Ticari işletme hukuku Mehmet bahtiyar Belirli kanunlar vardır bu kanunlar kapsamında tek bir kanun yok Türk ticaret kanunu,türk medeni kanunu(rehni ilişkin) sözleşmelere ilişkin Ticari işlemlerde rehin tesisine ilişkin,faiz kanunu faize ilişkin 6102 mevuzat Temel kavramlar Ticari iş 3 ve 19. Madde 3-ttk’da düzenlenen hususlarda bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün fiiller ticari bir iştir. Kıymetli evrak,bano düzenlenirken düzenleyenlerin tacir olup olmadığına bakmıyor,sadece onun düzenlenmesi onu ticari iş haline getiriyor. 2 ölçüt var: ticaret kanunu düzenlenen hususlar Bir ticari işletmeyi ilgilendirenler Esnaf işletmesini aşan geliri ön tutan faaliyetlerin devamlı bağımlısını aşan işletmeler. Ttk 11.madde (ticari işletme) gelir sağlamayı hedef tutar. Faaliyetler sürekli olmalıdır.bağımsız olması lazım. 19.madde ticari iş karinesi (varsayım) ticari iş olduğunu ön kabul etme:tacir borçlarının ticari olması asıldır. Gerçek ve tüzel kişiler diye ayrılır. Gerçek kişi bir tacir işlemi yaptığı anda borç adi borç sayılır. Bunun ticari işletmesi olmadığını bildiriyorsa.tüzel kişi tacirler bakımından yok,anonim şirketler vs bakımından temsil kişilerin yaptığı işler bakımından yapılan işler ticari iştir. Kanunda bir aksi bulunmadıkça,iki tarafta öyle. Ttk’da düzenlnen hususlar,ticari işletmeyi ilgilendirenler,tacirin borçları(karine) 7-8. madde 7.madde tesensül karinesi:2 veya daha fazla kişi en az 1’i diğer kimseye karşı borç altına girerse mütensensil sorumlu olurlar.beraber sorumlu olurlar.birlikte sorumlu demek. 8.madde faize ilişkin Yazılı kaynaklar ve yazılı olmayan kaynaklar Yazılı: kanunlar,tüzükler,yönetmelikler Yazısız: ticari örf ve adet,ticari teamüller Ticaret kanunda esas alınan temel kavram ticari işletme Tacir: bir ticari işletmeyi kısmen de olsa kendi adına işleten kişi Ticari sicil tüzüğü 14.madde bir gelir sağlamayı hedef tutmayan ve devamlı olmayan faaliyetlerle türk ticaret kanunun 17.maddesi tarif edilen esnaf faaliyeti sınırlarını aşmayan faaliyetler ticari işletme sayılmaz. Özellikler: gelir sağlama amacı,devamlı faaliyet,bağımsız,esnaftan daha büyük ölçekli Seyahat acenteler,tamir yetkili servis,Telekom Esnaf işletmeleri:iktisadi faaliyetin nakdi sermayeden çok bedeni çalışmaya dayanması,kazancın geçimini sağlayacak derecede az olması Esnaf ve tacir ayrımı Tacirin iktisadi faaliyeti nakdi sermayeye,esnafın bedeni çalışmaya dayanır. Tacirin kazancı geçimini sağlamaktan öteye gitmeli,esnafın geçim sağlayacak derecede olmalı Esnafların kazancı gelir vergisinden muaftır ve işletme esasına göre vergilendirilir. Esnaflar işletme esasına göre defter tutarlar. Ticari işletmeler çeşitli malvarlığı değerlernin birleştirilmesi suretiyle iktisadi faaliyette bulunurlar. İşletme sahibi kişisel malvarlığından çeşitli değerleri işletmeye tahsis eder.malvarlığında olmayanlar ise kiralamak veya ödünç almak suretiyle kullanır. İşletme tesisatı (duran varlıklar) işletmeye sürekli şekilde tahsis edilmiş taşınır,taşınmaz mallar. İşletme sermayesi (dönen varlıklar) faaliyet için hammadde ,sarf malzemeler Maddi unsurlar:doğrudan nakde,demirbaş,eşya,hammadde Maddi olmayan:ticari unvanı,işletme adı,marka,patent Gayrı maddi unsurlar: Sınai mülkiyet hakları:ticaret unvanı,işletme adı,marka,patent hakkı,endüstiriyel tasarımlar Fikri mülkiyet:eser üzerindeki haklar,komşu haklar (yayım,icracı,fotoğraf) Kiracılık hakkı Müşteri çevresi ( peştemaliye) Ticari işletmenin devri:devir işlemleri Devir sözleşmesinin yapılması Tasarruf işlemlerinin yapılması Rekabet kurulundan izin alınması Alacaklılara ihbar veya ilan-ticaret sicili gazetesi Ticaret siciline tescil zorunlu değil 15 gün zorunlu tüzel kişiler için,tacir Ticari işletmenin devri borçlar kanunu Yönetim haklarının devri için malvarlığının devrinden %50sinin fazlası gerekir. Sözleşmeler noter çerçevesinde olmalı. Devrin kapsamı Bütün malvarlığının devredilmesini gerektirir İşletmenin sahip olduğu haklar kadar borçlar da devredilir. İşletmeye dahil unsurlardan bazılarının devrin kapsamı dışında bırakılması da mümkün. Devir yapılırken devredilecek unsrular değil,devredilmeyecek unsurlar belirtilir.diğerleri devredilmiş sayılır. Devrin kapsamı Ticaret unvanı :devir kapsamı dışında tutulabilir.ayrı olarak devredilmez İşletme adı:devrin kapsamında.ayrı olarak devri mümkün Menkul işletme tesisatı:devri tamamen yapılır taşınır olması kaydıyla sözleşmede yazılmak şartıyla bazıları kapsam dışı bırakılabilir. Müşteri çevresi:sözleşmede gösterilmesede devir işlemiyle karşı tarafa geçer.dolaylı olarak kontrol edilebilir.doğrudan satılmaz Kiracılık hakkı:genellikle devrin kapsamında yer aldığı kabul edilir. Fikri ve sinai haklar:kural olarak dahil fakat sözleşmeyle kapsam dışında kalabilir. İşletmenin borçları:devralanın sorumluluğu ticari işletmeyi devralan kişi ilan veya ihbardan sonra borç veya taahhütlerden sorumlu olur. Devredenin sorumluluğu:iki yıl müteselsil sorumluluk taşır. Devrin sonuçları:temel unsurlar devralana geçer Rekabet yasağı:devreden ticari işletmesiyle rekabet teşkil edecek faaliyetlere girişemez. Aynı faaliyet bölgesi içinde aynı faaliyeti gösteren bir firma kuramaz,o firmaya ortak veya yönetici olamaz,işletmenin sırlarını paylaşamaz. Çalışanların durumu:işçinin devreden tarafından işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlü. Kavram REHNİ Ticari işletmenin rehni 1971 tarihli ticari işletme rehni kanununda düzenlenmiştir.
