Türk İslam Sanatları Tarihi

DERS BİLGİLERİ
İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖLÜMÜ
TÜRK-İSLAM SANATLARI TARiHi ANABiLiM DALI
Ders
Kodu
TÜRK-İSLAM SANATLARI TARİHİ
201208
Ön Koşul Dersleri
Yarıyıl
T+U Saat
II
2+0
Kredi
AKTS
2
1
Yok
Dersin Dili
Türkçe
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Türü
Zorunlu
Dersin Koordinatörü
Yrd. Doç. Dr. Mustafa ÖZKAN
Dersi Verenler
Yrd. Doç. Dr. Elçin NECİYEV
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Türk ve İslam sanatının tarihsel gelişimini ve hususiyetlerini öğrenmek, mimari eserler başta
olmak üzere Türk ve İslam dünyasında üretilen sanat zenginliklerini tanımak
1) İslam sanatının gelişme sürecini bilmek
2) İslam coğrafyasındaki önemli eserleri tanımak
Dersin Öğrenme Çıktıları
3) Türk İslam sanat eserlerinin hususiyetlerini bilmek
4) Mimari kavramları anlayıp kullanabilmek
Sanatın tanımı ve çeşitleri, İslam sanatı ve özellikleri, İslam mimarisinin tarihsel gelişimi,
Dersin İçeriği
İslam mimarisinde yapılar ve husussiyetleri; cami ve mescitler, eğitimle ilgili yapılar
(medreseler) ve türbeler, mimari süsleme ve diğer süsleme sanatlar
DERS AKIŞI
Hafta
Konular
1
Sanat Mefhumu ve Sanat Dalları
2
Sanat Olgusunu Etkileyen Unsurlar
3
Türk İslam Sanatları
4
Erken Dönem İslam Mimarisi (Hz. Muhammed ve Dört Halife Dönemi)
5
Emevi ve Abbasi Dönemi Ürünleri
6
Anadolu Dışındaki Müslüman Türk Devletlerindeki Mimari Eserler
7
Büyük Selçuklu ve Anadolu Beylikleri Dönemi Mimarisi
Ön Hazırlık
8
Ara Sınavı
9
Anadolu Selçukluları Dönemi Mimari Eserleri
10
Osmanlı Dönemi Mimarisi
11
Erken Dönem Osmanlı Ürünleri
12
Klasik Dönem Osmanlı Mimarisi
13
Mimaride Tezyinat (Çini, Hat, Kalem işi ve Taş işçiliği)
14
Türk Kitap Sanatları (Tezhip, Minyatür, Ebru ve Ciltleme)
KAYNAKLAR
Ana Kaynaklar
Diğer Kaynaklar
Can, Y. - Gün, R. (2005): Anahatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği, Samsun: Din ve Bilim
Kitapları.
Çam, N. (2000): İslamda Sanat Sanatta İslam, İstanbul: Akçağ Yayınları.
Aslanapa O. (1989): Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yetkin, S. K. (1954): İslam Sanatı Tarihi, Ankara: AÜ. İlahiyat Fakültesi Yayınları.
MATERYAL PAYLAŞIMI
Dökümanlar
Ödevler
Sınavlar
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI
SAYISI
KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav
1
50
Kısa Sınav
2
20
Ödev
1
30
Toplam
100
Yıliçinin Başarıya Oranı
40
Finalin Başarıya Oranı
60
Toplam
100
Ders Kategorisi (B)
Mühendislik Fakültesi haricindeki birimler içindir
Temel Mesleki Dersler
X
DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI
Katkı Düzeyi
No Program Öğrenme Çıktıları
1 2 3 4 5
1
Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu metinleri usulüne uygun olarak
yorumlayabilir.
2
Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş metinleri anlayabilecek, onları yazılı
ve sözlü olarak aktarabilecek bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır.
3
Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını tanır; hadis
ilminin tarihî süreç içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin oluşumunu, Kur’ân-Sünnet
bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin temel problemlerini ve farklı algıları tanır.
4
Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun mevzularına vâkıf olur; hukuk tarihi
çerçevesinde İslâm hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile kıyaslamasını yapabilir,
aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir.
5
İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır, kelamın problemlerine ve bunların
çözüm yollarına dair ilmî usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur.
6
Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan klasik ve modern akımları, bunların
temel özelliklerini ve yapılarını bilir.
7
Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf müesseseleri hakkında bilgi sahibi olur;
meşhur mutasavvıfları, temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır.
8
Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim metotlarını tanır;
mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır.
9
Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve metotlarını kullanarak düşünme sistemi
içinde sağlam bir alt yapı edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla bunların felsefeleri, tarihî
süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi olur.
bunların
Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri kalmayan dinlerin temel esaslarını ve
10 özelliklerini tanır.
İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük medeniyetleri, medeniyetler arası
11 münasebetleri bilir; İslam medeniyetini ve İslâmî bilimleri analiz ve sentez yöntemleri ile
değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve eksikliklerini görüp müzakere edebilir.
X
Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı örneklerine vâkıf olur,
Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları icra edebilir. İslâm mimarisinin temel
12 özelliklerini tanıyıp onu diğer mimari yapılardan ayıran farkları kavrar, ayrıca tezyin sanatları ve
tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir.
X
AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
SAYISI
Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi
14
2
28
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)
14
1
14
Ödevler
1
6
6
Sunum / Seminer Hazırlama
1
6
6
Etkinlik
Arasınavlar
1
Yarıyıl Sonu Sınavı
1
Toplam İş Yükü
8
4
8
4
66
Toplam İş Yükü / 30 (s)
Dersin AKTS Kredisi
2.2
2