Kısa İçerik

Kısa İçerik
Bölüm1
Sosyal Psikoloji ile Tanışma 2
Kısım Bir: Sosyal Düşünüş
Bölüm2
Bölüm3
Bölüm4
Sosyal Dünyada Benlik Kavramı 34
Sosyal İnançlar ve Yargılar 78
Davranış ve Tutumlar 122
Kısım İki: Sosyal Etki
Bölüm5
Bölüm6
Bölüm7
Bölüm8
Genler, Kültür ve Toplumsal Cinsiyet 156
Uyma ve İtaat 190
İkna 228
Grup Etkisi 266
Kısım Üç: Sosyal İlişkiler
Bölüm9
Bölüm10
Bölüm11
Bölüm12
Bölüm13
Önyargı: Diğerlerinden Hoşlanmamak 306
Saldırganlık: Başkalarını İncitmek 352
Çekim ve Yakınlık: Hoşlanma ve Sevme 392
Yardım Etme 440
Çatışma ve Uzlaşma 482
Kısım Dört: Uygulamalı Sosyal Psikoloji
Bölüm14
Bölüm15
Bölüm16
Klinikte Sosyal Psikoloji 524
Mahkemelerde Sosyal Psikoloji 558
Sosyal Psikoloji ve Sürdürülebilir Gelecek 590
Kaynakça K-1
İsim Dizini İ-1
Konu Dizini/Sözlük D-1
İçindekiler
Bölüm 1
Sosyal Psikoloji ile Tanışma 2
Sosyal Psikoloji Nedir? 4
Sosyal Psikolojinin Büyük Fikirleri 5
Sosyal Gerçekliğimizi İnşa Ederiz 5
Sosyal Sezgilerimiz Çoğu Zaman Güçlü Ama Bazen de
Tehlikelidir 6
Sosyal Etkiler Davranışımızı Şekillendirir 7
Kişisel Tutumlar ve Yatkınlıklar da Davranışı
Şekillendirir
8
Sosyal Davranışın Kökleri Biyolojidedir 8
Sosyal Psikolojinin İlkeleri Günlük Hayatta
Uygulanabilir 9
Sosyal Psikoloji ve İnsani Değerler 10
Değer Yargılarının Psikolojiye Girmesinin Görünür
Yolları 10
Değer Yargılarının Psikolojiyi Etkilemesinin Fazla
Belirgin Olmayan Yolları 10
Başından Beri Biliyordum: Sosyal Psikoloji
Sadece Sağduyu mudur? 13
Mercek Altı: Başından Beri Biliyordum 15
Araştırma Yöntemleri: Sosyal Psikolojiyi
Nasıl Çalışırız? 17
Hipotez Oluşturmak ve Hipotezi Sınamak 17
Korelatif Araştırma: Doğal İlişkileri
Meydana Çıkarmak 18
Deneysel Araştırma: Sebep Sonuç İlişkisini Aramak 24
Laboratuvardan Hayata Genellemek 28
Dipnot: Bu Kitabı Yazma Nedenim 30
Kısım Bir: Sosyal Düşünüş
Bölüm 2
Sosyal Dünyada Benlik Kavramı 34
Sahne Işıkları ve Yanılsama 36
Yakın Plan Araştırma: Tedirgin Görünme
Konusunda Tedirgin Olmak 36
Benlik Kavramı: Ben Kimim? 39
Dünyamızın Merkezinde: Kendi Benlik
Duygumuz 39
Sosyal Benliğin Gelişimi 40
Benlik ve Kültür 42
Hikâyenin İç Yüzü: Hazel Markus ve Shinobu
Kitayama Kültürel Psikoloji Üzerine 46
Davranışımızı Açıklamak 47
Özsaygı 52
Özsaygı Motivasyonu 52
Özsaygının “Karanlık Tarafı” 53
Algılanan Öz-Denetim 56
Öz-Yeterlik 57
Kontrol Odağı 58
Öğrenilmiş Çaresizliğe Karşı Hür İrade 59
Hikâyenin İç Yüzü: Dönüşü Olmayan Kararların
Yararları Üzerine 62
Kendine Hizmet Eden Yanlılık 63
Olumlu ve Olumsuz Olayların Açıklanması 63
Hepimiz Birden Ortalamadan Daha İyi Olabilir
miyiz? 64
Mercek Altı: Kendine Hizmet Eden Yanlılık—
Kendimi Neden Seviyorum? İzin Verin
Nedenleri Sayayım 65
Gerçekçi Olmayan İyimserlik 66
Görüş Birliği Yanılgısı ve Eşsizlik 68
Kendine Hizmet Eden Yanlılıkları Açıklamak 69
Özsaygı ve Kendine Hizmet Eden Yanlılık Üzerine
Düşünceler 70
Benlik Sunumu 72
Kendini Engelleme 73
İzlenim Yönetimi 73
Dipnot: İkiz Gerçekler—Gururun Tehlikeleri,
Olumlu Düşünmenin Gücü 76
İçindekiler
Aşamalı Arttırma Olgusu 134
Kötücül ve Ahlaki Eylemler 136
Irklar Arası Davranışlar ve Irkla İlgili
Tutumlar 138
Toplumsal Hareketler 138
Davranışlarımız Tutumlarımızı Neden
Etkiler? 140
Bölüm 3
Sosyal İnançlar ve Yargılar 78
Sosyal Dünyamızı Algılamak 80
Tetikleme 80
Olayları Algılamak ve Yorumlamak 81
İnanç Direnci 84
Kendimiz ve Dünyalarımız ile İlgili Anıları
Yapılandırmak 85
Sosyal Dünyamızı Yargılamak 88
Sezgisel Yargılar 88
Kendine Fazla Güvenme 90
Kestirimler: Zihinsel Kısayollar 94
Karşı Olgusal Düşünme 97
Yanılsamalı Düşünme 98
Duygu Durumları ve Yargılar 100
Sosyal Dünyamızı Açıklamak 102
Nedensellik Yüklemeleri: Kişiye mi Yoksa Duruma
mı? 102
Temel Yükleme Hatası 105
Sosyal Dünyamızdan Beklentilerimiz 112
Mercek Altı: Borsanın Kendi Kendini
Gerçekleştirme Psikolojisi 113
Öğretmen Beklentileri ve Öğrenci Başarısı 113
Başkalarından Umduğumuzu Bulmak 115
Sonuçlar 117
Dipnot: Yanılsamalı Düşünme Üzerine 119
Bölüm 4
Davranış ve Tutumlar 122
Tutumlarımız Davranışlarımızı Ne Kadar
Yordar? 124
Tutumlar Davranışı Ne Zaman Yordar? 125
Hikâyenin İç Yüzü: Mahzarin R. Banaji ile
Deneysel Sosyal Psikolojiyi Keşfetmek
Hakkında 126
Yakın Plan Araştırma: Size Posta Yok: Önyargılı
Tutumlar Ayrımcı Davranışları Yordar 130
Davranışlarımız Tutumlarımızı Ne Zaman
Etkiler? 131
Rol Yapma 132
Söylemek İnanmak Hâline Gelir 133
Mercek Altı: Söylemek İnanmak Hâline
Gelir 134
Benlik Sunumu: İzlenim Yönetimi 140
Kendini Haklı Çıkarma: Bilişsel Çelişki 141
Hikâyenin İç Yüzü: Leon Festinger ile
Uyumsuzluğu Azaltma Üzerine 144
Kendini Algılama 145
Kuramları Karşılaştırma 150
Dipnot: Kendimizi Davranışarımız Aracılığıyla
Değiştirmek 152
Kısım İki: Sosyal Etki
Bölüm 5
Genler, Kültür ve Toplumsal Cinsiyet 156
İnsan Doğasından ve Kültürel Çeşitlilikten
Nasıl Etkileniyoruz? 158
Genler, Evrim ve Davranış 158
Kültür ve Davranış 160
Mercek Altı: Kültürel Hayvan 161
Yakın Plan Araştırma: Geçerken Rastlaşmak:
Doğu ve Batı 164
Toplumsal Cinsiyet Benzerlikleri ve
Farklılıkları Nasıl Açıklanır? 168
Bağımsızlığa Karşı Bağlantılılık 169
Sosyal Baskınlık 171
Saldırganlık 173
Cinsellik 173
Evrim ve Toplumsal Cinsiyet: Neleri Yapmak
Doğadan Kaynaklanıyor? 175
Toplumsal Cinsiyet ve Çiftleşme Tercihleri 176
Evrimsel Psikoloji Üzerine Düşünceler 178
Mercek Altı: Evrimsel Bilim ve Din 179
Toplumsal Cinsiyet ve Hormonlar 180
Kültür ve Toplumsal Cinsiyet: Kültürün
Dediği Gibi mi Davranmalı? 181
Toplumsal Cinsiyet Rolleri Kültürle Birlikte
Değişir 182
Toplumsal Cinsiyet Rolleri Zamanla Değişir 183
Akran ile Aktarılan Kültür 184
Genler, Kültür ve Toplumsal Cinsiyet
Hakkında Hangi Sonuca Varabiliriz? 186
Biyoloji ve Kültür 186
Hikâyenin İç Yüzü: Alice Eagly ile Toplumsal
Cinsiyet Benzerlikleri ve Farklılıkları
Üzerine 187
Koşulların ve Kişinin Gücü 187
Dinot: Kendimizi Sosyal Dünyamızın Ürünleri
Olarak mı Yoksa Mimarları Olarak mı
Görmeliyiz? 189
vii
viii İçindekiler
Bölüm 6
Uyma ve İtaat 190
Farklı Olmayı Hiç İster miyiz? 222
Uyma Nedir? 192
Dipnot: Toplum İçinde Bir Birey Olmak
Üzerine 225
Klasik Uyma ve İtaat Araştırmaları
Nelerdir? 193
Sherif’in Norm Oluşturma Araştırmaları 193
Yakın Plan Araştırma: Bulaşıcı Esneme 195
Asch’ın Grup Baskısı Çalışmaları 197
Mercek Altı: Kitle Sanrıları 197
Milgram’ın İtaat Deneyleri 199
Milgram Deneylerinin Etiği 200
İtaati Besleyen Nedir? 201
Mercek Altı: Kurbanın Kişileştirilmesi 203
Hikâyenin İç Yüzü: İtaat Üzerine Stanley
Milgram 205
Klasik Araştırmalar Üzerine Düşünceler 205
Uymayı Neler Yordar? 210
Grup Büyüklüğü 211
Fikir Birliği 211
Sargınlık 213
Statü 213
Seyirci Önü Tepkileri 214
Önceki Bağlılık 214
Neden Uyarız? 215
Kimler Uyar? 218
Kişilik 218
Kültür 220
Toplumsal Roller 220
Tepkisellik 222
Eşsizliğini Ortaya Koyma 223
Bölüm 7
İkna 228
İknaya Götüren Yollar Nelerdir? 231
Merkezi Yol 232
Çevresel Yol 232
Farklı Amaçlar İçin Farklı Yollar 233
İkna Etmenin Temel Ögeleri Nelerdir? 234
Kim Söylüyor? İletici (Kaynak) 234
Yakın Plan Araştırma: Sanal Bir Sosyal
Gerçeklik Deneyi 238
Ne Söylendi? Mesajın İçeriği 239
Nasıl Söylendi? İletişim Kanalı 246
Kime Söylendi? Dinleyiciler 250
Sıra Dışı İkna: Tarikatlar Nasıl Beyin
Yıkıyor? 254
Tutumlar Davranışları İzler 256
İkna Edici Unsurlar 256
Grup Etkileri 258
İkna Edilmeye Nasıl Karşı Konulur? 259
Kişisel Taahhütleri Güçlendirmek 260
Gerçek Hayat Uygulamaları: Aşılama
Programları 261
Hikâyenin İç Yüzü: Tutum Aşılamasında
William McGuire 261
Gerçek Hayat Uygulamaları: Aşılama
Programları 261
Tutum Aşılama Önerileri 264
Dipnot: Açık Olmak Ama Saf Olmamak 265
Bölüm 8
Grup Etkisi 266
Grup Nedir? 268
Sosyal Kolaylaştırma: Başkalarının Varlığından
Nasıl Etkileniriz? 268
Başkalarının Salt Varlığı 269
Kalabalıklaşma: Başka Birçok Kişinin Varlığı 270
Neden Başkalarının Varlığında Uyarılıyoruz? 271
Sosyal Kaytarma: Bireyler Grup İçinde Daha
mı Az Çaba Harcarlar? 273
Birlikten Kuvvet Doğar 274
Günlük Yaşamda Sosyal Kaytarma 276
Kimlik Yitimi: İnsanlar Grup İçinde Benlik
Duygularını Ne Zaman Kaybederler? 278
Tek Başımıza Yapmayacağımızı Hep Birlikteyken
Yapmak 278
Azalmış Özfarkındalık 281
İçindekiler
Engellenme ve Saldırganlık: Günah Keçisi
Kuramı 325
Sosyal Kimlik Kuramı: Diğerlerinden Üstün
Hissetmek 325
Önyargıdan Kaçınma Güdüsü 330
Önyargının Bilişsel Kaynakları Nelerdir? 331
Kategorize Etme: İnsanları Gruplara Ayırma 332
Belirginlik: Öne Çıkan İnsanları Algılamak 335
Yükleme: Dünya adil bir yer mi? 339
Önyargının Sonuçları Nelerdir? 342
Grup Kutuplaşması: Gruplar Fikirlerimizi
Güçlendirir mi? 282
“Riske Kayma” Vakası 283
Gruplar Fikirlerimizi Keskinleştirir mi? 284
Mercek Altı: Grup Kutuplaşması 287
Kutuplaşmayı Açıklamak 288
Grupdüşün: Gruplar İyi Kararları Engeller mi
Yoksa Destekler mi? 290
Hikâyenin İç Yüzü: Irving Janis ile Grupdüşün
Üzerine 291
Grupdüşünün Belirtileri 292
Grupdüşünü Eleştirmek 294
Grupdüşünü Engellemek 295
Gruplarda Sorun Çözme 295
Hikâyenin İç Yüzü: Nobel Ödülünün Ardından:
İki Akıl, Bir Akıldan İyidir 297
Azınlık Etkisi: Bireyler Grubu Nasıl
Etkiler? 299
Tutarlılık 299
Özgüven 300
Çoğunluktan Ayrılma 300
Liderlik Azınlık Etkisi midir? 301
Mercek Altı: Dönüşümcü Toplum Liderliği 303
Dipnot: Gruplar Bizim İçin Kötü müdür? 304
Kısım Üç: Sosyal İlişkiler
Bölüm 9
Önyargı: Diğerlerinden Hoşlanmamak 306
Önyargının Gücü ve Doğası 308
Önyargının Tanımı 308
Önyargı: Açık ve Örtük 310
Irksal Önyargı 310
Cinsiyet Önyargısı 315
Önyargının Sosyal Kaynakları Nelerdir? 319
Sosyal Eşitsizlikler: Eşit Olmayan Statü ve
Önyargı 319
Sosyalleşme 320
Kurumsal Destekler 322
Önyargının Motivasyonel Kaynakları
Nelerdir? 324
Kendini Yaşatan Kalıpyargılar 342
Ayrımcılığın Etkisi: Kendini Gerçekleştiren
Kehanet 344
Kalıpyargı Tehdidi 345
Hikâyenin İç Yüzü: Kalıpyargı Tehdidi
Üzerine 347
Kalıpyargılar Bireylerin Yargılarını Etkiler mi? 348
Dipnot: Önyargıyı Azaltabilir miyiz? 350
Bölüm 10
Saldırganlık: Başkalarını İncitmek 352
Saldırganlık Nedir? 355
Bazı Saldırganlık Kuramları Nelerdir? 356
Biyolojik Bir Olgu Olarak Saldırganlık 356
Engellenmişlik Karşısında Gösterilen Bir Tepki Olarak
Saldırganlık 359
Öğrenilmiş Bir Sosyal Davranış Olarak
Saldırganlık 362
Saldırganlık Üzerindeki Bazı Etkiler
Nelerdir? 365
İtici Olaylar 365
Uyarılma 368
Saldırganlık İpuçları 368
Medya Etkileri: Pornografi ve
Cinsel Şiddet 370
Medya Etkileri: Televizyon 374
Medya Etkileri: Bilgisayar Oyunları 379
Hikâyenin İç Yüzü: Craig Anderson’dan
Bilgisayar Oyunlarındaki Şiddet
Üzerine 382
Grup Etkileri 382
Yakın Plan Araştırma: Kışkırtıldıklarında
Gruplar Bireylerden Daha Saldırgan mı
Olurlar? 384
Saldırganlık Nasıl Azaltılabilir? 385
Katarsis 385
Bir Sosyal Öğrenme Yaklaşımı 387
Dipnot: Şiddet İçerikli Bir Kültürün Yeniden
Şekillendirilmesi 389
Bölüm 11
Çekim ve Yakınlık: Hoşlanma ve
Sevme 392
Arkadaşlığa ve Çekime Neler Yol Açar? 396
Yakınlık 397
ix
x
İçindekiler
Mercek Altı: Kendimizle İlgili Şeyleri Sevme 400
Fiziksel Çekicilik 402
Hikâyenin İç Yüzü: Ellen Berscheid ile Çekicilik
Üzerine 407
Benzerliğe Karşı Tamamlayıcılık 412
Hikâyenin İç Yüzü: James Jones ile Kültürel
Çeşitlilik Üzerine 414
Bizi Sevenleri Sevmek 415
Mercek Altı: Kötü, İyiden Daha Güçlüdür 416
İlişki Ödülleri 418
Aşk Nedir? 420
Tutkulu Aşk 421
Arkadaşça Aşk 424
Yakın İlişkiler Kurulmasına Olanak Sağlayan
Faktörler Nelerdir? 426
Bağlanma 426
Denklik 428
Kendini Açma 430
Mercek Altı: İnternet Yakın İlişkiler
Kurulmasını Sağlar mı Yoksa Yalnızlığa mı
Neden Olur? 432
İlişkiler Nasıl Biter? 434
Boşanma 434
Bağlanmanın Çözülme Süreci 435
Dipnot: Aşk yapmak 438
Bölüm 12
Yardım Etme 440
Neden Yardım Ederiz? 443
Sosyal Değiş-Tokuş ve Toplumsal Normlar 443
Hikâyenin İç Yüzü: Dennis Krebs’in Yaşam
Deneyimleri ve Profesyonel İlgileri 445
Evrimsel Psikoloji 452
Yardım Etme Kuramlarını Karşılaştırma ve
Değerlendirme 454
Samimi Özgecilik 454
Mercek Altı: Duygudaşlıktan (Empatiden)
Kaynaklanan Özgeciliğin Yararları ve
Bedelleri 458
Ne Zaman Yardım Ederiz? 459
İzleyici Sayısı 460
Hikâyenin İç Yüzü: John M. Darley on
Bystander Reactions 462
Başkası Yardım Ederken Yardım Etmek 464
Zaman Baskısı 465
Benzerlik 466
Yakın Plan Araştırma: İçgrup Benzerliği ve
Yardım Etme 467
Kimler Yardım Eder? 469
Kişilik Özellikleri 469
Cinsiyet 470
Dinî İnanç 470
Yardımlaşmayı Nasıl Artırabiliriz? 473
Belirsizliği Azaltmak, Sorumluluğu Artırmak 473
Suçluluk Duygusu ve Benlik-İmajı Kaygısı 474
Özgeciliği Toplumsallaştırmak 475
Mercek Altı: Sağ Kalan Yahudiler Arasında
Davranış ve Tutumlar 478
Dipnot: Sosyal Psikolojiyi Hayata
Taşımak 480
Bölüm 13
Çatışma ve Uzlaşma 482
Çatışmaya Ne Sebep Olur? 484
Sosyal İkilemler 484
Rekabet 491
Algılanan Adaletsizlik 493
Yanlış Algılamalar 493
Yakın Plan Araştırma: Yanlış Algı ve Savaş 498
Uzlaşma Nasıl Sağlanır? 499
Temas 499
Yakın Plan Araştırma: Aslında Kurulabilecek
İlişkiler 502
Hikâyenin İç Yüzü: Irklar Arası Arkadaşlık
Çalışmaları ile Nicole Shelton ve Jennifer
Richeson 503
İşbirliği 504
Mercek Altı: Kimin Kazandığını Neden
Önemsiyoruz? 506
Mercek Altı: Branch Rickey, Jackie Robinson ve
Beyzbolun Birleştirilmesi 512
İletişim 514
Uzlaştırma 519
Dipnot: Bireysel ve Toplumsal Haklar
Arasındaki Çatışma 521
Kısım Dört: Uygulamalı Sosyal
Psikoloji
Bölüm 14
Klinikte Sosyal Psikoloji 524
Klinik Kararların Doğruluğunu Ne
Etkiler? 526
Yanılsamalı Korelasyon 527
Geçmişi Değerlendirme Yanlılığı ve Aşırı Güven 528
Kendi Kendini Doğrulayan Tanılar 529
Klinik Tahmin Karşısında İstatistiksel Tahmin 529
Mercek Altı: Bir Doktorun Bakışı 531
Daha İyi Klinik Uygulama İçin Çıkarımlar 531
Hangi Bilişsel Süreçler Davranışsal Sorunlara
Eşlik Eder? 532
Depresyon 532
Hikâyenin İç Yüzü: Shelley Taylor ile Olumluk
Yanılsamaları 534
Yalnızlık 536
Kaygı ve Utangaçlık 538
Sağlık, Hastalık ve Ölüm 540
Tedaviyle İlgili Bazı Sosyal-Psikolojik
Yaklaşımlar Nelerdir? 544
İçsel Değişimi Dışsal Davranışla Harekete
Geçirmek 544
Kısır Döngüleri Kırmak 545
Başarı İçin İçsel Yüklemelerin Değiştirilmesiyle
Değişimi Korumak 547
Sosyal Etki Olarak Terapiyi Kullanmak 547
Sosyal İlişkiler Sağlığı ve İyilik Hâlini Nasıl
Destekler? 549
Yakın İlişkiler ve Sağlık 549
Yakın İlişkiler ve Mutluluk 552
Dipnot: Mutluluğu Artırmak 555
Bölüm 15
Mahkemelerde Sosyal Psikoloji 558
Görgü Tanığı İfadesi Ne Kadar
Güvenilirdir? 561
İkna Edici Görgü Tanığının Gücü 561
Gözler Yanılttığında 562
Yanlış Bilgilendirme Etkisi 564
Mercek Altı: Görgü Tanıklığı 565
Yeniden Anlatmak 567
Hatayı Azaltmak 567
Yakın Plan Araştırma: Tanıklara Geri
Bildirim 568
Jüri Üyelerinin Kararlarını Etkileyen Diğer
Faktörler Nelerdir? 572
Davalının Özellikleri 572
Hâkimin Talimatları 575
İlave Faktörler 577
Bireysel Jüri Üyesini Neler Etkiler? 578
Jüri Üyelerinin Anlayış Düzeyleri 578
Jüri Seçimi 580
“İdam Yanlısı” Jüri Üyeleri 582
Grup Etkileri Jüri Üyelerini Nasıl Etkiler? 583
Azınlık Etkisi 584
Grup Kutuplaşması 584
Yakın Plan Araştırma: Doğal Mahkeme
Düzeninde Grup Kutuplaşması 585
Hoşgörü 586
İçindekiler
On İki Kafa Bir Kafadan Daha mı İyidir? 586
Altı Kafa On İki Kafa Kadar İyi midir? 586
Laboratuvardan Hayata: Temsilî ve Gerçek
Jüriler 587
Dipnot: Psikoloji Bilimiyle Akıllıca
Düşünmek 589
Bölüm 16
Sosyal Psikoloji ve Sürdürülebilir
Gelecek 590
Eylem İçin Çevresel Çağrı 592
Sürdürülebilir Yaşam Sağlama 595
Yeni Teknolojiler 595
Tüketimin Azaltılması 596
Maddiyatçılığın ve Zenginliğin
Sosyal Psikolojisi 598
Artan Maddiyatçılık 598
Zenginlik ve İyi-Oluş 598
Maddiyatçılık Beklentileri Karşılayamadı 602
Mercek Altı: Sosyal Karşılaştırma, Aidiyet ve
Mutluluk 604
Sürdürülebilirlik ve Hayatta Kalmaya Doğru 605
Yakın Plan Araştırma: Ulusal İyi-Oluşun
Hesaplanması 607
Dipnot: Birey Modern Dünyada Nasıl Sorumlu
Bir Şekilde Yaşar? 608
Epilogue 610
Kaynakça K-1
Credits C-1
İsim Dizini N-1
Konu Dizini/Sözlük S-1
xi