SEMİNER Evrimleşmiş Yıldızlar Etrafında
advertisement
SEMİNER Evrimleşmiş Yıldızlar Etrafında Ötegezegen Araştırmaları Yrd. Doç. Dr. Özgür Baştürk Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü 20 Ocak 2017, 14.00 İ.Ü. Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Büyük Dershane I Özet: Sayıları 3550’yi aşan ötegezegenlerin ancak çok küçük bir bölümü evrimleşmiş yıldızlar etrafında keşfedilmiştir (http://exoplanet.eu, Son Erişim Tarihi: 6 Ocak 2017). Zarflarının önemli bir bölümünü kaybettikleri için helyumun yandığı çekirdeklerinin üzerindeki ince kabukta hidrojeni tutuşturamayan sdB yıldızları bu anlamda önemli bir yıldız grubu olarak durmaktadır. Zira yatay kol yıldızı olan bu yıldızların etrafında ötegezegen keşifleri yapılmış durumdadır (Silvotti vd. 2007, 2014a,b, Baran vd. 2015). Ayrıca bu yıldızların etrafındaki gezegenlerin, yıldızın erken evrim aşamalarında oluşmuş ve evrim süreci boyunca yıldıza bağlı kalmış olup olmadıkları da önemli bir sorudur. Bu gezegenlerin, yıldızın evrimi sırasında kaybettikleri zarfın neden olduğu bir disk içerisinde oluşmuş olabilecekleri de düşünülmektedir. Bu yıldızlarda zarfın nasıl kaybedildiği ve buna olası ilave bileşenlerin etkisi tartışma konusudur (Schuh 2010, Podsiadlowski vd. 2008a). Neredeyse tamamı çift sistemlerde bulunmasına karşın tek sdB yıldızlarının da bulunmuş olması, yıldızın oluşumuna ve evrimine katkıda bulunan bir bileşenin zorunlu olup olmadığını sordurur (Heber 2009). Bu nedenle sdB yıldızları etrafında görünmeyen küçük kütleli yıldız, kahverengi cüce ya da gezegen bileşenlerin aranması gözlemsel astronominin önemli bir araştırma konusu haline gelmiş durumdadır. Bu konuşmada sdB yıldızlarının evrimi üzerine yapılan çalışmalar, etraflarında ötegezegen araştırılmasına yönelik olarak sürdürülmekte olan araştırmalar perspektifinden değerlendirilecektir. Araştırma grubumuzun bu konuda başlatmış olduğu araştırma tantılacak ve bir sdB yıldız bileşen barındıran HW Vir üzerine yapmış olduğumuz çalışmanın ön sonuçları sunulacaktır.
