TRIKLOSAN � Triklosan’ın Kullanıldığı Başlıca Yerler � 1. Antibakteriyel El Sabunları ve Dezenfektanlar • En yaygın kullanıldığı ürün grubu. • Ciltteki bakterileri öldürme amacıyla eklenir. � 2. Diş Macunları • Diş eti hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olduğu düşünülerek eklenmiştir. • Özellikle “antibakteriyel” veya “diş eti koruyucu” olarak etiketlenen ürünlerde bulunabilir. � 3. Deodorantlar ve Ter Önleyiciler • Kokuya neden olan bakterileri öldürmek amacıyla kullanılır. • Sprey veya roll-on deodorantlarda bulunabilir. � 4. Tıraş Kremleri ve Tıraş Sonrası Ürünler • Ciltteki bakteri birikimini önlemek için kullanılabilir. � 5. Makyaj ve Cilt Bakım Ürünleri • alabilir. Bazı fondöten, nemlendirici ve yüz temizleme jellerinde koruyucu olarak yer � 6. Temizlik Ürünleri (Nadir) • Bazı antibakteriyel yüzey temizleyiciler, mutfak deterjanları ya da çamaşır suyu katkılarında bulunabilir. � Neden Triklosan? 1. Hormon Bozucu Etki (Endokrin Bozucu): • Triklosan, tiroid hormonlarının dengesini bozabilir. • Vücudun hormonal sistemi üzerindeki etkisi bilimsel olarak en çok tartışılan maddelerden biridir. 2. Antibiyotik Direnci: • Sürekli kullanımı, bakterilerin triklosana karşı direnç kazanmasına ve bu da genel olarak antibiyotiklere karşı direnç gelişmesine katkı sağlayabilir. • Bu, küresel sağlık için ciddi bir tehdit. 3. Çevre Kirliliği: • Suyla atıldığında nehir ve göllerde çözünmez, su canlılarına toksik etki yapar ve biyoakümülasyona neden olabilir. ⚠️ Diğerlerinden Farkı Ne? • • sınırlıdır. SLS/SLES tahriş edicidir ama sistemik hormon etkisi yoktur. Parabenler tartışmalıdır ama hala bazı ülkelerde izinlidir ve etkileri dozla • Sentetik kokular ve boyalar da zararlı olabilir, ama daha çok cilt hassasiyetiyle ilgilidir. • risk taşır. Triklosan ise hem kişisel sağlık hem de çevresel sağlık açısından çift yönlü � Triklosan’ın Böbrek Üzerindeki Etkileri 1. � Dolaylı Böbrek Toksisitesi • Triklosan vücutta metabolize edildikten sonra böbrekler yoluyla atılır. • kalabilir. Bu süreçte böbrek hücreleri (özellikle tübül hücreleri) triklosana maruz • Hayvan çalışmaları, yüksek dozlarda böbrek fonksiyonlarının etkilendiğini göstermiştir. 2. � Oksidatif Stres ve Enflamasyon • olabilir. Triklosan, hücrelerde oksidatif stres ve iltihaplanmaya (inflamasyon) neden • Bu da böbrek hücrelerinin yapısını bozabilir veya apoptoza (programlı hücre ölümü) yol açabilir. 3. � Proteinüri / Böbrek Hasarının Belirteçleri • Bazı deneysel çalışmalarda triklosan verilen hayvanların idrarında protein kaçağı (proteinüri) tespit edilmiştir. • Bu, glomerüler filtrasyon bariyerinde bozulmaya işaret eder ve kronik böbrek hastalığına zemin hazırlayabilir. � Bilimsel Kaynaklardan Örnekler: • � Hayvan çalışmaları: Triklosan verilen sıçanlarda böbrek dokularında iltihap, nekroz ve hücre hasarı gözlemlenmiştir. • � İn vitro (laboratuvar) çalışmalarda: Böbrek hücrelerinde DNA hasarı ve hücresel stres tespit edilmiştir. � İnsanlarda Kanıtlar? • bazı çalışmalar, triklosan seviyeleri yüksek olan bireylerde böbrek fonksiyon testlerinin zayıfladığını göstermektedir (özellikle yaşlılar ve çocuklarda).