ıntegrated medıcıne preventıve genetıcs

KİŞİSEL TIP
YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ
TIBBİ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI
1866
1953
1977
1989
The first
PGD
application
1996
2003
2007
The first
Personal
Genome
announced
HER BİRİMİZ EŞSİZ BİREYLERİZ…
• Tek yumurta ikizleri dışında, DNA yapılarındaki
küçük değişklikler sayesinde, her birey eşsizdir.
• Eşsizlik ;
– sağlık
– hastalık
– tedaviye cevap verme
özelliklerinde gözlenir.
“SAĞLIK’’ hastalığın olmamasından çok daha
fazlasıdır…
• Olağandışı bir tedavi yöntemi olan Entegre Tıp—
sadece hastalığın tedavisiyle kalmayıp — araç olarak
kişiye-dayalı teşhisi de kullanır.
• Entegre Tıp güncel bilimsel gelişmelerle, eski çağlara
dayanan tıp sistemini birleştirerek,
– sağlığın en iyi şekilde korunmasını,
– yaşam süresinin mümkün olduğunca uzatılmasını,
– iyileşme süreçlerininin hızlanmasını
hedeflemektedir.
Genler: İnsan vücudunu inşa edecek bir imar
planı
• Vücudumuz trilyonlarca hücreden oluşmaktadır.
• Her hücrede:
– 46 insan kromozomu
– 2 metre uzunluğunda DNA
– 3 milyon DNA altbirimleri (A, C, G, T bazları)
Yaklaşık 25,000 gen hayati fonksyonların neredeyse tümünü
üstlenen 100,000 kadar proteini kodlamakta!
• Normal sekanstan farklı bir gen sekansı (tek
nükleotid polimorfizmi) (SNP), protein yapısını ve
işlevini değiştirerek vücuda zarar verebilir.
• Polimorfizmler olumlu ya da olumsuz etki
gösterebilirler.
• Polimorfizmler bizleri bazı hastalıklara karşı daha
duyarlı kılarken, bazılarına karşı direncimizi artırırlar.
(Kalp krizi, felç, kanser, diyabet, vs gibi)
• Polimorfizm tanımlamalarında, son on yılda, önemli
ilerlemeler kaydedilmiştir.
KİŞİSEL TIP NEDİR?
• Daima doğru ilacı ya da tedavi yöntemini, doğru
zamanda, doğru hastaya, doğru maliyetle verebilmek
• Kişisel tıp genetik testler gerektirir.
• Test sonuçlarının çıkma hızı canalıcı bir husustur.
Kişisel Tıp
tedavilerin, hasta genotipinin ya da gen ekspresyon düzeylerinin
dikkate alınmasıyla geliştirilmesini amaçlamaktadır.
Bu bilgiler;
• hastalık derecesinin belirlenmesinde,
• kullanılacak ilaçların seçimi ve/veya dozaj ayarlarında, hastaya özel
tedavilerin geliştirilmesinde ya da tedavi öncesi alınması gereken
önlemlerin belirlenmesinde,
kullanılır.
• Kişisel tıp yaklaşımını kullanmış olan birkaç tedavi örneği bulunsada,
genotip odaklı bu yaklaşım henüz yaygın olarak kullanılmamaktadır.
Kişisel tıbbın, hastanın kendi ve ailesinin hayat hikayesini ve
laboratuvar, görüntüleme ve genetik tetkiklerini göz önünde
bulundurarak geliştirilen geleneksel tedavi yönteminlerine göre
sağladığı getiri ise halen tartışma konusudur.
• Sağlık masraflarının yüksek olması,
• Yeni bir ilacın gelişimi: 800M$
• İlaçların her hastada aynı etkinliği göstermemesi,
• bazı kanser ilaçlarının hastaların yalnız %20’inde etkin
olması,
• ilaç kullanımına bağlı yan etkilerinin acil servis ziyaretlerinin
temel nedenlerinden birini oluşturması,
GENETİK VE GENOMİĞİN ÇÖZEBİLECEĞİ SORUNLAR...
KİŞİSEL TIP
• Kişisel tıp, hastanın rahatsızlığını veya hastalığa olan
duyarlılığını daha iyi yönetmek için güncel moleküler analiz
yöntemlerini kullanır.
• Amaç, hastanın genetik ve çevresel profilini göz önünde
bulunduran, en uygun tıbbi sonuçları verebilecek tedavi
yöntemlerinin uygulanması sağlamaktır.
• Bu yaklaşım, hastalık ve alt türlerinin tanımını ve hastada
kullanılacak en uygun ilaç ve dozaj seçimini sağlayacak
genetik tarama programları içerebilir.
KİŞİSEL TIP
Daha doğru tanılar, daha erken müdaheleler
• Moleküler analizler;
– oluşan hastalığın türünü
– kişinin ilacın toksisitesine olan duyarlılığını
belirleyebilir.
• Hasta, olası bir tepkiye meyilli olduğu takdirde, bu tepkiyi
önleyebilecek müdahalelerde bulunulabilinir.
KİŞİSEL TIP
Daha doğru tanılar, daha erken müdaheleler
• Halihazırda 1200 genetik hastalığa yönelik, klinik
çalışmalarda kullanılabilinecek 1000 genetik test
bulunmaktadır.
• Bunların çoğu nadir rastlanan genetik hastalıkların tanısında
kullanılsa da, kalıtsal risk taşıyan genel hastalıkların
taranmasında ve tedavilere cevap verebilme yetisinin
belirlenmesinde kullanılan testlerin de sayısı hızla
artmaktadır.
KİŞİSEL TIP
Daha etkili tedaviler
• Doktorlar halen en etkili tedavileri deneme yanılma
yöntemini kullanarak geliştirmektedir.
• Hastanın, tedaviye tepksini öngörebilmemizi sağlayacak
moleküler değişimleri daha iyi bildiğimiz için, doktorun
tedavi seçiminde kullanabileceği doğru ve uygun
maaliyetli testler geliştirilebiliriz.
FARMAKOGENOMİK AÇISINDAN
DNA’daki farklılıklar, bir ilacın vücut tarafından
emilimi, metabolizması ve kullanımında
değişikliklere yol açabilir.
DNA’DA FARKLILIKLAR...
Belirli bir tedavi alanında en çok tercih edilen bir ilaca hastaların
cevap verme oranları (etki oranları)
Analjezik (Cox 2):
Astım:
Depresyon (SSRI):
Diyabet:
Onkoloji:
Osteoporoz:
48%
Rümatoit artrit:
80%
60%
62%
57%
25%
50%
Spear, et al, Trends in Molecular Medicine, 2001; 7: 201-204.
Geleceğe yönelik araştırma: Kişisel Tıp
• Her yıl ABD’de reçeteyle verilmiş olunmasına rağmen ilaç
yan etkilerinin yol açtığı 106,000’nin üzerinde ölüm
vakası belirlenmektedir.
• Ayrıca, 2.2 milyon hasta, yan etkilerinin yol açtığı ciddi
komplikasyonlardan zarar görmektedir.
Geleceğe yönelik araştırma: Kişisel Tıp
• Kişisel tıbbın amaçları:
– İlaç tedavisine cevap verme yetisini etkileyecek
genetik farklılıkların belirlenmesi
– Hastanın tedaviye nasıl cevap vereceğini
öngörebilecek genetik testlerin geliştirilmesi
– Tedavilerin kişiye özel tasarlanması
• Etkinliği artırmak
• Yan etkileri en aza indirmek
“…artık doktorların çenenizden bir kaç hücre alıp, DNA dizileme
cihazından geçirdikten sonra yalnız size ait olan genetik yapınızı
–yani, sizi siz yapan yaklaşık 30,000 geni– belirleyebilecekleri
bir geleceğin eşiğindeyiz.
Doktorlar, bu gen dizilimlerini kullanarak, hasarlı gen ve
gen ürünlerinizi belirleyip hangi hastalıklara duyarlı olduğunuzu,
hiçbir belirti göstermediğiniz halde, yıllar öncesinden
belirleyebilecek ve buna göre bu hastalıklardan korunabilmeniz
için size yardımcı olabileceklerdir.”
(Tony Blair, ‘Science Matters’ konuşması, 23 Mayıs 2002)
Kişisel Tıp için hazırlanın...
Aile hikayesi – kalıtsal
durumların ve genetik
sorunların belirlenmesinde
ilk adım
Genetik Hayat Hikayesi
• Sağlık bilimleri uzmanları kalp hastalıkları, kanser
veya diyabet gibi sık rastlanılan hastalıkların—ya da
hemofili, sistik fibroz ve orak hücre anemisi gibi ender
görülen hastalıkların– aynı aile içeriside birçok kez
rastlanılabilineceğini yıllar öncesinden tespit
etmişlerdi. Bir nesilde yüksek tansiyon görülürse
sonraki nesillerde de bu hastalığın görülmesi sıradışı
değildir.
• Ebeveynlerin ve diğer akrabaların geçirdiği
hastalıkların belirlenmesi, hastanızın hangi
hastalıklara duyarlı olabileceğini tespit edebilir ve
bunu göz önünde bulundurarak hasta ve yakınlarının
sağlığını korumak için gerekli önlemleri alabilirsiniz.
Aile hikayesi hayat boyunca hastalıkların
gelişiminde bir risk faktörünü
oluşturmaktadır
Doğuştan özürler
Kan hastalıkları
bebekler
çocuklar
astım
otizm
diyabet
depresyon
ergenlik
Alzheimer hastalığı
osteoporoz
yetişkinler
kanser
kalp hastalıkları
yaşı ilerlemiş
yetişkinler
2017’de Ayşe’nin hikayesi
• Ayşe genetik danışmanı ile beraber 18 yaşına
kadar olan aile hikayesini belirler ve
amcalarının kalp hastalıkları geçirdiklerini
öğrenir.
• Doktoru Ayşe’ye 1000$ karşılığında gen
dizilimini çıkartmasını önerir.
• Genetik ayrımcılıkla karşılaşma riskini
araştıran Ayşe, federal kanunların bunun suç
olarak belirlediğini öğrenir.
Ayşe’nin Hikayesinin Devamı...
• Ayşe’nın diziliminde, erken yaşta kalp krizi
riskini 5 kat artıran (onaylanmış
araştırmalarca da kesin olarak kanıtlamış
olduğu üzere) üç gen varyantı tespit edilir
• Doktoru genetik durumunu gözönünde
bulunduran bir diyet, egzersiz ve ilaç
tedavi programı hazırlar.
Ayşe’nin Hikayesinin Devamı...
• Ayşe 75 yaşına kadar sağlıklı bir yaşam sürdürür.
• Bahçe işlerinin yol açtığını düşündüğü sol kol ağrıları
için muayene olamaya gittiğinde, yüksek risk
taşıdığını bilen hekimi derhal akut miyokard
infarktüs tanısı koyar.
• Gen dizilimine dayanarak, tedavisinde kendisinde en
etkili olacak ilaçlar seçilir.
• Hayatta kalıp 22. yüzyılı sağlıkla karşılar.
Kişisel Sağlık Hizmeti:
Rüya Kabusa Dönüşürse...
Ayşe’nin Ters Giden Hikayesi
• Ayşe’nin hekimi, fazla meşgul olup hastasına aile
hikayesini sormayı unuttuğundan, Ayşe taşıdığı
riski hiç öğrenmez.
• Ayşe’ye gen dizilemesi yapılması için teklif gelir.
Ancak dizilemeyi yaptıran kardeşi bu nedenden
dolayı sağlık sigortası haklarını kaybettiğinden,
Ayşe bu teklifi geri çevirir.
Ayşe’nin Ters Giden Hikayesi
• Ayşe sağlıksız beslenir, kilo alıp, yüksek tansiyon
hastası olur.
• Ayşe için en etkilli ilaçları berliyecek testler
geliştirilmiş olsalar da, onay alamamışlardır.
• Ayşe’nin yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan
ilaca verdiği alerjik tepkiden dolayı tedavisi
durdurulur.
Ayşe’nin Ters Giden Hikayesi
• 10 yıl sonra, tedavi edilmeyen yüksek
tansiyonundan dolayı, Ayşe 45 yaşında, sol
kolunda oluşan ağrılardan şikayetçi olur.
• Hekimi riskli bir hasta olduğunu bilmediğinden,
kas-iskelet ağrıları olduğunu düşünüp
dinlenmesini önerir.
• Ertesi gün kalp krizi geçirdiğinden acil servise
yatırılır.
Ayşe’nin Ters Giden Hikayesi
• Gen dizilemi olmadığından kendisi için en
uygun tedavi programı belirlenememiştir.
• Ayşe acil serviste ölür.
KORUYUCU GENETİK TESTLER NELERDİR ?
GENETİK CHECK UP
Genetik polimirfizm bilgilerini kullanarak hayatımızı ve
sağlığımızı daha iyi kontrol altına alabiliriz.
“…hastalık gelişiminde ya da hastalıktan korunmada,
dış etkenlerin genlerle ilişkisi daha iyi anlaşılacaktır. Bu
bilgi, belirli gen profillerine sahip insanların kendileri için
hayli riskli olan gıdalardan, kimyasallardan ve sigara gibi
dış etkenlerden korunmalarını sağlayacaktır”.
(‘Our Inheritance, Our Future”, DoH and NHS, 2003)
Kadın ve Erkek Hastalarda Koruyucu Genetik
Testler
Kadınlarda
Erkeklerde
• Arteroskleroz / lipid metabolizması
• Meme kanseri riski (genel ve kısıtlı)
• İlaç metabolizması/ Farmakogenetik
• Kan pıhtılaşama homeostazı /
• Arteroskleroz / lipid metabolizması
• Detoksifikasyon
• İlaç metabolizması/
tromboz
• Hormon tedavşlerşnde risk ve
yararlar
• Yüksek tansiyon
• Metabolizma ve obezite
• Steroid metabolizması / meme
kanseri
Farmakogenetik
• Kan pıhtılaşama homeostazı /
yüksek tansiyon
• Inflamasyon / ömür uzunluğu
• Metabolizma ve obezite
• Osteoporoz/ kırık riski
• Steroid metabolizması / prostat
kanseri
GEN POLİMORFİZMİ GÜNLÜK YAŞANTIMIZI
GERÇEKTE NASIL ETKİLER ?
•
•
•
•
•
Egzersiz – nasıl, hangi sıklıkla ?
Beslenme – ne, ne zaman ve neden ?
Meditasyon ve Gevşeme
Detoksifikasyon ve Kanserden korunma
Hormon tedavisi – yarar mı, zarar mı ?
KİŞİSEL TIP
• Genetik danışmanlık ve değerlendirme
• Sağlık muayenesi
Genetik / Kan Testleri
Sonuçlar – Genetik danışmalık
Hastanın mültidispliner bazda değerlendirilmesi
•
•
• Kişiye özel takip programının belirlenmesi
2008’de kanserin yol açtığı ölüm vakaları
Erkek
294,120
Kadın
271,530
Akciğer& Bronş
31%
26%
Akciğer& Bronş
Prostat
10%
15%
Meme
Bağırsak & rectum
8%
9%
Bağırsak & rectum
Pankreas
6%
6%
Pankreas
6%
Yumurtalık
Karaciğer & intrahepatik 4%
Lösemi
4%
3%
Hodgkin dışı lenfoma
Özefagus
4%
3%
Lösemi
Mesane
3%
3%
Rahim çeperi
Hodgkin dışı lenfoma
3%
2%
Karaciğer & intrahepatik
Böbrek & renal pelvis
3%
2%
Beyin/DSS
Diğer bölgeler
24%
25%
Diğer bölgeler
DSS=Diğer sinir sistemi.
Kaynak: American Cancer Society, 2008.
MEME KANSERİNDE KALITSAL DUYARLILIĞIN
NEDENLERİ
ATM
DİĞER BİLİNEN
OTHER KNOWN GENES
GENLER
(e.g.
CHK2) (CHK2)
PTEN
TP53
7%
BRCA1
20-40%
10-30%
BRCA2
60%
HENÜZ
TANIMLANMAMIŞ
YATKIN GENLER
UNKNOWN
PREDISPOSING GENES
Sporadik
Ailesel
75-80%
15-20%
5-10%
Kalıtsal
BRCA ARACILI YOLAKLAR
BRCA geni:
 genomik dengenin
korunmasında
 hücre döngüsü kontrol
noktalarında
 kromatin şekillenmelerinde
 DNA hasarına tepkilerde
 östrojen duyarlılıklarında
p53’e duyarlı genlerin coaktivatörü
Narod et al., Nature Reviews Cancer, 2004
ÇOKADIMLI KANSERDE GENETİK DANIŞMALIK MODELİ
Risk Taşıyan Birey
Aile hikayesinde hastalık belirten sağlıklı
Hasta
Onkoloji Birimi
Tüm kriterlerin doldurulduğunun tespiti
IC
Koruma Stratejilerinin
Tanımlanması
Klinik veri toplanması + Aile Soyağacı Geliştirilmesi + Risk estimasyonu
Riskin Aktarımı
Genetik-Onkolojik
Genetik testlerinin
değerlendirlimesi
Danışmanlık
IC
Yapıldı
Raporun hastaya
verilmesi
Yapılmadı
Kan alımı
Moleküler Genetik Ünitesi
Positif Sonuç
Sonuçlar / Danışmanlık
Genetik test
Değerlendirilemeyen Sonuç
Negatif sonuç
Rapor bildirimi
GENETİK TESTLER
Positif Sonuç
BRCA1/BRCA2 belirli
mutasyonunun diğer aile
fertlerinde aranması
Positif Sonuç
Korunma
Stratejisi
Yapılmadı
Negatif Sonuç
Rutin yapılan
meme kanseri
taramaları
Korunma stratejisi
Değerlendirilemeyen
Sonuç
(klinik anlamı
belirlenmemiş varyantlar)




Negatif Sonuç
Mutasyona bağlı kanser riskinin değerlendirilememesi
Mutasyon farklılığını tastik etmek için diğer aile fertlerinin teste tabi
tutulması
Kişiye özel risk-yönetim planının verilmesi
Araştıramaların devamı (epidemiyolojik çalışmalar)


Belirlenememiş aileye özgü mutasyon riskinin artışı
Kişiye özel risk-yönetim planının verilmesi
21. Yüzyılda Tıp: Kişiye özel ve Kanıta Dayalı
Personalized Medicine Coalition (Kişisel Tıp Koalisyonu) ve
Georgetown Üniversitesi Hemşirelik ve Sağlık Birimlerince
Hazırlanan Kongre
18-19 Eylül 2007
Georgetown University Law Center Washington, DC
Ana konuşmacı sekreteri O. Leavitt’le
söyleşi:
S: Çoğu insan şimdiye kadar yapılan tıbbi
uygulamaların da kanıta dayalı olduğunu
düşünmekte. Buna göre, gelecekteki kanıta dayalı
kavramına nasıl bir açıklama getirmektesiniz?
C: Tıbbi kanıtlarla tıbbi uygulamar arasında,
insanların düşündüğü kadar kuvvetli bir bağ
bulunmamaktadır. Bugünkü teknolojik imkanları,
bilhassa sağlık bilgi teknolojilerini kullanarak,
bunun çok daha iyisini yapabiliriz.
109. KONGRE
2. OTURUM S. 3822: Genomik ve Kişisel Tıp
Onaylanmış, güvenilir ve etkin moleküler genetik
testlerin doğru kullanımı ve bu testlere ulaşımın
kolaylaştırılması, tüm vatandaşların kişisel tıbbı
kullanmasını garanti etmeye yardımcı olacaktır.
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ SENATOSU
3 AĞUSTOS 2006
GovTrack.us
KİŞİSEL TIP KOALİSYONU (PMC)
PMC’nin temel amacı, hasta çıkarlarını artıracak kişisel tıp
kavramı ve ürünlerinin anlanması ve benimsenmesini
sağlamaktır.
PMC 2004 yılında kurulmuştur.
PMC Üyekleri
Agency Partners
Centers for Disease Control and Prevention
Centers for Medicare and Medicaid Services
National Cancer Institute
National Human Genome Research
InstituteU.S. Food and Drug Administration
Clinical Laboratory Testing Services
Center for Molecular MedicineKimball Genetics, Inc.Laboratory Corporation of
America
Holdings (LabCorp)Quest Diagnostics
Consumer Genetic Testing Services
23andMe
DNA Direct, Inc.Navigenics, Inc.
Diagnostic Companies
Agendia BVAlmac DiagnosticsAssureRx, LLCAureon Laboratories, Inc.AviirAxial
Biotech, Inc.BG MedicinebioMerieuxBioMarker StrategiesBrain Resource Company
LimitedCardioDx, Inc.Caris DxCELLective DiagnosticsCuridium MedicaDako Denmark
A/SdeCode Genetics, Inc.The DNA Repair Companydnaprint genomics,
inc.DNAVision s.a.Expression Analysis, Inc.Gen-Probe IncorporatedGene Express
Inc.GeneDxGenelex CorporationGenomas, Inc. Genomic Health,
Inc.HistoRxInterleukin Genetics, Inc.LineaGen, Inc.Lipomics Technologies,
Inc.Monogram BiosciencesNanosphere, Inc.OncoMethylome SciencesOsmetech
Molecular DiagnosticsParagonDxPGx Health (A Division of Clinical
Data, Inc.)Primera DXProgenikaPrognomix Inc.ProventysRedPath Integrated
Pathology, IncRiley GenomicsRosetta GenomicsSaladax Biomedical, Inc.Siemens
Medical SolutionsTethys BioscienceTheraGenetics Ltd.Ventana Medical Systems,
Inc.XDx Inc.
Emerging Biotech/Pharmaceutical Companies
Alper Biotech, LLCARCA biopharmaPerlegen Sciences, Inc
Health Insurance Companies
AetnaHumana Inc.Medco Health Solutions, Inc.
Industry & Trade Associations
American Clinical Laboratory Association
BIO (Biotechnology Industry Organization)PhRMA
IT/Informatics Companies
HP Health and Life SciencesIBM Healthcare and Life SciencesLead Horse
Technologies, Inc.McKessonSaffron Technology, Inc.Uniconnect
Large Biotech/Pharmaceutical Companies
AbbottAMGEN, Inc.Eli Lilly and Company
Endo PharmaceuticalsGenzyme Corporation
Johnson & Johnson Pharmaceutical Research & Development, L.L.C.Millennium
Pharmaceuticals, Inc.Pfizer Inc
Patient
Advocacy Groups
Alliance for Aging Research
Hadassah The Women's Zionist Organization of America
Association-HCMAHypertrophic Cardiomyopathy
Association-HCMANational Alliance for Hispanic Health
Research & Educational Institutions
AACC (American Association for Clinical Chemistry)American Institute for Medical
and Biological Engineering (AIMBE)
American Medical Association
American Society of Human Genetics (ASHG)
Association for Molecular Pathology
Baylor College of Medicine
Brown University, Office of the Dean of Medicine and Biological SciencesChildren’s
Hospital Oakland Research
InstituteCincinnati Children's Hospital Medical Center
Cleveland Clinic Genomic Medicine Institute
Coriell Institute for Medical Research
The Critical Path Institute(C-Path)
Duke UniversityFasterCures
Genome British Columbia
The George Washington University Medical Center
Georgetown University School of Nursing & Health StudiesH. Lee Moffitt Cancer
Center & Research Institute, Inc.
Harvard Medical School-Partners HealthCare Center Genetics and
Genomics
Hudson-Alpha Institute for Biotechnology
Institute for Genomics and Systems Biology, The University of Chicago
and Argonne National Laboratory
Institute of Genomic Medicine, UMDNJ-New Jersey Medical SchoolMarshfield Clinic
Mayo ClinicNational Coalition for Health Professional Education in Genetics
(NCHPEG)National Foundation for Cancer Research
National Jewish Medical and Research Center
The Ohio State University Medical
Center
PENN MedicineUniversity of Utah
Vanderbilt University Medical Center
Research Tool Companies
Affymetrix, Inc.Applied BiosystemsBiosearch Technologies, Inc.CeleraGene
LogicGene Network Sciences, Inc.GenVault, Corp.Helicos BioSciencesIllumina,
Inc.Luminex CorporationQiagen, Inc.
Strategic Partners
AB&C Life Sciences, a division of
Aloysius Butler & ClarkBoston HealthcareChemGenex Pharmaceuticals, Inc.Clear
Point HealthCorbett Accel Healthcare GroupDefined HealthDeloitte Center for Health
SolutionsDiaceuticsDiagnostic AdvisorsEl Camino Hospital Ernst & Young Global
Biotechnology
CenterFeinstein Kean HealthcareFoley Hoag LLPGenomic Healthcare
StrategiesHealthFutures, LLCManatt Health SolutionsMcKenna Long & Aldridge,
LLPMintz LevinNational Pharmaceutical CouncilNixon Peabody LLPPAREXEL
InternationalPersonalized Medicine Partners, LLCSciTech Strategies, Inc.Wilson
Sonsini Goodrich & Rosati
Venture Capital
5AM VenturesBurrill & Company
Kleiner Perkins Caufield & Byers
MDV-Mohr Davidow Ventures
Pappas VenturesThird Rock Ventures, LLC