1960 Sonrası Sanat Hareketleri

SANAT TARİHİ I
Görsel İletişim Tasarımı
Öğr.Gör. Elif Dastarlı
Ege coğrafyası:
- Ege dünyası M.Ö. 16. yüzyıldan M.Ö. 1200’e
kadar Miken çağının etkisinde kalmıştır.
- M.Ö. 1200-1050 yılları arası Batı Anadolu için
karanlıkta kalmış bir dönemdir.
- M.Ö. 1050 yıllarından sonra ise genelde “Polis”
adı verilen ilk kent devletleri kurulmaya
başlamıştır.
- Bu kentler, çevresinde bir sur bulunan aşağı kent
Nekropolis ve gerisindeki Akropolis adı verilen
yüksek bir tepeden oluşur.
Yunan-Roma tarihi:
• MÖ 700 – MÖ 323
Arkaik Dönem
• MÖ 323 – MÖ 146
Helenistik Dönem (Altın Çağ)
• MÖ 146 – MS 395
Roma İmparatorluğu
Priene, Antik Yunan
Tiyatrosu, MÖ 4. yüzyıl
Priene antik kent planı
Atina Parthenon Tapınağı,
M.Ö.447-438.
Klasik Yunan tapınak planı.
Dor tapınak ve triglif
düzeni detayı.
Dor sütun düzeni.
İyon sütun düzeni.
Soğuk şarap testisi,
y. MÖ 520-510,
Arkaik Dönem,
terrakota, 30,2 cm,
The Metropolitan
Museum of Art.
Athena desenli amfora, ressamı Kleophrades,
y. MÖ 500-475, Geç Arkaik Dönem, 65,2 cm,
Yale University Art Gallery.
Kırmızı figürlü vazo,
ressamı Euphronios,
MÖ 515-510,
keramik, 44,8 x 55 cm,
Musée du Louvre.
Helenistik Dönem:
Altın Çağ-Klasik Çağ (MÖ 4.yy-2.yy)
- Altın Çağ ya da Klasik Çağ diye de bilinir.
- Sanatçıların güçleri ve becerilerinin farkına
vardıkları dönemdir.
- Büyük uyanış dönemi.
- Ölçek ve oranda, biçimde ve anlatıda ideal
güzelliğe ulaşma amacı vardır.
- Tanrıların insan bedeninde olacağı inancı, insanı
tanrısal güzelliği amaçlamaya itmiştir.
Büyük İskender’in İmparatorluğu (y. MÖ 323)
Büyük İskender Büstü,
MÖ 325-300, İstanbul Arkeoloji Müzesi.
Korint düzeni sütun başlığı.
Yunan-Roma Mitolojisi
Zeus Heykeli, MÖ 1. yüzyıl,
Roma Dönemi, mermer,
Vatikan Müzesi, Roma.
Milo Venüsü,
Rodoslu Ustalar,
y. MÖ. 100, mermer,
202 cm,
Musée du Louvre.
Knidos Afroditi (Roma
kopyası), Praksiteles,
y. M.Ö.350-340,
mermer.
Nenkheftka Heykeli, y. MÖ 2400 (5. Sülale),
boyanmış kireçtaşı, 134 cm, British Museum, Londra.
Kritialı Çocuk (Kritios
Kouros), y. MÖ 480,
mermer.
Riace bronzları, y. MÖ 460-430,
bronz, 203 ve 196 cm.,
Museo nazionale di Reggio
Calabria, İtalya.
Yunan-Roma heykel sanatı:
- Heykel mimari içinde yer almıştır.
- İdeal yüzler söz konusudur ve herkes için ideal
ölçülerde vücutlar yaratılmıştır.
- İnsan vücudu dikkatle gözlemlenmiştir.
- Hem matematiksel bir ölçü, hem de dikkatli bir
doğa gözlemi vardır.
- Hareket çok önemlidir. İç enerji, dış formlara
yansır. Çeşitli vücut duruşları tipikleşir.
- Hareket, sağlam ve uyumlu formlar içinde
gerçekleşir.
- Portre heykeli değilse uzun süre herhangi bir yüz
ifadesi, karakteristik özellik görülmemiştir.
- Ölçülülük ve güzel form önem verilen
değerlerdir.
- Heykellerde cinselliğe rastlanmaz.
- Giysinin altına gizlenmiş bile olsa vücudun
hareketi sezilir.
Poseidon, y. MÖ 460,
bronz, Ulusal Arkeoloji
Müzesi, Atina.
Discobolos (Disk Atan Adam),
M.Ö 450, mermer,
Museo delle Terme, Roma.
Nike, MÖ 3. yüzyıl ortaları,
terrakota, 19,7 cm.
Samotrake Nike’si,
y. MÖ 200-190, mermer,
244 cm, Musée du Louvre.
Belvedere Apollonu, Leokhares,
y. MÖ 130-140, mermer, 2,24 m,
Museo Pio-Clementino, Vatikan.
Lakoon Ve Oğulları, Athenodoros ve
Polydoros, y. MÖ 50, mermer, 242 cm,
Museo Pio-Clementino, Vatikan.
Lakoon Ve Oğulları, detay.
Resim sanatı
Prima Porta (Livia’nın Bahçesi), y. MÖ 10-MS 10, Museo delle Terme, Roma.
Flora (Bahar),
Stabiae’deki bir duvar resmi,
MÖ 5.yy, fresko,
Museo archeologico
nazionale di Napoli.
Venüs’ün Doğuşu, y. MÖ 70-79, fresko, Pompeii.
Stabiae’de Villa Arianna duvar resmi, MÖ 62-79,
fresko, Museo archeologico nazionale di Napoli.
Diana, Stabiae’de Villa Varanus (Ariadne),
fresko, MÖ 20, 37 x 27 cm,
Museo archeologico nazionale di Napoli.
İskender Mozaiği, İskender ve Kral Dorius’un Savaşı, (Issos Savaşı), Pompeii,
2,7x1 m., yaklaşık MÖ 310, Museo archeologico nazionale di Napoli.
İskender Mozaiği, detay.
Bergama Zeus Sunağı, y. MÖ 170, Staatlich Museen, Berlin.
Bergama Zeus Sunağı,
detay.
Roma Dönemi:
- Helenistik çağın bitimiyle sanatın merkezi Batı
Anadolu ve Yunanistan’dan Roma’ya kaymıştır.
- Roma sanatının köklerini yine Etrüsk ve
Helenistik sanatta aramak gerekir.
- Roma, mitolojisi ve sanatıyla Yunan kültürünü
kendisine mal etmiş gibi görünür.
- Fakat aslında Roma kültürü sadece Yunan
kültürünün bir uyarlaması değildir. Roma kültürü
bir sentezi ifade eder.
Yunan yapıtlarını toplayarak ülkelerine
taşımışlar, koleksiyonlar yapmışlar ve
bunları kopya ederek çoğaltmışlardır.
Bu kopyalar Yunan heykeltıraşlığı hakkında
önemli bilgiler edinmemize neden olmuştur.
Roma Pantheonu, MS 118-125
Roma Pantheonu iç mekan ve kesit.
Colosseum, MS 70-82, Roma.
Titus Zafer Takı, MS 80-85,
mermer, 15 m, Roma.
İmparator Augustus (Primaporta),
MÖ 1. yy, mermer, 15,2 x 20,3 cm,
Museo Chiaramonti, Vatikan.
İmparator Augustus (Primaporta),
MÖ 1. yy, mermer, 15,2 x 20,3 cm,
Museo Chiaramonti, Vatikan.
Kresilias’ın MÖ 5. yüzyılda yaptığı Perikles
heykelinin Roma kopyası.
İmparator Vespasian büstü, MS 69-79,
mermer, Museo nazionale romano, Roma.
Marcus Aurelius Anıtı, MÖ 161-180, bronz,
Palazzo dei Conservatori, Roma.