Bireysel farkl*l*klar ve E*itime yans*malar*

advertisement
Bireysel farklılıklar ve Eğitime
yansımaları
GENETİK ve ÇEVRE
• GEN: Kromozomlar üzerinde bulunan yaklaşık
1500 nukleotitten meydana gelen ve canlının
her türlü özelliğinin oluşmasını sağlayan yapı
birimi.
• Genotip: Canlının kalıtsal/genetik yapısıdır.
• Fenotip: Canlının dış görünüşü/yapısıdır.
• Bir canlının yapısına kalıtımsal özellikler
(Genotip) karar verdiğine göre canlı nasıl farklı
bir dış görünüşe (fenotip)’e sahip olmaktadır?
TEK YUMURTA (Özdeş) İKİZLER
ÇİFT YUMURTA İKİZLERİ
Göz rengi
Matematik Başarısı
Dil yuvarlama
Yaş
Tuttukları takım
Cinsiyet
Tek yumurta ikizi
Çift yumurta ikizi
Normal Kardeş
Olma
Aynı
Aynı
Aynı
Farklı
Farklı
Farklı
Tek yumurta ikizi
Çift yumurta ikizi
Normal Kardeş
Olma
Aynı
Aynı
Farklı
Aynı
Farklı
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Farklı
Göz rengi
X
Matematik Başarısı
X
Dil yuvarlama
X
X
Yaş
X
X
Tuttukları takım
X
Cinsiyet
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Genetik özellikler ve çevre davranışı
nasıl etkiler? Scarr ve McCartney(1983)
• 1. Pasif gen-çevre korelasyonu
• 2. Hatırlatıcı gen-çevre Korelasyonu
• 3. Aktif gen-çevre korelasyonu
1. Pasif gen-çevre korelasyonu
• Genlerini çocuklarına aktaran ebeveynler aynı
zamanda çocuklarının içinde yetişecekleri
çevreyi de düzenlemektedirler. Böylece
genlerin taşıdığı davranış ve kişilik özellikleri
çocukların içinde büyüdükleri çevre tarafından
da desteklenmektedir.
2. Hatırlatıcı gen-çevre Korelasyonu
• İnsanların içinde büyüdükleri çevre aynı
zamanda onların genetik özeliklerinden
kaynaklanan davranış ve kişilik özeliklerine
tepkide bulunan kişilerin oluşturduğu bir
çevredir.
3. Aktif gen-çevre korelasyonu
• Bireyler genetik özelliklerinin neden olduğu
davranış ve kişilik özelliklerine uygun bir çevre
oluşturur ve o çevrede yetişirler.
Öjenik
Öjenik, insanların genetik açıdan kontrol altında
tutularak ve ayıklanarak bir insan ırkının ıslah
edilmesini anlamına geliyordu.
• "sağlıksız" ve "kötü" bireylerinin ayıklanması ve "çiftleşmenin"
düzenlenmesi yoluyla ıslah…
• Öjenik yaklaşımına göre, nasıl sağlıklı hayvanlar birbirleriyle
çiftleştirilerek iyi hayvan cinsleri oluşturuluyorsa, bir insan ırkı
da ıslah edilebilirdi.
• Devlet kimlerin üreyip, kimlerin üremeyeceğine karar vererek,
en uygun genetik kombinasyonların oluşturulması ve "üstün
insan ırkının" yaratılması amaçlanmaktaydı.
Aslında öjenik düşüncesinin kökleri çok daha eskilere
Antik Yunan'a kadar uzanmaktadır.
• Platon, devletin vatandaşların üreme eylemlerini
denetlemesi gerektiğini ileri süren ilk filozoftu. Buna göre
daha sağlıklı ve yetenekli bireylerin üreme düzeyi
arttırılmalıydı.
• Keza Sparta'da, yeni doğan bebekler yetişkinlerce kontrol
edilir ve yaşamını sürdürüp sürdürmeyeceğine karar
verilirdi.
• Sağlıksız olduğu düşünülenler Taygetus Dağı'na götürülür
ve orada öldürülürdü. Bu duruma daha çok erkek
bebekler maruz kalırdı çünkü sadece en güçlü erkekler
yaşamalıydı.
• Bu insanlar Nazilere göre "yaşamayı hak
etmeyen canlar" olarak değerlendiriliyordu.
Yaptıkları işlemleri "ırksal temizlik" olarak da
adlandırıyorlardı.
• DÜŞÜNCELERİ: “En sağlıklı insanlar savaş
meydanlarında ölürken, neden toplum işe
yaramayan engelli ve hasta bireylerin yükünü
çeksin?"
Bilişsel, Duyuşsal, Toplumsal ve Fizyolojik Öğrenci Özellikleri
Bilişsel
Duyuşsal
Toplumsal
Fizyolojik
Zeka Bölümü (IQ)
Kişilik yapısı
Akran ilişkileri
Duygusal algılama
kapasitesi
Yetenek türü ve
Düzeyi
İlgileri
Otoriteye karşı
tepkileri
Beynin bilgiyi işleme
kapasitesi
Bilişsel Gelişim Düzeyi
Güdülenme tür ve
düzeyi
Ahlaki gelişim düzeyi
Sağlık durumu
Dil gelişim düzeyi
Tutumları
Rol modelleri
Cinsiyet
Okuma düzeyi
Akademik benlik algısı
İşbirliği yapma ya da
yarışma eğilimi
Yaş
Sözcük Bilgisi düzeyi
Kaygı düzeyi
Sosyo-ekonomik
düzey
Görsel okuryazarlık
düzeyi
Denetim odağı
Aile yapısı ve desteği
Öğrenme biçimi
Epistemolojik inançlar
Öğrenme stratejileri
Özyeterlik inancı
Önbilgi düzeyleri
Diğer inançlar
Bir öğrenci için (özel eğitim bağlamında);
• Kişinin özel eğitime uygunluğunun
belirlenmesi
• Hangi alanlarda
• Ne düzeyde farklılıklar var
NESNEL
• Daha sonrabireyin sahip olduğu farklılıklardan
kaynaklanan ortalamadan ayrı gereksinimin
belirlenmesi
• Buna göre bireyselleştirilmiş eğitim
programlarının uygulanması
İyi bir özel eğitimci;
• Öğrencilerinin hangi boyutlarda ne türden
bireysel farklılıklara sahip olduğunu
• Bu faklılıkların öğrencinin öğrenme performansı
üzerinde nasıl bir etkisinin bulunduğunu
• Ve bu öğrencilerin eğitimlerinin
bireyselleştirilmesinin hangi boyutlarda
gerçekleştirileceği konusunda
yeterli bilgi, beceri
– Ve doğru anlayışa sahip olmalı
–
Öğretimde öğrenci özelliklerine göre yapılabilecek
düzenlemeler
Öğretimde içeriğin sunum hızı
Tepki biçimi (yazılı, sözel, vb.)
Alıştırma ve uygulamaların bağlamı
Dikkatin nasıl çekileceği
Alıştırma ve uygulamaların sayısı
Geribildirim (tür, sıklık)
Verilecek örneklemin bağlamı
Öğrenci denetimi (nitelik-nicelik)
Verilecek örneklerin sayısı ve zorluğu
Okuma materyallerinin düzeyi
İçeriğin somut/soyut düzenlenişi
Kullanılacak sözcüklerin düzeyi
Öğrenci gruplamada kullanılacak ölçütler
Pekiştireç (tür, sıklık)
Öğrenciye sağlanacak ipucu (sayı ve
nitelik)
Öğrenciye sağlanacak rehberlik
Öğretim yöntemi ya da stratejisi
Öğretime ayrılacak zaman
Ölçme-değerlendirme yaklaşımı
Download