"DEZAVANTAJLI KİŞİLERİN SOSYAL ENTEGRASYONU ile İSTİHDAM EDİLEBİLİRLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ" HİBE PROGRAMI Referans No: EuropeAid/135743/ID/ACT/TR NİSAN 2014 Hibe Programının Hedefleri Genel Hedef: Dezavantajlı kişilerin sosyal entegrasyonu ve/veya istihdam edilebilirliğinin arttırılması, işgücü piyasasına erişimlerinin kolaylaştırılması ve işgücü piyasasına girişlerinin önünde yer alan engellerin kaldırılmasıdır. 2 Hibe Programının Hedefleri Özel Hedefler: Dezavantajlı kişilerin istihdam edilebilirliğinin, istihdam ve işgücüne katılım oranlarının arttırılması ve işgücü piyasasına girişlerinin kolaylaştırılması, Dezavantajlı kişilerin işgücü piyasasına girişlerinin önünde yer alan engellerin kaldırılması, Dezavantajlı kişilerin işgücü piyasasının durumu hakkında bilgilerinin arttırılması, İşgücü piyasasında dezavantajlı kişiler ve özel itina gösterilmesi gereken gruplara yönelik ayrımcılığın tüm biçimlerinin azaltılması. 3 Hibe Programının Öncelikleri Projeler aşağıda odaklanmalıdır: belirtilen hedef gruplara Engelli bireyler, Gecekondu bölgelerinde yaşayanlar dahil olmak üzere yoksul veya yoksulluk riski altında bulunanlar, Eski mahkum/tutuklular, mahkum ve tutuklular Yerinden olmuş kişiler (IDP) Çalışan çocukların ebeveynleri Roman ve Romanlar gibi yaşayan vatandaşlar Yoksulluk riski altında bulunan çocuklar ve koruma ihtiyacı duyan çocuklar, 4 Hibe Programının Öncelikleri Hedef gruplar (devam): Madde bağımlıları, Şiddet mağduru kadınlar, Sığınma evlerinde kalan bireyler, Çocuğunu yalnız başına büyüten ebeveynler, Evsizler, Mevsimlik tarım işçileri ve onların çocukları, Göçebeler, Uygun diğer dezavantajlı bireyler Belirtilen hedef grupların tümünde alt kategori olarak “kadınlar” özellikle hassasiyet gerektiren bir grup olarak düşünülmektedir. 5 Hibe Programının Öncelikleri Proje başvuruları aşağıda belirtilen performans göstergelerinden en az ikisini içermelidir: Kamu istihdam, rehberlik, danışmanlık ve rehabilitasyon hizmetlerine yönlendirilen veya katılım gösteren dezavantajlı birey sayısı, Dezavantajlı kişilere yönelik klişe ve önyargıların bertarafı ve ayrımcılıkla mücadele için gerçekleştirilen faaliyet sayısı, Dezavantajlı kişilerin kamu hizmetlerine erişimiyle ilgili araçlar hakkında bilgilendirilmeleri için yapılan farkındalık arttırma faaliyetleri sayısı, İşgücü piyasasına giren dezavantajlı kişi sayısı Kendi işini kuran dezavantajlı kişi sayısı. 6 Hibe Programının Öncelikleri Proje konusu fark etmeksizin projede gözetilmesi gereken unsurlar: Cinsiyet eşitliği, Sivil toplumun katılımı, Dezavantajlı bireylerin sorunları, Sürdürülebilir kalkınma ve çevrenin korunması, İyi yönetişim. Her proje teklifi yukarıdakilerden en az bir veya daha fazlasını içermelidir. 7 Hibe Tutarı Lot 1: Roman ve Romanlar gibi yaşayan vatandaşlara yönelik Toplam miktar 9.000.000 Avro Tüm Türkiye’yi kapsamaktadır. 8 Hibe Tutarı Lot 2: Tüm diğer Dezavantajlı Kişilere yönelik Toplam tutar 21.000.000 Avro Tüm Türkiye’yi kapsamaktadır. 9 Hibe Tutarı Lot 2: Asgari tutar: 50.000 Avro Azami tutar: 300.000 Avro Lot 1: Asgari tutar: 30.000 Avro Azami tutar: 150.000 Avro 10 Hibe Tutarı Talep edilen hibe miktarı, projenin toplam uygun maliyetlerinin en fazla %95’i, en az %80’i kadar olmalıdır. Kalan kısım eş finansman olarak, Başvuru Sahibi tarafından karşılanmalıdır. (örnek: 300.000 avro’luk bir projenin en az 240.000 avro ve en fazla 285.000 avro’luk kısmı hibe kapsamında karşılanabilir) 11 Proje Süresi En az 10 en fazla 12 aydır 12 Uygunluk Kriterleri 1.Tarafların Uygunluğu: Başvuru Sahibi, Eş-Başvuru Sahibi/Sahipleri, Bağlı Kuruluşlar 2. Faaliyetlerin Uygunluğu, 3. Maliyetlerin Uygunluğu 13 Tarafların Uygunluğu Başvuru Sahibinin Uygunluğu: Hibe almaya hak kazanabilmek için, Başvuru Sahibi: • Tüzel kişilik sahibi ve • Kâr amacı gütmeyen kurum/kuruluş 14 Tarafların Uygunluğu Başvuru Sahibinin Uygunluğu (devam): Örnekler: • STK (Sosyal içerme, yoksulluk, ayrımcılıkla mücadele, insan hakları, • • • • • • • kadın hakları, çocuk hakları, vs. alanlarında faaliyet gösteren), Ticaret ve/veya sanayi odaları, Esnaf ve sanatkar odaları, Sendikalar ve konfederasyonlar Organize sanayi bölgeleri (OSB), KOBİ temsilcisi kuruluşlar, Profesyonel/mesleki dernekler ve/veya vakıflar, Kar amacı gütmeyen kooperatifler, 15 Tarafların Uygunluğu Başvuru Sahibinin Uygunluğu (devam): Örnekler: • • • • Eğitim ve/veya öğretim kurumları, Halk eğitim merkezleri, Yatılı ilköğretim bölge okulları (YİBO), Yerel yönetimler (belediyeler, il özel idareleri, yerel belediye birlikleri ve bölgesel kalkınma ajansları gibi), • Avrupa Komisyonu Mali Tüzüğü Uygulama Kurallarının 43. Maddesinde tanımlanan uluslararası (devletlerarası) kuruluşlar, • Ve diğerleri: Lütfen Başvuru Rehberi Bölüm 2.1.1’i inceleyiniz. 16 Tarafların Uygunluğu Başvuru Sahibinin Uygunluğu (devam): Başvuru Sahibi’nin Türkiye’de kurulmuş bir STK olmaması halinde, Türkiye’de kurulu en az bir Eş-Başvuru Sahibi ile hareket etmelidir. 17 Tarafların Uygunluğu Başvuru Sahibinin Uygunluğu (devam): Siyasi partiler ve bağlı yapıları bu Teklif Çağrısı kapsamında uygun Başvuru Sahibi değildir. Ticari işletmeler ya da İşletme grupları uygun Başvuru Sahibi veya Eş-Başvuru Sahibi değildir. Ancak iştirakçi olarak yer almaları tavsiye edilmektedir. Merkezi yönetimin il/bölge müdürlükleri bu teklif çağrısı kapsamında Başvuru Sahibi veya Eş-Başvuru Sahibi olarak yer alamaz ancak iştirakçi olarak katılım gösterebilir. 18 Tarafların Uygunluğu Eş-Başvuru Sahibinin Uygunluğu: Eş-Başvuru Sahibi/ Sahipleri, Başvuru Sahibi ile aynı uygunluk kriterlerini taşımak zorundadır. Eş-Başvuru Sahibi/ Sahipleri belirlenirken, her bir Eş-Başvuru Sahibinin projede açıkça belirlenmiş bir rolünün bulunmasına dikkat edilmelidir. Başvurularda Eş-Başvuru Sahibi sayısı en az 1, en fazla 3 olmalıdır. 19 Tarafların Uygunluğu Bağlı Kuruluşlar: Başvuru Sahibi ve Eş-Başvuru Sahibi/Sahipleri Bağlı Kuruluş(lar) ile hareket edebilir. Bağlı Kuruluş(lar) Başvuru Sahibi ve EşBaşvuru Sahibi/ Sahipleri ile aynı uygunluk kriterlerini sağlamak zorundadır. Örnek: Konfederasyonların tüzel kişiliği haiz sendikaları birer bağlı kuruluştur. 20 Tarafların Uygunluğu Başvuru Sahibi, Eş-Başvuru Sahibi ve Bağlı Kuruluşların yanısıra projeye dahil edilebilecek kuruluşlar: İştirakçiler İştirakçiler projede gerçek bir rol üstlenir ancak günlük harcırahlar (per diem) ve seyahat giderleri haricinde hibeden yararlanamazlar. İştirakçi kuruluşlar için, bölüm 2.1.1’deki uygunluk kriterlerini sağlama şartı yoktur. Yükleniciler İştirakçiler veya Bağlı Kuruluş(lar) ayrıca proje yüklenicisi olamazlar. Yükleniciler, Hibe Sözleşmesi Ek IV’te yer alan satın alma kurallarına tabidirler. 21 Faaliyetlerin Uygunluğu Proje Türleri Uyum yeteneği ve istihdam edilebilirliğin arttırılması yoluyla dezavantajlı grupların işgücü piyasasına entegrasyonlarının sağlanmasına yönelik projeler, Dezavantajlı kişilere yönelik ön yargı ve giderilmesine ilişkin farkındalık artırma projeleri, ayrımcılığın Dezavantajlı kişiler için eğitim, bireysel rehberlik, danışmanlık ve iş eşleştirme hizmetlerine yönelik projeler. 22 Faaliyetlerin Uygunluğu Faaliyetler yerel, bölgesel, ulusal ihtiyaçlar ve hedef grupların ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tasarlanmalıdır. Proje Ön Teklifleri ilgili resmi istatistikler ve raporlarda yer alan verilerle desteklenmelidir. Proje birden fazla ilde uygulama içeriyorsa, projenin ana uygulama yeri, faaliyetlerin çoğunluğunun gerçekleştirildiği il olacaktır. Proje yönetim işleri için her projenin tam zamanlı bir proje koordinatörü ve proje asistanı ile muhasebeci görevlendirmesi tavsiye edilmektedir. 23 Faaliyetlerin Uygunluğu Örnekler •Mesleki ve işbaşı eğitimleri, iş ve mesleki rehberlik hizmetleri, iş arama desteği ve koçluk hizmetleri, •Girişimciler için finansmana erişim konusunda danışmanlık, •Mobil eğitim merkezleri ve benzer oluşumlar dahil, uygun organizasyonlarla mesleki eğitim, girişimcilik eğitimi, işbaşı eğitimleri, •Hedef grup için eğitim materyallerinin hazırlanması, •Hedef grup ve işverenleri biraraya getiren faaliyetler, •Özel sektörde staj ve çıraklık eğitimleri, •Okul öncesi eğitim ve çocuk/yaşlı bakım hizmetlerinin sağlanması ve bu yolla kadınların istihdam edilebilirliğinin arttırılması ve mevcut işlerine devam edebilmeleri konusunda destek sağlanması, •Roman ve Romanlar gibi yaşayan/yerinden olmuş kadınlar, şiddet mağduru kadınlar ve tek ebeveyn olan annelere yönelik faaliyetler. 24 Faaliyetlerin Uygunluğu ZORUNLU! Tüm proje tekliflerine ayrımcılık ve dışlanmaya karşı farkındalık arttırma faaliyetlerinden en az bir tanesi eklenmelidir! Hedef grubun yasal hakları ve kamu kurumlarının verdiği hizmetler konusunda bilgilendirilmesi, Sosyal girişimcilik, korunmalı işyerleri vb. konu/uygulamalar hakkında yerel idareler, belediyeler, STKlar vb.nin farkındalıklarının arttırılması, İşyerinde önyargı ve ayrımcılığın bertaraf edilmesi için işveren ve işçilere yönelik faaliyetler, Ayrımcılık ve dışlanmayla ilgili olarak ebeveynler, öğretmenler, okul idarecileri ve diğer okul personeline yönelik faaliyetler, 25 Faaliyetlerin Uygunluğu ÖNEMLİ: Diğer faaliyet örnekleri Başvuru Rehberi’nde mevcuttur. Faaliyetler, Rehber’de belirtilenlerle sınırlı değildir. Hedef grubun seçiminde cinsiyet eşitliği göz önünde bulundurulmalıdır. Mesleki eğitim faaliyeti içeren projelerin, staj/iş-başı eğitimi ve iş arama faaliyetleri içermesi önemle tavsiye edilir. Girişimcilik konulu projeler KOSGEB standartları ve mevzuatı ile uyumlu olmalıdır. 26 Faaliyetlerin Uygunluğu ÖNEMLİ Değerlendirme aşamasında, maliyet etkinliğinin (projenin sürdürülebilirliği açılarından) önem teşkil etmektedir. Bu nedenle, başvuru sahipleri proje bütçesi ile beklenen değerlendirmelidir. 27 projelerde, faydaverimliliği, etkililiği ve öngörülmüş olması tekliflerini hazırlarken sonuçları dikkatlice Faaliyetlerin Uygunluğu ÖNEMLİ Başvurular hedef grubun ihtiyaçlarına, problemlerine özgü ve “orijinal” olmalı ve uygun çözümler ve uygulama yöntemleri ile tasarlanmalıdır. “kopyala-yapıştır” şeklindeki başvurular değerlendirme sürecinde elenebilir. Proje faaliyetlerinin uygulanması için zaruri durumlarda STKların, okulların, vb. binalarının yenilenmelerine ilişkin mevcut altyapının tadilatı ve modernizasyonu maliyetleri uygun doğrudan maliyettir. Bu maliyetler 10.000 avro’yu geçmemelidir. 28 Faaliyetlerin Uygunluğu Uygun Olmayan Faaliyetler: Sadece veya büyük ölçüde, çalıştaylara, seminerlere, konferanslara ve kongrelere katılım için bireysel finansman sağlanmasını içeren projeler; Sadece veya büyük ölçüde, çalışma ya da eğitim kursları için verilecek bireysel burslara yönelik projeler; Devlet bütçesinden, başka Topluluk programlarından ya da diğer kaynaklardan finanse edilmiş ya da edilmekte olan faaliyetler; Konferanslar, yuvarlak masa oturumları, seminerler ya da benzeri bir defaya mahsus faaliyetler. Bu faaliyetler yalnızca daha kapsamlı bir projenin parçasını oluşturuyor olmaları durumunda finanse edilebilecektir. 29 Faaliyetlerin Uygunluğu Uygun Olmayan Faaliyetler (Devam): Hibe sözleşmesinin imzalanmasından önce başlayan faaliyetler; Sadece araştırma faaliyetleri içeren projeler; Kar amacı güden faaliyetler, Ticari faaliyetler; Bağışlar; Siyasi nitelikli veya siyasi partilerle ilgisi olan projeler; Sadece araştırma faaliyetleri, strateji, plan ya da benzer belgeleri geliştirmeye yönelik faaliyetleri içeren projeler; Hibe veren faaliyetler Alt yapı projeleri veya esas olarak ekipman satın alımına yönelen projeler. 30 Faaliyetlerin Uygunluğu Bir Başvuru Sahibi, bu Teklif Çağrısı kapsamında birden fazla başvuru yapabilir. Bir Başvuru Sahibi, bu Teklif Çağrısı kapsamında birden fazla hibeden yararlanamaz. Bir Başvuru Sahibi, aynı zamanda başka bir başvuruda Eş-Başvuru Sahibi veya Bağlı Kuruluş olarak yer alabilir. 31 Faaliyetlerin Uygunluğu Bir Eş-Başvuru Sahibi, bu Teklif Çağrısı kapsamında birden fazla başvuruda yer alabilir. Bir Eş-Başvuru Sahibi, bu Teklif Çağrısı kapsamında ikiden fazla hibeden yararlanamaz. Bir Eş-Başvuru Sahibi, aynı zamanda başka bir başvuruda Başvuru Sahibi veya Bağlı Kuruluş olarak yer alabilir. Bağlı Kuruluş(lar) birden fazla başvuruda yer alabilir. 32 BAŞARILAR 33