19.YY DAĞILMA DÖNEMİ İÇİNDE TANZİMAT DÖNEMİ

advertisement
19.YY DAĞILMA DÖNEMİ İÇİNDE TANZİMAT DÖNEMİ GELİŞMELERİ
SULTAN ABDÜLMECİT
1839-1861
SULTAN ABDÜLAZİZ
1861-1876
SARAYCI VE EĞİTİMCİ
PARACI VE BANKACI


























İlk banka; “ Bank-ı Dersaadet ” 1847 yılında
kuruldu.
İkinci banka; 1856 yılında Osmanlı Bankası
( İngiliz ) kuruldu. ( Bank-ı Osmanî )
1839-Kaime-i Nakdiye adıyla ilk kâğıt para
bastırıldı.
I.Abdülmecit Dönemi’nde ilk defa Kırım Harbi
sırasında (ilk dış) borç para alındı.( İngiltere’den
5 milyon pound )
Alınan dış borçlarla Dolmabahçe Sarayı yapıldı
ve törenle açılışı yapıldı. ( 1856 )( İstisna )
1855-İlk Telgraf Kırım Savaşında kullanıldı.
İzmir-Aydın arasında ilk demiryolu Robert
Wilkin adlı İzmirli İngiliz tüccar tarafından
yapılmaya başlandı.
İllerde üyeleri halk tarafından seçilen “İl Genel
Meclisleri” kuruldu. Azınlıklara İl Genel
Meclislerine girme hakkı tanındı.
Avrupa tarzında ilk zaptiye ( Polis ) teşkilatı
kuruldu. ( 1845 )
Posta Teşkilatı devlet kurumu haline getirildi
ve 1840 yılında Postahane-i Amire adıyla açıldı.
Vergi vermek vatandaşlık görevi haline getirildi.
İltizam Sistemi ile vergi toplanması kaldırıldı.
Arazi Nizamnamesi çıkarıldı. ( Özel mülkiyet )
İşçi haklarını savunmak için ilk işçi sendikası
niteliği taşıyan “Ameleperver Cemiyeti” kuruldu.
Gemi işletme (Kabotaj Hakkı) yabancılara
verildi. ( Fransız Şirketlere )
Eğitim işlerinin düzenlenmesi amacıyla Maarif-i
Umumiye Nezareti ( bugünkü Milli Eğitim
Bakanlığı ) kuruldu. ( istisna )
1839-Tanzimat Fermanı ve 1856-Islahat
Fermanı ilan edildi.
1848 yılında Ticari davalar için “ Karma
Ticaret Mahkemeleri ” kuruldu.
İlk kez yabancı okulların açılmasına izin verildi.
Avrupa’ya öğrenci gönderilmesine hız verildi.
Batı’yı tanıyan ülke sorunlarını gören aydınlar
yetişti.( Genç Osmanlılar-Jön Türkler-)
Orta öğretim düzeyinde Rüşdiye ve İdadiler
açıldı. Mülkiye, Lisan Mektebi, Sanayi
Mektebi, telgraf ve sekreterlik okulları açıldı.
Darülmuallimin ( ilk erkek öğretmen okulu )
açıldı. ( 1848 )
İlk kız Rüştiyesi 1858 yılında İstanbul’da açıldı.
1840 yılında ilk yarı resmi gazete Ceride-i
Havadis yayın hayatına başladı.
1860 yılında Agah Efendi ve Şinasi tarafından ilk
özel gazete Tercüman-ı Ahval çıkarıldı.
1851 yılında Şirket-i Hayriye kuruldu. İstanbul
ve Boğaziçi arasında vapurlarla yolcu
taşımacılığı yaptı.























Yurtdışı gezisine çıkan ilk ve son padişahtır.
1869’da Süveyş Kanalı’nın açılışına katıldı.
1863’te Osmanlı’da ilk lise niteliği taşıyan
Galatasaray Sultanisi (Lisesi) açıldı.
1863’de Darülfünun ( ilk Üniversite ) açıldı.
İlk defa Posta Pulu kullanıldı.( 1863 )
Islahat Ferman’ından sonra açılan ilk yabancı
okul “ Robert Koleji ” olmuştur.( 1863 )
Yetimler için Darüşşafaka Lisesi açıldı.(Fransız)
Kız çocuklarının eğitimleri devlet görevleri
arasına alındı.
İlk
kız
sanat
ve
öğretmen
okulları
açıldı.(Darülmuallimat-Kız Öğretmen Okulu)
Mecelle
adlı
medeni
kanun
kitabı
Ahmet Cevdet Paşa tarafından (1868) Hazırlandı.
Düstur adıyla ilk kanun mecmuası çıkarıldı.
1863’te İngiliz ve Fransız ortaklığıyla Bank-ı
Osmani Şahane açıldı. Para basma yetkisi bu
bankaya verildi.( istisna ) Merkez Bankası gibi.
En çok dış borçlanma bu dönemde yaşandı.
Döneminde hiç savaş olmadı.
Beylerbeyi Sarayı ( 1865 ) ve Çırağan Sarayı
( 1871 ) yapıldı.
Dışarıya olan borçlanma devam ettirilerek
dünyanın 3.büyük donanması inşa edildi.
1863’te Çiftçiye kredi vermek amacıyla
Memleket ( Menafi ) Sandığı kuruldu.
1867 yılında Memleket Sandıkları Nizamnamesi
yürürlüğe girdi. Böylece 1888’de açılacak olan
Ziraat Bankasının temelleri atılmış oldu.
1864 ve 1871 Vilayet Nizamnamesi çıkarılarak,
Eyaletler sancaklara, sancaklar kazalara, kazalar
bucak ve köylere ayrıldı. (ilk kez Nahiye kuruldu)
( İlk idari düzenleme yapıldı. )
Giritli Rumların isyanı üzerine Halepa Fermanı
yayınlanarak Giritlilere vergi muafiyeti sağlandı.
İzmir-Aydın demiryolu hattı açıldı.
İlk kez Tanzimat Dönemi’nde Avrupa hukuk
kurallarına göre işleyen mahkemeler kuruldu.
( Nizamiye Mahkemeleri ) ( 1864 ) Bu
mahkemeler hukuk, ceza ve cinayet davalarına
bakıyordu.
Bahriye Nezareti kuruldu. ( 1867 )
Şura-yı Devlet kuruldu. ( Danıştay gibi ) (1868)
Kızılay Kurumu kuruldu. ( 1868 )
Download