan işçilerin maaşları üzerinde katkı payları ve vergilerin %100’ünü üstlenir - İşçilerin eğitim masraflarına katkı sağlar– örneğin bazı mesleki beceri eğitimleri veya iş için gerekli bir yabancı dil kursu ALMANYA 1 Mayıs 2012’den IG Metall - 13 ay süreyle maaşlarda +%4.3 artış - Tam zamanlı sözleşme ile çalışan kursiyerlerin istihdamı - Sözleşme ajansları sayesinde istihdama ilişkin iş konseylerinin karşılıklı olarak belirlenmesi SLOVENYA - İşyerlerini kurtarmak adına aşağıdaki şekilde kısa süreli çalışma sistemi getirilmesine karar verilmiştir: - 4 saate kadar azaltılmış ise – 60 avro - 8 saate kadar azaltılmış ise– 120 avro ve işçilerin eğitimine imkan sağlanmıştır (BT, yabancı diller, vs). HIRVATİSTAN - - - İşçilerin işten çıkarılmasına ve toplu sözleşmelerin iptal edilmesine engel olmak adına bazı hususlarda anlaşmaya varılmıştır 2 şirkette maaşlar 3 ay süreyle %10 azaltılmış, ve daha sonra bu durum 6 ay süreyle uzatılmıştır Bir şirkette maaşların %10 azaltılması konusunda uzlaşılmış, fakat aynı zamanda geçmişi kapsayan bir tazminat üzerinde de uzlaşılmıştır Tüm kararlar işçi meclisinde tüm işçilerin katıldığı bir oylama ile alınmıştır Inex şirketinde bir ödeme dondurma uygulaması üzerinde uzlaşılmıştır. İşçi oylamasında bu anlaşma reddedilmiş, işveren de korkarak maaşların artırılması üzerine yeni görüşmeler başlatmayı kabul etmiştir. Teşekkürler