Işlevi - SABİS
advertisement
OMUZ KUŞAĞI VE ÜST EKSTREMİTE KASLARI Omuz kemerinin eklemleri • Akromiyoklavikular eklem • Sternoklavikular eklem Omuz kemerinde yapılabilen hareketler • Elevasyon-Depresyon – Skapulanın omurgaya paralel olarak yukarı doğru yükselmesidir ve aşağıya inmesidir – Hareket sternoklavikular eklemde yapılır. • Abduksiyon-adduksiyon – Skapulanın omurgadan yana doğru uzaklaşması ve tekrar yaklaşmasıdır. • Yukarıya ve aşağıya rotasyon – Skapulanın üst köşesinin omurgaya yaklaşması ve uzaklaşmasıdır – Yukarı rotasyon abduksiyon ile birliktedir. • Öne eğilme – Humerusun aşırı ekstansiyonu ile sakpulanın sagital düzlemde öne eğilmesidir. Omuz Kuşağının Kas Sistemi • Bu kasların işlevi, • Omuz kuşağını gövdeye sabitlemek ve • Üst ekstremitenin çeşitli hareketleri için yukarıdaki hareketleri yaptırarak omuz kuşağını uygun bir pozisyona getirmektir. Pektoralis minor kası • Başlangıç: – Üçten beşe kadar (3-5) olan kostalar • Sonlanış: – Korakoid çıkıntı • İşlevi: – Pektoralis major kasının altında yer alan bu kas, omuz kuşağını aşağı rotasyonu, öne eğilmesi, deperseyonu, abd, ve yana eğilmesine katılır. – Omuz kuşağı hareketsiz kılındığında bu kas, kostaları kaldırarak inspirasyonana yardımcı olur. Serratus anterior kası • Başlangıç; – Birden dokuza (1-9) kadar olan kostalar • Sonlanış: – Skapulanın medial kenarı; superior ve inferior açıları • İşlevi: – Bütünüyle bu kas skapulayı gövdeye karşı hareketsiz kılar. – Superior parçası skapulayı abd yaptırı ve yana eğilmesini sağlar, – Horizontal parçasına zıt yönde işlev görür, Serratus anterior kası ; işlevi – İnferior parçası ise özellikle trapez kası ile birlikte skapulanın rotasyonunda önemlidir. – Skapulanın inferior açısını öne doğru çeker ve böylece kolların yatay pozisyondan yukarı kalkmasını mümkün kılar, – Felcinde kolların 100 derecenin üzerinde abd. engellenir. – Kollar bir yere tutunduğunda ve skapula hareketsiz kılındığında, serratus anterior kası kostaları yukarıya kaldırır ve inspirasyona yardımcı olur. Levator skapula kası • Başlangıç: – İlk dört servikal vertebranın transvers çıkıntıları • Sonlanış: – Skapulanın üst orta kısmında iç kenara yakın • İşlevi; – Skapulaya elevasyon, add. Ve aşağı rotasyon yaptırır. – Örneğin; omuz silkme hareketi, – Daima diğer kaslarla birlikte işlev görür. – Boyundada hareket yaptırabilir. Rhomboideus major (M.Rhomboideus majör) • Bu kas ve bunu izleyenlerin tümü, trapezius kasının altında yer alır. • Başlangıç: – 2-5 torakal vertebranın spinöz çıkıntısı • Sonlanış: – Skapulanın medial kenarı Rhomboideus minor kası • Başlangıç: – 7. servikal ve 1. torakal vertebranın spinöz çıkıntısı • Sonlanış: – Skapulanın medial kenarı • İşlevi: – Her iki kas da skapulayı omurgaya doğru çeker (add) ve yukarıya kaldırır(elevasyon). – Rhomboideus major kası, skapulanın inferior açısını, serratus anterior kasına zıt yönde döndürmede de önem taşır(stabilizasyon). Trapezius kası(m.trapezius) • Trapezius kası, latissumus dorsi kası ile birlikte yaklaşık olarak tün sırtı kaplar ve dört parçada incelenir Trapezius kası(m.trapezius) • Başlangıç; – Oksipital kemik – servikal ve torakal vertebrın spinöz çıkıntıları. • Sonlanış: – Clavicula , acromion ve spina scapula • İşlevi; – İçerdiği liflerin düzeni ile uyumlu olarak trapezius kası; superior (üst), orta ve inferior (alt) parçalara ayrılabilir. – Superior parçası omzu yukarı kaldırır (elevasyon) ve skapulanın rotasyonuna yardımcı olur. – Çekme ve yukarı kaldırma hareketlerinin tümünde önemli bir rol oynar. – Bu nedenle, özellikle haltercilerde iyi gelişmiştir. – Tek taraflı uyarıldığında, superior parça, başı ters yönde döndürür, Trapezius kası(m.trapezius) • Yatay (horizontal) olan orta parça, skapulayı omurgaya doğru çeker (add) (örneğin, kolların arkaya doğru çekilmesi). • İnferior parçası omzu aşağıya çeker (depresyon) ve superior parçayla birlikte skapulanın rotasyonuna yardım eder. Trapezius kası(m.trapezius) • Destek tipi hareketlerdeki dengede (denge hareketlerinde), örneğin tek ya da çift el üstünde yapılan amut hareketinde, trapezius kası, diğer kasların da yardımıyla, gövdenin düşmesini önler. • Trapezius kasının antagonisti serratus anteriordur. Omuz eklemini geçiş yerlerine göre kaslar • Önden katedenler – Pektoralis majör, korokobrakhialis, subskapularis, biseps brachi • Arkadan kateden kaslar – İnfraspinatus, teres minör • Üstten katedenler – Deltoideus, supraspinatus • Alttan katedenler – Latissimus dorsi, teres majör, triseps brakhinin uzun başı Pektoralis major kası • Bu kas ön aksiller kıvrımı oluşturur. • Başlangıç: – Klavikulanın medial yarısı, sternum, 1-6 kostaların sternal başı. • Sonlanış: – Humerusun büyük tüberkülünün (tuberculum major) kenarı Pektoralis major kası • İşlevi: – Bu kas, aşağıya doğru (dessendan), yatay (horizontal) ve yukarıya doğru (assendan) uzanan liflere sahiptir. Farklı yönlerde yol alması kasa farklı işlevler kazandırır. – Kol kaldırılıp sabit tutulduğunda (örneğin hedefe atış), pektoralis major diğer kaslarla birlikte gövdeyi yukarıya kaldırır ve döndürür. Gövdeyi immobilize eden bir askı gibi işlev görür. Pektoralis major kası • İşlevi: – Kolun kuvvetli adduktörlerindendir. Kola horizontal adduksiyon yaptırır. – Kola iç rotasyon da yaptırır. – Kolun fleksiyon ve ekstansiyonuna da yardımcı olur. – Kollar bir yere tutunduğunda, pektoralis major kası latissimus dorsiye benzer çalışır, ancak latissimus dorsi kola arkaya ve içe doğru, pektoralis majör ise öne -içe doğru çeker. – İnspirasyona yardımcı olur . Korakobrakhialis kası • Başlangıç: Korakoid çıkıntı • Sonlanış: – Humerusun ön ve iç yüzü • Işlevi: – Kalkmış kola addüksiyon ve iç rotasyon yaptırır. – Yürüyüş esnasında kolların öne doğru salınmasına, ayrıca omuz ekleminin stabilize edilmesine yardımcı olur. Subskapularis kası • Başlangıç: – Skapulanın kostal yüzü • Sonlanış: – Humerusun küçük tüberkülü • Işlevi; – Rotator kılıf kaslarındandır – Bu kas kola iç rotasyon yaptırır (en önemli görevi) ve kalkmış kolu aşağı çeker, Böylece, vurma ve fırlatma hareketlerine de katılır, – Alt lifler kola addüksiyon, üst lifler abdüksiyon yaptırır. – Yürüyüş esnasında, kolların arkaya ve öne doğru sarkaçvari salınımına yardımcı olur. Biseps brakhi kası • Kolun ön tarafında bulunan iki başlı yüzeyel bir kastır. Kasın bölümleri uzunluklarına göre isimlendirilir. • Başlangıç: – Kısa başı prosesus corachoideustan, uzun başı ise tuberculum supraglenoidale skapulaeden. • Sonlanış; – Tuberositas radii • Işlevi: – Biartiküler bir kas olarak omuz ve dirsek eklemlerini etkiler. Biseps brakhi kası • Omuz eklemindeki işlevi: – Kasın uzun başı, bağlı olduğu pozisyondan kolu yukarı kaldırır ve içe rotasyon yaptırır. – Kısa başı ise, addüksiyon yaptırır ve korakobrakhiyalis kasına benzer şekilde, yürüyüş esnasında kolların öne salınma hareketine katılır. – Bu kasın uzun kirişi, eklem kapsülünün içinden geçer ve glenoid fossanın üst labrumunda originini yapar. – Biseps brakhi kası böylece, omuz ekleminin stabilize edilmesine katılmış olur. Deltoid kası • Omuz eklemini bir başlık gibi önden, arkadan, dıştan örten ve yerini sağlamlaştıran önemli bir kastır. • Eklem kapsülünün en ince ve zayıf yeri, ön bölümünün alt parçası olduğundan, omuz ekleminde görülen dislokasyonların (çıkıkların) çoğu öne ve aşağı doğru oluşur; bu da, kassal korumanın önemini ortaya koyar. • Deltoid kas atrofilerinde (örneğin, sinir yaralanması) omuz eklemi çok gevşek bir duruma gelir. Deltoid kası • Başlangıç: – İçerdiği üç bileşen, sırayla klavikula, akromiyon ve spina skapuladan başlar ve başadıkları yere göre isim alır. • Sonlanış: – Humerusun deltoid tüberositası (tuberositas deltoidea) Deltoid kası • İşlevi: – Ön parça(klaviküler) kola fleksiyon ve iç rotasyon; – arka parça(spinöz) ekstansiyon ve dış rotasyon, – orta parça(akromial) ise abduksiyon yaptırır. – Deltoid, omuz ekleminin en çok işlevi olan kasıdır – Deltoid kasının akromiyondan başlayan orta parçası, kolun en güçlü abdüktörüdür. Bu bölüm çalışmadığı zaman, kolun yan tarafa kalkması Supraspinatus kası • Başlangıcı: – Spina skapulanın üzerindeki çukurluktan • Sonlanışı: – Humerusun proksinmal ucu, tüberkülüm majör • Işlevi; – Bu kas kolun abdüksiyon ve dışa rotasyonunda deltoid kasına yardımcı olur. Teres minor kası • Başlangıcı: – Spina skapulanın altında bulunan çukurluktan • Sonlanışı: – Humerusun proksinmal ucu • Işlevi: – Kola addüksiyon, dışa rotasyon yaptırır ve kalkmış kolu arkaya doğru indirir. Bu harekete diğer kaslar da katılır. İnfraspinatus kası • Başlangıcı: – Spina skapulanın altında bulunan çukurluktan • Sonlanışı: – Teres minörle aynı yerde, Humerusun proksinmal ucu • Işlevi: – Üstte yer alan lifler kola abdüksiyon, altta yer alanlar ise addüksiyon yaptırır. – Bu kas, kolun arkaya doğru ekstansiyonu ve dışa rotasyonunda büyük bir role sahiptir (örneğin, bir atma öncesinde vücudun hazırlık pozisyonu). Latissimus dorsi kası • Yüzeysel bir kastır, Trapezius kası ile birlikte neredeyse sırtın tamamını örterler. Vücudun en geniş yassı kaslarından biridir Latissimus dorsi kası • Başlangıç: – Torako-lumbal fasya aracılığı ile tüm torakal ve lomber vertebraların spinöz çıkıntıları, sacrum ve krista iliaka • Sonlanış: – Humerusun küçük tüberkülünün (tuberculum minor) kenarında Latissimus dorsi kasının işlevi – Bu kas kola iç rotasyon, adduksiyon ve ekstansiyon yaptırır ve arkaya doğru çeker. – Latissimus dorsi, kolun en güçlü addüktörüdür. Yukarı kalkmış olan kolu büyük bir kuvvetle aşağı doğru çeker; bu durum, fırlatma ve vurma hareketlerinin tümünde bunu en önemli kas haline getirir. Latissimus dorsi kasının işlevi – Kol yana uzandığında bu kas bir addüktör gibi işlev görür (örneğin, halkadaki "T" duruşu). – Ellerle yüksek bir yere tutunarak kollar sabitlendiğinde, bu kas gövdeyi yukarıya kaldırır (örneğin, barfiks çekme), Latissimus dorsi kasının işlevi – Gövde gergin pozisyonda iken barfikse asılma ya da paralel barda kol destekli pozisyonda bu kas, gövdenin aşağı doğru yer değiştirmesine engel olur. – Bu işlevinde pektoralis major kası yardımcı olur. – Bu iki kas, gövdeyi kassal bir destek askısında tutar Teres major kası • Başlangıcı: – Skapula • Sonlanışı: – Humerusun proksinmal ucu • Işlevi: – Kola addüksiyon ve teres minor kasının tersine, içe rotasyon yaptırır, – Kalkmış kolu öne ve aşağıya çeker (örneğin serbest stil yüzme ve kros kayağında). – Ayrıca tüm fırlatma ve vurma hareketlerine yardımcı olur. – Kollar sabitlendiğinde gövdeyi kollara doğru çeker (örneğin barfiksde önde destekli salınım hareketi). – Böylece birçok işlevde latissimus dorsi kasına benzer şekilde davranır, Triseps brakhi kası • Dirsek ekleminin ekstansiyonu, başlıca triseps brakhi kası ile gerçekleştirilir. Triseps brakhi üç başlı bir kastır • Başlangıç: – Uzun başı infraglenoid tüberkülden, – Orta ve lateral başları ise humerusun arka yüzünden başlar. • Sonlanış: – Olecranon Triseps brakhi kası • Işlevi: • Omuz eklemindeki işlevi: • Kasın uzun başı, yukarı kalkmış veya öne doğru uzanmış olan kolu, aşağı ve arkaya çeker (tüm yüzme stilleri, fırlatma veya vurma hareketlerinin tümü ve kros kayağında olduğu gibi), • Kollar sabitlendiğinde, gövdeyi kollara doğru çeker. Bu işlevde, diğer birçok kasla birlikte çalışır. • Kısaca omuz ekleminde ekstansiyon ve adduksiyon yaptırır. Dirsek Ekleminin Kas Sistemi: Fleksör ve Ekstansör Kaslar • Elin çeşitli yakalama, dokunma ve ifade etme işlemlerinde, değişik fleksiyon pozisyonları daha çok önem taşıdığı için fleksör kasların, ekstansörlerden daha iyi yapılanmasının nedeni kolaylıkla anlaşılır. Dirsek Eklemi • • • • Fleksörler M.Biseps brakhi M.Brakhiyalis M.Brakhiyoradiyalis Biseps brakhi kası • Kolun ön tarafında bulunan iki başlı yüzeyel bir kastır. Kasın bölümleri uzunluklarına göre isimlendirilir. • Başlangıç: – Kısa başı prosesus corachoideustan, uzun başı ise tuberculum supraglenoidale skapulaeden. • Sonlanış; – Tuberositas radii • Işlevi: – Biartiküler bir kas olarak omuz ve dirsek eklemlerini etkiler. Biseps brakhi kası • Omuz eklemindeki işlevi: – Kasın uzun başı, bağlı olduğu pozisyondan kolu yukarı kaldırır ve içe rotasyon yaptırır. – Kısa başı ise, addüksiyon yaptırır ve korakobrakhiyalis kasına benzer şekilde, yürüyüş esnasında kolların öne salınma hareketine katılır. – Bu kasın uzun kirişi, eklem kapsülünün içinden geçer ve glenoid fossanın üst labrumunda originini yapar. – Biseps brakhi kası böylece, omuz ekleminin stabilize edilmesine katılmış olur. Biseps brakhi kası • Dirsek eklemindeki işlevi – Dirsekte bu kas önkolu büker (örneğin barfiks çekme) ve prone (avuç içleri aşağı dönük) pozisyonandan supine (avuç içleri yukarıya dönük) pozisyona döndürür(supinasyon). – Kas tam gücünü, 90 derecedeki fleksiyon ve supinasyonda sergiler Brakhialis kası • Başlangıç: – Biseps kasının altında uzanır ve distal humerusun ön yüzünden başlar. • Sonlanış: – Tuberositas ulna Brakhialis kası Işlevi: • Bu kas yalnızca önkolun fleksiyonunu yapar. Neredeyse biseps brachi kası kadar güçlüdür. • Önkol sabitlendiğinde (vücut gergin durumdayken barfikse asılma), kolu önkola doğru çeker ve böylece kol çekme hareketinin gerçekleşmesine yardımcı olur. • Biseps brakhi kası radiusda ve bu kas da ulnada sonlandığı için, brakhialis kası, önkolun kemikleri arasında yükün daha iyi bir dağılımını sağlar. Brakhioradilalis kası • Başlangıç: – Humerusun lateral kenarı. • Sonlanış; – Radiusun stiloid çıkıntısı (processus styloideus radii). Brakhioradilalis kası • Işlevi: • Kuvvet kolu uzun olan hareketinden dolayı, tipik bir "ağır yük fleksörü"dür. • Biseps brakhi kasının tersine, en büyük fleksiyon gücünü pronasyonda iken gösterir. • Fleksör kasların üçü de, önkola büyük ya da küçük kaldıraç kuvveti uygulayabilir. • Biseps brakhi ve brakhialis kasları, kuvvet kolu kısa olan hareketler yaparak, "seri fleksörler" olarak sınıflandırılabilir. Brakhioradilalis kası • Brakhioradialis kası ise kuvvet kolu uzun olan hareketleri gerçekleştirir ve bu yüzden, tipik bir "ağır yük fleksörü" olarak bilinir. • Biseps brakhi ve brakhiyalis kaslarının kaldıracının kuvvet kolu ile yük kolu arasındaki oran 1:5'dir. Her 1 kg'lık yük için, 5 kg'lık bir fleksiyon kuvveti oluşturulmak zorundadır. • Brakhioradialis kasında, iki kaldıraç kolu da yaklaşık olarak özdeş uzunluktadır. Böylece aynı yük için, bu kuvvetin yalnız 1 /5'i bu kas tarafından oluşturulmalıdır. Triseps brakhi kası • Dirsek ekleminin ekstansiyonu, başlıca triseps brakhi kası ile gerçekleştirilir. Triseps brakhi üç başlı bir kastır • Başlangıç: – Uzun başı infraglenoid tüberkülden, – Orta ve lateral başları ise humerusun arka yüzünden başlar. • Sonlanış: – Olecranon Triseps brakhi kası • Işlevi: • Omuz eklemindeki işlevi: • Kasın uzun başı, yukarı kalkmış veya öne doğru uzanmış olan kolu, aşağı ve arkaya çeker (tüm yüzme stilleri, fırlatma veya vurma hareketlerinin tümü ve kros kayağında olduğu gibi), • Kollar sabitlendiğinde, gövdeyi kollara doğru çeker. Bu işlevde, diğer birçok kasla birlikte çalışır. • Triseps brakhi kası • Dirsek ekleminin ekstansiyonunu sağlar. Bu kas çeşitli sportif etkinliklerde ileri derecede önemli bir rol oynar. • Dirsek ekleminin ekstansiyonu veya sabitlenmesinin istenildiği her durumda, triseps brakhi kasının kuvveti, kısıtlayıcı faktördür (örneğin gülle atma, boks, aletli jimnastik ve halter). ÖNKOLUN ROTASYONEL EKLEMLERİNE ETKİ EDEN KASLAR •Pronasyon •Supinasyon Pronatorlar • Pronator teres kası • Pronator quadratus kası M Pronator teres • Başlangıç: • Humerusun medial epikondili (epicondylus medialis) ve ulnanın koronoid çıkıntısı (processus coronoideus). • Sonlanış: • Radiusun orta 1/3'ü. • Işlevi: • Ön kola pronasyon Pronator quadratus kası • • • • • • Başlangıç: Ulnanın distal 1 /4'ü. Sonlanış: Radiusun ön yüzü. Işlevi: Pronator teres kası ile uyumlu olarak, eli içe döndürür. • Not: – Kol düzleştiğinde, daha güçlü pronasyon yapılabilir. – Bu pozisyondayken pronator teres kası hafifçe gerilir; bu yüzden da fazla kuvvet oluşturabilir. Supinatörler • M.Supinatoryus • M.Biseps Brakhi Supinator kas • Başlangıç: Humerusun lateral epikondili (epicondylus lateralis), Iateral collateral ligament (dirseğin dış yan bağı) ve ulna • Sonlanış: Radiusun orta bölümü • Işlevi: Isminden de anlaşılacağı gibi, bu kas önkola supinasyon yaptırır. Ayrıca liflerinin bir bölümü, dirsek eklemi ekseninin arkasında uzandığı için, ekstansiyon da yaptırır. • Supinasyonun birincil kası olan biseps brakhi supinator kastan üç kat daha fazla bir supinasyon yaptırabilme gücü vardır. • Pronatorların tersine, supinatörlerin en güçlü olduğu pozisyon, dirsek ekleminin fleksiyonda olmasıdır. • Bunun iki nedeni vardır: – 1 ) biseps brakhi kası maksimum gücünü, dirsek eklemi fleksiyonda iken gösterebilir, – 2) aynı zamanda dirseğin bir ekstansörü olan supinator kas, fleksiyon esnasında zaten gergindir, bu yüzden de en fazla gücünü bu pozisyonda gösterebilir. Elde Yer Alan Eklemler • Elde öncelikle ön kol kemikleri ile el bileği kemikleri arasında oluşan el bileği eklemi vardır. • Daha sonra el bileği kemiklerinin kendi aralarında yaptıkları eklemler. • El bileği kemikleri ve el tarağı kemikleri aralarındaki eklemler. • El tarağı kemikleri ile el parmak kemikleri arasındaki eklemler ve • El parmak kemiklerinin kendi içlerinde yaptıkları eklemler olmak üzere çok sayıda eklem el ve parmakların kompleks hareketleri yapabilmelerine olanak sağlar. El Bileği Eklemi (Articulation Radiocarpea) • Eklem radius ile el bileği kemiklerinden scaphoideum (navicular) ve lunatum arasındadır. • Ulna ile triquetrum arasında da bir disk bulunur. • EI bileği eklemi oval eklemdir. • Bu eklemde; – fleksiyon, ekstansiyon, hiperekstansiyon. – radial fleksiyon (radial adduksiyon). – ulnar fleksiyon (ulnar adduksiyon) ve – sirkumdüksiyon hareketleri yapılabilir. El Bileği Kemikleri Arasındaki Eklemler • EI bileği kemiklerinin birinci ve ikinci sırası ile her sıradaki kemiklerin kendi aralarındaki eklemlerdir. • Buradaki eklemler oynar eklemlerin düz yani eksensiz grubundandır. • Bu yüzden kayma türü hareketlere izin verirler. • Bu bölgede çok sayıda bağ bulunur. El bileği, El Tarağı ve El Tarak Kemiklerinin Kendi Aralarındaki Eklemler (Carpometacarpal ve intermetacarpal Eklemler) • Başparmak eyersi ekleme sahiptir. • Diğer karpometakarpal eklemler de modifiye sellar tip eklemlerdir. • Bunlar el tarak kemiklerinin kendi aralarındaki eklemlerle (intermetacarpal) yakın ilişkidedirler. • İntermetakarpal eklemler düzensiz eklemlerdir. • Başparmak karpometakarpal eklemde hareketler: – – – – Abduksiyon (öne hareketi). adduksiyon (normale dönüş).hiperadduksiyon. ekstansiyon (işaret parmağından yana uzaklaşma). fleksiyon. hiperfleksiyon (hafif abduksiyondan medial duvara doğru hareketi). – sirkumdüksiyon, – oppozisyon. El tarağı ve Parmak Kemikleri Arasındaki Eklemler (Metakarpophalangeal Eklemler) • Dört parmağınki oval, baş parmağınki ise menteşe tipi eklemdir. • Eklemler,kapsül yanı sıra kollateral bağlarla kuvvetlendirilmiştir. • Dört parmakta hareket: – Fleksiyon- ekstansiyon. – Abduksiyon-adduksiyon, – Sirkumdüksiyon. • Baş parmağın hareketleri: – Fleksiyon-ekstansiyon Parmak Kemikleri Arasındaki Eklemler (interphalangeal Eklemler) • Menteşe türü eklemlerdir. • Fleksiyon ve ekstansiyon hareketlerine izin verirler. • Başparmakta iki kemik olduğundan ikisi arasında bir eklem vardır. • Diğer parmaklarda ise üçer parmak kemiği olduğundan ikişer adet parmaklararası ekleme sahiptirler. • Bunlardan uçta olanı distal interphalangeal eklem. • Bileğe yakın olanı ise proksimal interphalangeal eklem diye anılır. El Bileğinin Hareketleriyle ilgili Kaslar • EI bileğinin hareketleriyle ilgili olan kaslar ön kolun ön ve arka bölgelerinde bulunurlar. • Bunlardan önde bulunanların üçü de kol kemiğinin iç epikondilinden başlarlar. – Flexor carpi ulnaris 5. el tarağı kemiğinde – Fleksör carpi radialis 2. el tarağı kemiğinde ve – Palmaris longus avuç içinde sonlanır. – Üçü de dirsek ekleminde ve el bileğinde fleksiyon yaptırırlar. – Fleksor carpi ulnaris ulnar fleksiyon – Fleksör carpi radialis ise radial fleksiyon yaptırır. El Bileğinin Hareketleriyle ilgili Kaslar • Arkada bulunanların üçü de kol kemiğinin dış epikondilinden başlarlar. – Ekstansor carpi radialis brevis 3. eltarağı kemiğinde , – Ekstansor carpi radialis longus 2. eltarağı kemiğinde sonlanır. • Her iki kas da, dirsekte ekstansiyon bilekte ekstansiyon ve radial fleksiyon yaptırırlar. – Ekstansor carpi ulnaris ise 5. el tarağı kemiğinde sonlanır; dirsek ve bilek ekstansiyonu yanı sıra bilekte ulnar fleksiyon yaptırır. Tarak kemikleri ve Parmakların Hareketleriyle ilgili Kaslar • 19 adet kas bulunur • 19 kastan 10 tanesi el içinde yerleşmiş(intrensek el kasları), • Diğer 9'u ise elin dışında yerleşmiş ancak tendon bağlantılarıyla baş parmak veya diğer parmaklarda sonlanmışlardır (ekstrensek el kasları). • Baş parmak dışındaki dört parmağa ait olanlar: – – – – ekstansor digiti minimi. ekstansor digitorum. ekstansor indicis, fleksör diqitorum profundus. – fleksör digitorum superficialis. • Baş parmak dışındaki dört parmağa ait olanlar: – – – – ekstansor digiti minimi. ekstansor digitorum. ekstansor indicis, fleksör diqitorum profundus. – fleksör digitorum superficialis. • Baş parmak dışındaki dört parmağa ait olanlar: – – – – ekstansor digiti minimi. ekstansor digitorum. ekstansor indicis, fleksör diqitorum profundus. – fleksör digitorum superficialis. • Baş parmak dışındaki dört parmağa ait olanlar: – – – – ekstansor digiti minimi. ekstansor digitorum. ekstansor indicis, fleksör diqitorum profundus. – fleksör digitorum superficialis. • Baş parmağa ait olanlar: – abduktor pollicis longus. – ekstansor pollicis longus ve brevis ile – fleksör pollicis longus'dur. • Ön kolda yerleşen başparmağa ait dört kasın hepsi el bileği ve bilek kemikleri-el tarağı kemikleri arasındaki eklemleri ve el tarağı I. parmak kemiği arasındaki eklemi katederler. • Ekstansör ve fleksör pollicis longus kasları ayrıca parmak kemikleri arasındaki eklemi de kat ederler. • Bu kaslar hangi eklemleri katederlerse o eklemlerde isimleriyle anılan hareketleri yaptırırlar. – I. Kemiğin (proksimal phalanks) hareketi tarak ve parmak arasındaki eklemde. – 2. kemiğin (orta phalanks) hareketli. I. ve. 2. parmak kemikleri arasındaki eklemde ve – en uçtaki kemiğin (distal phalanks) hareketi ise 2. ve 3. kemikler arasındaki eklemlerde yapılır, – Pollicis başparmak anlamına gelirken digitorum sözcüğünü içeren kaslar başparmak dışındaki dört parmağın hareketleriyle ilgili olan kaslardır. – İndicis sözcüğünü içeren kas işaret parmağını, minimi sözcüğünü içeren kaslar ise küçük parmakla ilgili hareketlere katılır. El içinde yerleşen kaslar şunlardır • Baş parmak dışındaki diğer dört parmağa ait olanlar: – abduktor digiti minimi. – fleksör digiti minimi brevis. – interossei dorsalis manus(el). – interossei palmaris. – Lumbricalis(solucansı) manus, – opponens digiti minimi. • Baş parmağa ait olanlar ise; – abduktor pollicis brevis. – adduktor pollicis. – fleksör pollicis brevis. – opponens pollicis'dir. •EI Bileği ve Parmak Hareketlerinin Kassal Analizi El Bileği • Başlıca el bileği ekleminde oluşan hareket, eğer el bileği ekleminin hareket sınırına ulaşıyorsa el bilek kemikleri arasındaki eklemlerin de devreye girmesine neden olur. • Fleksiyon – Fleksör carpi radialis, carpi ulnaris ve digitorum superficialis tarafından yapılmakta olup, • palmaris longus, • fleksör pollicis longus ve • fleksör digitorum profundus yardımcıdır. El Bileği • Ekstansiyon –Ekstansör carpi radialis longus, carpi radialis brevis, carpi ulnaris ve ekstansör digitorum tarafından yapılır. • Pollicis longus, ekstansör indicis ve digiti minimi de yardımcıdır. El Bileği • Radial Fleksiyon – Ekstansör carpi radialis longus ve brevis ve fleksör carpi radialis tarafından yapılır. • Abductor pollicis longus ve ekstansör pollicis longus ve brevis de yardımcıdır. • Ulnar Fleksiyon – Ekstansör ve fleksör carpi ulnaris tarafından yapılır. Parmaklar • Parmakların hareketlerinin analizini yaparken 2. parmak işaret, 3. parmak orta, 4. parmak yüzük ve 5. parmak da küçük parmak olarak verilmiştir. • Bunun dışında I., 2., ve 3. parmak kemikleri ifadeleri, bir parmağı oluşturan üç adet parmak kemiklerini (phalanksları) tanımlamak için kullanılmaktadır. Baş Parmak Dışındaki Dört Parmağın Hareketleri • Fleksiyon – Avuç içine doğru bükülme hareketidir. – I. Parmak kemiği (proksimal phalanks); • • • • • lumbrical kaslar, interossei palmaris (2, 4, 5), interossei dorsalis manus, fleksör digiti minimi brevis ve opponens digiti minimi (5) ile fleksör digitorum superficialis ve longus ile yapılır. – 2. Parmak kemiği (orta phalanks); • fleksör digitorum superficialis tarafından yapılır. – 3. Parmaklar (distal phalanks); • fleksör digitorum superficialis tarafından yapılır. Baş Parmak Dışındaki Dört Parmağın Hareketleri • Ekstansiyon • Bükülen parmak kemiklerinin gergin pozisyonu almalarıdır. • EI tarağı ve parmakların bir hizada olmasının da ötesinde phalanksların yaptığı gerilme hareketi hiperekstansiyondur. • I. Parmak kemikleri; – Ekstansör digitorum (bütün parmaklara), – ekstansör indicis (işaret parmağına) ve – ekstansör digiti minimi (küçük parmağa) tarafından yaptırılır. • 2. ve 3. parmak kemikleri; – – – – Lumbricalis man us tarafından bütün parmaklar ve dorsal interossei manus ile (2, 3, 4) yaptırılır. Abductor digiti minimi (küçük parmağa) ve ekstansor digitorum (bütün parmaklara) tarafından yaptırılır. Baş Parmak Dışındaki Dört Parmağın Hareketleri • Abduksiyon ve Adduksiyon • Abduksiyon, – interosei dorsalis manus (2, 4) ve – abductor digiti minimi (5) tarafından; • Adduksiyon, – interossei palmaris (2,4,5) tarafından yaptırılır. • Orta parmağın radial ve ulnar fleksiyonu interossei dorsalis (3) tarafından yapılır. Baş Parmak Dışındaki Dört Parmağın Hareketleri • Oppozisyon • Küçük parmak diğerlerine göre daha fazla hareket özgürlüğüne sahip olup opponens digiti miniminin hareketi, bu parmağın tarak kemiğini hafif derecede oppozisyona getirir. • Elin su içme pozisyonunda olduğu gibi çukurlaştırılmasında ya da başparmak ucunun küçük parmak ucuna yaklaştırılması sırasında hareket baş parmakla birlikte yapılır. Baş Parmak Tarağındaki Hareketler • Baş Parmak • Baş parmağın hareketi el bileği kemiği ve I. 2. parmak kemiklerinde yapılır. • Fleksiyon – Fleksör pollicis brevis – Adduktor pollicis – Fleksör pollicis longus, • Ekstansiyon – – – – abductor pollicis longus opponens pollicis abductor pollicis brevis ve ekstansör pollicis longus ve brevis tarafından yaptırılır Baş Parmak Tarağındaki Hareketler • Abduksiyon – Ön kol bölgesinden abductor pollicis longus ve ekstansör pollicis brevis ile eldeki abductor pollicis brevis ve opponens pollicis bu harekete katılır. Bazı durumlarda fleksör pollicis brevis de yardımcı olur • Adduksiyon – Başlıca adduktor pollicis tarafından yapılmakta olup bazen fleksör pollicis brevis, belirli pozisyonlarda da ekstansör pollicis longus yardım eder . • 0ppozisyon – Başparmağın diğer parmakıara yaklaştırılma hareketidir. Başlıca opponensler tarafından yaptırılmakta olup fleksör pollicis brevis de yardım eder. Oppozisyon yalnızca başparriıağın hareketiyle olmaz . Baş Parmak Phalankslarındaki Hareketler • Fleksiyon • Fleksör pollicis longus her iki phalanksta da fleksiyon yaptırır. Proksimal phalanksın ilave fleksörleri. fleksör pollicis brevis ve adductor pollicis olup gerekli hallerde abductor policis brevis de katılır. • Ekstansiyon • Her iki phalanksda da ekstansör pollicis longus ekstansiyon yaptırır. Proksimal phalanksm ekstansiyonuna brevis de katılır. Baş parmak phalankslarında fleksiyon ve ekstansiyon düzlemi metacarpal kemik pozisyonu tarafından belirlenir. Parmakların Kullanım Örnekleri • Özellikle; – topun kavranması, basketbol, hentbol v.b sporlarda şut atışlarının tamamlanması, – cimnastikte asılma aletlerine tutunma veya bazı aletlerde parmaklarla itmenin yapılmasında. – kaya tırmanışı sırasında. – halterde barın kavranışında. – cirit, disk, gülle ve çekiç gibi atletizmin atma branşlarında. – badmington, tenis, masa tenisi gibi sporlarda raketin tutulması sırasında karşımıza çıkmaktadır. • Genel olarak el kavrama diye tanımladığımız bir cismin kavranması sırasında çalışan kaslar şunlardır: – – – – – – – – Fleksör digitorum profundus Fleksör digitorum süperficialis Fleksör pollicis longus Lumbricalis Fleksör pollicis brevis Adduktor pollicis Abduktör digiti minimi Abduktör pollicis brevis El Bileği ve Parmakların Ortak Hareketleri • Parmakların ve el bileğinin aynı anda tam bir fleksiyonu ekstansör digitorum kasının yeterli uzamaya izin vermemesi nedeniyle gerçekleşemez. • Eğer parmaklar tam fleksiyonda iseler el bileği hafifçe fleksiyona gelir. • Aynı şekilde, eğer el bileğinde tam bir fleksiyon varsa parmaklarla gerçek bir kavrama yapılamaz. • Gene eğer el bileği hiperekstansiyona gelirse parmakların tam bir ekstansiyonu söz konusu olamaz. • Bu nedenle parmakların kuwetli fleksiyonu isteniyorsa el bileğinin sabit ya da hafif ekstansiyonda tutulması gerekir; • parmaklar kuwetli ekstansiyona getirilmek isteniyorsa el bileğinin hafif fleksiyonda ya da sabit tutulması gerekir. • Bir topun ileriye doğru düzgün atılması sırasında el ve ön kolun hareketlerini tartışacak olursak; – ön kolda ekstansiyon oluşurken – bilekte hiperekstansiyondan ekstansiyona doğru fleksiyon, – parmaklarda ise ekstansiyon oluşur. • Çalışan kaslar dirsek ekstansörleri, bilek fleksörleri ve parmakların ekstansörleridir.
