Layout 4

Bağışıklık
sistemini
güçlendirenler
hastalıklara
karşı daha
dirençli oluyor.
Bağışıklık
sistemini
güçlendirmek
için dengeli
beslenme,
özellikle de
antioksidan
açısından
zengin meyve
ve sebzeleri
tüketmek şart.
Bağışıklığın güçlüyse güçlüsün
SAĞLIK
ILGIN ŞENYÜZ
“Bu kış gripten kurtulamadım”, “Bu öksürük bana yapıştı, gitmiyor”, “Kendimi kış gelince çok halsiz ve bitkin hissediyorum”… Bu gibi
söz ve yakınmalar “bağışıklık” sisteminizin zayıfladığını gösteriyor. Bağışıklık sistemi daha çok
kışın aklımıza gelse de her mevsimde, gripten kansere kadar her hastalıkta ‘kilit’ rol oynuyor. Vücudumuzu hastalıklara karşı koruyan,
patojen (bakteri, virüs vb.) ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden işleyişlerin tümüne “bağışıklık sistemi” deniliyor. Adeta sağlık sistemi-
38 l İSMMMO YAŞAM
mizin sigortası olan bu sistemin güçlendirilmesi, hastalıklara karşı direnç kazanmak için olmazsa
olmaz. Kışın soğuk algınlığı, grip gibi hastalıkların tekrarlaması bağışıklık sisteminin zayıf olduğunun en önemli göstergesi… FORMÜL BASİT
Peki bağışıklık sistemini nasıl güçlendirebiliriz? Bu sorunun en önemli yanıtı; doğru ve
sağlıklı beslenmek… Diğer bir ifadeyle; zayıf
bağışıklık sisteminin en önemli nedeni, besin yetersizliği… Günlük beslenmede çok fazla şekere
yer verilmesi, obezite ve alkol tüketimi bağışıklık
sisteminin işlevini azaltıyor. Güçlü bağışıklık
sistemi için yeterli protein alımı şart. Vücuda alınan besinler enerji için oksijenle
yandığında serbest radikaller yani oksijen içeren
son ürünler oluşuyor. Serbest radikaller hücre ve
dokularda çoğaldığında DNA yapısında hasara neden oluyor. Ayrıca sigara, hava kirliliği, radyasyon
gibi nedenlerle de serbest radikaller artıyor. Bu
durumda da kanser, kalp-damar hastalıkları, artritler gibi sağlık sorunları oluşuyor. Besinlerle birlikte aldığımız antioksidanlar vücuttaki serbest
radikallere karşı savaşıyor. Uzmanlara göre, serbest radikallerin yarattığı olumsuz etkinin ön-
KASIM-ARALIK 2013
BU VİTAMİNLER ÇOK İŞE YARIYOR
A vitamini: A vitamini eksikliği olan kişiler viral enfeksiyonlara daha kolay yakalanıyor. A vitamininin en önemli kayrakları; süt, balık yağı ve yumurta…
Betakaroten: Serbest radikallerin tutulmasını sağlayan betakarotenin en önemli kayrakları; yeşil yapraklı sebzeler, kırmızı, turuncu,
koyu sarı renkli sebzeler…
C vitamini: Antiviral ve antibakteriyal etkisinin yanı sıra bağışıklığı artırıyor ve güçlendiriyor. Turunçgiller, yeşilbiber, maydanoz, kiraz ve kavunda bol miktarda bulunuyor. E vitamini: Soya, susam, ceviz, badem, fıstık gibi yağlı tohumlarda
bulunan E vitamini de serbest radikallerin tutulmasına yardımcı oluyor.
B6 vitamini: Yetersizliği bağışıklık sisteminin baskılanmasına
neden oluyor.
Folik asit –B12 vitamini: Eksikliği savaşçı hücre sayısının azalmasına neden oluyor. Ispanak başta olmak üzere yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagillerde folik asit bulunurken; kırmızı et, balık, yumurta, tavuk, süt ve süt ürünleri en önemli B12 kaynakları…
Demir: Demir eksikliği lenf bezlerinin yapısının bozulmasına ve
savaşçı hücrelerin işlevinin azalması gibi bağışıklık sisteminde önemli
bozukluklara yol açıyor. Özellikle kırmızı et, yumurta da hayvansal demir, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzelerde bitkisel kaynaklı demir
bulunduğunu belirtelim. Çinko: Birçok virüs cinsinin çoğalmasını engelleyen çinko, pek
çok bağışıklık sistemi reaksiyonunda hayati rolü var. Çinko, yumurta,
et ve sütte yoğun olarak bulunuyor. lenmesi için yeterli miktarda antioksidan tüketilmesi gerekiyor. DOĞRU PİŞİRME GEREK
KASIM-ARALIK 2013
l Çeşitli sebze ve meyvelerden günde en az 5 porsiyon tüketilmeli.
l Domates yaz aylarında her gün mutlaka tüketilmeli. Hatta yaz domatesleri konserve yapılarak kış aylarında tüketilebilir.
l Brokoli, karnabahar gibi sebzeler yemek olarak tüketilebildiği gibi
et yemeklerinin yanına da garnitür olarak kullanılmalı. l Nar tüketimi salatalar ve sütlü tatlıların üzerinde kullanılmasıyla
arttırılabilir.
l Turunçgillerin suyundan ziyade kendisinin tüketimi daha önemli. l Kış aylarında çeşitli antioksidanların bir arada alınabilmesi için meyve salataları tüketilmesi faydalı.
l Ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar, E vitamini alımı açısından önemli. Günde bir porsiyon tüketilmeli. l Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek vb.) haftada 23 kez tüketilmeli.
l Günlük veya uzun ömürlü sütlerin probiyotikli yoğurtlarla mayalanmasıyla ev ortamında sağlıklı yoğurtlar elde edilebilir. Her gün 1 su bardağı kefir tüketilmesi de faydalı. l Haftada bir kez balık tüketilmesi de bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
l Vücutta gerçekleşen çoğu reaksiyon için su gerekli. Bu nedenle günlük 2-2.5 litre su tüketilmesi şart. l Ekinezya, zencefil, ıhlamur, kuşburnu, zerdeçal çayları çok fazla
birbiriyle karıştırılmadan günlük olarak tüketilmesi yararlı. SAĞLIK
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için içerdikleri antioksidan maddeler nedeniyle yeterli meyve ve sebze tüketimi önem taşıyor. Domatesten brokoliye turunçgillerden sarımsak-soğana kadar birçok meyve
ve sebze antioksidan açıdan zengin. Ancak meyve ve sebze tüketirken
bazı yanlışlıklar da yapmıyor değiliz. Bu yanlışlıkların başında meyve
ve sebze tüketirken yenilebilen kabukların soyulması geliyor. Birçok vitamin ve mineral sebze ve meyvelerin dış yapraklarında bulunuyor. Sebze ve meyvelerin az suda pişirilmesi, yıkarken suda bekletilmemesi gerekiyor. Sebzelerin pişirmeden hemen önce ve büyük parçalar halinde
kesilmesinin, pişirilirken tencerenin kapağının kapalı tutulmasının faydalı olduğunu belirtelim.
NELER YAPILMALI?
İSMMMO YAŞAM l 39