Ar-Ge ve Maliyetler

Ar-Ge ve Maliyetler
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Elektronik Müh.
Dinç Denizel
Tasarım
 Bir elektrikli termosifona elektronik bir kontrol sistemi
tasarlamak istediğimizi düşünelim. Fikrimizin iyi olduğunu
düşünüyoruz.
 Bu sistemin termostatı, sıcaklık sensörü, delikli karta montajı
toplam 55-10$
10$ civarıdır.
 Zamanımız var yazılımını da kendimiz bir ayda yaptık.
Gerçek prototip için yaklaşık 500$ PCB ve tuş takımı için
ödedik (Bu arada devre çizim programları ve derleyicilerin
deneme versiyonlarını
y
kullandık).
) Çünkü
Ç
kendilerini almak
için sermayemiz yok, yaklaşık maliyet (1000$-)
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Sizce bu ürün bitmiş midir?
 1000 adette sipariş aldık diyelim15$ dan güzel 10$ maletti.
Firma kurmak
kurmak, ürünün prototipini üretmek için 1000$
harcadık, 4000$ kazanacağız.
 Sizce ArGe bu mu demektir?
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Asıl Maliyetler Nedir ?
 Öncelikle şu söylemek isterim. Ürünü tasarlamış ve
prototip
t ti üretmiş
ü t i olmak
l kA
Ar-Ge
G nin
i küçük
kü ük bir
bi parçasıdır.
d
 Asıl Ar-Ge o ürünün standartlara uygun, hatasız hep aynı
kalitede üretmektir.Yeni başlayan teknoloji firmaları için
en zor olan bu konudan bahsetmek istiyorum.
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Standartlara sahip olmak
 Bu gerçekten yeni başlayanlar için ciddi bir maliyettir.
maliyettir Şimdi
bizim tasarımıza dönelim.
 Bu tasarım için
 EN 60379:2004,EN 61000 çeşitli ek standartları, EN 60068
çeşitli ek standartları, CE için gerekli standartlar
Gibi standartları alması gerekmektedir. Bu ürün için maliyeti
yyaklaşık 300$ civarıdır. Ancak cihaz üzerine CE veya
y TSE vurmak
için standartları satın almak ve en önemlisi anlamak! ve bunlara
uygun prototip tasarım yapmak gerekir.
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
CE ve TSE testleri
 Bu standartlara uygun tasarım yaptığınızı düşünüyorsanız.
düşünüyorsanız Bu
tasarımın standartlara uygun belgelendirilmesi için
 Ürünün teknik ve üretim dosyasını
y
hazırlamanız ggerekmektedir. Bu
dosyada tüm ürün malzeme listesi, üretim bilgileri, kullanma
kılavuzları ve çalışma şartları yer almalıdır. Bunlar standartlardan ve
müşteriden oluşturulmalıdır.
oluşturulmalıdır
 Fikriniz yeni ve standardı yok ise ilgili genel standartlar çıkarılıp
standart dosyası
y ve standart teknik raporu
p
hazırlanmalıdır.
 Eğer cihazınız CE standartlarına uygun riski az bir cihaz sınıfında ise
riski üslenip ve de bilginiz de var ise «self declaration» yapabilirsiniz.
Ancakk bbu yeni bbaşlayan
l
bbir tasarımcı için bbüyükk bir
b risktir.
k Ayrıca
birçok ürün için onaylanmış kuruluş test raporu şartı vardır.
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Testler ve Maliyet
 Sisteminizin CE veya TSE standardı için testte girme ücreti
yaklaşık 1000$( sadece basit bir ürün için geçerlidir. Ürünler
karmaşık hale geldikçe ve risk grubu yükseldikçe bir test
maliyeti 20-30 bin $ lara çıkmakta) dır. Ayrıca onaylanmış
kuruluştan
ş randevu almak ayrıca
y
bir süreçtir.
ç
 Test sonucunda ürün testten geçmez ise test ücreti tekrar
ödenipp test tekrarlanır. Genelde deneyiminiz
y
yyok ise 2 veya
y 3
defa testin tekrarlanması gerekir.
 Ürün üzerinde ileride değişiklik
ğş
yyapılırsa
p
veya
y kullanılan
malzemelerde değişiklik yapılırsa testler tekrarlanır.
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Testlerden geçtiniz . Sonra ?
 Üretimde hep aynı üretici malzemelerini temin etmelisiniz
veya teknik dosyanızda belirtilen alternatif ürünleri
kullanmalısınız. Bu küçük firmalar için bu başka bir süreçtir.
 Ürünü piyasaya sürmeden veya ilk fatura kestikten 3 ay içinde
Patent başvurusu yapmalısınız.
 Üretim test cihazları almalısınız.
 Bu süreçlerden sonra ancak ürünün tasarımı bitmiş olur.
olur
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Peki Türkiye de Küçük Firmalar da Tasarım
Nasıl Yapılır ?
 Ürün tasarlanır,
tasarlanır prototip üretilir
üretilir.
 Basit deneme testleri yapılır. Müşteri ürünü fabrika
ortamında test eder sorun ggörmüyorsa
y
satışa
ş başlanır.
ş
 Ürün sahaya çıkar. Saha da sorunlarla birlikte ya müşteri
kaybedilir
y
yada
y müşteri ve siz servis, ggaranti masrafları,
müşteri kayıplarını göze alır. Ürün zamanla yukarıdaki
standartlara uygun hale gelir.
 Genelde
ld müşteri ürünü en ucuza almak
l k ister, ürün tasarım
maliyetlerine katlanmak istemez yada bu umulmadık
maliyetleri size yıkar veya daha oturmuş bir teknoloji firması
ile çalışır.
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Küçük Firmalar ve Destekler
 Yukarıda anlatılan konuların tamamı için
ç KOSGEB ve TEYDEB te destekler
mevcuttur.
 TEYDEB Destekleri önce harca sonra minimum 6-9 ay için de bir kısmını al
veya Teminat ver peşin al ancak kontrollü harca şeklinde ve birçok bürakratik
işl iiçermektedir.
işlem
kt di SSadece
d A
Ar-Ge
G bilmek
bil k değil
d ğil aynı zamanda
d mevzuatta
tt bil
bilmekk
gerektirir.
 KOSGEB Destekleri daha hızlıdır. Ancak destekleri türleri % olarak daha
kısıtlıdır.
 Bankalar yeni kurulmuş firmalara 1-2 yıl kredi açmak istemezler.
 Risk Sermaye şirketleri Türkiye de riski almak istemezler ve aşağıdaki şekilde
destek sağlarlar
«X A.Ş. isimli risk sermayesi şirketi başlangıç aşamasındaki (konsept oluşturma, ürün
geliştirme ve ilk pazarlama faaliyetleri aşamasında olan firmalar) firmalara ortak olmamaktadır.
X A.Ş. birinci aşamada (başlangıç sermayelerini tüketen ve satış pazarlama için finansman
ihtiyacı duyan şirketler) ve ikinci ve üçüncü aşamada (Üreten/hizmet veren ve teslimatlara
b l
başlayan
ancakk kâ
kâra geçememiş
i veya satışları
l artan ve kâ
kâra geçmiş
i firmalar)
fi l ) olan
l fifirmalara
l
ortak olmaktadır. »
 Teknokentler ve maliyetler yeni başlayanlar için çok yüksektir.
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Fikirler ve Ticarileşme
 Her iyi fikirden sadece %10 u ticarileştiği düşünülürse
Türkiye de yeni başlayan teknoloji firmaları için Ar-Ge ve
fikrini hayata
ayata geç
geçirmek
e hala
a a ço
çok zor
o
 Ben 30 yıldır.Yaklaşık 1500 proje içerisinde yer aldım eskiye
göre çok yol kat ettik. En azından üretici olup ta müşteri
portföyü olan ticari firmalar, yenilik için Ar-Ge yapmak
isterse desteleniyor.
y
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Teşekkürler
Elektronik Müh. Dinç DENİZEL
Siyad Sistem Yazılım ve Donanım San. ve Tic. Ltd. Şti.