Diğer Otomatik Tanımlama Sistemleri

LOJİSTİK YÖNETİMİ
10. HAFTA: TZY BILIŞIM SISTEMLERI VE TEKNOLOJILERI
YRD.DOÇ.DR. SAMET GÜNER
Öğrenme Hedefleri
 TZY’de entegrasyon ve koordinasyon
 Bilişim sistemleri ve teknolojilerinden nasıl istifade edilebilir?
 Malzeme ihtiyaç planlama (MRP)
 Üretim kaynakları planlaması (MRP II)
 Kurumsal kaynak planlama (ERP)
 Elektronik veri değişimi (EDI)
 Otomatik tanımlama sistemleri
Tüm tedarik zincirinin etkin bir şekilde entegrasyonu ve zincir
üyelerinin kesintisiz koordinasyonu, “Bilişim Sistemleri” ile mümkün
olmaktadır.
Kelime anlamı ile entegrasyon,
bütünleştirme ve uyumlaştırma
anlamlarına gelmektedir.
Tedarik zinciri perspektifinden
bakıldığında ise entegrasyon, zincir
bünyesindeki firma içi ve firmalar arası
kararların bir bütünlük içerisinde
alınması ve tüm zincirin ortak hedefler
doğrultusunda bir bütün halinde hareket
etmesinin sağlanması anlamına
gelmektedir.
Bu bağlamda tedarik zincirleri
içerisindeki bilgi, para ve ürün akışının
entegrasyonu söz konusu olmaktadır.
Koordinasyon, kelime anlamı itibariyle
“eşgüdüm” demektir. Tedarik zincirlerinde
koordinasyon, zincir üyelerinin eş anlı
hareket etme kabiliyeti ve çeviklik anlamına
gelmektedir.
Hammadde tedarikçileri, üreticiler,
dağıtıcılar, üçüncü parti lojistik sağlayıcılar ve
perakendeciler gibi bağımsız firmalar
arasındaki koordinasyon, bu bağımsız
firmaların hızla değişen pazar şartlarını
karşılayacak lojistik süreçler geliştirmeleri
için ihtiyaç duydukları esnekliğin sağlanması
için kilit bir roldedir. Zincir üyeleri arasındaki
zayıf koordinasyon, sağlıksız operasyonel
işleyişe neden olur.
Entegrasyon ve Koordinasyon Etkinliği için
Bilişim Sistemleri ve Teknolojileri
Bilgi teknolojilerindeki ilerlemeler ve tedarik zinciri yönetim sisteminin kullanımı,
tedarik zinciri entegrasyonunun ve koordinasyonunun daha etkin bir şekilde
yapılmasına imkân vermektedir.
Veri işlemenin kolaylaşması ve ucuzlaması, geçmiş tarihli verilerin depolanmasını
ve tekrar kullanılabilmesini sağlamıştır. Bu veri depoları müşteri alışkanlıklarının
daha iyi analiz edilmesi ve bunun da ötesinde talebin tahmin edilebilmesi için
kullanılabilir. Grafiksel kullanıcı ara yüzleri kullanıcıların verilere daha kolay
ulaşmalarını ve bunları farklı kararlar almak için kullanmalarını sağlar.
Diğer yandan, Elektronik Veri Değişimi (EDI) sistemleri ile kurulan iletişim, özel ve
kamu ağları vasıtasıyla, en popüler olarak da internet yoluyla kurulabilir. Böylece
tedarik zincirindeki üyeler hızlı ve ucuz bir şekilde bilgilenebilir ve koordine
olabilirler.
Malzeme İhtiyaç Planlama (MRP)
Material Requirement Planning
Geliştirilen ilk üretim planlama sistemidir.
1960’larda konuşulmaya başlanmış ve 1975’te sistematikleştirilmiştir.
Neyin, ne zaman ve ne kadar sipariş edilmesi gerektiği sorularını yönelterek
firmanın ihtiyaç duyduğu üretim programının hazırlanmasına yardımcı olur.
Bu sistemin çalışma prensibi, bir üretimi gerçekleştirmek için hangi parça ve
malzemelere ne kadar ve ne zaman ihtiyaç duyulacağını belirlemeye dayanır.
Bu anlamda MRP’nin, üretim ve satın alma departmanlarına yol gösterici bir
program olduğu söylenebilir.
MRP’nin İşleyişi
Müşterilerin vermiş oldukları toplam
sipariş miktarı ile diğer satış tahminleri
toplanır ve bir “Ana Üretim Planı”
belirlenir.
Ana üretim planında hangi üründen ne
zaman üretilmesi gerektiği belirtilir.
Belirlenen bu ürünlerin hangi parçalardan
oluştuğu, ürün ağaçları şeklinde bir
çizelgeye dökülür.
Bu arada eldeki toplam stoklar da
değerlendirilir ve eksik kalan kısım, ürün
ağaçlarındaki sıraya göre sipariş edilir.
Ürün ağacı örneği
Nihai ürün için talep bir kere belirlendiği
zaman (tahmin yöntemleri ya da müşteri
siparişleri yoluyla) malzeme, parça ve yarı
mamullere olan talep de belirlenebilir.
Bunlara bağımlı talep adı verilir. Üretim
sırasında gereken alt montaj parçaları ve
bileşen parçaları bağımlı talep öğelerine
örnek olarak verilebilir.
Nihai ürüne olan talep ise imalatta kullanılan
parça, malzeme ve yarı mamullere olan
talepten tamamen bağımsızdır.
MRP’nin işletmelerdeki fonksiyonu, ana üretim programını oluşturmaktır. Neyin
ne zaman üretileceğini ve neyin ne zaman tedarik edileceğini belirler. MRP
metodolojisi şu temel sorulara cevap aramaktadır;
 Neye ihtiyaç duyuluyor?
 Ne kadara ihtiyaç duyuluyor?
 Ne zaman ihtiyaç duyuluyor?
 Sipariş ne zaman verilmeli?
MRP sisteminin temel amacı, hangi hammadde ve yarı mamulün ne zaman ve
hangi miktarlarda satın alınacağına ve üretileceğine karar vererek işletmenin
üretim programını bilişim kullanarak planlamaktır.
MRP’nin Kısıtları
 Kapasite kısıtlarını dikkate almaz. Sistem, hangi malzemeye nerede, ne kadar
ve ne zaman ihtiyaç duyulacağını göstermektedir ancak işletmenin işgücü ve
finans gibi kısıtlarını dikkate almamaktadır. Halbuki, üretim için ihtiyaç duyulan
diğer kaynakların da planlanması gerekir.
 Varsayımlara dayanır. MRP’nin girdilerinden bir tanesi de tahminlerdir. Bu
tahminlerde bir hata olması durumunda tüm sistem olumsuz etkilenecektir.
 Planlanan temin zamanlarının çok uzun olması. Malzeme ihtiyacının
miktarının ve zamanının belirlenmesinde ürün ağaçları kullanılmaktadır. MRP,
toplam temin süresinin belirlenmesinde her bir alt birimin temin zamanlarının
toplamını almaktadır. Bu durum, toplamda planlama süresinin çok uzun olması
ile sonuçlanmaktadır.
Üretim Kaynakları Planlaması (MRP II)
Manufacturing Requirement Planning
MRP, üretim kaynakları ile ilgili kısıtları ve firmanın kapasitesini dikkate almamaktadır.
Firma üretim programını
gerçekleştirecek
kaynaklara sahip mi?
Pazarlama satış
tahminlerini
gerçekleştirebiliyor mu?
Yeterince finansmana
sahip miyiz?
MRP II’nin MRP’den en temel farkı,
“Kapasite” parametresinin planlama ve
uygulama kurgusuna eklenmiş olmasıdır.
Yani materyal ihtiyacının yanı sıra, işgücü
kapasitesi, finans kapasitesi, makine saati
kapasitesi gibi faktörleri de dikkate alır.
MRP II,
 üretim kaynakları faaliyet alanlarını genişletmek
 işlemlerin diğer işlevsel alanlarını planlama sürecine dâhil etmek
 işletmelerin makine, malzeme, para ve işgücü gibi kaynaklarının koordineli bir
şekilde kullanılabilmesini sağlamak
amacıyla geliştirilmiştir.
MRP II’nin İşleyişi
Bu şekilde dikkat edilmesi gereken nokta,
ana üretim planına gelene kadarki aşamada
kaynakların yeterli olup olmadığının
sorgulanmasıdır.
Sorgulama sonrasında eğer firmanın yeterli
kaynağa sahip olmadığı belirlenirse sistem
ana üretim planına geçmeden tekrar en
başa dönmektedir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer bir önemli
husus ise, MRP’nin MRP II sistemi içerisinde
bir modül olarak yer almış olmasıdır.
Kurumsal Kaynak Planlama (ERP)
Enterprise Resource Planning
ERP sistemi, işletmeye süreç temelli bir bakış açısı ile yaklaşan, işletme
hedeflerini gözeterek, tüm fonksiyonları sıkı bir şekilde entegre eden, bilgi ve
veri ihtiyaçlarına cevap verme amacını taşıyan çok sayıda alt sistemi bünyesinde
bulunduran bir yazılım çözümüdür.
Bilişim sistemlerinin amacı, yöneticilerin veya karar vericilerin karar vermelerine
destek olmak ve karar verme süreçlerini kolaylaştırmaktır. İleri bir bilişim sistemi
olan ERP’nin de en büyük avantajı, işletme içerisinde veri görünebilirliğini ve
entegrasyonu sağlayarak hızlı ve doğru karar vermeye destek olmak ve bu süreci
hızlandırmaktır.
Hızlı ve doğru karar vermek işletme süreçlerini hızlandırır. İşletme süreçlerinin
hızlanması müşteri memnuniyetini ve verimliliği artırır.
ERP sistemleri gelecekteki satış planları, müşteri
siparişleri, mevcut envanterler, işlemdeki işler,
kullanılabilir kaynaklar ve maliyet/fiyatlama bilgisi
için gerekli verileri sağlar.
ERP sistemleri firma içi ve firmalar arası tedarik
zinciri yönetiminin uygulanabilmesi için ön
gereksinim duyulan sistemdir.
ERP, işletmenin tüm fonksiyonlarının üzerinde
birleştiği (entegre olduğu) bir platform olarak
değerlendirilebilir
İnsan
Kaynakları
MERKEZİ
VERİTABANI
Destek
Modüller
Tedarikçiler
Muhasebe ve
Finans
Satış&Dağıtım
Destek
Modüller
Stok&İmalat
MİMARİ
ENDÜSTRİYEL ÇÖZÜMLER
Müşteriler
ERP Yazılımları
Günümüzde, firmalar tarafından kullanılan pek çok ERP yazılımı bulunmaktadır.
Ancak küçük bir kısmı yaygın bir kullanım alanına sahip olup SAP ve Oracle
bunlardan iki tanesidir.
Bunlara ek olarak People Soft ve Baan’da sayılabilir. Microsoft da, “Microsoft
Dynamics” programını geliştirmiştir.
ERP’nin Dezavantajları
 ERP, oldukça pahalı bir sistemdir. Yüksek maliyetler, yazılımın hazırlanması ile
ortadan kalkmamaktadır. Yazılımın firmaya giydirilmesi sürecinde ve kullanım
aşamasında firmanın ihtiyaç duyacağı danışman desteği, yazılımcı firma tarafından
oldukça yüksek fiyatlarla sağlanmaktadır.
 Bu sistemleri kurmak ve uygulamak bir uzmanlık gerektirir. Eğer, firma içerisinde
bu konuda çalışabilecek insan gücü yoksa firma büyük problemlerle karşılaşabilir.
 ERP’nin bir diğer dezavantajı ise, sabit bir ERP paketinin olmaması ve her işletme
için farklı bir ERP programının hazırlanması gerekliliğidir. Bu durum ERP’nin
karmaşık, esnek olmayan ve diğer uygulamalarla uyumsuz bir yapı sergilemesine
neden olmaktadır.
Organizasyonel iş süreçlerinin ve çalışma yöntemlerinin değiştirilmesini gerektirir.
Bu süreçte çalışanlar arasında dirençle karşılaşılabilir.
Tedarik Zinciri Yönetimi Bilişim Sistemleri
İşletmeler, operasyonlarını tedarik zincirindeki tüm iş partnerleri (yani hem
tedarikçileri hem de dağıtımcıları veya müşterileri) ile senkronize etmelidirler.
Geçmişte bu senkronizasyon, işletmenin tedarik zincirindeki diğer işletmeleri satın
alması veya kontrolü altında tutması ile mümkündü. Günümüzde ise bu
entegrasyon işletmeler arasında kurulan bilişim sistemleri ile mümkün olmaktadır.
Tedarik zincirindeki her işletme kendine has bir yazılım ve donanım sistemi
kullanma eğilimindedir. Tedarik zinciri üyeleri birbirinden habersiz ve bağımsız
olarak farklı bilişim sistemleri kullandıklarından, bazı durumlarda bu sistemlerin
ara yüzlerinin ve veri tabanlarının birbirine entegre edilmesi mümkün
olmamaktadır. Bu nedenle, tedarik zincirindeki tüm üyeleri kapsayacak ve ortak
olarak kullanılacak tedarik zinciri yönetimi bilişim sistemlerinin geliştirilmesi
gerekmektedir.
TZY bilişim sistemi, bir işletmenin tedarik ağındaki stratejileri, operasyonları,
yönetsel analizleri ve karar verme fonksiyonlarını destekleyecek bilgi ve bilgi
işleme becerisi sağlamak amacıyla geliştirilen ve tasarlanan sistemlerdir.
Bir TZY bilişim sistemi, çeşitli bilişim teknolojilerinden, iletişim ağlarından, bilişim
donanımlarından, yazılımlardan, veri aktarımı standartlarından, insan beceri ve
tecrübesinden oluşan bir yapıdır. Bu sistemler, envanter yenilemeyi, kapasite
kullanımını ve materyal akşının tüm zincir boyunca senkronizasyonunu
destekleyecek yüksek kaliteli, amaca uygun, doğru ve zamanında bilgi akışını
sağlar.
Tedarik zinciri bilişim sistemlerine geçiş sürecinde bir paradigma kayması
yaşanmıştır. İşletmeler, tedarikçilerini herhangi bir işletme olarak değil, “stratejik
partner” olarak değerlendirmeye başlamışlardır. Bu durum, iki taraf arasında çift
yönlü bilgi akışına olanak sağlamıştır.
TZY, iş ortaklarının işletmenin veri tabanına bağlanmasına imkân veren bir ara
yüz geliştirilmesini gerekmektedir. Bu bilgiler operasyon veya planlama amacıyla
kullanılabilir.
Örneğin, perakendecinin satış verileri tedarikçiler tarafından görülebilir.
Tedarikçiler de buna göre satın alma planını, üretim ve dağıtım planlamasını
yapabilir. Ayrıca, internet kullanımı ile birlikte tedarik zinciri boyunca gerçek
zamanlı veri ile çalışma imkânı doğmuştur. Tedarik zincirinin entegrasyonu için,
hem yazılımın hem de bilgisayar sistemlerinin entegre edilmesi gerekmektedir.
TZY Planlama & Uygulama Sistemleri
Tedarik zinciri bilişim sistemleri, planlama sistemleri ve uygulama sistemleri
olmak üzere iki grupta incelenebilir.
 Planlama sistemleri, talep tahmini, üretim planlama, stok düzeylerinin
belirlenmesi, bitmiş ürünlerin nerelerde depolanacağı ve hangi taşıma
yöntemleriyle taşınacağı gibi konularda yöneticilere yardımcı olur.
 Uygulama sistemleri ise, dağıtım, depolama, sevkiyat, materyal ve para akışı
süreçlerinin doğru ve hızlı bir şekilde yapılması konusunda işletmelere destek
olmaktadır.
Uygulama sistemlerine örnek olarak Depo Yönetim Sistemleri ve Taşımacılık
Yönetim Sistemleri verilebilir.
Depo Yönetim Sistemleri (WMS), bir depo içerisindeki günlük operasyonları
destekleyen ve depo yerinin en verimli şekilde kullanılmasına yardımcı olan,
envanter seviyesinin izlenmesi ve stok yerleşimi gibi görevlerin merkezi bir
sistemden kontrol edilmesine imkân veren sistemlerdir.
Taşımacılık Yönetim Sistemleri (TMS) ise, taşımacılık operasyonlarının etkin bir
şekilde yürütülmesi ve kontrol altında tutulması için kullanılan ve güzergah
planlama, optimizasyon, yükün denetlenmesi, ödeme işlemleri, araçların veya
römorkların izlenmesi ve gerçek zamanlı araç takibi gibi imkânlar sunan
sistemlerdir.
İnternet
İnternet, geleneksel iş sürecinde köklü değişimlere neden olmuştur.
İnternetin yaygınlaşması ile coğrafi sınırlar ortadan kalkmış, satıcı ile alıcının
buluştuğu yer olan pazarlar farklı bir boyut kazanmış ve satıcılar tüm dünyayı
müşteri kabul ederek ticari faaliyetlerini web tabanlı sistemlere kaydırmışlardır.
Ticaretin web tabanlı sistemlere kayması, elektronik ticareti doğurmuştur (eticaret).
Günümüzde işletmeler, tedarikçileri, bayileri ve müşterileri arasındaki işlemleri
internet ortamına taşımaktadırlar.
Zincir boyunca veri aktarımı kolaylaşmış ve maliyeti düşmüştür.
Elektronik Veri Değişimi (EDI)
Electronic Data Interchange
İşletmelerin birbirleri ile belge ve bilgi
transferlerini standart bir düzen kullanarak
bilgisayardan bilgisayara gerçekleştirmelerine
imkan veren ve lojistik faaliyetlerde sıkça
kullanılan bir sistemdir.
EDI, bağlı işletmelerin faturalarının,
konşimentolarının, sevk teyitlerinin, yükleme
detaylarının ve değiştirmeyi seçtikleri çeşitli
bilgilerin elektronik ortamda değiş-tokuşunu
mümkün kılmaktadır.
EDI sistemlerinin işleyişine bir örnek vermek gerekirse satın alma siparişini
hazırlayan firma elektronik ortam aracılığıyla siparişle ilgili bilgileri tedarikçi
firmaya iletir. Yapılandırılmış formatta tedarikçiye ulaşan veri bir yazılım
yardımıyla sipariş girişi olarak sisteme entegre edilir. Sipariş işleme sistemi, kağıt
üzerinde gelen siparişlerde olduğu gibi gerekli düzenlemeleri yaparak gelen
talebin hazırlanması sürecini başlatır.
EDI’nin ilk uygulama alanı da taşımacılık sektörü olmuştur. 1960’lı yılların sonuna
doğru, özellikle demiryolu, havayolu gibi taşıma ağırlıklı firmaların kağıt üzerinde
işlem yapmanın iş süreçlerinde aksamalara neden olduğunu fark etmeleri ile
birlikte EDI için ilk adımlar atılmaya başlanmıştır.
İlerleyen yıllarda ticaret hacminin artması ile, iletişim ihtiyacı daha da artmış,
kağıt boyutunda yapılan bu işlemlerin yerine işletmeleri çok daha etkin ve geniş
bir iletişim aracı arama yoluna sevk etmiştir.
Otomatik Tanımlama Sistemleri
Tedarik zincirlerindeki materyal, bilgi ve finans akışını hızlandırmak için
geliştirilen ve günümüzde yaygın olarak kullanılan çeşitli alt sistemlerin
oluşturduğu teknolojik sistemler grubuna “Otomatik Tanımlama Sistemleri“
denir.
Otomatik tanımlama sistemlerinin amacı, materyal, bilgi ve finans
mübadelelerinin yapıldığı noktalarda, insan faktörünün elimine edilerek
otomatik sistemler tarafından daha hızlı ve hatasız bir şekilde yapılmasını
sağlamaktır.
1- Barkod
Barkod, birbirine paralel şekilde ve dikey olarak sıralanmış farklı genişlikteki bir
dizi çubuk ve bu çubuklar arasında yer alan boşluklara farklı özelliklerin tayin
edilmesiyle, üzerine yapıştırıldığı ürün hakkında çeşitli bilgiler içermesi ve
gerektiği zaman ilgili teknoloji vasıtasıyla bu bilgilerin öğrenilmesini amaçlayan
teknolojiye verilen addır.
Bar-Coding kelimelerinden meydana gelmiştir.
Barkod sistemi, otomatik tanımlama sistemleri içerisinde
en yaygın olarak kullanılanlardan birisidir.
Basit düzeydeki yapısı, düşük maliyeti ve sağladığı
avantajlar sayesinde tüm dünyada kullanılan bir sistem
durumundadır.
Sistemin Basit Gösterimi
El Terminali
Ana
Bilgisayar
Sabit
Okuyucu
Veriler barkotlara kodlanır ve
bir nesne üzerine yapıştırılırlar.
Infrared ışınları veya lazer ışınları kullanan özel
tarayıcılar kodlanmış veriyi ortaya çıkarır ve bu
sinyalleri tarayıcıdan bilgisayara aktarır.
2- RFID
RFID, farklı maddelerin otomatik tanımlanmasında kullanılan bir teknoloji olup
sabit bir lokasyon ile hareketli bir obje veya objeler arasındaki dijital bilgi
iletiminde kullanılan radyo teknolojisini tanımlamakta kullanılan kavramdır.
RFID, İngilizcede “Radio Frequency Identification”
kavramının kısaltması olup Türkçeye “Radyo Frekanslı
Tanımlama” şeklinde tercüme edilebilir.
RFID’nin Temel Bileşenleri
1- Etiket: RFID etiketlerinde kullanılan mikroçipler sayesinde etiketlerin bellek
özellikleri mevcuttur. Bu belleklere ürün ile ilgili veriler işlenir. 2 tür etiket vardır;
Aktif etiketler, kendi güç kaynaklarına sahip olup bilgiyi direkt okuyucuya
gönderirler.
Pasif etiketler ise etiket anteni vasıtasıyla okuyucudan aldığı enerji ile çalışır ve
bu enerjiyi, depoladığı veriyi okuyucuya iletmek için kullanır
2- Okuyucu: RFID okuyucu, anteni vasıtasıyla etiketin içerisindeki çip ile iletişime
geçer. Okuyucunun RFID sistemi içerisindeki rolü, sahip olduğu anteni vasıtasıyla
RFID etiketi ile iletişime geçmek, verileri transfer etmek ve gerektiğinde yazıcı
özelliği mevcut ise (etiketin de bu özelliğe sahip olması koşuluyla) etiket
üzerindeki bilgileri update etmektir.
Okuyucu çeşitleri
Sabit okuyucu
Mobil okuyucu
El terminali
Kablo ile bir yere
bağlıdırlar ve yer
değiştirmezler
Hareketli araçlara
yerleştirilirler
Kablo ile bir yere bağlı
değildirler
3. Yazılım: RFID sistemi içerisinde yer alan iki tür yazılımdan bahsedilebilir.
Sistem Yazılımı: Etiket ile okuyucu arasındaki etkileşimi sağlayan yazılımlardır.
Ara Katman Yazılımı: Etiket veya okuyucu gibi donanımların, işletmelerde
kullanılan halihazırdaki bazı sistemlerle entegrasyonunu sağlar.
Okuyucunun yaydığı elektromanyetik dalgalar etiket
anteniyle buluşmakta ve mikroçipteki devreleri
harekete geçirmektedir. Mikroçip dalgaları modüle
ederek okuyucuya geri göndermekte ve okuyucu da
yeni dalgayı dijital veri haline dönüştürmektedir.
Okuyucular ile dijital veri haline dönüştürülen
radyo dalgaları, gerekli yazılım ve donanım
araçlarıyla merkez server’a iletilir.
Kablosuz
Etkileşim
Kablosuz
Etkileşim
Ana
Bilgisayar
Etiket
Okuyucular
Etiket ve okuyucudan oluşan sisteme RF alt sistemi denilir. Bu
sistem içerisindeki tüm tanımlama ve ilgili veri iletimleri
kablosuz ağ ile yapılır.
Etiket ve okuyucudan oluşan alt sistem tarafından elde edilen verilerin
işlenmesi ve depolanması için gerekli olan, bilgisayar ve yazılımdan
meydana gelen sisteme de kurumsal alt sistem denir.
Diğer Otomatik Tanımlama Sistemleri
Manyetik Şerit: Manyetik şeritler, kredi kartlarının veya hava yolu kartlarının
arkalarında yer alan siyah veya kahverengi şerittir. Manyetik şeride kodlanan veriler,
manyetik şeridin bir okuyucudan geçmesi sırasında tanımlanır.
Akıllı Kartlar: Akıllı kartlar manyetik şeritlerden daha fazla veri depolama
kapasitesine sahiptirler. Ayrıca bazı akıllı kartlar veri ekleme, silme ve düzenleme
konularında yeniden düzenlenebilir özelliklere sahiptirler.
OCR (Optik karakter tanıma): Bir nesne üzerindeki yazıları okuyup bilgisayara
aktaran sistemlerdir; trafik cezalarını uygulayan radar sistemi gibi.
Sesli Veri Girişi: Sesi algılayarak mekanizmayı otomatik olarak harekete geçiren
tanımlama sistemleridir.
Biyometrik: Hassas savunma ve nükleer tesislere girişleri kontrol altında tutmak
(göz, parmak izi gibi).
Küresel Konumlandırma Sistemi
Global Positioning System (GPS)
GPS, uzay boşluğuna yerleştirilmiş uydular vasıtasıyla yeryüzündeki cisimlerin
konumunu belirlemeye yardımcı olan uydu tabanlı navigasyon sistemidir. GPS
sistemi, dünyanın etrafına konuşlandırılmış 24 uydudan meydana gelir. Bir cismin
konumu, cismin uydulara olan uzaklığına göre belirlenir. Yeryüzündeki bir cismin
konumu, bu uydulardan en az 3 tanesinden gelen sinyallerin birleştirilmesi ile
elde edilir.
GPS, düzenli olarak kodlanmış bilgi yollayan bir uydu ağıdır ve uydularla
arasındaki mesafeyi ölçerek dünya üzerindeki kesin yeri tespit etmeyi mümkün
kılar.
GPS, tedarik zincirlerinde en çok araçların izlenmesinde ve takip edilmesinde
kullanılmaktadır. Böylelikle tedarik zinciri içerisinde izlenebilirlik artmaktadır.
Kaynaklar
(Murray, 2009)
Stadler ve Kilger,
(Coşkun ve Güner, 2012),
(Rouse, 2010)
Laudon ve Laudon
(Landt, 2005)
(Williamson vd. 2004)
(Themistocleous vd. 2004)
(Tarokh ve Soroor, 2006)
(Williamson vd. 2004)