Slide 1

‘Tarım atıklarının ortak tanıtılması projesi’ İCCI 2007CB16IPO008
nolu İPA
Bulgaristan-Türkiye sınırötesi işbirliği programı üzerinden AB tarafından ortaklaşa
finanse edilir.
SEMİNER
„Tarım atıklarının kompostlaştırılması yoluyla çevre korunması,
atıkların sürdürülebilir yönetilmesi ve iklim değişimleriyle mücadele. “
Pomoriye, 08.10.2014 - 10.10.2014
TARIM ATIKLARININ AZALTILMASI YOLUYLA
KOMPOSTLAŞTIRMANIN EKOLOJİK
AVANTAJLARI
Kompostlaştırma, hayvansal ve bitkisel menşeli organik
maddeden aerob ortamda daha basit molekül sincirine
sahip, daha sabit, hijiyenli, humus öğelerine zengin ve
son olarak tarım kültürleri ve toprakta organik maddenin
yenilenmesi için faydalı olan malzemelerin ortaya
çıktıkları kontrollü biyolojik olgunlaşma sürecidir.
Kompostlaştırmak niçin tavsiyelidir?
•Bu organik atıkların yönetilme ve geri dönüşüm tarzıdır.
•Toprak kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla humus üretilmesi
•Atıkların 80% ile azaltılma tarzı
•Toprak verimliliğinin iyileştirilmesi
•Kompost bahçeye eklendiğinde toprak yapısını, aerasyonu
ve su tutulmasını iyileştirir
•Kompost kil toprağa eklendiğinde o toprak daha hafif
olurken kumsal toprak ise su tutma kabiliyetini yükseltir.
Kompost toprak erozyonunu azaltır
Toprak asitliliğini iyileştirir
Bitkilerin kök gelişmesine yardımcı olur
Organik maddeler hastalıklar ile zararlılar tarafından
daha nadiren saldırıldığı sağlam bitkileri üretir.
• Kompostun toprağa mulç veya iyileştirici olarak
eklendiğinde ilkbaharda onu daha çabuk ısıtır
• Kompost toprağı canlı tutar
• Kirletmeyi azaltır
•
•
•
•
Kompostlaştırma sürecini etkileyen etkenler
•oksijen – iki çeşit olur: aerob (oksijen mevcudiyetinde) и
anaerob (oksijen bulunmamasında) – iyi bir aerasyon için
yığının ilk hacminden 30-40%’ı hava tarafından işgal edilmelidir.
•nem – optimal orantısı aerasyon sırasında 40-70% olmalı
•mikroorganizmalar,bakteriler, haşeratlar
•ısı derecesi – optimal olarak 50-65°C diyapazonunda sayılır
•kullanıldığı malzemenin kalitesi, içeriği ve miktarı
•Azot içeriği yükseltilmiş malzemeye nazaren organik
malzemenin orantısı
• en uygun ‘kuru madde’ ile ‘nemli madde’ arasındaki
orantısı 2:1 olur.
• Çeşitli ve farklı malzemelerden ibaret karışım
• Kompost yıyınının boyutları – en optimal olarak
1,2 х 1,2 х 1,2 m (en X yükseklik X boy)
Kompostlaştırma sayesinde alınan ürün olan kompost gübre,
toprak iyileştiricisi veya mulç olarak kullanıldığı değerli bir
malzemedir. Kompost sayesinde:
•Toprakta besin maddeleri artar
•Toprağın nem tutma kabiliyeti iyileştirilir
•Yabani otların gelişmesi engellenir
•Sunni gübre ve pestisitlerin kullanılma ihtiyacı azalır
•Zararlı maddelerin topraktan yeryüzü ve yeraltı
sularına geçme olanağı azalır
•Depoda atıkların azalırken sera gazlar emisyonları da
azaldığından dolayı iklim değişimiyle mücadele
ediyoruz














Saman şapkası
Toprak tabakası
Karbon zengini bitkileri
Toprak tabakası
Ahır gübresi
Karbon zengini bitkileri
Kül
Azot zengini bitkileri
Toprak tabakası
Ahır gübresi
Karbon zengini bitkileri
Azot zengini bitkileri
Toprak tabakası
Bitki dalları ve sapları
Kompostlaştırmaya ekolojik yaklışıma göre
toprağa verildiği azotun çıkarılması neticesinde
atmosfer havasında meydana gelecek amonyak
şeklinde emisyonlarının salınmasının önlenmesi
amacıyla
azot
zengini
bir
tabakasının
koyulmasından sonra toprakla kapatılması lazım!
Mulçlaştırma
Mulçlaştırma, toprak yüzeyine bir tabaka organik maddenin
ilave edildiği diğer bir kompostlaştırma çeşidi olur. İşbu,
ormanda gerçekleştirilen doğal sürecin tekrarlanmasıdır.
Ağaç yapraklarının döküldükten sonra zaman geçtikçe
çökülür ve yeniden bitkiye besin olarak döner. İşbu çok
yavaş fakat çok etkili kompostlaştırma yöntemidir.
Mulçlaştırmanın avantajları
•Rutubetin/su miktarının muhafaza edilmesi
•Toprak solucanlarını çeker
•Yabani otların ortaya çıkmasını kontrol eder
•термоконтрол чрез изолиране
•обогатяване на почвата
Yaprak kompostlaştırması (yaprak siyah toprağı)
Çiftçilerden çoğu bahçeleri temizlerken ağaçlar ve çalılardan
dökülmüş yaprakları yakar. İşbu atmosferde büyük
miktarlarda kirletici maddelerin salınmasına neden olur.
Bunun alternatifi yapraklardan kompostlaştırma yoluyla
faydalanmasıdır. Kuruyken yapraklar çok yavaşça çürür.
Bunun için onlar yağıştan sonra toplanmalı veya kaba
koyulduktan sonra nemlendirilmeli. Onlar kompost yığınına
diğer organik atıklarla beraber konulabilir. Fakat miktarı
aşırı derecede büyükse kompostlaştırılmasının ayrı ayrı
gerçekleştirilmesinden fayda var.
Yaprak kompostu, toprağı daha verimli yapacak fiziksel
yapısının iyileştirilmesine kullanılabilir. Yaprak kompostu
yabani otların gelişmesini boğmak ve rutubeti muhafaza
etmek için, toprak sürmesinde kullanılabilir, çayır veya
tohumlar üzerine serpilebilir, oda çiçek saksılarına ilave
edilebiir.
Sonbahar yaprakları çok yavaşça çürür. Süreci hızlandırmak
amacıyla elde edilen kompostu zenginleştircek taze biçilmiş
ot ilave ediniz. Yaprak siyah toprağı 10 cm. kalın tabakanın
oluşturulmasına kadar toprak üzerine serpilebilir. O,
ilkbaharkinin ilk ısınmasından hemen sonra verilirse
topraktaki rutubetin muhafaza edilmesine yardımcı olur.
Kompostlaştırma için bazı nasihatlar
Kompostlaştırma sürecinin hızlandırılması amacıyla ilave
edilmesi faydalı olan:
- ısırgan;
- ahır gübresi;
- karakafes, zarasliçe denilen bir bitki;
- biçilmiş ot.
Bitkisel malzemeden yapılmış bahçe kompostu orta dereceli
toprak verimlilik iyileştiricisi olur. Kompostlaştırma sırasında
ahır gübresi de eklenirse derece yükseltilir. Bahçe
kompostunun tavsiyeli kullanılma miktarı 10 m2’de 10
litredir. Bitkisel atıklarla birlikte ahır gübresi de
kompostlaştırmış olursanız miktarı 10m2’de 5 litreye kadar
azaltılabilir.
Sanayi
açısından
evsel
atıkların
yönetilmesinde
kompostlaştırma depolamanın çevre üzerinde etkisinin
azaltılmasında kararlı rol oynamaktadır. Biyobozunur atıkların
ayrı ayrı toplanmasının sağladığı avantajlara aşağıdakiler de
eklenebilir:
•Depolardan saptırılması;
•Karışık evsel atıkların geri kalan kısmının kalori
verimliliğinin yükseltilmesi;
•Yüksek kaliteli kompostun üretilebildiği ve biyogaz
üretilmesinin kolaylaştırıldığı biyolojik atıklardan ibaret
daha temiz bir fraksiyonun oluşturulması.
DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ!
‘Tarım atıklarının ortak tanıtılması projesi’ İCCI 2007CB16IPO008 nolu İPA Bulgaristan-Türkiye sınır
ötesi işbirliği programı üzerinden AB tarafından ortaklaşa finanse edilir.