Kanserden Koruyucu Besinler

Kanser ve Beslenme
Bitkisel Destekler
Dyt.Selma Öztürk
Turgut Özal Üniversitesi Tıp Fakültesi
http://www.gencdiyetisyenler.com/
Sağlıklı olmak ne demektir?
• Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı
değil;bedensel,ruhsal,sosyal ve zihinsel olarak tam bir
iyilik halidir
• Bazı araştırmalar,insanların sağlıklı ve uzun ömürlü
olmalarını 4 ana başlıkta toplamışlardır.Bunlar:
Düzenli yaşam alışkanlıkları(sağlıklı davranış) %50
Fiziksel çevre %20
Kalıtımsal özellik %20
Enfeksiyon ve sağlık tedavi servislerinin niteliği %9
İBNİ SİNA
Sağlığı korumanın 3 temel prensibi vardır
• Gıda
• Hareket
• Uyku
Bedensel İhtiyaçlar
•
•
•
•
•
•
Açlık
Susuzluk
Sindirim
Boşaltım
Uyku
Hareket
Beslenmek ne demektir?
•
•
•
•
•
•
•
Karın doyurmak
Açlığı bastırmak
Yaşamak için yemek
Yemek için yaşamak
Can boğazdan gelir
Öğün savmak
Sevdiği şeyleri yemek ve içmek
Büyüme,gelişme,sağlıklı ve verimli olarak uzun
süre yaşamak için gerekli olan enerjiyi ve besin
öğelerini yeterli miktarlarda ,besleyici
değerlerini yitirmeden ,sağlık bozucu duruma
getirmeden en ekonomik şekilde almak ve
vücutta kullanmaktır.
Yetersiz ve Dengesiz Beslenme ile
Neler Olur
1 gr et bin ayıp örter
Bu ayıplar aşağıdadır
1-Kalp damar hastalıkları
2-Endokrin hastalıkları
3-İdrar yolları hastalıkları
4- Sindirim sistemi hastalıkları
5-Cilt hastalıkları
6-Solunum sistemi hastalıkları
7-Kas iskelet sistemi hastalıkları
8-Psikolojik bozukluklar
9-Kanser hastalıkları
Vücuttaki fazla yağ vücudun pasıdır
Besin Nedir?
• Yenebilen bitki ve hayvan dokularıdır
• Su ,organik ve inorganik öğelerden oluşur.
• Karbonhidratlar,proteinler,yağlar,vitaminler,
mineraller ve su ;besin öğelerini (50 ye
yakın)oluşturur
BESİN ÖĞELERİNİN
GRUPLANDIRILMASI VE İŞLEVLERİ
• İnsanın gereksinmesi olan ve besinlerin
bileşiminde yer alan 50 civarındaki besin öğesi
kimyasal yapılarına göre ve vücut
çalışmasındaki etkinliklerine göre 6 grupta
toplanırlar
BESİN ÖĞELERİ
 PROTEİNLER
 YAĞLAR
 KARBONHİDRATLAR
 VİTAMİNLER
 MİNARELLER
 SU
PROTEİNLER
•
•
•
•
•
Yetişkin insan vücudunun %16’sını oluşturur
Hücrelerin esas yapısıdır
Büyüme ve gelişme için başta gelen besin öğesidir
Vücudun savunma sisteminin yapısına girer
Vücut çalışmasını düzenleyen bazı enzim ve
hormonların esas yapı taşıdır
• Kas dokusunun korunması ve güçlenmesi için
gereklidir
• Vücudun enerji kaynağıdır
• Günlük enerjinin %12-15’ini sağlar
• 1 gr protein 4 kalori verir
YAĞLAR
• Yetişkin insan vücudunun %18’i yağdır
• Kadınların vücudunda erkeklere göre daha çok
yağ bulunur
• Başlıca enerji deposudur(1 gr yağ 9 kkal verir)
• Günlük enerjinin%25-30’u yağlardan alınmalıdır
• Bazı vitaminlerin emilimi için yağ alımı
gereklidir(ADEK)
• Midenin boşalmasını geciktirir,tokluk hissi verir
• Organları dış etkenlerden korur
• Deri altı yağ tabakası vücut ısısını korur
YAĞLAR
Doymuş yağ
asitleri
o
o
Tereyağı,
Kuyrukyağı
Çoklu doymamış
yağ asitleri
Tekli doymamış
yağ asitleri
oZeytinyağı,
oBalıkyağı,
oFındık
yağı
•ketentohumuyağı
oSoya
yağı,
oAyçiçek yağı,
oMısırözü yağı
KARBONHİDRATLAR
• Yetişkin insan vücudundaki CHO miktarı %1’in
altındadır
• Vücudumuzun en önemli enerji kaynağıdır.
• Günlük enerjinin %55-70’ini sağlar.
• 1 gr karbonhidrat ortalama 4 kcal. verir.
• Fazla alınırlarsa; vücutta glikojen ve yağa
dönüşürler.
• Glikojen en çok K.C. de ve bir miktarda kaslarda
ve diğer organlarda bulunur
KARBONHİDRAT KAYNAKLARI
o
o
o
o
o
o
o
o
Kuru baklagiller
Patates
Yer elması
Pirinç
Mısır
Buğday
Diğer tahıllar
Şekerler
VİTAMİNLER
• Besinlerle aldığımız CHO,yağ ve prt. den enerji
oluşması ile ilgili biyokimyasal olayların
düzenlenmesinde görevleri vardır
• Kemik gelişimini sağlar
• Vücudu hastalıklara karşı korur
• Vücut dış(epitel)
yüzeyini,sindirim,solunum,üreme ve görme
organlarını mikroplara karşı korur
• Bazı vitaminler(ACE) vücut hücre hasarını önler
ve serbest radikallerin zararını
azaltır(antioxidan)
MİNERALLER
• Yetişkin insan vücudunun %6’sı minerallerden
oluşur
• İskelet ve dişlerin yapıtaşıdır
• Vücut suyunun dengede tutulmasını sağlar
• Organların düzenli çalışması için gereklidir
• Bazı enzimlerin yapısına girer
• O2 taşınması için gereklidir
Magnezyum
Yağlı tohumlar,
kurubaklagiller
Sodyum
Tuz,yumurta
Fosfor
Süt ürünleri
Demir
Et,yumurta,
pekmez
Flor
Su,deniz
ürünleri
İyot
İyotlu tuz,
balık
Kalsiyum
Süt ve süt
ürünleri
Çinko
Balık,yumurta,y.tohum
k.baklagiller,yoğurt
Potasyum
Kahve,yeşil
yapraklı
sebzeler
SU
• Vücudun %60’ını oluşturur
• Besinlerin sindirimi,dokulara taşınması ve
hücrelerde kullanılmaları sonucu açığa çıkan
zararlı atıkların atılmasını sağlar
• Vücutta oluşan fazla ısının atımını sağlar
• Vücuttaki bütün kimyasal olaylar çözelti
içinde oluştuğundan yaşam için elzemdir
Yaşam suda
başlamıştır su ile
sürdürülür
2-2,5 litre
Kanser
Kanser,vücut hücrelerinde kontrolsüz çoğalma ve
çoğaldığı yerde işlev bozukluğu yapma ve o
hücreleri yok etmesiyle oluşan bir hastalıktır.
Kanserden ölüm koroner hastalıklardan sonra 2.
sırada…………
Oluşma Nedenleri
1-Kalıtım
2-Hareketsizlik,sedanter yaşam
3-Sigara(20 den fazla kanser yapıcı öge)
4-Alkol tüketimi
5-Bazı mikroplar
6-Yetersiz ve dengesiz beslenme
7-Havada ve suda bulunan zararlı kimyasallar
• Fabrika atıkları
• Her türlü yakıtlardan çıkan artıklar
• Böcekleri öldürmek için kullanılan tarım ilaçları
• Kimyasal gübrelerde bulunan zararlı kimyasallar
• Atom bombaları,nükleer enerji santralleri
• Tıpta tanı amaçlı kullanılan radyoaktif maddeler
• Güneşten yayılan ışınlar
Hava ,su,yiyecek teması ile vücuda alınırlar
Besinler nasıl karsinojen maddeye
dönüşebilir?
• Yüksek sıcaklıkta doğrudan ateşle teması ile
pişirme
• Yağda kızartma
• Besinleri hazırlarken,pişirirken ve saklarken
aşırı tuz kullanımı(mide CA)
• Saklama koşulları uygun olmadığı için
küflenme ile küf toxinleri oluşumu
• Tahıllar(mısır,bulgur,pirinç ,buğday vb.)
ürünleri,kurubaklagiller ve fındık,fıstık gibi
yağlı tohumları iyi kurutmama ve nemli
yerlerde saklama(küf toxinleri)
• Süt ve yoğurdu aydınlık yerde bekletmek
vitamin kaybına neden olur
• Patatesi aydınlık yerde
bekletmek,çimlendirmek zehirli maddeler
oluşturur
• Etli,yumurtalı,sütlü yiyecekler pişirildikten sonra
oda sıcaklığında bekletildiğinde zararlı mikroplar
oluşur,vitamin kayıpları oluşur
• Hazırladığımız yiyeceklerin açıkta bekletilmesi
• Yiyeceklerin açıldıktan sonra teneke kutularda
bekletilmesi kurşun miktarının artmasına ve
besinde mineral kaybına yol açar
• Yiyeceklerin plastik kaplarda,sırlı kaplarda
saklanması karsinojen maddelerin besine
geçmesine neden olur
Toksik Olan Dozdur !
•
•
•
•
•
•
•
Yetersiz ve dengesiz beslenme
Obezite
Aşırı yağ ve şeker tüketimi
Aşırı yağlı et ve sakatat,süt tüketimi(araşidonik
Kola vb.içecek tüketimi
Yetersiz posa alımı(kurubaklagil,tam tahıl)
Yetersiz sebze ve meyve tüketimi
Kanserden Koruyucu Besinler
Tekli doymamış yağlar
Zeytinyağı,balık yağı,keten tohumu yağı
Antioksidanlar(oksitlenmeyi önleyiciler)
Besinlerimizde kanser yapıcı maddeleri ve
radyasyonu etkisizleştiren yararlı
kimyasallar(A,C,E vitamini Zn ve Se minerali
Yeşil yapraklı sebzeler,sarı-turuncu renkli
sebzeler,kırmızı –mor renkli sebzeler
Meyveler
Ceviz,fındık,fıstık gibi yağlı tohumlar
Flavonoidler(antioxidan özellikte maddeler)
Turunçgiller,kayısı,karadut,kızılcık,kiraz,kuş
üzümü,vişne,kırmızı ve kara üzüm,diğer
meyveler,soya fasulyesi,reishi mantarı
Proteaz(protein sindiren) engelleyiciler
Soya fasulyesi,mercimek,kuru
fasulye,nohut,taze fasulye,bezelye
Özel koku ve tat veren maddeler
Lahana,karnabahar,ıspanak,pazı,turp,nane,kekik
,pancar,şalgam,hardal yaprağı
Kükürtlü Maddeler
Sarımsak,soğan
pırasa
Probiyotikler(lactobasillus bulgaricus ve
asidofilus)
Ev Yoğurdu,kefir,boza,tarhana,probiyotik
yoğurtlar
Prebiyotikler(Diyet posası,oligosakkaritler)
Başta soğan,sarımsak,yer elması,muz ve tüm
sebzeler,tam tahıl ürünleri,kurubaklagiller
Kanser ve Bitkilerle Tedavi Yaklaşımları
Bilimsel olarak etkinliği ve güvenilirliği
kanıtlanmış geleneksel tıp yöntemidir
Bakış Açısı-I
• Doğal ürünlerin kemoterapiyle birlikte
kullanılmasının tedavi başarısını artırabileceği
çeşitli çalışmalarda gösterilmektedir
• Bilimsel olarak etkinliği ve güvenilirliği
kanıtlanmış geleneksel tıp yöntemleri,bilimsel
tıp yöntemleri ile birlikte
kullanılmalıdır.İntegratif tıp
Destekleyici yaklaşımlar
•
•
•
•
•
D vitamini(çeşitli ca)
Melatonin hormonu verilmesi(çeşitli ca)
Mantar preparatları(ac ca)
w-3 den zengin gıdaların artırımı
Et ve süt ürünlerinin azaltımı
Bakış Açısı-II
• Kanser sürekli bir enflamasyona neden olur
• Enflamatuar süreç kanserin daha da
hızlanmasını sağlar
• Enflamasyonu azaltan integratif önlem ve
destekler şöyle sıralanabilir
Destekleyici yaklaşımlar
• Meyve (elma,üzüm)ve
sebze(fasulye,brokoli,maydonoz,domates,(antioxidant,flavanoidler)
tüketiminin artırılması
• İltihap azaltıcı baharatların kullanılması(zencefil,zerdeçal,boswellia )
• Antioksidan kullanımı(üzüm çekirdeği,yeşilçay)
• Meyankökü kullanımı
• Soya ürünleri(genistein)(prostat ca)
• Ginseng
• Polisakkaropeptidler(yenilebilir mantar türleri)(jinekolojik ca)
• Astragalus bitkisi(ac ca)
• Beta glukan(mide-barsak ca)
• Zeytinyağı
Bakış Açısı-III
• Kanser hastalarının büyük bir kısmında
bağışıklık sistemi bozuktur
• Çeşitli çalışmalarda kanser tedavisinin
bağışıklık sisitemi iyi olan hastalarda bozuk
hastalara göre daha başarılı olduğu
gösterilmiştir
Destekleyici yaklaşımlar
• Selenyumdan zengin gıda tüketimi(200-400µggün)(yağlı tohumitam tahıllar)
• Beta karoten alımı(sarı-turuncu sebzeler)
• Çinko alımı(balık,süt türevi,y.tohum,k.baklagil)
• Mantar polisakkaritleri(jinekolojik ca)
• Probiyotikler(yoğurt,kefir vb.)
Bakış Açısı-IV
• Hücrelerin enerji üretim kaynağı
mitokondrileridir.İlaçla amaç kanser hücresinin
enerji kaynağını devre dışı bırakmak.Bazı
laboratuar çalışmalarda bazı bitkisel ürünlerin
mitokondri hasarına neden olarak kanser
hücrelerini öldürdüğü gösterilmiş.
Destekleyici yaklaşımlar
•
•
•
•
•
•
Sarımsak(diallil sülfidler)
Pul biber(kapsaisin)
Domates(Lykopen)
Sarı-turuncu sebzeler(beta-karoten)
Zerdeçal(curcumine)
Çörekotu(timokuinon)
Bakış Açısı - V
• Kanser hücreleri normalden farklı olarak
anormal çoğalabilir.Kontrolsüz çoğalma bazı
bitkisel ürünlerle engellenebilir
http://www.gencdiyetisyenler.com/
Destekleyici yaklaşımlar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Soya filizi(genistein)
Zerdeçal(curcumin)
Siyah Üzüm(resveratrol)
Sarı-beyaz meyve ve sebzeler(quarsetin)
Hint fesleğeni
Biberiye(carnosol)
Yağlı tohumlar,tam tahıl(evitamini)
Yeşilçay(ECGC)
Meyan kökü
Reishi mantarı
Sonuç
• Hiçbir besin tek başına kanseri önlemek ya da
iyileştirmek için yeterli değildir.
• Mucize besin ya da mucize diyet yoktur.
• Doktor,eczacı ve/veya diyetisyene danışmadan
besin destekleri ,gıda takviyeleri,vitamin vb.
almak fayda yerine zarara neden olabilir.
• Yeterli ve dengeli beslenen bir kişinin extra
vitamin kullanmasına gerek yoktur.
• Gereksinimi karşılamak için yiyecek çeşitliliği
artırılmalı tüm besinlerden yeterince
tüketilmelidir.
Teşekkürler
Bu sunumu http://www.gencdiyetisyenler.com/
adlı sitemize eklediği için Diyetisyen Selma
ÖZTÜRK e teşekkür ederiz.