www.hanifidemir.net www.hanifidemir.net 17. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ www.hanifidemir.net www.hanifidemir.net 18. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ www.hanifidemir.net 19. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ DURAKLAMA DÖNEMİ GERİLEME DÖNEMİ DAĞILMA DÖNEMİ 1. 1579 yılında Sokollu Mehmet Paşa’nın ölümüyle başlar. 1699 Karlofça Antlaşması’yla biter. 2. Bu dönemde Osmanlı sınırları genişlemeye devam etmiştir. 3. Dönemin amacı Yükselme dönemine geri dönebilmektir. 4. 17. Yüzyılda Osmanlı Devleti, Avusturya, Lehistan, Venedik, Rusya ve İran’la savaşmıştır. 5. Osmanlı Devleti 17. Yüzyılda en çok Avusturya ile savaşmıştır. 6. I.Ahmet döneminde Ekber ve Erşet uygulaması başlatıldı. 7. Ekber ve Erşet uygulaması ile Kardeş Katli kaldırıldı. 8. Ekber ve Erşet uygulaması ile sancağa çıkma usulüne son verildi. 9. Ekber ve Erşet uygulaması ile Şehzadeler sarayda eğitim almaya başladı (Kafes Usulü) 10. Sancaktan yetişen son padişah, III. Mehmet’tir. 11. Sancağa çıkmadan hükümdar olan ilk padişah I. Ahmet’tir. 12. İran’la 1590 yılında Ferhat Paşa (İstanbul) Antlaşması yapıldı ve Osmanlı Devleti Doğuda en geniş sınırlara ulaştı (Hazar Denizi kıyıları). 13. II. Osman (Genç Osman) Hotin Seferi (1621) sonrası Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmayı düşündü. Osmanlı Devleti’nde İLK olmuştur. 14. Lehistan’la yapılan 1672 Bucaş Antlaşması, batıda topraklarımıza toprak kattığımız son antlaşmadır. 15. 1596, Haçova Meydan Savaşı Osmanlı’nın kazandığı son büyük meydan savaşıdır. 16. Zitvatoruk Antlaşması (1606) ile Osmanlı, Avusturya’ya olan protokol üstünlüğünü kaybetti. 17. Vasvar Antlaşması (1664) Osmanlı’nın Avusturya’dan Son kez toprak ve savaş tazminatı aldığı antlaşmadır. 18. İlk Osmanlı - Rusya antlaşması 1681 Bahçesaray (Çehrin) Antlaşması’dır. 19. Kutsal İttifak II. Viyana Kuşatması (1683) sonrası kuruldu. 20. Kutsal İttifakta Avusturya, Venedik, Rusya, Lehistan ve Malta Osmanlı’ya karşı savaştı (1683-1699). 21. Kutsal İttifak savaşları Avusturya’nın güçlenmesine 1. 1699 Karlofça Antlaşması’yla başlar, 1792 Yaş Antlaşmasıyla biter. 2. Bu dönemde Osmanlı sınırları daralmaya başlamıştır. 3. Dönemin amacı Karlofça ve İstanbul Antlaşmalarında kaybedilen toprakları geri alabilmektir. 4. 18. yüzyılda Rusya, İran, Avusturya ve Venedik’le savaşlar yapılmıştır. 5. 18. yüzyılda en çok Rusya ile savaşılmıştır. 6. Rusya bu dönemde sıcak denizlere inme politikası gütmüştür. 7. İstanbul (1700) antlaşması ile Rusya’ya verilen haklar 1711 Prut Antlaşması ile geri alınmıştır. 8. Pasarofça Antlaşması ile (1718) Avrupa’nın üstünlüğü kabul edilmiş ve Lale Devri başlamıştır. 9. İstanbul Antlaşması (1724) İlk Osmanlı-Rus Dostluk Antlaşmasıdır. 10. İran’la yapılan 1732 Ahmet Paşa Antlaşması uygulanmayan bir antlaşmadır. 11. Fransa’ya 1739 Belgrat Antlaşması’na arabuluculuk ettiği için 1740 yılında I. Mahmut zamanında kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir. 12. Belgrat Antlaşması (1739) Osmanlı’nın 18. yy’de imzaladığı son şerefli antlaşmadır. 13. Belgrat Antlaşması (1739) ile Rus Çarı, Avusturya İmparatoru ve Fransa Kralına denk sayılmıştır. 14. 1768-74 Osmanlı –Rus Savaşı sırasında Ruslar 1770’te Osmanlı donanmasını Çeşme’de yakmıştır. 15. Kartal Meydan Muharebesinde Ruslara yenilen Osmanlı Devleti 1774 Küçük Kaynarca Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır. 16. Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) ile İLK kez halkının çoğunluğu Müslüman ve Türk olan bir bölge kaybedilmiştir: KIRIM. 17. Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) ile Ruslar Ortodoksların koruyuculuğunu üstlenmiştir. 18. Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) ile Ruslara kapitülasyonlar verilmiştir. 19. Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) ile Osmanlı Devleti ilk kez bir devlete (Çarlık Rusya) savaş tazminatı ödemiştir. 1. 1792 Yaş Antlaşmasıyla başlar ve 1922 saltanatın kaldırılmasıyla sona erer. 2. Bu dönemde toprak kayıpları hızlı bir şekilde artmıştır. 3. Dönemin amacı toprak kayıplarını azaltarak devletin varlığını sürdürmesini sağlamak. (DENGE POLİTİKASI) 4. Napolyon’un Mısır’ı işgali sırasında Ruslar boğazlardan İLK kez serbestçe geçmiştir. 5. Osmanlı’ya bağımsızlık için İLK isyan eden millet Sırplardır. 6. Osmanlı’dan bağımsız olan İLK devlet Yunanlardır. 7. Kuzey Afrika’da işgal edilen İLK Osmanlı toprağı 1830’da Fransa tarafından Cezayir’dir. 8. Hünkar İskelesi Antlaşması “Denize düşen yılana sarılır” mantığında bir antlaşmadır. Bu antlaşma Çarlık Rusya ile yapılmıştır. 9. Hünkar İskelesi Antlaşması ile Osmanlı Devleti son kez boğazlar üzerindeki egemenlik hakkını kullanarak karar vermiştir. 10. İngiltere ile yapılan Balta Limanı Antlaşması ile Osmanlı Devleti ekonomik anlamda “açık pazar haline” gelmiştir. 11. 1840, Londra Mukavelenamesi ile Mısır sorunu çözülmüştür. 12. Londra Boğazlar Sözleşmesi (1841) ile Osmanlı’nın boğazlar üzerindeki mutlak egemenliği sona ermiştir. 13. Kırım Savaşı sırasında Ruslar Sinop’ta Osmanlı donanmasını yakmıştır (1853). 14. Osmanlı Devleti Kırım Savaşı sırasında ilk dış borcu İngiltere’den aldı. 15. Paris Antlaşması (1856) ile Osmanlı Devleti Avrupa hukukundan faydalanmaya başlamıştır. 16. Paris Antlaşması (1856) ile Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü Avrupalı devletlerin garantisi altında olacaktır. 17. Paris Antlaşması (1856) ile Osmanlı Devleti galip geldiği bir savaştan mağlup devlet muamelesi görmüştür. 18. Paris Antlaşması (1856) öncesi Osmanlı Devleti “Islahat Fermanı’nı yayınlamıştır. 19. Paris Antlaşması (1856) Osmanlı Devleti’nin galip devlet olarak imzaladığı son antlaşmadır. 20. 1878-78 Osmanlı-Rus Savaşı’nın diğer adı “93 Harbi”dir. www.hanifidemir.net www.hanifidemir.net neden olmuştur. 22. Kutsal İttifakla yapılan savaşlarda ordunun başında sefere çıkan son padişah II. Mustafa oldu. 23. Karlofça (1699) ve İstanbul (1700) Antlaşmaları ile Osmanlı ilk kez büyük çapta toprak kaybetti. 24. Karlofça Antlaşması (1699) ile Osmanlı Devleti’nde Gerileme Dönemi başladı. 25. Avusturya, Karlofça Antlaşması’nın garantör devleti olarak Osmanlı’ya üstünlük sağlamıştır. 26. 1700 İstanbul Antlaşması ile Ruslar, ilk kez Karadeniz’de donanma bulundurma hakkı elde etti. 27. 1700 İstanbul Antlaşması ile Ruslar, ilk kez İstanbul’da elçi bulundurma hakkını elde etti ve böylece Osmanlı’nın içişlerine karışma imkânı buldu. 28. Karlofça Antlaşması (1699) Osmanlı’yı paylaşmayı hedef alan İLK uluslar arası antlaşmadır. 29. Duraklama Dönemi’nde Merkez (İstanbul) İsyanları, Celali (Anadolu) İsyanları ve Eyalet İsyanları yaşanmıştır. 30. II. Osman sarayı halka açmış ve saray dışından (harem dışından) evlenmiştir. 31. II. Osman sosyal alanda ıslahat (yenilik) yapan ilk padişahtır. 32. IV. Murat, içki, tütün ve gece sokağa çıkmayı yasaklamıştır. 33. IV. Murat, Koçi Bey’e raporlar hazırlatmıştır. 34. Tarhuncu Ahmet Paşa Osmanlı Devleti’nde ilk kez bütçe hazırlamıştır. 35. Köprülü Mehmet Paşa, şartlı sadrazam olmuştur. 36. 17. Yüzyıl ıslahatlarında Avrupa örnek alınmamıştır. 37. 17. Yüzyıl ıslahatları baskı ve şiddete dayanır. 38. 17. Yüzyıl ıslahatları devlet politikası haline gelmemiştir. 39. 17. Yüzyıl ıslahatları kişi ya da hükümdarlarla sınırlı kalmıştır. 40. Duraklama Döneminde yapılan en ağır şartlı antlaşma Karlofça Antlaşması’dır. Hanifi DEMİR Birey Dershanesi Oran Şubesi Tarih Öğretmeni www.hanifidemir.net www.hanifidemir.net 20. Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) ile Ruslar istedikleri yerlerde konsolosluk açma yetkisine kavuşmuştur. 21. Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) Osmanlı Devleti’nin 18. yy’de (Gerileme Dönemi) yaptığı en ağır şartlı antlaşmadır. 22. Ruslar, 1783 yılında Kırım’ı işgal etmiştir. 23. Avusturya ile yapılan 1791 Ziştovi Antlaşması SON Osmanlı-Avusturya antlaşmasıdır. 24. 1792 Yaş Antlaşması ile Kırım’ın Rusya’ya ait olduğu kabul edilmiştir. 25. Lale Devri (1718-1730) Avrupa tarzındaki İLK ıslahattır. (Yenilik) 26. Lale Devri Pasarofça Antlaşması ile başlar (1718) 27. Lale Devrinin padişahı III. Ahmet’tir. 28. Lale Devrinin sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’dır. 29. Lale Devrinde ilk özel matbaa İbrahim Müteferrika ve Said Efendi tarafında kurulmuştur. (İLK teknik yenilik) 30. Lale Devri’nde Osmanlı’da ilk kez itfaiye bölüğü kurulmuştur. 31. Lale Devrinde askeri ıslahat yoktur. 32. Lale Devri’nde Avrupa’da İlk kez geçici elçilikler kurulmuştur. 33. Lale Devri’nde ilk kez çiçek aşısı uygulandı. Halk sağlığına önem verilmiştir. 34. Lale Devri’nde ilk kez mimaride Avrupa tarzında eserler inşa edildi. 35. Lale Devri denilince şiirde Nedim; minyatürde Levni akla gelir. 36. Lale Devri, 1730’da Patrona Halil İsyanı ile sona erer. 37. Mahmut döneminde ilk kez yabancı birisinin (Kont De Bonneval: Humbaracı Ahmet Paşa) tecrübesinden yararlanılmıştır. 38. Abdülhamit Döneminde Ulufe alım-satımı yasaklandı. 39. Selim ıslahatlarına genel olarak Nizam-ı Cedit denir. 40. Selim dönemi, Kabakçı Mustafa İsyanı ile sona ermiştir. 41. Selim dönemi’nde Fransızca devletin resmi yabancı dili haline getirildi. 42. Selim döneminde devlet matbaası kuruldu. www.hanifidemir.net 21. Gazi Osman Paşa’nın Plevne Kuşatması 93 Harbi sırasındadır. 22. 1878-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda önce “Ayestefanos Antlaşması (1878)” imzalanmıştır. 23. Ayestefanos Antlaşması uygulanmayınca yerine ‘Berlin Antlaşması” imzalanmıştır. 24. Sırbistan, Karadağ ve Romanya Berlin Antlaşması (1878) ile bağımsız olmuştur. 25. Berlin Antlaşması ile Ermeni sorunu ortaya çıkmıştır. 26. Berlin Antlaşması ile Osmanlı İngiltere’den uzaklaşıp Almanya’ya yaklaşmıştır. 27. Berlin Antlaşması ile İngiltere Osmanlı’nın toprak bütünlüğünü korumaktan vazgeçmiş ve parçalanma planlarına katılmıştır. 28. Yeniçeri Ocağı’nı 1826’da II. Mahmut kaldırmıştır. 29. Yeniçeri Ocağı’nın yerine Asakir-i Mansure-yi Muhammediye adıyla bir ordu kurulmuştur. 30. II.Mahmut, Sened-i İttifak’ı (1808) ayanlarla imzalamıştır. 31. II.Mahmut, Divan Teşkilatını kaldırmış ve nazırlık (Bakanlıkları) kurmuştur. 32. II.Mahmut, memurlara rütbe ve nişan uygulaması getirmiştir. 33. II. Mahmut, ilk kez nüfus sayımı yaptırmıştır (1831) 34. İlk nüfus sayımında erkekler (askerlik ve vergi) sayılmıştır. 35. II. Mahmut döneminde iller merkeze bağlanmıştır. 36. II. Mahmut döneminde dirlik sistemi kaldırılmış ve memurlara maaş verilmeye başlanmıştır. 37. II. Mahmut döneminde müsadere usulü kaldırılmıştır. 38. II. Mahmut döneminde din ve mezhep farklılığı kaldırıldı. 39. II. Mahmut döneminde posta, karantina ve polis teşkilatı kuruldu. 40. II. Mahmut döneminde memurlara fes ve pantolon giyme zorunluluğu getirilmiştir. 41. II. Mahmut resmini devlet dairelerine astırmıştır. 42. II. Mahmut döneminde ilk kez Avrupa tarzında okullar açılmıştır. 43. II. Mahmut döneminde ilk kez Avrupa’ya öğrenci gönderilmiştir. 44. II. Mahmut döneminde İstanbul’da ilköğretim zorunlu hale getirilmiştir. 45. II. Mahmut döneminde Takvim-i Vekayi adıyla ilk resmi gazete çıkartıldı.