Slayt 1 - sporakademisi.com

DİYABET VE
EGZERSİZ
Doç.Dr.Aydın ŞENTÜRK
Korkmaz ATALAY
Türkiye 5-19 yaş
nüfus:20.844.748
Diyabetli Nüfus:13.965
Diyabet Nedir?
Vücudun kendisi için gerekli olan insülini
yeteri kadar üretememesi veya var olan
insülini gerektiği gibi kullanamaması sonucu
ortaya çıkan
 İlerleyici,
 Hayat boyu süren
 Metabolizma hastalığıdır.
 Bu hastalıkta, kandaki şeker miktarı
normalden oldukça fazladır.

İnsulin Nerede Üretilir ?
İnsulin üreten
hücreler
Pankreastadır.
 Pankreas ,
midenin
arkasında
karın içine
yerleşmiş bir
organdır

Diyabet Tipleri
 Tip
I diyabet
 İnsülin
üretimi
tamamen yok
olmuştur ve vücut
insülin
üretememektedir.
 Tip
2 diyabet
İnsülinin pankreastan kana yeteli miktarda
salgılanamaması
 Kandaki insülinin fizyolojik etkisine karşı
periferik dokularda, özellikle kas
dokusunda gelişmiş olan direnç nedeniyle
yeterli etkiyi gösterememesi
 Her iki durumun beraberce bulunduğu
durumdur.

Tip II diyabet insidansı

Bütün dünyada Tip 2 insidansı hızla
artmaktadır. Diyabetiklerin % 90 gibi büyük
çoğunluğunu oluşturur. Tip 2 diyabet en
çok 40 yaşından sonra görülür. Tip 2
Diyabet obezite, dokularda insülin
kullanılamaması (insülin direnci) ve insülin
sekresyon bozukluğu ile karakterizedir.
DİYABET RİSK FAKTÖRLERİ
Ailede Tip 2 Diyabet Öyküsü
 Genetik Faktörler
 Çevresel Faktörler
 Obezite
 Yaş
 Düşük Fiziksel Aktivite
 Diyet

DİYABET BELİRTİLERİ
Belirtileri;
 Aşırı yeme
 Çok su içme
 Çok idrara çıkma
 Hızlı kilo kaybı
 Yorgunluk hissidir.

Tip 1 Diyabetin kesin nedeni bilinmemekle
birlikte; pankreasa zarar veren virüsler,
otoimmün bozukluk faktörlerinin rol
oynadığı düşünülmektedir.
DİYABET TEDAVİSİ
Diyabet tedavisinin amaçları;
 Kan şekerinin normal ya da normale
yakın değerde tutulması,
 Semptomların ortadan kaldırılması,
 Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,
 Akut ve kronik komplikasyonların
önlenmesi,
 Mortalitenin azaltılmasıdır.
Diabetes Mellitus’un Tedavi
Basamakları;
• Eğitim,
• Diyet,
• Egzersiz,
• Oral antidiyabetikler
• İnsülindir.
Tanı nasıl konur?



Rastgele yapılan
kan şekeri
ölçümünün 200
mg/dl ise,
Açlık kan şekeri
(AKŞ) 126 mg/dl
ise,
Bir OGTT
esnasında plazma
glukoz düzeyi 200
mg/dl ise;
Diyabet tedavisi
EĞİTİM
DİYET
İLAÇ
EGZERSİZ
Diyet
Sağlıklı besinler seçmeli
 Gerekli miktarda besin almalı
 Uygun zamanda yenmeli
 Besinler 3 ANA 3 ARA öğünde tüketilmelidir
 Birey şişmansa ideal vücut ağırlığına
ulaşmalıdır
 Kilo kontrolü mutlaka yapılmalıdır!
 Haftada 1 kez aynı gün, aynı saatte, aynı
kıyafetle tartılmalı.







Bazı meyvelerdeki şeker
miktarları:
Kırmızı Çekirdeksiz Üzüm 1
porsiyon (126g -% 4 atık)
Şekerler, toplam: 20g
Toplam Kalori: 88 Şekerden
Kalori: 80
Kavun
1 su bardağı küp (160g)
Şekerler, toplam: 13g
Toplam Kalori: 54 Şekerden
Kalori: 52
1 porsiyon (134g -% 49 atık)
Şekerler, toplam: 11g
Toplam Kalori: 46 Şekerden
Kalori: 44
Yafa portakalı 1 büyük boy
portakal (270g) Şekerler,
toplam: 23g Toplam Kalori:
132 Şekerden Kalori: 92

Elma 1 büyük elma (3.25
"/ 223g -% 10 atık)
Şekerler, toplam: 23g
Toplam Kalori: 116
Şekerden Kalori: 92

1 su bardağı dilim (109g)
Şekerler, toplam: 11g
Toplam Kalori: 57
Şekerden Kalori: 44

Muz Büyük 1 (140gr)
Şekerler, toplam: 17g
Toplam Kalori: 125
Şekerden Kalori: 68

Çilek 1 porsiyon (147g)
Tabii, toplam: 7g Kalori,
toplam: şekerden 47 Kalori:
28




Şeftali (-% 4 atık 184g)
1 büyük Şekerler,
toplam: 15g Toplam
Kalori: 72 Şekerden
Kalori: 60
1 su bardağı
dilimlenmiş Şekerler,
toplam: 12g Toplam
Kalori: 60 Şekerden
Kalori: 44
Karpuz 1 dilim (280g -%
50 atık) Şekerler,
toplam: 18g Toplam
Kalori: 86 Şekerden
Kalori: 72
Ananas 1 porsiyon
(112g -% 50 atık)
Şekerler, toplam: 9g
Toplam Kalori: 50
Şekerden Kalori: 36
Diyabette aciller

Hipoglisemi (kan şekeri düşmesi)

Hiperglisemi (kan şekeri yükselmesi)

Hiperglisemi komaları
HİPOGLİSEMİ
Hipoglisemide yapılacaklar
Kişinin Bilinci Yerinde İse
 Şekerli su/ meyve suyu verilmesi
 10-15 Dk. Sonra kan şekeri ölçümü
 Tekrar besinler verilir
 Dikkatle takip edilir
 İnatçı durumlarda hastaneye gidilmesi
gerekir.

Kişinin Bilinci Yerinde Değilse
 Kesinlikle ağızdan bir şey verilmez
 GLUKAGON yapılır
 Sağlık hekim ve çalışanlarına haber verilir

Hiperglisemi
Hiperglisemide yapılacaklar
 Kan
şekeri değeri 240 mg/dl
üzerindedir
 İdrarda keton cisimciği tespit
edildi ise hemen müdahale
edilmelidir.
İNSULİNLER ve KULLANIM
ARAÇLARI





İnsulin şişeleri
buzdolabının
kapağında
saklanır
İnsulinlerin
uygulama yolları
Enjektörler
İnsulin kalemleri
İnsulin pompaları
Diyabet ve Egzersiz
Diyabetli çocuklar her türlü egzersiz
ve yarışmalı sporlarda bulunabilir,
gerekli eğitim verilerek yarışmalara
bile katılabilir.
 Diyabet spor için engel değildir.

Egzersiz Çeşitleri
Aerobik egzersiz
 Kuvvet çalışması
 Esneklik egzersizleri

Her gün bir spor salonuna gitmeden de
egzersiz yapmanın pek çok yolu vardır:
 Arabanızı işyerinden, marketten ya da
alışveriş merkezinden uzak bir yere park
edin
 Hafta sonu planlarınıza egzersizi de
ekleyin
 Kahve molanızı yürüyüş molasına
dönüştürün
 Asansör yerine merdivenleri kullanın.

Sonuç olarak yapılan çalışmalara
bakıldığında
EGZERSİZ:
 Düzenli egzersiz, Tip 1 diyabetli
hastalarda tedavinin önemli bir parçasıdır.
 Egzersiz ile glukoz ütilizasyonu artar,
metabolik kontrol düzelir ve hasta
kendisini daha iyi hisseder.
 Egzersizin, insülinin enjeksiyon yerinden
emilimini arttırması başlıca etkilerinden
biridir.

Diyabetli kişi her türlü egzersizi yapabilir.
Ancak egzersiz sırasında veya izleyen
saatlerde hipoglisemi oluşuyorsa ek kalori
almak veya insülin dozunu azaltmak
gerekir.
 Egzersiz zamanı insülin etkisinin maksimal
olduğu zamana denk gelmemeli ve
hastanın yanında glukoz tableti, şeker
yada şekerli içecekler bulunmalıdır.

Fiziksel aktivitenin insülin duyarlılığını
arttırdığı, antremanlı atletlerde oral glukoz
yüklemesine çok düşük seviyelerde insülin
cevabının olması ile gösterilmiştir.
 Bu büyük oranda geçici bir olaydır.
 Tam tersine sedanter bir hayat ta insülin
duyarlılığını azaltmaktadır.

 Kanda
şeker düzenlenmesinin daha
iyi yapılmasına yardımcı olur.
 Aktiviteler vücudunuz tarafından
üretilen insüline daha duyarlı olmanızı
sağlar.
 Aktif olmak daha fazla seker, kalori
yakmanızı sağlar. Bu durum her iki
aktivitede kan şekerinizin düşmesini
sağlar.
 Kan basıncını düşürür.





Aktif olmak kalbin daha güçlü olmasını sağlarken
dakikadaki atim sayısını düşürür.
Kandaki yağ değerlerini daha iyi seviyelere
çeker.
HDL dediğimiz iyi kolesterolü artırırken, kotu
kolesterol olan LDL ve trigiliseridleri azaltır.
Bunlar kalp sağlığını artırır.
İnsülin ve diğer diyabet ilaçlarına olan ihtiyacı
azaltır.
Aktif olmak kan şekerini ve kiloyu azaltabilir.
Bunların her ikisi de insülin yada diyabet
ilaçlarına duyulan gereksinimi azaltacak yönde
etki gösterir.
Kilo verir ve kilonuzu korursunuz.
 Aktif olmak kalori harcamanızı sağlar.
 Yeterli kalori yakarak kilo verebilirsiniz.
 Aktif olarak yasam tarzınızı sürdürürseniz
kilonuzu da sağlıklı seviyede tutabilirsiniz.
 Diğer sağlık problemleri riskini azaltırsınız.
Kalp krizi ve bazı kanser çeşitleri riskini
azaltır, kemik kaybı miktarını azaltırsınız.

Daha enerjik olur ve daha iyi uyursunuz.
 Stresi azaltır. Biraz egzersiz ve yürüyüşle
stresinizi atabilirsiniz.
 Daha güçlü kaslar ve kemikler. Yürümek
gibi uzuvlara ağırlık yükleyen egzersizler
kemikleri kuvvetlendirir. Ağırlık kaldırma
gibi güçlendirme egzersizleri kasları
kuvvetlendirir.
 Daha esnek olur, bu da aktif yaşamdaki
hareketlerinizi kolaylaştırır.
