Sendikaların İşlevleri

Sendikaların İşlevleri
• Sendikalaşma, işçiler arasındaki rekabeti azaltacaktır.
• Toplu pazarlık yolu ile ücret artışları sağlanabilecektir.
• Grev, boykot vb. eylem olanakları ile işverenler
üzerinde yaptırım güçleri vardır.
• Ücret artışı talebinin yanı sıra, sosyal haklar (kreş,
servis, yemekhane, yıllık izin süresi, spor vb.) için de
sendikalar mücadele ederler.
• Sendikalar, işçilerin güvenceli çalışmasının teminatıdır.
• İşyeri güvenliği ve işçi sağlığı gibi temel konular,
sendikaların katkısı veya baskısı ile düzenlenebiliyor.
Sendikaların Sorunları ve Sendikalaşmanın
Azalma Nedenleri
• Demokratik işlemiyorlar. Bürokratizm görülüyor.
• Taşeron çalıştırma artıyor. Taşeron işçileri, güvencesiz
çalıştıkları için sendikalı olmaya çekiniyor.
• Yasal sınırlar ülkeden ülkeye değişmekle birlikte, son
yıllarda sendikalaşma aleyhine düzenlemeler
çoğalmıştır.
• İşyeri ölçeğinin küçülmesi, sendikalaşmayı zorlaştırıyor.
• İşsizlik oranını yüksek oluşu rekabeti artırıyor.
• Sermayenin tekelleşme eğilimi de sendikaları zorluyor.
• Özelleştirmeler
2010 yılı itibarıyla işçilerin
sendikalaşma oranları
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Türkiye
Fransa
ABD
Japonya
Yunanistan
İtalya
Norveç
İsveç
Danimarka
% 5,9(1999 yılında 10,6)
% 7,8
% 11,4
% 18,3
% 25,2
% 35,5
% 54,8
% 68,2 (1999 yılında % 80,6)
% 68,5 (1999 yılında % 14,9)
Annelere verilen ücretli doğum izni
(2006-2007)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ABD
Almanya
Finlandiya
Türkiye
Fransa
Yunanistan
Danimarka
İngiltere
Çek Cum.
Norveç
İsveç
12 hafta
14 hafta
15 hafta
16 hafta
16 hafta
17 hafta
18 hafta
26 hafta
28 hafta
42 hafta
68 hafta
İşgücü piyasasında ayrımcılık
•
•
•
•
İşverenin uyguladığı
Müşterinin uyguladığı
İşçilerin birbirine uyguladığı
Kadın-erkek ayrımcılığı, siyah-beyaz ayrımcılığı,
çocuk-genç-yaşlı ayrımcılığı, yerli-göçmen
ayrımcılığı, milliyet, din vb. ayrımcılıklar.
• Ayrımcılığın en önemli göstergesi aynı işi yapan
(aynı süre çalışan) kişilere aynı ücretin
verilmemesidir. Kadınlar, genel olarak
erkeklerden daha az kazanırlar.
Ücret
İnsanların üretici faaliyetlerinin karşılığıdır. Reel
ücret, ele geçen para ile alınabilecek mal ve
hizmet toplamıdır. Ücret düzeyi farkları,
işgücünün sektörel dağılımında önemli bir rol
oynar. Aylık nominal ücretin yanı sıra; emeklilik
primleri, ücretli izinler, işsizlik sigortası ve sağlık
sigortası da ücretin bileşenleridir. Ayrıca nakdî
olmayan, aynî olarak verilen ücret bileşenleri de
şunlardır: Servis araçları, öğle yemekleri, iş
kıyafetleri, işyerindeki spor tesisleri, kreş vb.
Prekarya
• “Precarious” (güvencesiz) ve “proletariat” (işçi) kelimelerinden
türetilmiştir. Güvencesiz çalışanları ifade eder. Prekarya yeni bir sınıf
olarak veya işçi sınıfının alt kesimi olarak tarif edilebilir. Bu kesim,
aşağıdaki güvencelerden yoksundur.
• Çalışma Güvenliği ve Güvenceleri:
• İstihdam güvencesi: Keyfi işten çıkarmalara karşı korunma, yasal
düzenlemeler.
• İş güvencesi: Mevki elde etme fırsatları, statü ve gelirin artışına yönelik
fırsatlar.
• İşçi sağlığı: İş kazaları ve hastalıklarına karşı korunma ve sigortalı
olma.
• İşyeri güvenliği: Çalışma alanlarının güvenlik açısından düzenlenmesi,
koruma önlemlerinin alınması (öncelikle sağlık için)
• Vasıfların geliştirilmesi güvencesi: Meslekî eğitim alarak yeni fırsatlar
elde edebilme.
• Gelir güvencesi: Asgarî ücret mekanizması, gelirlerin düzenli ve
zamanında ödenmesi
• Temsil güvencesi: Sendikalaşma, toplu sözleşme ve grev hakları.