HEDEF DAVRANIŞ BELİRLEME Hedef Davranış Belirlemede Kullanılan Yöntemler A-AİLE GÖRÜŞMESİ Öğrencimiz okula diğer arkadaşlarından daha sonra yazılmıştır.Annesiyle okula yazdırmaya geldkleri gün yapılandırılmamış bir görüşme yapılmıştır.Ancak annesinin acelesi olduğu için bu görüşmeden net bir hedef davranış belirlenememiştir. Anneyle görüşme; 1. Selçuk’un performans düzeyi ne durumda? Cevap: Tuvalet sorunundan dolayı uzun yıllar okula yollayamadık. Sadece rehabilitasyona haftada 1 gün gitti.O yüzden çok iyi diyemem. 2. Tuvalet sorunu olarak neler yaşadı? Cevap: Klozete tuvaletini yapamıyor, sadece alaturka tuvalete yapabiliyor. Yabancı gördüğü ortamda tuvaletini söylemiyor o yüzden altına kaçırıyor. Aslında bu yüzden okula göndermek istemedik. Kemerli pantolon giydirince tuvaletten sonra onu toplayamıyor. Okul müdür yardımcısı lastikli pantolon giydirmemizi önerdi. Bu şekilde okula göndermeye karar verdik. 3. Peki iyi performans sergilediği bir davranışı var mı? Cevap: Kalın motor kasları gelişmiş ama ince motor kasları gelişmemiş durumda. Bunun dışında uyumlu bir çocuk. Dediğim gibi okula göndermediğimiz için pek bir şey bilmiyor. 4. Saldırganlık düzeyi ne durumda? Cevap: Sakin bir çocuk. Küçükken çok saldırgandı ama şu an iyi durumda. B-GÖZLEM-GÖRÜŞME Gözlem yapılan ortam: Sınıf Gözlem yapan: Esra Yağmur ARSLAN Selçuk ile birlikte öğretmen öğrenci olarak 2 hafta geçirdik. İlk gün annesinin isteği üzerine 10 dakikada bir onu tuvalete götürdüm. Her hadi tuvalete gidelim dediğimde bu yönergeme koşulsuz uydu. Tuvaleti olsa da olmasa da tuvalete girdi, çıktıktan sonra ellerini yıkadı, pantolonunu da çekiyordu. Ertesi gün beden eğitimi dersinde 10 dakikada bir olan süreyi 20 dakikada bire indirmeye karar verdim. Ama büyük abdestini altına yapmıştı ve annesini çağırmak durumunda kaldık. Ancak bugünden sonra tuvaletle ilgili hiç sıkıntımız olmadı. Tuvaleti geldiğinde küçük çocukların yaptığı gibi cinsel organını tutarak izin istiyordu. Hazır kendi tuvalete gitmeye yeni alışmaya başladığı için bu davranışının üstünde çok durmadım ki bir süre sonra sadece kapıyı göstererek izin almaya da başlamıştı. Bana göre en önemli aşamayı kaydettikten sonra onu daha yakından gözlemlemeye başladım. Tuvaletten sonra pantolonunu topluyordu ama çoğu zaman atleti dışarıda kalıyordu. Ellerini iyice yıkıyor gibi görünüyor ancak sabunu köpürtmediği için elleri tertemiz olmuyordu. Yemekten sonra ağzı yağlı kalıyordu. Kısacası model alma yoluyla birçok şeyi öğrenmiş ama becerilerdeki incelikleri öğrenememişti. Bundan sonra da arkadaşları arası ilişkiyi gözlemlemeye başladım. Sınıfımız 5 kişiden oluşmaktaydı. Selçuk hariç diğer öğrencilerim kaynaştırmaya gönderilse çok başarılı olacağını düşündüğüm çocuklardı. Özellikle sosyal becerileri oldukça yükseklerdi. Bir nevi Selçuk bu sınıfın kaynaştırma öğrencisi gibi olacaktı. Bu yüzden Selçuk gelmeden önce onları hazırladım ve ona onlarında öğretmenlik yapacaklarını söyledim. Grup etkinliklerinde kendi etkinliklerinin yanında Selçuk’a da şu şekilde yap gibi yönergelerde bulunuyorlardı. Bu durumdan Selçuk da çok mutlu oluyordu ama beraber yapılan bu etkinliklere gölge düşüren de Selçuk’ un elinde olmadan salya akıtmasıydı. Arkadaşlarıyla uğraştıkları etkinlikleri salyasının akmasıyla ıslanıyordu. Bu durumdan hem sınıf grubu hem de kendisi rahatsızdı. Salyası aktığı zaman ya fark etmiyor fark etse de onu beceriksizce silmeye çalıştığı için daha fazla yayıyordu. Bunların yanı sıra dersten uzaklaştığı zaman ya da diğer çocuklarla ders yapıldığında burnunu karıştırıp ağzına atma sıraya sürme gibi davranışları vardı. Ergenliği de geçirmiş ve aslında genç bir yetişkin olan Selçuk elini cinsel organına götürüyordu. Bahçede oynarken ayakkabısını bağlamak için eğilen arkadaşlarına el şakası yapıyordu. Bu davranış problemlerinden hangisini seçersek seçelim onun hayatına büyük katkı sağlayacak olduğuna emindik fakat kısa sürede sonuç alabileceğimiz ve sınıf arkadaşlarıyla olan samimiyetlerinin selameti açısından salya akıtmasını hedefe aldık. HEDEF DAVRANIŞ: Selçuk her salyası akmadan önce peçeteyi eline alır ve salyasını siler. Hedef Davranış Ölçme Formu: EVET 1-Davranış işlevsel mi? HAYIR + 2-Davranış pekiştireç sağlayıcı mı? + 3-Davranış önkoşul niteliğinde mi? + 4-Davranış başka ortamlara girmeyi kolaylaştırır mı? + 5-Davanış kişilerarası ilişkilerde kolaylık sağlar mı? + 6-Davranış yaşa uygun mu? + 7-Davranış bağımsız yaşama katkı sağlar mı? + 8-Davranış azaltılmak istenen başka bir davranışa alternatif mi? +
