ASEMPTOMATİK ORGAN HASARIN ARAŞTIRILMASI Dr. Rümeyza Kazancı oğlu Bezmialem Vakı f Üniversitesi Tı p Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı HEDEFTEKİ ORGANLAR Kardiyovasküler sistem GÖZLER KALBİN AYNASIDIR ◦ Vasküler yatak ◦ Kalp YALAN NEDİR BİLMEZ ONLAR !!! Beyin Sinir sistemi Güfte ve Beste Selami Kalp Şahin’e ait… Gözler Böbrekler Arterler Gözler Böbrekler HEDEFTEKİ ORGANLAR Tarama testleri: -Tekrarlanabilir -Stabil -Maliyet-etkin -Hastalarca kabul edilebilir -Bilinen fizyoloji ile uyumlu -Patofizyoloji ve tedavi yanı tı nıda aydı nlatabilecek HEDEFTEKİ ORGANLAR Tarama testleri: - Bağı msı z bir sonlanı m tahmincisi - Normal/ referans değerleri olmalı - Değerindeki değişiklikte sonlanı m da değişmeli - Hastalı k takip sürecini etkilemeli - Kadı n/erkek/ yaş ve ı rk uygunluk HEDEFTEKİ ORGANLAR Hipertansiyon komplikasyon gelişmeden önce tedavi edilmelidir !!! Major KV olay Orta derecede risk Regresyon/progresyonu geciktirme Hedef organ hasarı Yüksek risk KV klinik durum Düşük risk Önleme Çok yüksek risk KV risk faktörleri Son-dönem KV hastalı k İyilik hali Ölüm 2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Yaşlı da nabı z bası ncıartı şı(60 mmHg) EKG’de sol ventrikül hipertrofisi EKO’da sol ventrikül hipertrofisi Karotid IMT>0.9/plak varlı ğı 2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Karotis-femoral nabı z dalga hı zı >10 m/sn Ayak bileği-brakiyal indeks<0.9 tGFH 30-60 ml/dak Mikroalbuminüri 30-300 mg/gün ORGAN HASARI I-Hipertansif vaskülopati Endotel disfonksiyonu Remodeling Yaygı n ateroskleroz Aterosklerotik stenoz Aortik anevrizma KAROTİS ARTER İNTİMA/MEDİA KALINLIĞI Karotis arter intima/media kalı nlı ğı KAROTİS ARTER İNTİMA/MEDİA KALINLIĞI KAROTİS ARTER İNTİMA/MEDİA KALINLIĞI KAROTİS ARTER İNTİMA/MEDİA KALINLIĞI AYAK BİLEĞİ-BRAKİYAL İNDEKS Ayak Bileği Brakiyal İndeks (ABI) periferik damar hastalı ğı teşhisinde ABI= Ayak Bileği Sistolik Bası nç / Brakiyal Sistolik Bası nç Normal Değeri = 0.91- 1.3 AYAK BİLEĞİ-BRAKİYAL İNDEKS Ölçümün standart metodu yok ABI < 0.9 anjiyografik PDH %95 sensitif ABI 0.5-0.84 kladikasyon ile korele ABI < 0.5 ileri iskemiyi gösterir AYAK BİLEĞİ-BRAKİYAL İNDEKS Kardiyovasküler mortalitede Framingham risk faktörlerinden bağı msı z risk faktörü olduğu gösterilmiştir. Ankle Brachial Index Collaboration JAMA 300(2):197–208, 2008. ARTERİYEL SERTLEŞME ARTERİYEL SERTLEŞME Damar elastisitesi ile ilişkilidir. �Elastisitenin varlı ğımikrodolaşı mı n yüksek bası nca bağlıhasar görmesini engellemektedir. �Diyastol esnası nda yeterli koroner kan akı mı nı n oluşumunu sağlar. �Aort duvarı nda elastisitenin azalmasısertliğin oluşması , SKB’nı n ve artması na, DKB’nı n düşmesine ve koroner arter perfüzyonun azalması na neden olmaktadı r. ARTERİYEL SERTLEŞME Aortta sertlik ◦ SKB ve kalbin önündeki yük ◦ DKB ve koroner kan akı mı Sol ventrikül hipertrofisi gelişir Koroner iskemi ortaya çı kar Kardiyovasküler olayları n gelişimi hı zlanı r Stress artı şıile aterosklerotik plak rüptürü Van Bortel L et al. J Hypertens 20: 1707–1709, 2002 McEniery CM et al. Br J Pharmacol 148: 881–883, 2006 ARTERİYEL SERTLEŞME Fransa’da 1980 ardı şı k esansiyel hipertansiyon hastası Nabı z dalga hı zıölçümü Aortik sertleşme tüm ve kardiyovasküler ölüm ile ilişkili ARTERİYEL SERTLEŞME Nabı z bası ncı Nabı z dalga hı zı(pulse wave velocity) saptanması Nabı z dalga (pulse wave) analizi ARTERİYEL SERTLEŞME Nabı z bası ncı Normal = 40 mmHg >60 mmHg KVH riski ARTERİYEL SERTLEŞME Nabı z dalga hı zı(pulse wave velocity) ölçülmesi Paini A, et al. Hypertension 47:371–376, 2006 ARTERİYEL SERTLEŞME Nabı z dalga hı zıölçülmesi Farklıalanlardan nabı z dalga şekillerinin kaydedildiği transducer’lar Farklıalanlardan kayı t alan EKG cihazı Osilometrik kan bası ncımanşonu ve EKG kayı t cihazları Parmak ve ayak başparmağıdual channel fotopletismografi ARTERİYEL SERTLEŞME Nabı z dalga hı zı(pulse wave velocity) ölçülmesi Orta yaş erişkin değerleri Çı kan aorta: 4 m/sn Abdominal aorta ve karotid arter: 5 m/sn Brakiyal arter: 7 m/sn İliyak arter: 8 m/sn ARTERİYEL SERTLEŞME ARTERİYEL SERTLEŞME ARTERİYEL SERTLEŞME Nabı z dalga (pulse wave) analizi ARTERİYEL SERTLEŞME ORGAN HASARI ORGAN HASARI II-Hipertansif kalp hastalı ğı Sol ventrikül hipertrofisi Atrial fibrilasyon Koroner mikroanjiyopati KAH/MI Kalp yetmezliği SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ Azalmı ş koroner rezerv Akut MI Azalmı ş kontraktilite Sistolik Azalmı ş sol ventrikül dolumu Diyastolik Kalp yetmezliği AF/ventriküler aritmiler Ani ölüm/kardiyak emboli SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ Erkek 103-116 g/m2 117-130 g/m2 >131 g/m2 Kadı n 89-106 g/m2 101-112 g/m2 113 g/m2 LV kütle indeksi >95 g/m2 LV kütle indeksi > 115 g/m2 SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ m ı l a p a y a d a t s a h r e H ? ı m SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ EKG ne kadar hassastı r? SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ KV mortalite Ani kardiyovasküler ölüm KY’e bağlıhastaneye yatı ş 1.6 3.5 1.7 SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ ORGAN HASARI III-Hipertansif serebrovasküler hastalı k Akut hipertansif ensefalopati İnme Kafa içi kanama Laküner infarkt/mikrohemorajiler/fokal yada diffüz beyaz cevher lezyonları Retinopati Seventy-seven hypertensive patients were included. The cognitive function of each patient was assessed using MMSE and a customized brain magnetic resonance imaging study. Patients were classified into normal cognitive function group and mild, moderate, and severe cognitive impairment groups. A significance level of P=.05 was used. There was a higher percentage of uncontrolled BP in every cognitive impairment class. In patients older than 65 years, MMSE score had a sensitivity and specificity of 94% and 83%, respectively, in the prediction of uncontrolled hypertension. MMSE is a simple test to run in the clinic to predict whether patients have well-controlled blood pressure RETİNOPATİ A B C Normal Retina Hipertansif Retinopati A: Hemoraji B: Eksuda (Yağ depolanması ) C: Pamuk görüntüsü (Mikro inmeler) EVRE 4 HİPERTANSİF RETİNOPATİ Sayı ESRD sayı ESRD hızı RR Optimal 89774 106 4.5 1.0 Normal 72192 182 9.3 1.62 High-normal 56078 192 12.9 1.98 Evre I 69083 379 19.5 2.59 Evre II 21304 199 31.7 3.86 Evre III 6626 70 34.5 3.88 Evre IV 1582 21 43.7 4.25 ORGAN HASARI IV-Nefropati Albuminüri/Proteinüri Kronik böbrek hastalı ğı / Böbrek yetmezliği ALBUMİNÜRİ/PROTEİNÜRİ Normal Hafif Yüksek Çok yüksek albuminüri albuminüri albuminüri albuminüri Mikroalbuminüri Makroalbuminüri ALBUMİNÜRİ/PROTEİNÜRİ • Miyokard infarktüsü • Sol ventrikül hipertrofisi • İnme/retinopati • Vasküler hastalı k • Kardiyovasküler ölüm Nondiyabetik Prediyabetik Diyabetik MİKROALBUMİNÜRİ 10.02 10 Total ve kardiyovasküler ölüm 8 6.52 6 Odds Ratio 4 3.20 2.32 2 0 Microalbuminuria Smoking Hypertension Cholesterol Eastman RC, Keen H. Lancet 350 Suppl 1:29-32 1997 Sekonder hipertansiyon ve spesifik hedef organ hasarı olduğu düşünülmeyen hastada hangi laboratuar testler yapılmalıdır? SONUÇ OLARAK Asemptomatik organ hasarıtayini ile hedef kan bası nçlarıve tedavi seçenekleri değişebilir! 2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension RUTİN TESTLER AKŞ Serum total kolesterol Serum LDL-kolesterol Serum HDL-kolesterol TG Serum potasyum/sodyum Serum ürik asit Serum kreatinin /Kreatinin klirens hesaplanması Hemoglobin/hematokrit İdrar tetkiki (mikroalbuminüri, idrar sedimenti dahil) Elektrokardiyogram Tüm hipertansif bireylerde: – Proteinüri – Açlı k kan şekeri, elektrolitler, kreatinin, kolesterol – tGFH – Göz dibi incelemesi – 12 derivasyonlu EKG 2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension GEREKİRSE İSTENECEK TESTLER HbA1c Ekokardiyogram Egzersiz testi Karotis ultrasonografisi Kantitatif proteinüri (Eğer dipstick test positif ise) * Ayak bileği- brakiyal indeks * Fundoskopi * Glukoz tolerans testi (AKŞ >100 mg/dL) * Ev yada 24 st ambulavutar kan bası ncımonitorizasyonu * Nabı z dalga akı m hesaplanması GÖRÜNMEZLERE DE DİKKAT ETMEYİ UNUTMAYALIM İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLERİMLE