Slayt 1 - dr.yunus murat tutum

Op.Dr.Burcu Betül Kazdal
Güvenli gebelik ve annelik bütün kadınların
hamilelik ve doğum süreçlerini sağlıklı ve
güvenli olarak geçirebilmeleri için ihtiyaçları
olan bakımı alabilme garantilerinin olmasıdır.
Bunun sağlanabilmesi için öncelikle bilinçli ve
gebeliğinin farkında olan anne adaylarına
ihtiyaç vardır

1.Dönem ( 1- 14. haftalar)

2.Dönem ( 14.-28.haftalar)

3.Dönem (28.- 40.haftalar)

İlk ziyaret !!!

Sağlık özgeçmişi

Detaylı fizik muayene(boy-kilo-tansiyon)

Kan-idrar-kan grubu-Rh tahlilleri

Bazı özel tetkikler(sarılık-kızamıkçık-smear )

Down sendromu tarama testi- İkili test

Sonraki ziyaretlerin planlanması

Vajinal kanama / akıntıda değişiklik

Kramplar, pelvik bası hissi

Ağır bulantı,kusma ve kilo kaybı

≥38 °C ateş

Aylık rutin kontroller !!!

Tansiyon-kilo ölçümü

Kan şekeri yükleme testi -- 50 gr

Down sendromu tarama testi- Üçlü / dörtlü

Ekstra şikayetlerin değerlendirilmesi








Vajinal kanama / su gelişi
Karında ağrı ya da kasılma
Şiddetli ve devamlı başağrıları
Yüz ve ellerde ani şişlik
Ani kilo alımı
Görme bozuklukları ve sersemlik hali
Bebeğin hareketlerinde azalma
≥38°C ateş

Daha sık kontroller !!!

Tansiyon-kilo ölçümü

Bebek kalp atışlarının ve rahim kasılma
grafisinin (NST ) çekilmesi

Bazı tahliler ( Sarılık mikrobu )

Doğum hakkında bilgi








Vajinal kanama / su gelişi
Karında ağrı ya da kasılma
Şiddetli ve devamlı başağrıları
Yüz ve ellerde ani şişlik
Ani kilo alımı
Görme bozuklukları ve sersemlik hali
Bebeğin hareketlerinde azalma
≥38°C ateş


İlk Trimesterde Bitkisel ( Kına bazlı )
olmaları olmaları koşulu ile güvenlidir.
Cildin duyarlılığının artması !!!



Büyük bir elektromıknatısın oluşturduğu bir
manyetik alandır.
Evlerimizdeki elektrikli ve elektronik
cihazların manyetik alanları daha güçlüdür.
Güvenlidir.


İlişki sonrasında rahim
aktivitesinde artış
olabilir. Geçicidir. Nedeni
açık değildir.
Gebeliğin son 6 ( 4? )
haftasına kadar cinsel
ilişkileri kısıtlamaya gerek
yoktur.


Cinsel ilişkinin erken
doğumu tetiklediğine
dair kanıt yoktur.
Ancak, önceki
gebeliğinde erken
doğum yapmış gebeler
prezervatif
kullanabilir.


Günlük aktivitenin, yani
ev işi ve mesleğinin
gerektirdiği
aktivitelerin
kısıtlanması gerekmez.
Vücudu fazla yoran
spor hareketlerinden
kaçınılmalıdır.
Oturarak, ayakta basit
jimnastik hareketleri
yapılabilir

Temel duruş pozisyonu

Kalça kaslarını güçlendiren egzersizler

Diğer kasları güçlendiren egzersizler

Solunum egzersizleri



Her türlü yolculuk yapılabilir
Yolculuk, gebelikte riski arttırmaz. Tıbbi
olanaklara ulaşım zorluğu !
Uzun süreli oturmak  toplardamarlarda
kan göllenmesi  Pıhtı atması !!!!
Destekleyici çorap ?

2 st  10 dk yürüyüş  maks. 6 st / gün

Uzağa gidiliyorsa - tıbbi kayıtlar taşınmalı



Üç nokta kemerin, kalça bandı, rahim
bombesinin olabildiğince altından, çapraz
bandı da, bombenin yukarısından ve
göğüslerin arasından geçmelidir.
Bağlantıların ayarı da, en rahat olacak
şekilde yapılmalıdır.
Gebenin emniyet kemeri takması zorunludur.




Gebenin gebelik haftasını belirtmesi
zorunludur
Uluslararası yolculuklarda limit 35 haftadır.
Riskli gebelik grubunda olmayanlar gebe
olmayanlar gibi yolculuk yapar
Uçak yolculuğu gebeliğin hiçbir döneminde
kısıtlanmaz


Gebeliğin fizyolojik değişimler, uçak içi
kabin basıncının ve nemin azalmasının
bebeğe olumsuz etkilerini en aza indirir.
Erken doğum açısından anlamlı risk altında
olan ve plasental anomalileri olan gebeler
uçak yolculuğundan sakınmalıdır.!!!



Erken gebelikte yorgunluk ve uyku isteği çok
sık rastlanan süreçtir.İlk dönemden sonra
geçer.
Gebeliğin son dönemlerinde ise gece idrara
çıkma, fetal hareketler ve doğum kaygıları
uyuma güçlüğüne yol açabilir.
Geceleri kafeinli içeceklerden
uzaklaşılmalıdır.




Gebelerde görülen en sık şikayettir. %7085’inde bulantı, en az %50’inde de kusma
vardır.
Erken gebelikte başlar ve yaklaşık 4.aya
kadar devam eder.Bazen gebelik boyunca
sürebilir.
Daha çok sabahları olursa da gün boyu
devam edebilir
!!! Tiroid hastalığı araştırılmalı !!!!




Sık ve az miktarlarda yemek yemek, yağlı
ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmak
Kuru ve tuzlu gıdalar
Gece küçük bir protein öğünü, sabah
kalkmadan önce kraker yiyebilir.
Semptomların şiddeti azalıncaya kadar gebe
açlık hissettiğinde canının istediği
yiyeceklerden azar azar yemeğe başlaması
önerilmektedir.


Yorgunluk semptomları artırdığı için
dinlenme sürelerini artırması önerilir.
Beyinde estrojen seviyesinin artmasına
bağlı olarak kokulara karşı duyarlılık
artmıştır. İş yerinde parfüm, deodorant
gibi kokularla evde yemek kokuları bulantıyı
başlatabilir.



Gebelerin yarısından çoğunda görülür. 2. ve 3.
dönemlerde ortaya çıkar, gebelik haftasıyla
orantılı olarak şikayet artar. Doğumdan sonra
kaybolur.
Mide bölgesinde yanma hissi ve buna eşlik eden
dolgunluk hissi
Nedeni: mide içeriğinin mide ve safra asitleriyle
birlikte yemek borusuna geri kaçmasıdır (reflü)


Aşırı yemek yenmemeli, az miktarda yenmeli,
öğünler bölünmelidir.
Yağlı, baharatlı, kafeinli ve çikolata gibi reflüyü
uyaran gıdalardan kaçınmalı

Yemekten hemen sonra yatmamalı

Yatak başı yükseltilmelidir.

Sıcak veya soğuk gıdalar alınmamalıdır.




Gebelikte en sık görülen GIS yakınmasıdır.
Hormonların etkisiyle ince ve kalın barsak
hareketleri azalmıştır.Büyümüş rahmin
barsaklar üzerine baskısı ve motilite azlığı
barsak geçiş süresinin uzamasına neden
olmakta ve su emiliminin artması da
kabızlığı ortaya çıkarmaktadır.
Demir alımı kabızlığı artırabililir.
Hemoridleri kötüleştirir.Anal fissura neden
olur.



Taze sebze ve meyva tüketimi, bol su
içilmesi ile önlenebilir.
Kitle oluşturucu ve dışkı yumuşatıcı gıda
alımı ile diyet düzenlenmesi
Kuvvetli laksatiflere veya lavmana
başvurulmamalıdır.




Rektumun varisleşmiş toplardamarlarıdır.
Kabızlık ve büyüyen rahimden daha aşağı
düzeydeki toplardamarlarda basınç artışı
olmasıdır .Ikınma ile artar,bu nedenle
kabızlık önlenmelidir.
Kahvaltı alişkanlığı ile şikayetler arasında
ilişki var.Kahvaltı yapmayanlarda 7.5 kat
artış
Oturma banyoları, Lokal pomadlar




Gebeliğin ilk 3 ayında büyüyen rahmin
mesaneye bası yapması nedeniyle kapasitesi
azalır ve duyarlılığı artar.
İkinci dönemde yakınmalar azalır.
Gebeliğin son ayında başın angaje olmasıyla
tekrar başlar.
İdrarda yanma ve ağrı varlığında enfeksiyon
araştırılmalıdır.



Gündüz pozisyona bağlı oluşan ödem, gece
yatınca tutulan suyun hareketlenmesiyle
böbrek yoluyla atılır.
Gebeliğin son aylarında daha fazla görülür.
Mesane kapasitesinin azalması da yakınmayı
artırabilir.

Gebelikte çok sık görülür.
-Fizyolojik akıntı
-Enfeksiyöz vajinite bağlı akıntı:
Bakteriyel vajinozis (Gardnerella)
Candidiasis
Trikomonas

Mutlaka tedavi edilmeli --ERKEN DOĞUM !!!


Genetik yatkınlık söz konusu
Gebeliğin ileri aylarında görülen (%50)
dermal kollajendeki lineer yırtıklar.

Estrojen ve kortikosteroidler etkili?

Yağlı kremlerle masaj?


Sistemik hastalıklara bağlı olanlar
Gebelikte çıkan kaşıntı %15-20
- Döküntüsüz : sistemik
hastalıklar(Lenfoma,kc ve tiroid hast.)
_ Döküntülü:Gebeliğe spesifik
dermatozlar
!! Son aylardaki önemli = Gebelik kolestazı !!





Gebeler sıklıkla hareket sırasında lig. rotundum
spazmına bağlı keskin kasık ağrısı
hisseder,sağda daha fazla
Gece ani ağrıyla uyanabilir
Ani hareketlerden kaçınmalı
Lokal ısı tatbiki ile azalır,analjeziklere nadiren
gerek duyulur.
İYE, kabızlık ve adneksal patolojiler yönünden
dikkatli olunmalı



Gebelerin %20-50 inde görülür.
Gebelik ilerledikçe artar ve %40 ında
özel tedavi gerekir.
Öykülerinde önceki gebeliklerinde veya
gebelik öncesinde de sırt ağrıları

Postüre dikkat edilmesi, bele yastık koyabilir

Dinlenme, 8 saatten fazla ayakta çalışılmaması

Ortopedik ve nispeten sert yatakta yatmak

Aşırı kilo alımından kaçınılması

Alçak topuklu ve ortopedik ayakkabı giyilmesi



Artan lordoza bağlı boynun öne eğilmesinin
artması ve omuzların düşüklüğü sonucu boyun
omurga aralıklarının daralmasıyla sinirlere
baskı oluşmaktadır. Median ve ulnar sinir
gerilmesi kollarda ağrı ve güçsüzlüğe yol
açar.
Servikal boyunduruk takılabilir.
Karpal tunnel sendromunda da kollarda ağrı
olabilir.

Su tutulumunu azaltmak için tuz alımını kısıtlamak

El bileğinin uzun süre aynı pozisyonda tutulmaması

Düzenli aralıklarla el bileğini dinlendirmek


Uzun süre tekrarlayıcı karekterde hareketler
yapmamak
Obesite karpal tünel sendromu için bir risk faktörü
olduğundan kilo verilmesi

Gebeliğin ikinci yarısında çok sık %30

Gebelik sayısı ve ileri anne yaşı ile ilişkili

Kalsiyum magnezyum Vit B6 eksikliği

Soğuk

Bacaklara sıcak tatbiki, masaj, ayak
fleksiyona getirilir

Kalsiyum laktat veya kalsiyum bikarbonat

Magnezyum



Genelikle doğuştan meyilli gebelerde
hormonal ve sistemik nedenlerle bacaklarda
ve vulvada ortaya çıkabilirler.
Gebelik ilerledikçe, gebelik sayısı ve yaş
arttıkça, kilo aldıkça belirginleşirler.
Yüzeyel toplardamarlarda daha çok
görülürler.


Vulvadaki varisler için ‘foam rubber pad’
ve sıkı külotlar önerilebilir.
Bacak varisleri için:-Varis çorapları
-Bacakların elevasyonu
-Uzun süre ayakta kalınmaması
-Bacak bacak üstüne atmaması
-Uzun yürüyüşler ve fazla kilo almaması
faydalı olabilir.




Venöz dönüşüm bozukluklarında( kapak
yetersizliği) ve büyüyen rahmin bacaklardan
dönen kan akımı üzerine bası yapması
sonucunda ortaya çıkar.
Akşama doğru artar, dinlenme ile azalır.
Ellerde ve yüzde de yaygın ödemin varlığı
preeklampsi açısından dikkat edilmelidir.
Destekleyici çoraplar,ayakların yukarıya
kaldırılarak oturulması fayda sağlar


Gebelikte en sık rastlanan nörolojik
semptom
Çoğunlukla gebelikte başlayan migren
veya migren olmayan vasküler
başağrısıdır.



Estrojen başta olmak üzere artan artan
hormonlar duygudurum üzerine etkisi
vardır.
Çabuk hüzünlenme, alınganlıklar, ayrıntılarla
fazla ilgilenme, uyku bozuklukları
görülebilir.
Doğum sonrası hormonların ani düşmesi
depresyon riskini arttırabilir


Gebelikte istenmeyen veya beklenmeyen
sonucun gelişme olasılığı.
Doğum öncesi bakımın amacı bu olasılıkları
önlemek veya bu olasılıklardan
kaçındırmaktır.




Gebelik yaşının 18 den küçük, 35 yaştan
büyük olması,
İlk gebelikler,
Gebenin daha önce 4 ve daha fazla doğum
yapmış olması,
Son gebeliği ile şimdiki arasında 2 yıldan
kısa süre geçmiş olması



Daha önce preeklemsi, eklemsi, zor
doğum,sezeryan, ölü doğum, düşük, doğum
sonrası kanama, plasenta anomalisi
öyküleri olması,
Önceki doğumlarında prematüre, 2 kg dan
daha düşük ağırlıklı bebek ya da 4 kg dan
daha kilolu bebek öyküsü
Kadının 38 kilodan daha zayıf olması





Rahimde ya da genital bölgede doğumu
güçleştiren geçirilmiş ameliyat skarı
Tüberküloz, kalp hastalığı, hipertansiyon,
diyabet gibi kronik bir hastalık öyküsünün
olması
Sosyo-ekonomik durumunun kötü olması
Gebeliği istememe veya evlilik dışı gebelik
öyküsünün olması
Daha önceki doğumlarda bebekte
doğumdan hemen sonra sarılık olma
öyküsünün olması






Gebelik süresince 6 kilogramdan daha az
kilo alması
Anemi (kansızlık )
Tansiyon hastalığı bulgusu
Fetüsün çok az ya da hiç hareket etmemesi
Vaginal kanama, çoğul gebelik, geliş
bozuklukları
Beklenen doğum tarihinin gecikmesi






Vajinal kanamalar,
Ciddi baş ağrısı ve karın ağrısı,
Şiddetli kusmalar,
Yüksek ateş,
Doğum eylemi başladıktan sonra 24 saat
geçtiği halde doğumun olmaması,
Konvüzyonların olmasıdır.



Gebelik hastalık değildir ;Keyfini çıkarın 
Gebelik hiçbir şikayet olmasa da düzenli
kontrol gerektiren bir dönemdir !!! Lütfen
kontrollerinizi aksatmayın !!!
Doğumunuzu evde veya derme-çatma bir
yerde değil , bir sağlık kuruluşunda ve
mümkünse düzenli takibinizi yapan ve sizi
her yönden tanıyan görevli kişilerin
gözetiminde yapın !!!