KOLON KANSERİ

KOLON KANSERİ
Op.Dr.Aytekin COŞKUN
VAKIF GUREBA EĞİTİM VE
ARAŞTIRMA HASTANESİ
KOLON KANSERİ



GİS’İN EN ÇOK RASTLANAN
TÜMÖRLERİDİR.
ERKEKLERDE: AKC KANSERİNDEN
KADINLARDA MEME KANSERİNDEN
SONRA EN SIK RASTLANAN KANSER
GURUBUDUR.
KOLON KANSERİ
50 YAŞINDAN SONRA GÖRÜLME
SIKLIĞI GİDEREK ARTAR.
80 YAŞINDA MAKSİMUMA ULAŞIR.
ORTALAMA YAŞ
ERKEKLERDE: 63
KADINLARDA: 62

ETYOLOJİ
1-GENETİK FAKTÖRLER
 2-ÇEVRESEL FAKTÖRLER
EKONOMİK FAKTÖRLER
COĞRAFİ FAKTÖRLER
DİYET

ETYOLOJİ-Genetik Faktörler


GENETİK GEÇİŞLE İLGİLİ KESİN
BULGULAR OLMAMASINA RAĞMEN,
HASTALIĞA YAKALANMA EĞİLİMİNDE
GENETİK FAKTÖRLERİN ÖNEMLİ ROL
OYNADIĞI BİLİNMEKTEDİR.
BUNLARIN BAŞINDA HEREDİTER
HASTALIKLAR GELİR.
ETYOLOJİ-Genetik Faktörler

OTOZOMAL DOMİNANT GEÇİŞ
GÖSTEREN
FAMİLİAL POLİPOZİS KOLİ,
GARDNER SENDROMU
TURCOT SENDROMU
PEUTZ-JEGHERS SENDROMU
LYNCH SENDROMU I,II
ETYOLOJİ-Genetik Faktörler


Kolon Tümörü gelişiminde rol oynayan
herediter hastalıkların küçük bir kısmının
otozomal dominant olarak kalıtımla geçtiği
bilinmektedir.
Otozomal dominant: (Çocukların %50’sinin
kanser riski taşıması?)
ETYOLOJİ-Coğrafya


GELİŞMİŞ ÜLKELERDE DAHA SIK
GÖRÜLÜR-AMERİKA, BATI AVRUPA
GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE İSE
DAHA AZ ORANDA RASTLANIR.
ÖZELLİKLE ASYA-AFRİKA
ETYOLOJİ Diyet






HAYVANSAL GIDALARDAN,
YAĞDAN,
KARBONHİDRATTAN ZENGİN,
LİFDEN FAKİR,
SİGARA, ALKOL,
YÜKSEK KOLESTEROL DÜZEYLERİ,
SAFRA ASİTLERİ,
SEDANTER YAŞAM,
ETYOLOJİ-Diyet






Diyetteki total yağ miktarını %10 ‘a düşürmek
Günde 25 gram fiber yada lif alınması
A,E,D vitamininden
Karnabahar-lahana ve diğer sebzelerden zengin
diyet
Ca++, selenyum
deniz ürünleri-Omega 3, 6
KOLON KANSERİ
Diyetle alınan yağ ve et ürünlerinin kolonik
florada etkin olduğu,bununda karsinogeneziste
rol oynadığı bilinmektedir.
 Bakterioides-Clostridium –Anaerob bakteri
lerde artış bunlarda safra ve yağ asitlerinin açığa
çıkmasını yol açarlar.

EVRE
1- PRENEOPLASTİK EVRE
Hiperproliferasyon- Displazi
2-PREKANSERÖZ EVRE
Tübüler adenom- Tübülovillöz adenom
3-KARSİNOM EVRESİ
Carsinoma insitu- İnvazif Karsinom
KOLON KANSERİ
Normal hücrenin neoplastik şekle dönüşümü:
Onkojenlerin
Tamir genlerinin
Tümör oluşumunu baskılayıcı genlerin
genetik değişiklikler sonucu tetiklenmesi ile
oluşur.
(P53-17P Kromozomunda yerleşmiştir)

KOLO - REKTAL KANSERLERDE
KLİNİK BELİRTİLER NELERDİR ?








Rektumdan kan gelmesi ( rektal kanama ), gaitanın
kanla bulaşık olması,
Tuvalete çıkma alışkanlığında değişiklik
Gaitanın eskiye oranla incelmesi,
Kabızlık – İshal durumlarının ortaya çıkması,
Sık sık tuvalete çıkma isteği, buna rağmen tam
boşalamama hissi,
Karında gaz ağrıları,
Kansızlık (anemi),
İzah edilemeyen zayıflama
KOLON KANSERİ-FİZİK
MUAYENE


REKTAL TUŞE:
KOLON KANSERİ TANISINDA ALTIN
STANDARTTIR.
T REKTALDE, ELE GELEN SERT, POLİPOİD,
ÜLSERE, KİTLE VARLIĞI,
LÜMEN AÇIKLIĞI, KANAMA MEYLİ,
ÖNEM KAZANIR.
YERLEŞİM YERİ
 % 10-15 İNEN KOLON
 % 5- 10 TRANSVERS KOLON
 %15-20 ÇIKAN KOLON VE
ÇEKUMDA
 % 55-60 REKTOSİGMOİD KOLON
KİMLER RİSK ALTINDADIR ?




45-50 yaş üzerindeki kişiler
Anne, baba, kardeş gibi yakın aile
bireylerinde kolorektal kanseri veya polipleri
olanlar,
Uterus ( rahim ), over ( yumurtalık ) veya
meme kanseri olan kadınlar,
Ülseratif Kolit veya Crohn gibi hastalıkları
olanlar.
RİSKİ AZALTMAK İÇİN NELER
YAPILMALIDIR ?




Risk altındaki kişiler, bu riski azaltmak için hastalık
belirtileri ortaya çıkmadan yapılması gereken
TARAMA (Screening ) testlerini yaptırmalıdırlar.
Diyetlerini bol lifli – sebze ve meyva ağırlıklı, az
yağlı ve az kırmızı etli bir şekile dönüştürmelidirler.
Alkol ve sigara alışkanlığı varsa iyice azaltmalı,
hatta bırakmalıdırlar.
Hergün 20 - 30 dakika hafif egzersiz yapmalıdırlar.
TARAMA TESTLERİ NELERDİR ?



Kolo - Rektal kanserlerin klinik belirtileri ortaya
çıkmadan yukarıda belirtilen RİSK altındaki
kişilere yapılan testlerdir.
Bu kanserlerin oluşmasında esas neden % 95
oranında poliplerdir.
Bu polipler zaman içerisinde kansere
dönüşebilmektedir.
TARAMA TESTLERİ NELERDİR ?






45 yaş üzerinde yılda bir kez rektal tuşe muayenesi,
50 yaş üzerinde yılda bir kez gaitada gizli kan
aranması,
50 yaş üzerinde 3 - 5 yılda bir defa KOLONOSKOPİ
veya Sigmoidoskopi,
50 yaş üzerinde 5 yılda bir defa Kolon grafisi,
Ailesinde kolorektal kanseri olanlar 45 yaşından
sonra 2 - 3 yılda bir defa kolonoskopik tetkik,
Ülseratif Koliti olanlar yılda bir defa kolonoskopi ve
biyopsi yaptırmalıdırlar.
TARAMA TESTLERİ NELERDİR ?


Tarama tetkiklerinde amaç varsa polipleri tespit
etmek(henüz kansere dönüşmeden), eğer
dönüşmüş ise çok erken devrede henüz klinik
belirti vermeden teşhis etmek ve
POLİPEKTOMİ ile ( kolonoskop yardımı ile
polipin barsaktan uzaklaştırılması) çıkarılmalarını
sağlamaktır.
Bu takdirde bu hastalar % 90 nın üzerinde ki
bir oranda tam şifaya kavuşmaktadırlar.
KOLON KANSERİ- TANI







Rektal Tuşe, Gaitada gizli kan, Akciğer filmi
Çift kontrastlı kolon grafisi, Kolonoskopi
Endorektal ultrasonografi (ERUS)
Bilgisayarlı tomografi (BT)
Magnetik rezonans görüntüleme (MR)
Pozitron emisyon tomografisi (PET)
Tümör Markırları (CEA,CA 19.9)
ERUS
ERUS
Bilgisayarlı tomografi (BT)


Komşu organ tutulumu
Uzak organ metastazı
Magnetik rezonans (MR)
KOLON KANSERİ-YAYILIM




DİREK İNVAZYON İLE
İMPLANTASYON-(KARSİNAMATOZİS
PERİTONEİ)
HEMOTOJEN YOLLA
LENFATİK YOLLA
(EN SIK YAYILIM LENFATİK YOLLA
OLUR -%25-40)
TEDAVİ NASIL YAPILIR?


Kolo-Rektal kanserlerin esas tedavisi tümörlü
kısmın ameliyatla çıkarılması ve barsak pasajının
sağlanması için çıkarılan kısmın alt ve üst
uclarının tekrar karşılıklı ağızlaştırılmalarıdır.
Kolonlar uzun olduğu için bu işlem kolaylıkla
uygulanabilir.
TEDAVİ NASIL YAPILIR?


REKTUM kanserlerinin tedavisinde bu durum
biraz farklıdır. Rektum kısa bir organ (15 cm)
olması nedeni ile özellikle anüse yakın yerleşim
gösteren tümörlerde ( anüs girişinden 5-6 cm
yukarıda) , hastalıklı kısımın çıkarılmasını temin
için anüsün tamamen çıkarılıp, iptal edilerek
kolon, karın duvarına ağızlaştırılır.
( KOLOSTOMİ ).
KOLON KANSERİ-DUKES
SINIFLAMASI
Evre A:Muskularis propria tabakasına kadar
invazyon
Evre B:Tüm barsak duvarı tutulumu, lenf nodu
metastazı yok
Evre C:lenf nodu metastazı(duvar tutulumuna
bakılmaz)
C1-Barsağa komşu lenf nodu +
C2-Damarlar boyunca lenf nodu
Kolon kanseri-TNM sınıflaması





TO Karsinoma in situ
T1 Muskularis propriaya kadar yayılım
T2 Tüm barsak duvarı tutulmuş
T3 Lenf nodu metastazı var
T4 Uzak metastaz
Kolon kanseri-TNM sınıflaması



Mx- Uzak metastazı değerlendirilemeyen
M1- Uzak metastazı yok
M2- Uzak metastaz
Kolon kanseri-TNM sınıflaması





Nx-değerlendirilemeyen lenf nodu
No- Lenf nodu metastazı yok
N1- 1-3 peri kolik lenf tutulumu
N2- 2-4 perikolik ve perirektal tutulum
N3- damarlar boyunca
Ameliyat Öncesi Hazırlık





Dolaşım ve solunum sistemi
Barsak temizliğinin hazırlığı
Antibiyotik profilaksisi
Derin ven trombozu profilaksisi
Stoma yerinin belirlenmesi
Cerrahi Tedavi Yöntemleri
SAĞ VE SOL HEMİKOLEKTOMİ
 ANTERİOR REZEKSİYON
 LOW ANTERİOR REZEKSİYON
 ABDOMİNOPERİNEAL REZEKSİYON
(MİLES)
LOKAL EKSİZYON
 TRANSANAL ENDOSKOPİK
MİKROCERRAHİ

RK, transanal endoskopik
mikrocerrahi (TEM)
Rektum anatomisi, fasya planları
prostat
Denonvillier
rektum
mezorektum
sakrum
Fasya
propria
rekti
Waldeyer
ENDOSKOPİK KOLON TM
AMELİYAT SONRASI BU
HASTALAR NASIL İZLENMELİ ?


Kolo - Rektal Kanserlerde ameliyat sonrası nüks
şansı, hastalığın evresine göre değişir
Nüksler genellikle ilk 2 yıl içerisinde ortaya
çıkarlar. Bu nedenle bu hastaların ameliyat
sonrası ilk 2 yıl içerisinde çok sıkı izlenmeleri
gerekir.
AMELİYAT SONRASI BU
HASTALAR NASIL İZLENMELİ ?



Eğer nüks saptanacak olursa, yeni yapılacak
girişimlerle hastanın yaşam şansı artırılır.
Ayrıca bu hastalarda geriye bırakılan kolon
kısmında yeni tümör oluşma şansı azda olsa
vardır.
Bunların çok küçükken saptanması ve
çıkarılması hastaya tam şifa sağlayacaktır.
AMELİYAT SONRASI BU
HASTALAR NASIL İZLENMELİ ?







Bu izlemelerde hastalara 3-6 aylık aralıklarla kan testleri
tümör belirleyicileri
( CEA,CA 19 9 ),
USG,
Bilgisayarlı Tomografi;
Akciğer grafisi,
Kolonoskopi gibi tetkikler dönüşümlü olarak yapılır.
2 yıldan sonra senelik kontroller ile hasta 5 yıl
izlenmelidir. KEMOTERAPİ








Kemoterapiye dirençli olmalarına karşın;
5FU
LEUCOVORİN
LEVAMİZOL
METHOTREKSAT
CİSPLATİN
STREPTOZOTOCİN
VİNCRİSTİNE
RADYOTERAPİ



Ameliyata ek olarak, rektum tümörlerinde bazen
ameliyattan önce, bazen ameliyattan sonra gerek
olursa RADYOTERAPİ de yapılabilir .
Hastalığın lokal kontrolü açısından önemlidir.
Ağrı kontrolünde yararlıdır.
KOLON KANSERİ




Kolorektal ameliyatlardan sonra 5 yıl yaşama
oranı son 40 yıldır çok değişikliğe uğramamıştır.
Evre A da 5 yıllık yaşam oranı %75-80
Evre D de ise 5 yıllık yaşam oranı %5-8
Önemli olan erken tanı ve perekanseröz
lezyonların bulunup önlem alınmasıdır.
Kolon kanserinin ameliyatlarla ilişkisi






Kolesistektomi( safra asit artışı)
Üreterosigmoidostomi(idrardaki karsinojenlerle
temas)
Gastrektomi
Trunkal vagatomi
Jejunoileal by pass
akromegali
KOLON KANSERİ






ENDOMETRİUM
OVER
MEME
MESANE
ÜLSERATİF KOLİT
CROHN
.
[email protected]