Slayt 1 - Trakya Üniversitesi

advertisement
ADRENOLÖKODİSTROFİ VE LORENZO’NUN YAĞI
Belkız KARABIYIKLI, Büşra ELMAS, Göksu KÖSE, İbrahim ÖZAKAY, Ömer YILDIZ
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, 1. Sınıf, 3. Ders Kurulu Öğrencileri, Edirne, 2016
ALD NEDİR?
Ender görülen, Xq28 gen
mutasyonuna bağlı, hücrenin
peroksizom zarındaki ALDP
(ABCD1) adlı taşıyıcı
eksikliğinden kaynaklanan bir
hastalıktır (1-3).
AMAÇ; Peroksizomal
metabolik hastalık olan
Adrenolökodistrofi (ALD)
ve tedavisi hakkında bilgi
vermektir.
Hastalığın Biyokimyasal Temeli:
Peroksizom sayısı ve yapısı normaldir.
Taşıyıcı eksikliği nedeniyle başta MSS ve
adrenal bez olmak üzere birçok dokuda
doymuş çok uzun zincirli yağ asitleri
(VLCFA)(C24, C26) birikir (1-3) (Şekil 2).
Normal
baba
Taşıyıcı
anne
hasta
normal
taşıyıcı
Görülme sıklığı: Erkeklerde 1:21000,
heterozigot kadınlarda ise 1:17000 sıklığında
görülür(1).
Şekil 1: ALD’nin X’e bağlı kalıtımı (4)
Endoplazmik retikulum
Uzun zincirli
yağ asitleri
MRG: Beyaz cevherde
Laboratuvar Bulguları
 Plazma, eritrosit ve kültüre edilmiş
cilt fibroblastlarında artmış VLCFA
düzeyi (Kadınlarda yanıltıcı).
 Gen mutasyon analizi daha doğru
sonuç verir (1).
hasar gözlenir.
Patoloji: Sinir hücrelerinde
demiyelinizasyon, lenfositik
inflamasyon.
Adrenal bezde atrofi (5)
Şekil 4: Beyin MRG görüntüsü (1)
Tedavide Lorenzo’nun Yağı kullanılır.
6 yaşındayken doktorların “2 yıl yaşar” dediği
ALD hastası Lorenzo’nun tıp konusunda hiçbir
eğitimleri olmayan anne ve babası araştırmaları
sonucu “Lorenzo’nun Yağı”nı üreterek
Lorenzo’yu 22 yıl daha fazla yaşattılar. Ailenin
bu çalışmalarına “The Myelin Project” adı
verildi.
Elongasyon
VLCFA
yıkım
VLCFA
VLCFA VLCFA
mitokondrion
Hücre membranı
Şekil 2: ALDP eksikliğinde azalan peroksizomal
β-oksidasyon (4)
Şekil 3. Sinir hücrelerinin miyelin
tabakasında VLCFA birikimi
demiyelinizasyona yol açar
(nörolojik bulgular)
ALD FENOTİPLERİ
Lorenzo’nun yağı (4/1 oranında);
C26:0 μmol/L
VLCFA VLCFA
VLCFA
Oleik asit (18:1) (zeytinyağı)
Erusik asit (22:1) (kolza (kanola) yağı)
karışımıdır.
Tedavi (aylara göre)
Şekil 5. Lorenzonun yağı tedavisiyle normale dönen C26:0 düzeyleri (4)
SEREBRAL FORM
ADDİSON HASTALIĞI
En sık rastlanılan
5-12 yaş arası ortaya çıkar
1-4 yıl arası ölümle sonuçlanır
Erişkin yaşlarda
ACTH uyarılarına karşı
bozulmuş kortizol yanıtı
Tedavi, yağ asidi elongaz enziminin yarışmalı inhibisyonu esasına dayanır
ADRENOMİYELONÖROPATİ
Genç erişkinlerde
http://www.myelin.org/scishow.swf
Görme bozukluğu
Yürüme bozukluğu
İşitme kaybı
Nöbetler
Koma
Disfaji
KLİNİK
BULGULAR
Saldırgan davranışlar
Bellek bozuklukları
Akademik başarıda
azalma
Kas zayıflığı
Kusma
Felç
Diğer tedaviler:
 Kemik iliği transplantasyonu ile
hastalığın klinik seyrinde ve yaşam
kalitesinde belirgin iyileşme
sağlanmaktadır.
 Adrenal yetmezlik için steroid
 tedavisi planlanır.
25 Şubat 1997
KAYNAKÇA
1. Moser HW. Disorders of Very Long Chain Fatty Acids. In: Stanley CA, Bennett MJ,
editors. Nelson Textbook of Pediatrics. 19th edition. Philadelphia, PA: Elsevier/WB
Saunders Company Publishers; 2011, chapter 80, 467-470.
2. GilroyJ. Çeviri: Rana Karabudak, Temel Nöroloji, Güneş Kitabevi, 2002:3. bs.
3. Erhan Oğul, Klinik Nöroloji, Nobel Tıp, 2002
4. http://www.x-ald.nl/clinical-diagnosis/diagnosis-of-x-ald/
5. Prof. Dr. Sevgi ESKİOCAK ders notları
Download