dosyayı indir
advertisement
İLETİŞİM KURMA YOLLARI TOPLUMSAL İLİŞKİLER AÇISINDAN İLETİŞİM TÜRLERİ 1. 2. 3. 4. 5. BİREYLER AÇISINDAN İLETİŞİM GRUP İLETİŞİMİ ÖRGÜTSEL (KURUMSAL) İLETİŞİM BİÇİMSEL OLMAYAN VE BİÇİMSEL İLETİŞİM İLETİŞİM ARAÇLARI AÇISINDAN İLETİŞİM 1.BİREYLER AÇISINDAN İLETİŞİM • Yüz Yüze İletişim : Bu tür iletişimde geri bildirim olanağı yoktur.İletişim yüz yüze old. İçin geri bildirim aynı anda gerçekleşmektedir.Örn: İşe giriş mülakatları. • Yüz Yüze Olmayan İletişim : Kitle iletişim araçları olan , gazeteler , dergiler , televizyon ve radyolar aracılığı ile yapılan iletişim türüdür. 2.GRUP İLETİŞİMİ İki veya daha fazla kişinin karşılıklı olarak birbirinden etkilendikleri ve birbirini etkiledikleri sistemdir. 3.ÖRGÜTSEL (KURUMSAL) İLETİŞİM TÜRLERİ • TEK YÖNLÜ İLETİŞİM : Mesaj kaynaktan alıcıya,herhangi bir geribildirime gerek olmadığı durumlarda gönderilir.Örn: İşletmelerde üst kademe yöneticilerinin işle ilgili stratejileri çalışanlara bildirmeleri sırasında kullanılır. Tek yönlü iletişim Dikey ve Yatay iletişim olarak ikiye ayrılır. Dikey İletişim : Yönetici pozisyonunda olan kişilerle çalışanlar arasındaki iletişimdir. 1.Yukarıdan aşağıya doğru iletişim: Kurum içinde hiyerarşik kademe doğrultusunda üst yönetimden alt düzey çalışanlara işletme politikaları , kurallar , yönetmelikler ile ilgili mesajların aktarılmasını sağlamaktadır. 2.Aşağıdan yukarıya doğru iletişim: Hiyerarşinin alt kademesinden üst kademesine bilgi, haber, görüş ve önerilerinin aktarılmasıdır. Aşağıdan yukarıya doğru iletişimin geliştirilmesinde uygulanan yöntemler : 1. Danışmanlık 2. Çalışan toplantıları 3. Açık kapı politikası 4. Çalışan mektupları 5. Soru - cevap programları 6. Sosyal gruplara katılma Yatay İletişim : Bir kurumda aynı örgütsel düzeydeki kişi ve birimler arasında gerçekleşen iletişimdir.Zaman ve verimlilik açısından oldukça önemlidir. Çapraz İletişim : Kurumda hiyerarşik yapı dikkate alınmaksızın kişiler ve birimler arasında kurulan iletişimdir. 4.BİÇİMSEL OLMAYAN VE BİÇİMSEL İLETİŞİM Biçimsel iletişim , işletme içindeki ve işletme dışındaki ve aynı sektördeki diğer işletmelerdeki bilgi akışını sağlayan kanalları içerir. Biçimsel olmayan iletişim ise ; kurumlarda çalışanlar arasında sadece işe yönelik,bilgi ve düşünce değişimi söz konusu olmadığı ,aynı zamanda kişilerarasında iş dışındaki konularda da dayanışma ,işbirliği,destek vb. amaçlarla da iletişim kurulmasıdır. 5.İLETİŞİM ARAÇLARI AÇISINDAN İLETİŞİM TÜRLERİ 1. Yazılı İletişim Araçları : Raporlar,işletme bülteni,broşür,afiş,el kitapları. 2. Sözlü İletişim Araçları : Konferans,seminerler,görüşme ve toplantılar. 3. Görsel İletişim Araçları : Bilgisayar,tv,radyo, 4. Sözsüz İletişim (Beden Dili) İLETİŞİMİN ENGELLERİ 1. KİŞİSEL ENGELLERDEN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR • Gönderici ve hedefin mesajı kodlarken , gönderirken veya algılarken gereken özeni göstermemesi • Kaynağın amaçlı olarak mesajın anlamını değiştirmesi • Kaynak ve alıcının farklı karakterde olmaları. (Bireylerin yetiştikleri ortamdan kaynaklanan arzu ve istekleri , değer yargıları , kültür düzeyleri içinde bulundukları duygusal atmosfer , alışkanlıkları , zevkleri ve tutkuları birbirinden farklı iki birey, iletişim sürecinde bir çok kişisel engele sahiptirler.) • Algılama farklılıkları • Hedefin kaynağa olan güveni ,inancı , tutumu kaynaktan gelen mesajları farklı şekilde yorumlamasına neden olabilir 2. KESİNTİLERDEN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR İletişimi koparan veya bölen bir etki iletişim sürecinin gerçekleşmemesinin sebebidir Örneğin : Bir annenin çocuğuna öğüt verirken çocuğun bir gözünün açık olan televizyonda olması anneyle çocuğun iletişiminin kesintiye uğramasına neden olur. 3. DİL VE ANLATIM GÜÇLÜKLERİ • • • • Dilin düzensiz bir yapıda kullanılması Cümlelerin gereğinden uzun olması Dilin sadelikten uzak olması Aynı kelimenin bireyler arasında değişik anlamlara gelmesi • Konuşmacının soyut sözcük seçmesi ve yanlış anlamda kullanması • Konuşmacının devamlı olumsuz sözcükleri kullanması 4 . DİNLEME VE ALGILAMADAN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR Dinleme ve algılama nedeniyle oluşan iletişim aksaklıkları • Atlama • Bozulma • Aşırı anlam yüklenmesi Etkin bir dinleme için ilkeler • • • • • dinlerken konuşulmamalı empati gösterilmeli karşıdakinin sözü asla kesilmemeli göz teması kurulmalı iyi anlaşılmayan konular aydınlatılmalı ,sorular sorulmalı. • Nasıl anlatıldığından çok ne anlatıdığına bakılmalı • Algılama yetersizliği en çok karşılaşılan iletişim engelidir.Algıda seçicilik ; alıcının mesajın dinlemek isediği kısımları dinleyip ,mesajın geri kalanına duyarsız kalmasıdır 5 . BİLGİ EKSİKLİĞİNDEN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR Mesaj açık bir şekilde ifade edilmelidir.Mesajda boşluklar bırakılmamalıdır.Boşluklar bırakılırsa alıcı bunları kendi önyargılarıyla doldurur .Bu da mesajın yanlış anlaşılmasına neden olur. 6 . STATÜ FARKLILIKLARINDAN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR İnsanlar genellikle kendi statüsünden daha aşağıdaki statülerdeki bireylerle iletişim içinde olmak istemezler , ya eşit statüdekilerle ya da daha üst statüde olanlarla iletişim kurma eylemindedirler. 7 . CİNSİYET FARKLILIKLARINDAN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR Kadınlar ve erkekler arasında farklı yetiştirme tarzından dolayı yaşama daha farklı bakma, farklı iletişim biçimleri bulunur.Özelikle geleneksel toplumlarda kız ve erkek çocukların yetiştirilme biçimi farklı özellikler gösterir.Örneğin ; beden dilini kullanma konusunda geleneksel toplumlarda kız çocukları daha sınırlıdır. 8 . KÜLTÜREL FARKLILIKLARDAN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR Semboller ve dil bireyin bilgi birikimine , kültürel yapısına göre farklı algılanabilmektedir. Örneğin ; Türkiye’de bir kişinin başını sağa sola sallaması hayır anlamına gelirken , bazı ülkelerde aynı anlamı vermek için baş öne arkaya sallanmaktadır 9 . PSİKOLOJİK ENGELLERDEN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR Bireyler kendi inançlarına uymayan mesajları inkar ederler ya da reddederler.Kaynağın verdiği mesajlar hedef tarafından alınmak istenmediği zaman iletişim kolayca engellenmiş olur , buna tıkanık iletişim denir . Örn , bir babanın sigara içen oğluna sigaranın zararlarıyla ilgili öğüt vermesi anında iletişim tıkanık hale gelir.Yani oğlu babasını dinler gibi görünsede aslında içinden ‘’bitsede kurtulsam’’ diye düşünmektedir. 10 . ZAMANDAN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR İletişim sürecinde mutlaka yeterli zaman kullanılmalıdır. Gereğinden fazla yada az zaman iletişimi engeller. 11 . FİZİKSEL UZAKLIKTAN KAYNAKLANAN KISITLAMALAR İletişim sürecinde hedef ile yüzyüze görüşmek önemlidir. Yüzyüze iletişimde kullanabileceğimiz ve iletişimin etkinliğini artıran jest ve mimikler heryerde kullanılamayacağı için bu iletişimin etkinliğini azaltır. BEDEN DİLİ Yapılan araştırmalara göre, kişilerin birebir kurdukları iletişimde; Kelimelerin %7-10 oranında, Ses ve konuşmanın % 30-38 oranında, Beden dilinin ise % 55-60 oranında etkisi olduğu bulunmuştur. Beden dili ögeleri; kelimeler ve kelimelerle ifade edilenler dışında her türlü iletişimdir. İletişimde en önemli öge gözlerdir. Gözler her şeyi anlatır; dolayısıyla beden dili için gözler ilk sırada gelir. İÇERİK • • • • • • • • • • • Beden Dili, Jest ve Mimikler, Yuz Ifadeleri, Bas Hareketleri, Eller, Kollar ve Parmaklar, El Sıkısma, Kol Kavusturma, Bacaklarin Kullanilisi ve Oturma Bicimleri, Masanin Onemi, Kisiler arasi mesafe, Yalan Isagretleri, • Beden dili, içten samimiyeti, varmak istenen noktayı, kendine özgüveni dışa vuruşun gözle görünür şeklidir. • İnsanların birbirleriyle yüz yüze kurdukları ilişkilerde sözsüz mesajların etkisi %90dır • Sözsüz mesajlar; jestler, mimikler, temas, beden duruşlarından oluşur. • İlk defa karşılaştığımız birini 30 saniye içinde değerlendiririz; ‘efendi biri, utangaç’ gibi yorumlarda bulunuruz. Bu yüzden ilk etkileşim iletişim sürecinin önemli belirleyicisidir. • İLK GÖRÜŞTE AŞIK OLMAK! Beden dilini kullanan yönetici her zaman daha başarılı olur. Örneğin; toplantı sırasında insanları daha iyi çözümler böylece empati köprüsü kurar. Beden diliyle duygu ve coşkular daha etkin bir şekilde dile getirilir. Biz konuşmasak bile bedenimiz konuşur, bizim iç dünyamızı ele verir. Kişi yaptığı hareketlerle karşısındakileri etkiler. Örneğin iş mülakatına gittiğimiz zaman kendimize güvenimizi ya da çekingenliğimizi omuz duruşumuzdan belli ederiz. Omzumuz düşükse çekingenliğimizi ifade eder; Omzumuz dikse kendimize duyduğumuz güven; Omuzlar geriye doğru kolların yana doğru uzanması kişinin tepki vermeye hazır olduğunu gösterir. İletişimin sağlıklı olabilmesi için alıcının da buna hazır olması gerekir. Yoksa anlatılmak istenen karşı tarafa aktarılmaz. Kişiler iletişime hazır olduğunda kelimeler yetersiz kaldığında tek bir jest hareketiyle karşı tarafa düşüncelerimizi aktarabilmemiz işlerimizi kolaylaştırır ve uyumu arttırır. • Kültürler arası etkileşimde bile, en temel beden faaliyetleri ( korku, kızgınlık, mutluluk…) benzerlik gösterir. Beden dili iletişim kurmakta evrensel bir anahtardır. Tabi ki kültürler arası farklılıkları da göz ardı edemeyiz. Amerika ve Avrupa ülkelerinde insanlar işaret edilirken işaret parmağı rahatça kullanılabilir ama uzak doğu ülkelerinde insanların işaret edilerek gösterilmesi yanlış anlaşılır. Jest ve mimikler Jestler, yani el kol hareketleri duyguların en güzel çıktılarıdır. Mimikler ise yüz kaslarının anlatım biçimidir. • Jest ve mimikler esas ve ikincil olarak ikiye ayrılıyor; • Esas jest ve mimikler duygularımızı somutlaştırarak anlattığımız hareketlerdir. Dinlediğimizi anladığımız zaman bilinçli olarak başımızı öne arkaya sallarız. • İkincil jest ve mimiklerse bir anda isteğimiz dışında oluşan doğal hareketlerdir; esneme hapşırma gibi… Esas jestler Anlatım jestleri; duygularımızın ifade edilmesine yarayan anlatım biçimleridir. İnsan yüzünün asık olması üzüntülü olduğunu belirtir ve tüm toplumlarda aynıdır. Yüz ifadeleri Beden dilimizin en belirgin anlamları yüzümüzdedir. Temel duygular insanlarda ortak olan duygulardır. Bu yüzden de evrenseldir. Yüz Ifadeleri Yüzümüzdeki ifade, el ve beden hareketlerimiz, bedenimizin duruşu ve göz temasımız, sözsüz iletişimde önemli yer tutar. Yüz ve beden ifadeleri istemli ya da istemsiz yapılır. Çeşitli kültürler arasında yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlara göre 6 temel duygu ifadesini aktaran yüz anlatımlarının bütün kültürlerde ortak olduğunu göstermektedir. Mutluluk Korku Öfke Hayret Üzüntü Tiksinti Tebessüm etmek : Canlı olmalı, mümkün olduğu kadar sıcak ve dostça gülümsemeliyiz. Yüzümüz, çevremize olan ilgimizi yansıtır. Dinlediğimizi göstermek : Karşımızdaki konuşurken onu dinlediğimizi ve anladığımızı hissettirmeliyiz. • Baş Hareketleri Bundan 20 yıl önce başın yukarı kaldırılması hayır, aşağı indirilmesi evet anlamına gelmekteyken Alman ve Türk kültürlerinin yakınlaşması nedeniyle sadece başın aşağı yukarı sallanması evet anlamını almıştır. BAŞ HAREKETLERİ Kafa bir yana doğru eğildiğinde; bu kişinin anlatılan konu ile ilgilenmeye başladığı anlamına gelir. İnsanların bir şeyle ilgilenmeye başladıklarında, başlarını yana eğdikleri görülür. BAŞ HAREKETLERİ Baş aşağıya eğik olması, tavrın olumsuz hatta yargılayıcı olduğunu gösterir. Eleştirel değerlendirmede baş aşağıya eğiktir ve karşınızdakinin başını kaldırmasını veya yana eğmesini sağlayamazsanız, bir iletişim sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz. ELLER KOLLAR VE PARMAKLAR Eller insanların kendilerini ifade edecekleri zaman gösterdiği duyarlılık açısından en etkili organ olarak karsımıza çıkmaktadır. Avuç içlerinin aşağıya ve yukarıya bakması durumuna göre ellerini iki şekilde hareket ettirir. Örneğin; avuç içlerinin yukarıya bakması kişinin gizlisi saklısı olmadığını ve karşısındaki insana güven sunduğunu belirtirken aşağıya bakması hassas olduğu konularda dışa kapalı olduğunu belirtir ve güvensiz bir ifade olarak karsımıza çıkar. ELLER ÇEKİNGEN İÇE KAPANIK DESTEK BEKLEYEN HAFİFE ALAN KENDİSİNE AŞIRI GÜVENEN KARŞISINDAKİNİ CİDDİYE ALMAYAN Yöneticilerin liderlerin konuşmaları sırasında yaptıkları çeşitli el hareketleri onların aktardığı konulardaki düşüncelerini konuya olan hâkimiyetliklerini kararlılıklarını ya da baska bir görüş hakkındaki reddedişlerini gösterir. Birkaç örnek verecek olursak; Havayı hassas bir şekilde kavrama : Anlatılan konuya hassasiyet kazandırır Havayı güçlü bir şekilde kavrama: Anlatılan konudaki kararlılığı gösterir Havaya vurmak: Savunulan fikirdeki kararlılığı gösterir İki elin makas gibi yana açılması: Şiddetli bir reddedişi yansıtır • Ustunluk belirten jestler : Sıkılmış yumruğuyla işaret parmağını kâğıt üzerine uzatarak sekreterine gösteren bir yönetici yapılan bir hatayı kabul etmeyeceğini açıkça ortaya koyacaktır Dinleme eylemi gösteren kişiler de jestler ortaya koymaktadır. Etkin bir dinleyis bicimi (ellerinin kapalı olarak çoğunlukla yanakta bulunmasi ve işaret parmağının şakak boyunca yukarıya dönük olmasi) Kaybolan ilgiyle ortaya cikan dinleme (Elin yanağa değmeyip avucun basa destek olma durumuna gelmesi) İnsanin kişiliğini ortaya koyan yollardan bir tanesi de el sıkismadır. El sıkışma biçimleri ile Ustunluk Esitlik Boyun Egme El SIKISMA YONTEMLERI 1. Güvenli ve dengeli el sıkışma Güvenli ve dengeli bir el sıkışma, ellerin dik ve avuç içlerinin birbirini bütünüyle kavramasıyla gerçekleşir. Bu şekilde her iki insan varlığını ortaya koymaktadır. Bu nedenle iş hayatında itibar sağlayan el sıkışma tekniğidir. El SIKISMA YONTEMLERI 2. Dostça el sıkışma Dürüstlüğümüz ve kendi duygularımızın sıcaklığı konusunda güven vermek istediğimizde iki elimizle sıkarız. Bu şekilde samimiyet ve güven gibi özel duygularımızı aktarabiliriz. El SIKISMA YONTEMLERI 3.Bedensel Temas ile El sıkışırken, sol eliyle karsındaki kişinin kolunu veya omzunu tutmak o kişiye özel bir duyguyu aktarmaktadır. El Sikismada Onemli Noktalar: • El sıkışma işlemini kimin başlatacağı. • Ne zaman? • Ne kadar surmeli? • Göz teması Kötü El Sıkışma Bicimleri Kötü el sıkışma, karsıdaki kişiye sadece parmaklarının ucunu vererek yapılır KOL KAVUŞTURMA ENGELİ İnsanlar kendilerini güvende hissetmek istediği zaman kol kovuşturma hareketini sergilemektedir. Kol kavrama Sağlam bir duruş Üstünlük tavrı gösteriliyor Kendi kendiyle el ele tutuşmuş Kısmi kol engeli ELLER TAKİPÇİ SİNİRLİ HUZURSUZ TAKİP EDİYOR RAHAT KARŞISINDAKİNE GÜVENİYOR BACAKLARIN KULLANILIŞI VE OTURMA DÜZENLERI Bacak bacak üstüne atmak, kalça ve bacak kaslarına alternatif bir hareket saglar. Bu şekilde bacak üstüne atılması tartışmaya ve rekabete eğilimi sergilemektedir. Ve bu şekilde oturan kişiler inatçı ve fikirlerini değiştirme niyeti olmayan insanlardır. Daha çok erkeklerde rastlanan bu biçim; korku ve endişe gibi olumsuz duyguların gizlemeye çalışıldığını gösterir Ne anlam icermektedir? OTURUŞ RAHAT GÜVENLİ UYUMLU HUZURLU AŞIRI HUZURSUZ ÇEKİNGEN SIKILMIŞ BİTİŞİ BEKLEYEN Ayakta ve Otururken Doğru Mesaj Vermek Ayaktaysak dik durmalı, oturuyorsak sandalye ve koltuğumuzu tam olarak doldurup arkamıza yaslanmalıyız. Ayaklarımızı fazla açmamalı ya da süklüm püklüm bir görüntü oluşturacak şekilde oturmaktan kaçınmalıyız. OTURMA DÜZENİ Oturmak için seçilen yer ve kişiler arasındaki mesafe birçok anlam içermektir. Oturma Cesitleri: • Karşı karşıya oturmak • 90 Derecelik Acıyla Oturmak • Yan Yana Oturmak 1. KARSI KARSIYA OTURMAK Karşı karşıya oturmak genellikle rekabeti ifade etmektedir. Gerek bir fikir çerçevesinde, gerekse bir iş ilişkisinde olsun, karşı karşıya oturmak, tıpkı bir satranç maçında olduğu gibi masadan bir galip ve mağlup çıkacağını düşündürür. 2.DOKSAN DERECELIK ACIYLA OTURMAK İşbirliği sağlamak amacıyla kurulan bir ilişkide bu oturma düzeni uygundur. Bu şekilde kişinin karşısındaki çelişen biri değil, problemi birlikte çözecek kişi olarak algılanır. 3. YAN YANA OTURMAK Yan yana oturmak birliktelik ve problemlere karsı dış dünyaya ortak cephe oluşturma anlamına gelmektedir. MASANIN ÖNEMİ YUVARLAK MASA Yuvarlak masa etrafında oturanlar arasında eşitliği ifade etmektedir. MASANIN ÖNEMİ DIKDORTGEN MASA İnsanlar birbirilerine karşı olan duyguları itibariyle aralarına belirli bir mesafe koyarlar. Bu mesafeler dört bölgede düzenlenir. Mahrem alan Aslında hepimizin çitlerle çevrili dünyası vardır ve biz sadece istediğimiz kişileri bu çitlerden içeri alırız. Mahrem alan işte bu çitlerden bir kişiyi yakınımıza alabileceğimiz en son noktadır. Kişisel alan İki arkadaşın konuşurken korudukları alandır. Kişisel alana mesai arkadaşlarımızın, sevdiğimiz insanların ve üstlerimizin girmesine izin veririz. Sosyal alan Partiler, toplantılar, spor müsabakaları gibi sosyal etkinliklerde tanımadığımız yada samimiyetimizin az olduğu insanlarla bulunduğumuz alandır. Genel alan • Birbirini hiç tanımayan insanların imkanlar dahilinde korumaya çalıştıkları alandır. Örneğin; kalabalık bir gruba hitap ettiğimizde paylaştığımız mesafe Bedensel temas ve bedenin yönü Bedensel temas insanlar arası ilişkileri geliştirir. İnsana rahatlık, huzur ve güven duygusu verir.Bedensel temas öğesi işletme açısından son derece önemlidir. Türkler olarak bedensel temas öğesini Batı toplumlarına göre daha fazla kullanırız. Yön belirleyiciler Otururken veya ayakta korunan mesafe insanların birbirlerine karşı olan duygularının bir işaretidir.örneğin birbirine yakın oturan insanlar dayanışma ve güven duygusu yaşarlarken, daire biçiminde oturanlar ise dış dünyaya kapandıklarını ifade ederler. Ayak uçlarının yönü Ayak uçlarının ve göğsün baktığı yön kişinin gerçekte nerede bulunmak istediğini gösterir. Örneğin; bir işletmeciyle çalışanının yaptığı bir konuşmada eğer ayak uçları kapıya dönükse bu durum tarafların bu konuşmayı daha fazla sürdürmek istemediğini gösterir. Yalan, samimiyetsizlik, şüphe ve tereddüt Gerçek duyguların gizlenmesi; insanlar yalan söylediklerinde yüz ifadelerini en iyi şekilde kontrol etmek isterler. Yalan söyleyen insanın el jestleri azalırken elini yüz çevresine götürme ve değdirme sayısı artar.Profesyonel bir yalancıysa hal ve hareketlerinde bir anormallik gözlenmez. Yalan işaretleri Elini burnuna götürme Gözün altını kaşıma Enseyi kaşıma Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar Aşırı göz temasında bulunmak, Sürekli sabit durmak, Fazlaca rahat hareketlerde bulunmak, Duvara veya masaya yaslanmak, Ayakları çaprazlamak, Kolları önde veya arkada bağlamak. Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar Konuşurken başı geriye atmak, saçları geriye atmak, gözleri kapamak, Parmak uçlarını birbirine dayamak, Ellerimizi ovuşturmak ve yüzümüzde dolaştırmak, Parmakları masada tıkırdatmak, Saat ya da yüzükle oynamak.
