Uploaded by common.user17585

Triklosan: Kullanım Alanları, Riskleri ve Böbrek Etkileri

TRIKLOSAN
� Triklosan’ın Kullanıldığı Başlıca Yerler
� 1. Antibakteriyel El Sabunları ve Dezenfektanlar
•
En yaygın kullanıldığı ürün grubu.
•
Ciltteki bakterileri öldürme amacıyla eklenir.
� 2. Diş Macunları
•
Diş eti hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olduğu düşünülerek eklenmiştir.
•
Özellikle “antibakteriyel” veya “diş eti koruyucu” olarak etiketlenen
ürünlerde bulunabilir.
� 3. Deodorantlar ve Ter Önleyiciler
•
Kokuya neden olan bakterileri öldürmek amacıyla kullanılır.
•
Sprey veya roll-on deodorantlarda bulunabilir.
� 4. Tıraş Kremleri ve Tıraş Sonrası Ürünler
•
Ciltteki bakteri birikimini önlemek için kullanılabilir.
� 5. Makyaj ve Cilt Bakım Ürünleri
•
alabilir.
Bazı fondöten, nemlendirici ve yüz temizleme jellerinde koruyucu olarak yer
� 6. Temizlik Ürünleri (Nadir)
•
Bazı antibakteriyel yüzey temizleyiciler, mutfak deterjanları ya da çamaşır
suyu katkılarında bulunabilir.
� Neden Triklosan?
1. Hormon Bozucu Etki (Endokrin Bozucu):
•
Triklosan, tiroid hormonlarının dengesini bozabilir.
•
Vücudun hormonal sistemi üzerindeki etkisi bilimsel olarak en çok tartışılan
maddelerden biridir.
2. Antibiyotik Direnci:
•
Sürekli kullanımı, bakterilerin triklosana karşı direnç kazanmasına ve bu da
genel olarak antibiyotiklere karşı direnç gelişmesine katkı sağlayabilir.
•
Bu, küresel sağlık için ciddi bir tehdit.
3. Çevre Kirliliği:
•
Suyla atıldığında nehir ve göllerde çözünmez, su canlılarına toksik etki yapar
ve biyoakümülasyona neden olabilir.
⚠️ Diğerlerinden Farkı Ne?
•
•
sınırlıdır.
SLS/SLES tahriş edicidir ama sistemik hormon etkisi yoktur.
Parabenler tartışmalıdır ama hala bazı ülkelerde izinlidir ve etkileri dozla
•
Sentetik kokular ve boyalar da zararlı olabilir, ama daha çok cilt
hassasiyetiyle ilgilidir.
•
risk taşır.
Triklosan ise hem kişisel sağlık hem de çevresel sağlık açısından çift yönlü
� Triklosan’ın Böbrek Üzerindeki Etkileri
1. � Dolaylı Böbrek Toksisitesi
•
Triklosan vücutta metabolize edildikten sonra böbrekler yoluyla atılır.
•
kalabilir.
Bu süreçte böbrek hücreleri (özellikle tübül hücreleri) triklosana maruz
•
Hayvan çalışmaları, yüksek dozlarda böbrek fonksiyonlarının etkilendiğini
göstermiştir.
2. � Oksidatif Stres ve Enflamasyon
•
olabilir.
Triklosan, hücrelerde oksidatif stres ve iltihaplanmaya (inflamasyon) neden
•
Bu da böbrek hücrelerinin yapısını bozabilir veya apoptoza (programlı hücre
ölümü) yol açabilir.
3. � Proteinüri / Böbrek Hasarının Belirteçleri
•
Bazı deneysel çalışmalarda triklosan verilen hayvanların idrarında protein
kaçağı (proteinüri) tespit edilmiştir.
•
Bu, glomerüler filtrasyon bariyerinde bozulmaya işaret eder ve kronik
böbrek hastalığına zemin hazırlayabilir.
� Bilimsel Kaynaklardan Örnekler:
•
� Hayvan çalışmaları: Triklosan verilen sıçanlarda böbrek dokularında iltihap,
nekroz ve hücre hasarı gözlemlenmiştir.
•
� İn vitro (laboratuvar) çalışmalarda: Böbrek hücrelerinde DNA hasarı ve
hücresel stres tespit edilmiştir.
� İnsanlarda Kanıtlar?
•
bazı çalışmalar, triklosan seviyeleri yüksek olan bireylerde böbrek fonksiyon
testlerinin zayıfladığını göstermektedir (özellikle yaşlılar ve çocuklarda).