Pandemic Influenza

advertisement
Çocuklarda
İnfluenza Aşılaması
Prof. Dr. Emre Alhan
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Enfeksiyon Bilim Dalı


Kuzey yarı kürede, influenza epidemilerine geç sonbahar
ayları ile ilkbaharın erken ayları arasında rastlanır.
2 yaşın altındaki çocuklar, 65 yaşın üzerindeki yaşlı
hastalar ve influenza komplikasyonları için risk altında
bulunan altta yatan hastalığı bulunanlarda ciddi mortalite
ve morbiditeye neden olur.
İnfluenza Virüs
Orthomyxoviridae familyasından
 Üç Ana Tip


Tip A


Type B


Birçok türü
İnsanları
Type C

İnsanları ve domuzları enfekte eder.
İnfluenza A
İnfluenza A

Birçok türü enfekte eder
İnsanlardaki bir çok tip
 Avian İnfluenza tiplerinin hepsi

En virülan grup
 Yüzey antijenlerine göre alt gruplara ayrılır

Hemaglütinin (H veya HA) (16 H)
 Neuraminidaz (N veya NA) (9 N)


Antijenik drift ve shift gösterirler
İnfluenza tipi
İzolasyon yılı
Hemagglutinin subtipi
A/California/7/2004 (H3N2)
Coğrafi kaynak
Izolat no
Neuraminidase subtipi
İnfluenza A Virüsünün Alt Tipleri
Alt tip
H1
H2
H3
H4
H5
H6
H7
H8
H9
H10
H11
H12
H13
H14
H15
H16
Levine AJ. Viruses. 1992;165.
İnsan
Domuz
At
Kuş
İnfluenza B

En çok insanları enfekte eder

Sık

A’ya göre daha hafif ve daha az salgın


Güncel olarak sirkülasyonda buluna influenza B virüsleri iki farklı genetik
nesile (Yamagata ve Victoria) ayrılırlar ancak alt gruplara kategorize
olmazlar.
İnfluenza B virüsleri influenza A virüslerine nazaran daha yavaş antijenik
değişiklik (drift) gösterirler ve son yıllarda influenza mevsimlerinde her iki
nesil influenza B virüsüne de rastlanmaktadır .
İnfluenza C

İnsanlarda ve domuzlarda

Yüzey proteinleri daha farklı olduğundan alt grupları yok

Klinik bulgu yok veya hafif

15 yaş civarında hemen herkesin antikoru var
İnfluenza Virüsleri Birçok Hayvan
Türünü Enfekte Edebilir




Günümüze dek tüm influenza A virüsleri göçmen kuşlarda
tanımlanmıştır
Göçmen kuşlarda fekal bulaşma sıktır
 Genellikle enfeksiyon hastalığa neden olmaz
Diğer hayvan türleri
 Evcil kümes (civciv, ördek ve bıldırcın)
 İnsan, domuz, atlar, fok, balina
İnsanlar genellikle insan influenza virüsleri ile enfekte olurlar
Bulaşma

Virüs Yayılımı
Öksürük ve aksırık
 Damlacık yolu
 Direk temas


Kontamine eşyalar
İnfluenza (“Mevsimsel”)
 Pandemik influenza
 Avian influenza veya “Kuş Gribi”
 H1N1 – “Domuz gibi”

Mevsimsel, Avian, Domuz Gribi ve Pandemik
İnfluenza arasındaki farklar




Mevsimsel influenza (H3N2), influenza virüslerinin mevsimsel
epidemilere neden olduğu solunum yolu hastalığı
Avian influenza (H5N1), avian influenza virüslerinin kuşlarda yaptığı
hastalık
Domuz gribi (H1N1), daha önce domuzlarda hastalık yaparken
günümüzde insanlarda da görülen ciddi olmayan hastalık
Pandemik influenza, influenza virüsünün yeni tipi ile meydana gelen
global (kıtalararası) salgın.
MEVSİMSEL İNFLUENZA
İnfluenza: Semptom ve Bulgular

Ani başlangıç


Semptomlar








Birkaç gün sürer
Ateş
Vücut ağrıları
Başağrısı
Öksürük
Aşırı yorgunluk, halsizlik
Nadir komplikasyonlar (pnömoni)
Nadiren kusma, ishal veya “mide gribi”
Soğuk algınlığından “common cold” farklıdır.
Soğuk Algınlığı mı İnfluenza mı?

Soğuk Algınlığı

İnfluenza
Merkez burun
Tüm vücut hasta
Burun akıntısı / tıkanıklık / aksırma
Öksürük
Hafif ateş
Yüksek ateş
Semptomlar 1-5 gün sürer
Aşısı yok
Sık görülen enfeksiyon hastalığı
Semptomlar 2-3 gün sürer
Aşısı var
Daha nadir
Gripten Korunma
1.
2.
3.
4.
5.
Ellerinizi yıkayın
Öksürürken ve
aksırırken ağzınızı
ve burnunuzu
kapayın ve ardından
elinizi yıkayın
Hasta iken evde
istirahat edin
Salgınlar sırasında
kalabalıktan kaçının
Aşılanma
GRİP AŞILARI
1) Trivalan İnaktif İnfluenza Aşısı (TİV)
1) Canlı atenüe Grip Aşısı (LAİV)
TİV ve LAİV
Arasındaki Majör Farklar
TİV aşıları inaktif virüs içerirlerken LAİV atenüe canlı vürüs aşısıdır ve
burun akıntısı, nazal konjesyon ve boğaz ağrısı gibi hafif semptom ve
bulgulara yol açabilir.
LAİV intranasal yolla spreyle verirken TİV intramuskuler yolla enjekte
edilir.
TİV 6 aydan büyük yüksek riskli hastalar dahil herkese yapılabilirken,
LAİV ancak 2 - 49 yaşları arasında gebe olmayan ve altta yatan medikal
durumu olmayan sağlıklı kişiler için lisans almıştır.
LAİV diğer canlı aşılarla simultane yapılmadı ise 4 hafta sonra
yapılmalıdır.
TİV ve LAİV
Arasındaki Majör Farklar - 2



Altta yatan medikal durumlardan dolayı influenza için risk altında bulunan hastalara TİV
yapılabilirken, LAİV yapılmamalıdır.
Altta yatan medikal durumlardan dolayı influenza için risk altında bulunanlar:

Erişkin ve çocuk kronik pulmoner veya kardiyovasküler sistem hastalığı olanlar,

Dibetes mellitüs dahil kronik metabolik hastalığı olanlar,

Renal disfonksiyonu, hemoglobinopatisi ve immünsüpresyonu olan hastalar;

Reye Sendromu gelişebilmesi riski nedeni ile uzun süre aspirin tedavisi alan çocuk ve
adölesanlar,

Spinal kord travması, konvülzif hastalık veya diğer nöromusküler hastalıklar gibi respiratuar
fonksiyonları etkileyen veya aspirasyon riski olanlar;

Gebe kadınlar;

Bakım evlerinde çalışanlar, kronik medikal koşulları olan kişlerle aynı ortamı paylaşanlar.
LAİV yapıldıktan sonra gelişebileck wheezing riski nedeni ile 2-4 yaş arasındaki çocuklara LAIV
yapılmadan önce astım veya geçirilmiş wheezing epizodu muhtemel reaktif hava yolu hastalığını
saptamak için soruşturulmalıdır.




Yüzey antijenlerine özellikle hemaglütinine karşı gelişen
immünite olası enfeksiyonu önlemektedir
Influenza virüslerinin tiplerine veya alt gruplarına karşı
gelişen antikorların diğer influenza virüslerinin tiplerine
veya alt gruplarına karşı bir koruyuculuğu yoktur.
Bu nedenle influenza virüsünün bir antijenik tipine veya
alt grubuna karşı gelişen antikorlar, aynı tip veya alt
gruptan gelişen yeni virüs varyantlarına karşı koruyucu
değildir.
Antijenik drift sonucu sık rastlanan varyantlar mevsimsel
epidemilerin virolojik temelini oluşturur ve bu da aşı
içeriğinde bulunan bir veya daha fazla türün her yıl
değiştirilmek zorunda kalınmasının nedenidir
Aşı Kompozisyonu




Her yıl Eylül ve Şubat aylarında DSÖ Global Influenza Programı
tarafından, Güney yarıkürede Mayıs –Haziran aylarında , Kuzey
yarıkürede ise Kasım-Aralık aylarında başlayan influenza sezonu için
aşı içeriklerini tayin etmektedir.
Aşı içerikleri tüm dünyadaki “ulusal influenza merkezleri” ve DSÖ
referans merkezlerinden gelen veriler değerlendirilerek belirlenir.
Mevcut influenza aşıları üç 2 İnfluenza A ve bir adet influenza B
olmak üzere 3 antijen içerirler.
Bunlar İnfluenza A subtipleri olan H3N2 ile H1N1 ve bir tip influenza
B’dir.
Aşı Kompozisyonu
2007-2008, 2008-2009, 2009-2010

A/Solomon Islands/3/2006 (H1N1)
A/Brisbane/59/2007
A/Brisbane/59/2007

A/Wisconsin/67/2005 (H3N2)
A/Brisbane/2007
A/Brisbane/10/2007

B/Malaysia/2506/2004
B/Florida/4/2006
B/Brisbane/60/2008
AŞILAMA ZAMANI




Her yıl influenza mevsimleri zaman ve süre olarak değişiklikler
gösterdiğinden hastaların optimal aşılanma yaşını söylemek güçtür.
Kuzey yarı kürede influenza mevsimi Ekim ayı kadar erken
başlayabilmekte ancak Şubat ayı ve sonrasına sarkabilmektedir.
Bu nedenle o senenin aşısı piyasaya verilirken hemen sonra
aşılanmaya başlanmalıdır ve aşı sezonu boyunca devam etmelidir.
6 ay - 18 yaş arasındaki çocuklar, bir an önce korunmaya alınmaları
için aşının piyasaya verilmesi ile birlikte aşılanmalıdırlar.
İNFLUENZA AŞILARI - 1

Aşının etkinliği % 50-95 arasında değişir.

Koruyuculuk genellikle bir yıldan daha azdır.

9 yaşından küçüklere ilk yıl 4 hafta ara ile 2 doz

< 3 yaş 0.25 ml, daha sonraki yaşlarda 0.5 ml

Diğer aşılarla aynı anda farklı enjektörle farklı bölgelere
kas içi olarak uygulanabilir.
İNFLUENZA AŞILARI - 2

Aşının genellikle ilk iki gün içinde gelişen lokal (olguların %10’unda
enjeksiyon yerinde ağrı) veya sistemik (ateş, miyalji, halsizlik gibi) yan
etkileri olabilir.

İki yaşından küçük bebeklerde ilk 6-24 saatte ateş yapabilir.

Aşı inaktif ve nonenfeksiyöz virus içerdiğinden influenzaya yol açmaz

Yumurtaya karşı anafilaksisi olanlara aşı yapılmaz.

Bir influenza salgını sırasında riskli çocukların aşılanması ve aşının
etkinliği başlayıncaya kadar geçen sürede (2 hafta kadar) antiviral
ilaçlarla kemoprofilaksi verilmesi uygundur.
2008 ACIP İnfluenza Aşısı Önerileri
 6 ay-18 yaş arasındaki çocuklar 2008-2009 influenza sezonundan önce
veya sırasında ancak 2009-10 influenza sezonu başlamadan önce
aşılanmalıdırlar.

5-18 yaş arasındaki çocukların aşılanması yeni ACIP önerisidir.

Not: ≤ 6 ay çocuklara aşı önerilmez. Ancak ≤ 6 ay çocuklarla yakın
teması bulunan (ör; kreş çalışanları) ve daha büyük çocuklar ve
adölesanlar da dahil ev halkı aşılanmalıdırlar.
2008 ACIP İnfluenza Aşısı Önerileri - 2

Kronik Risk Grupları:

Kronik pulmoner (astım dahil), kardiyovasküler (HT hariç), renal,
hepatik, hematolojik veya metabolik (DM dahil) hastalığı olanlar;

İmmünsüprese olanlar (ilaçlarla immünsüprese olanlar ve HIV dahil);

Spinal kord travması, konvülzif hastalık veya diğer nöromusküler
hastalıklar gibi respiratuar fonksiyonları etkileyen durumlar veya
aspirasyon riski olanlar;
2008 ACIP İnfluenza Aşısı Önerileri - 2

Kronik Risk Grupları (devam):

İnfluenza virüs enfeksiyonundan sonra Reye Sendromu gelişebilmesi riski
nedeni ile uzun süre aspirin tedavisi alanlar,

Kronik olarak bakım gerektirenler

İnfluenza sezonu içinde gebe kalanlar.
2009-2010 Güncel ACIP Önerileri
2009-2010 yılında grip aşısı piyasaya verilir verilmez 6 ay – 18
yaş arasındaki tüm çocuklar aşılanmalıdır.
Çocuklara yapılacak rutin aşı programlarında 6 ay-4 yaş (59 ay)
arasındaki çocuklara ve influenza için risk altında olan daha büyük
çocuklar yıllık aşılamada primer odak olarak belirlenmeye devam
etmelidir.
PANDEMİK İNFLUENZA
Pandemik İnfluenza

Global salgınlar:



Yeni Virüs

İnsanların daha önce hiç görmediği

Hemen hemen herkes hassastır
Geniş coğrafik yayılım
Yayılma çok hızlı

İnsandan insana bulaşır

Hastalık bulguları çıkmadan önce yayılır

Yaşamı tehdit eder
İnfluenza Antijenik Değişiklikler
Hemagglutinin (H) ve neuraminidase (N)
yapıları periyodik olarak değişir


Drift (Minör Değişiklikler)
 İnfluenza A and B virüsleri
 Virüslerin yüzey proteinlerinde (HA ve NA) mutasyonlar
 Yıllık değişimlere ve lokal epidemilere yol açar
Shift (Major Değişiklikler)
 Sadece İnfluenza A virüslerinde
 Yeni bir RNA segmentinin genetik değişimi
 “Yeni” bir virus ile sonuçlanır
 Patojenik olduğunda salgınlara yol açabilir, kolay bulaşır
Göç Yolu Paternlerine Göre Yayılım
“Yeni” Serotipler nasl
oluşmaktadır?


H ~16 tip
N ~ 9 tip


Hepsi kuşlarda bulunur
domuzlar
avian ve insan
influenza virüsleri ile
enfekte olabilirler

“Yeni” Serotipler nasıl oluşmaktadır?
- “Yeni” serotipler insanları enfekte edebilir mi?
Kuş gribi H5N1?
Yeni Virüs



İnsanlarda daha önce görülmediğinden immünite ya çok azdır
veya hiç yoktur
Bulaşmanın olduğu herkes enfekte olabilir
Yüksek risk grubunda olmayan kişileri dahi etkileyebilir
 Sağlıklı genç erişkinler?
 Okul çağı çocuklar?
1968’den beri Yeni İnfluenza Virüsleri
2004 – H7N1 Avian virus
2004 – H7N3 Avian virus
2004 – H5N1 Avian virus
2003 – H7N7 Avian virus
2003– H5N1 Avian virus
1999 – H9N2 Quail virus
1997 – H5N1 Avian virus
1995 – H7N7 Duck virus
1993 –Swine/avian recombinant
1988 – H1N1 Swine virus
1986 – H1N1 Swine virus
1976 – H1N1 Swine flu
Yeni influenza virusleri ile insanlarda görülen enfeksiyonların zaman
akışı
(1968 pandemisinden itibaren)
Pandemik influenza




Semptomlar daha ağır
 Komplikasyon oranı daha fazla
 Daha fazla ölüm
Toplum fonksiyonlarını etkiler
Ne zaman meydana gelir?
 Önceden tahmin edilemez
 Mutad gripten daha nadir
Bir pandemi önlenebilir mi?
 Kimse bilemez
Son 300 yılda Görülen Pandemiler
Pandemiler arası süre: 10 - 49 yıl
Ortalama: 24 yıl

1732-33

1781-82

1800-02

1830-33

1847-48

1857-58

1889-90

1918-19

1957-58

1968-69
20. Yüzyılda Görülen İnfluenza
Pandemileri
1918: “İspanyol Gribi”
A(H1N1)
20-40 milyon ölüm
1957: “Asya Gribi” 1968: “Hong Kong Gribi”
A(H2N2)
A(H3N2)
1-4 milyon ölüm
1-4 milyon ölüm
Bir sonraki influenza pandemisi
ne zaman meydana gelecek?
Avian
Influenza
H9
H5
H7
H5
H1
H3
H1
1918
H2
1957 1968 1977
1997
2003
1998/9
Pandemi Planı

Korunma

Sağlıklı yaşam koşullarını öğretin

Disposible mendilleri şart koyun

El yıkama tekniğini ve alışkanlığını öğretin

Hasta olduklarında evden çıkmamalarını sağlayın
Pandemi Planı

Surveyans

Çalışanları ve öğrencileri izleyin – ve SORUN:

Ateş

Öksürük

Vücut ağrısı

Döküntüler

Bulantı, kusma, ishal

Bulaşıcı hastalıklar -
Pandemi Planı

Plan yapın ve stafı eğitin

Ebeveynleri eğitin

Pandemi durumunda okulları tatil edin

Pandemiye yol açabilecek kaynakları tanımlayın
Pandemi Planı

Koordinasyon
Kitle aşılamaları / medikal klinikler
 İzolasyon ve karantina prosedürleri


İletişim
Pandemi Planı (Kitle Aşılamaları)





Pandeminin başlangıcında aşı temini hiç yada çok kısıtlı olacaktır.
Üretim pandemik virüsün tesbitinden sonra başlayacak ve aşı önceden üretilerek
stoklanamayacaktır.
Günümüzün teknolojisi ile aşılar pandemi başlangıcından sonra en iyi olasılıkla 36 ay sonra hazır olacaktır.
Aşıların yetersiz olduğu ve panik durumunun oluştuğu pandemi ortamında elde
edilebilen aşıların rasyonel kullanımı için önceden planlama yapılmalı ve
öncelikler belirlenmelidir.
Pandemik suş ile toplum daha önce hiç karşılaşmadığı için en uygun korunma için
2 doz aşılama gerekmektedir.
Pandemi Planı (Kitle Aşılamaları)

Pandemi dönemindeki hedef grupların önceliği pandemiler
arasındaki dönemden farklı olabilir. Hedef grup tayininde
önceliklerin belirlenmesinde yardımcı olan amaçlar şunlardır:
a.
Zaruri hizmetlerin sürdürülmesi
b.
Hastaneye yatışların ve ölümlerin önlenmesi
c.
İnfluenza morbiditesinin azaltılması yada önlenmesidir.
Aşılamada Hedef Gruplar
A.
Zaruri hizmetlerin sürdürülmesinde gerekli personel
B.
İnfluenza nedeniyle ciddi komplikasyon, hospitalizasyon ve ölüm
riski taşıyan kişiler
C.
İnfluenzanın komplikasyonları açısından risk faktörü taşımayan
kişiler
Plan Yaşam için gerekli olan bir
dökümandır…
…durum ilerledikçe gözden geçirilmelidir
“SALGIN saati “tik – tak”lamaktadır
ancak...
maalesef onun ne zaman çalacağını
bilememekteyiz”
Bir sonraki pandemi için
hazırlıklı olmalıyız!!!
AVİAN İNFLUENZA
“KUŞ GRİBİ”
Kuş Gribi
H5N1 influenza, salgına neden olacak bir suş oluşumu için potansiyeldir.
30 Aralık 2003’den 24 Eylül 2009’a kadar
407 insan vakası
254 ölüm
Virüs şu anda güney Asya ve Avrupa’daki kuşlarda salgın halinde.
Virüsün insanları enfekte etme endişesi...
2003
V
2004 2005
Ö V Ö V
Ö
Azerb
2006
2007
V
Ö
8
5
V
2008
Ö
Bengal
Kamb
V
2009
Ö
7
38
25
1
0
87
27
1
1
0
8
5
13
8
5
3
4
4
Dijibo
1
0
Mısır
18
10 25
9
13 55
45 42
37 24
Irak
3
2
5
8
1
20
8
0
2
Endon
Ö
1
2
1
V
0
4
1
Ö
1
4
Çin
V
Toplam
8
4
20
7
4
4
0
141 15
3
2
2003 2004
2005
V Ö V
V
Ö
Ö
2006
V
Ö
2007
2008
V Ö
V
Ö
2009
V
Toplam
Ö V
Ö
Lao
2
2
2
2
Myanm
1
0
1
0
Nijerya
1
1
1
1
Pakis
3
1
3
1
Tayland
17 12 5
2
Türkiye
3
3
25
17
12
4
12
4
Vietnam 3 3 29 20 61 19
Toplam
4 4
46
32 98 43
8
115
79
5
6
5
1
0
88 59 44 33 12 4
111 56
442 262
H5N1 Avian influenza hala tehdit ediyor mu ?
2008-2009’da H5N1
2008: 88 vaka, 59 ölüm
2009: 12 vaka, 4 ölüm
2007 Aralık
Pakistan ve Çin’de ailelerde H5N1’in insandan-insana geçişi
gösterildi
Mısır’da 1 hafta içinde 4 ölüm vakası
Çin, Bengaldeş, Myanmar, Vietnam, İsrael, Mısır, Pakistan,
Polanya, Russya ve Suudi Arabistan’da kuşlar arasında
salgınlar görüldü.
Avian İnfluenza 2009
Batı yarıkürede H5N1 Avian İnfluenza
Virüsü YOK
Kuşlarda ve insanlarda yok
Herkes onu arıyor !
KORUNMA
Kanatlılarda hastalığın belirlenmesi halinde yetkili kurum ve
kuruluşlarca gerekli önlemler alınmalı ve ilgili mevzuatı gereği
karantina, itlaf ve dezenfeksiyon gibi uygulamalar eksiksiz yerine
getirilmelidir.
Ülkemizde bu alandaki hizmetler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
tarafından yapılmaktadır.
Elde edilen bilgiler, hastalığın insanlardaki şeklinin, özellikle
hastalığın görüldüğü çiftliklerle alâkalı olduğunu gösterdiğinden,
tavuk çiftliklerinde çalışanların korunma önlemlerini
uygulamaları (eldiven, maske, kişisel hijyen vb.) sağlanmalı, bu
kişiler hastalıkla ilgili olarak bilgilendirilmeli ve
bilinçlendirilmelidir.
Hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat edenler, enfekte tavuk
çitliklerinden uzak durmalı; iyi piştiğinden emin oldukları kanatlı
etlerini ve yumurtalarını tüketmelidirler.
Ferdî hijyene de gerekli önem verilmeli, eller sık sık sabun ve bol
su ile iyice yıkanmalıdır.
Etkene bir temasın söz konusu olması halinde, etkili antiviral ilâçlarla
profilâksi yoluna gidilebileceği de ifade edilmektedir.
Bu amaçla, oseltamivir günlük 75 mg dozunda 7 gün süreyle
kullanılmalıdır. İlâcın güvenle kullanılabileceği süre en fazla 6
haftadır.
Korunma amaçlı olarak oseltamivir aşağıdaki risk gruplarına verilmelidir.
Enfekte veya ölmüş hayvanların yetiştiricileri ve bu çiftliklerde bulunanlar,
Enfekte çiftliklere ziyareti söz konusu olanlar,
Ölen hayvanları eldiven, maske, önlük ve gözlük gibi korunma önlemlerini
almadan itlaf ve bertaraf edenler,
Enfekte hayvanlara ait etleri, etlerin iç ısıları en az 70 °C’yi bulacak şekilde
pişirmeden tüketenler.
Korunma amaçlı ilâç verilmesi hem virüsün baskılanarak mutasyon
geçirmesinin engellenmesi, hem de morbidite ve mortalitenin
engellenmesi açısından önemlidir.
Dünyanın, muhtemel bir pandemi etkeni olabileceğinin
düşündüğü H5N1E karşı bir aşı henüz mevcut değildir.
Yeni oluşan bu virüs alt tipine karşı insanlarda koruyucu antikorlar
da bulunmadığından, bu durum bir pandemi sebebi olabilecektir.
Bu sebeple, kanatlı hayvan yetiştiriciliği yapan kişilerle bu kişilerin
aile fertlerinin mevcut grip aşılarıyla aşılanmaları oldukça
önemlidir.
Virüsün 56 °C’de 3 saatte veya 60 °C’de 30 dakikada öldüğü
formalin ve iyot bileşiklerine de duyarlı olduğunun belirtildiği,
ilâveten virüsün, kontamine gübrede düşük ısılarda en az 3 ay
canlı kalabilirken, suda 22 °C’de 4 gün, 0 °C’de ise 30 gün
canlılığını sürdürebildiği de bilinmelidir.
Pandemi Planı
Korunma
Sağlıklı yaşam koşullarını öğretin
Disposible mendilleri şart koyun
El yıkama tekniğini ve alışkanlığını öğretin
Hasta olduklarında evden çıkmamalarını sağlayın
Pandemi Planı
Surveyans
Çalışanları ve öğrencileri izleyin – ve SORUN:
Ateş
Öksürük
Vücut ağrısı
Döküntüler
Bulantı, kusma, ishal
Bulaşıcı hastalıklar -
Pandemi Planı
Plan yapın ve stafı eğitin
Ebeveynleri eğitin
Pandemi durumunda okulları tatil edin
Pandemiye yol açabilecek kaynakları tanımlayın
Pandemi Planı
Koordinasyon
Kitle aşılamaları / medikal klinikler
İzolasyon ve karantina prosedürleri
İletişim
Pandemi Planı (Kitle Aşılamaları)
Pandeminin başlangıcında aşı temini hiç yada çok kısıtlı olacaktır.
Üretim pandemik virüsün tesbitinden sonra başlayacak ve aşı önceden üretilerek
stoklanamayacaktır.
Günümüzün teknolojisi ile aşılar pandemi başlangıcından sonra en iyi olasılıkla 3-6
ay sonra hazır olacaktır.
Aşıların yetersiz olduğu ve panik durumunun oluştuğu pandemi ortamında elde
edilebilen aşıların rasyonel kullanımı için önceden planlama yapılmalı ve
öncelikler belirlenmelidir.
Pandemik suş ile toplum daha önce hiç karşılaşmadığı için en uygun korunma için 2
doz aşılama gerekmektedir.
Pandemi Planı (Kitle Aşılamaları)
Pandemi dönemindeki hedef grupların önceliği pandemiler arasındaki
dönemden farklı olabilir. Hedef grup tayininde önceliklerin
belirlenmesinde yardımcı olan amaçlar şunlardır:
a.
Zaruri hizmetlerin sürdürülmesi
b.
Hastaneye yatışların ve ölümlerin önlenmesi
c.
İnfluenza morbiditesinin azaltılması yada önlenmesidir.
DOMUZ GRİBİ
Alınması Gereken Dersler
1918 Pandemisi 70 -100 milyon ölüm
1. Dalga– Mart 1918’de başladı
Hafif mevsimsel grip virüsü
2. Dalga – Yaz / Sonbahar 1918
Virüs daha ölümcül bir suşa mutasyon gösterdi
Ölümlerin çoğu– 2. dalga döneminde 20-40 yaş aralığında görüldü.
Mevcut H1N1 önümüzdeki sonbaharda 2. dalgaya neden olabilir.
Hazır olmak gerekir.
Öncelikle aşılanacak grupları her ülke kendi tayin edecektir.
ABD’de öncelikle aşılanacak gruplar (ACIP)
- Gebeler
- > 6 ay çocukların anne-babaları, bakıcıları
- Sağlık personeli
- 6 ay - 24 yaş arası çocuklar (6 ay- 4 yaş öncelikli)
MMWR, 21 Ağustos 2009
Download