Slayt 1

EKOSİSTEMLERİN İŞLEYİŞİ
MADDE DÖNGÜSÜ-ENERJİ AKIŞI
EKOSİSTEM
*Canlıların cansız
varlıklarla ve
birbirleriyle arasında
olan ilişkiler bütünü.
*Ekosistemi yaratan
doğadaki hidrosfer,
atmosfer ve litosfer
arasındaki etkileşimdir.
*Ekosistem durağan
değil, dinamiktir.
EKOSİSTEM
• En büyük ekosistem
ekosferdir.
• Ekosfer kara, deniz ve
tatlı su ekosistemi
olarak üç büyük
ekosisteme ayrılır.
Bunların içinde de
küçük ekosistemler
bulunur.
EKOSİSTEMİ OLUŞTURAN UNSURLAR
EKOSİSTEMLER
CANLI ÖĞELER
CANSIZ ÖGELER
Bitkiler
Hayvanlar,
Mikroorganizmalar
KİMYASAL
ELEMENTLER
FİZİKSEL ETMENLER: Işık,
sıcaklık, rüzgar, yağış
Organik Maddeler: Canlılar tarafından üretilen
yağ,protein, karbonhidrat ve vitamin içeren maddeler.
İnorganik Maddeler: Su, oksijen, karbondioksit,demir
minerali, kireç minerali vb.
BESİN ZİNCİRİNİN TEMELİ BİTKİLER VE
FOTOSENTEZ
• Öncelikle bitkiler, algler
(yosun) ve bazı bakteriler
(fitobakteri) inorganik
maddeleri, organik
maddelere dönüştürür.
Karbondioksit+su---Güneş Işığı---= Glikoz+oksijen+su buharı
BESİN ZİNCİRİ VE ENERJİ AKIŞI
• Bitkilerde depolanan enerji , besin zinciri ile diğer
canlılara geçer. Canlılar birbirlerini yiyerek
beslenirler.Bu şekilde enerji akışı gerçekleşir.
ENERJİ AKIŞI
Güneş: Enerji kaynağı
Üreticiler: Bitkiler
1. Tüketici: Otçullar(bitki
yiyenler)
2. Tüketici: Etçiller( otçulları
yiyenler)
3.Tüketiciler: Etçilleri yiyen
etçiller
NOT: Enerjinin önemli bir kısmı bakteriler tarafından kullanılır. Örneğin bitkilerdeki
enerjinin yalnızca %10 unu otçullar alır.Geri kalanı ayrıştırıcılar alır.
MADDE DÖNGÜLERİ
• Ekosistemde yaşamın sürdürülebilmesi için
madde döngüsü şarttır. Madde döngüsü ile
inorganik maddeler, cansız ortamdan canlılar
tarafından alındıktan sonra, tekrar cansız
ortama geri dönmesi esasına dayanır.
•
•
•
•
Karbon Döngüsü
Doğada karbonun dört büyük kaynağı:
1- Kara(litosfer): Kömür,petrol,
kireçtaşı,volkanlar.
2- Hava: co2
3-Su: co2 ve bikarbonat
4- Canlılar(Biyosfer): Organik moleküller
Not: Karbondioksit sıcaklıkların aşırı yükselip düşmesini
engeller ama fazlası küresel ısınmaya yol açar.
Doğada Karbondioksit Tüketimi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
1- Fotosentezde
2- Kabuklu deniz canlılarının
kabuk oluşumunda (CaCo3)
3- Karbonatlı kayaçların
oluşumunda; kabuklu deniz
canlıların ve bitkilerin çökelmesiyle.
Örnek: Mercan kalkeri
4- Petrol ve kömür oluşumunda:
Ölen canlıların bünyesindeki
karbonun zamanla basınç
etkisinde kalmasıyla.
Doğada Karbondioksitin Açığa Çıkması
• 1- Solunum
• 2- Canlıların çürümesi ve orman yangınları,petrol kömür ve
türevlerinin yakılması(sanayi vb)
• 3- Karbonatlı kayaçların fiziksel ve kimyasal yollarla ayrışması
sonucu havaya yayılması
• 4-Deniz suyu hareketi: co2, sudan havaya, havadaki
ise suya geçer.(çift yönlü)
Oksijen Döngüsü
Azot(Nitrojen) Döngüsü
Azot Döngüsü
Azot(Nitrojen) Döngüsü
AZOT DÖNGÜSÜ
• 1- Havadaki azot , yıldırım şimşek gibi elektrik deşarjları
sonucu azot oksijenle birleşerek nitrite
dönüşür.Yağmurla toprağa iner.
• 2- Topraktaki bakteriler nitriti nitrata
dönüştürür.(Nitrifikasyon bakterileri).Bu bakteriler
ölmüş canlıların bünyesindeki azotu da nitrata çevirir.
• 3-Oluşan nitrat tuzlarını bitkiler besin yapmada kullanır.
Bitkilerden de besin zinciri yoluyla diğer canlılara geçer.
Canlıların ölümüyle tekrardan bakteriler ayrıştırma
yaparak azotu nitrit ve nitratlara çevirir.
Su Döngüsü