PowerPoint Sunusu

DENGELİ BESLENME
DR.SÜLEYMAN DEŞDEMİR
Kilo alımının fizyolojisi
Enerji alımı
Enerji tüketimi
Kontrol faktörleri
Genetik etki
Diyet
Egzersiz
Bazal metabolizma
Termogenez
Yağ içeriği yüksek beslenme
kilo artışına neden olur
YAĞ
PROTEİN ya da
KARBONHİDRAT
Enerji
9 kkal/g
Enerji
4 kkal/g
Yağlı besinler:
 daha lezzetlidir
 daha az çiğneme gerektirir
 daha hızlı doyma hissi
sağlar
Bel çevresi ölçümü viseral yağ
göstergesidir
Kadın
Erkek
cm
>88 cm = Artmış risk1
>102 cm = Artmış risk1
1Lean
MEJ, et al. Lancet; 1998:351:853–6
Obezite ve kardiyovasküler
hastalıklar –
Framingham Çalışması
Obezite, kardiyovasküler hastalıklar için önemli
ve bağımsız bir risk faktörüdür
 Obezite uzun süreli risklerin ön belirleyicisidir:
Artmış
risk
Ani ölüm
İnme
Konjestif kalp yetersizliği
Koroner kalp hastalığı

2.8
2.0
1.9
1.5
Ön belirleyicilik değeri, yaş, kolesterol düzeyi, kan
basıncı, sigara kullanımı, sol ventrikül hipertrofisi ya
da glikoz intoleransından bağımsızdır.
Hubert HB, et al. Circulation 1983; 67:
968–77
Obezite: Önde gelen ölüm
nedeni (A.B.D.)
Ölümler/ yıl
(bin)
400
300
200
100
0
Uyuşturucu Trafik
kazası
Yangın
Alkol
İnfeksiyonBeslenme/ Sigara
hastalıkları Aktivite
şekli
McGinnis JM, Foege WH. JAMA 1993; 270: 2207–12
BMI ile ilişkili yıllık maliyet
(A.B.D.)
Yıllık harcama
(ABD$ milyar)12
10
8
BMI (kg/m2)
23–24.9
25–28.9
29
6
4
2
0
Safra kesesi taşı
Hipertansiyon
Koroner kalp
hastalığı
Tip 2
diyabet
Wolf and Colditz. Am J Clin Nutr 1996; 63(Suppl): 466S–9S
Obezite ile ilişkili dolaylı harcama
İşe gitmeme
(gün) 80
Bakımevi
(%) 25
Obezite
yok
Obez
20
60
15
40
10
20
5
0
0
30–39
40–49
Yaş (yıl)
50–59
30–39
40–49
Yaş (yıl)
50–59
Narbro K, et al. Int J Obesity 1996; 20: 895–903
 ŞİŞMANLIK
 VÜCUTTA AŞIRI YAĞ
DEPOLANMASI
SONUCU VÜCUTTA YAĞ ORANININ
ARTMASINA DENİR.
 SEBEBLERİ
1) AŞIRI YEMEK
2) HORMONAL BOZUKLUK
3) ALINAN İLAÇLAR
4) GIDALARDA KALORİ HESABININ BİLİNMEMESİ
5) GEBELİK
6) PSİKOLOJİK
7) HAREKETSİZ KALMA TEMBELLİK
TEHLİKELERİ
1) ÖMRÜ KISALTIR
2) ESTETİK VE GÖRÜNÜM AÇISINDAN
BOZUKLUK
3) SOLUNUM SIKINTISI
4) KALP ŞİKAYETLERİ
5) AYAKLARA AŞIRI YÜKÜN BİNMESİ
SONUCU HAREKET AZLIĞI
6) HORMONAL BOZUKLUKLAR
7) DAMAR SERTLİĞİ, TANSİYON
YÜKSEKLİĞİ
8) HASTALIKLARA KARŞI DİRENCİN
AZALMASI

 NELER YAPILMASI GEREKİR
1) AZ YEME
2) SPOR YAPILMASI
3) VAKTİN DÜZENLENMESİ
4) KALORİ HESAPLANMASININ BİLİNMESİ
5) LİFLİ YİYECEKLERİN YENİLMESİ
6) HORMONAL BOZUKLUK VARSA TEDAVİ OLUNMASI
7) YAĞLI KIZARTMALI HAMURLU YİYECEKLERDEN
KAÇINILMASI
İDEAL KİLO
 KİLO\BOY*BOY
0.0020-0.0024 NORMAL
0.0024-0.0030 AZ ŞİŞMAN
0.0030-0.0035 ŞİŞMAN
0.0035 TEN SONRASI ACİL TEDAVİ
 ÖRNEK
80\170.170=80\28.900=0.0027 AZ ŞİŞMAN


DENGELİ BESLENME
GÜNLÜK İHTİYAÇ KADAR DENGELİ BESİNLERİN
ALINMASI
1) KORBONHİDRATLAR
 GÜNLÜK ENERJİ GEREKSİNİMİ İÇİN %50 –70
 ŞEKER VE BUĞDAY TÜREVLERİ
2) PROTEİNLER
 GÜNLÜK İHTİYAÇ KİLOGRAM BAŞINA 1 GRAMDIR.
 HAYVANSAL (SÜT ÜRÜNLERİ YUMURTA ET)
 BİTKİSEL (KURU BAKLAGİLLER TAHIL SEBZE)
3) YAĞLAR
 GÜNLÜK ENERJİ GEREKSİNİMİN %30 –35 SAĞLAR
 GÜNLÜK İHTİYAÇ 30 GRAMDIR
4) VİTAMİN
 SEBZE VE MEYVELERDE VARDIR.
5) MİNARELLER
6) SU TERLE KAYIP VÜCUT AĞIRLIĞININ %2 SİNİ


 GÜNLÜK
İŞ DURUMU
HAFİF
ORTA
ORTA ÜSTÜ
AĞIR

100 GRAM

ET
BALIK
HİNDİ(ET)
TAVUK
KURUYEMİŞ








KALORİ İHTİYACI
ERKEK
2.500
3.000
3.500
4.000
150-200 KALORİ
150-200 KALORİ
150 KALORİ
150-200 KALORİ
500-600 KALORİ
KADIN
2.100
2.300
2.600
3.000















BAKLAGİLLER
ELMA
PESTİL
LİMON
PORTAKAL
ÜZÜM
SALATALIK
KIVIRCIK
PATLICAN
PATATES
MANTAR
BEYAZ PEYNİR
KAŞAR PEYNİR
SÜT ( İNEK )
SÜT ( KOYUN )
300-350 KALORİ
60 KALORİ
350 KALORİ
25 KALORİ
50 KALORİ
70 KALORİ
15 KALORİ
20 KALORİ
25 KALORİ
80 KALORİ
30 KALORİ
300 KALORİ
400 KALORİ
50-60 KALORİ
100 KALORİ















YOĞURT
YUMURTA
BAL
ÇİKOLATA
DONDURMA
REÇEL
ŞEKER
TAHİN-HELVA
SÜTLAÇ
BUĞDAY UNU
BİSKUVİ
BULGUR
EKMEK
MAKARNA
PİRİNÇ
60 KALORİ
70 KALORİ
300 KALORİ
500 KALORİ
200 KALORİ
300 KALORİ
400 KALORİ
500 KALORİ
150 KALORİ
350 KALORİ
400 KALORİ
300 KALORİ
250 KALORİ
350 KALORİ
350 KALORİ
AYÇİÇEK YAĞI
 TAHİN
 1 KUTU KOLA
 1 KÜP ŞEKER
 ETLİ YEMEKLER
 SEBZELİ YEMEKLER
 ZEYTİN YAĞLILAR

900 KALORİ
600 KALORİ
300 KALORİ
250 KALORİ
250-300 KALORİ
200-250 KALORİ
150-200 KALORİ











60 DAKİKA BASKETBOL
600 KALORİ
60 DAKİKA FUTBOL
500 KALORİ
60 DAKİKA YÜZME
400 KALORİ
60 DAKİKA BİSİKLET
300 KALORİ
60 DAKİKA SAUNA
300 KALORİ
60 DAKİKA YÜRÜYÜŞ
150-200 KALORİ
60 DAKİKA K- FİZİK HAREKETİ
300 KALORİ
60 DAKİKA GÜNEŞTE ÇALIŞMA
200-300
KALORİ
60 DAKİKA AYAKTA İŞ YAPMA
100 KALORİ
60 DAKİKA BÜRODA OTURMA
50 KALORİ
60 DAKİKA UYKU
30 KALORİ

SPOR
 VUCUDUN DENGELİ VE ESTETİK GÖRÜNÜM VE
SAĞLIKLI OLMASI İÇİN YAPILAN VÜCUTTA ORGANİK VE
FİZYOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER OLUŞTURAN
HAREKETLER KOMPLEKSİNE DENİR.
 FAYDALARI
1) BESLENMEYİ DÜZENE SOKAR.
2) ESTETİK AÇIDAN VÜCUDU GÜZELLEŞTİRİR.
3) BÜTÜN SİSTEMLERE DİREK VE İNDİREK ETKİLERİ
VARDIR.
4) RUHİ YÖNDEN İNSANLARI DİNLENDİRİR.
5) İNSANDAKİ ENERJİ YÜKÜNÜ AZALTIR.
6) YAŞLANMAYI GECİKTİRİR.(HÜCRE YENİLENMESİNİ
ARTIRIR)
7) TOPLUMDA SOSYAL İLİŞKİLERİN ARTMASINA SEBEB
OLUR.
8) BOŞ ZAMANLAR DEĞERLENDİRİLİR.
9) EKONOMİK YÖNDEN KAZANÇ SAĞLAR.
SİSTEMLERE ETKİSİ
1) KALP DOLAŞIM SİSTEMİ
KALP ATIMI VE KAN VOLUMUNU ARTIRIR
KALP KRİZİ VE KALP DAMARLARINDAKİ TIKANMAYI
AZALTIR.
KALP İLETİMİNİ DÜZENE SOKAR.
2) SOLUNUM SİSTEMİ
DAHA FAZLA OKSİJEN ALINIP DAHA FAZLA
KARBONDİOKSİT ATILARAK HÜCRESEL YENİLENMEYE
SEBEBİYET VERİR. NEFES DARLIĞI VE SOLUNUM
SIKINTISINI AZALTIR. AKCİĞER VOLUMUNU VE
KAPASİTESİNİ ARTIRIR.
3) KAS SİSTEMİ
ÇİZGİLİ KASLARDA GENİŞLEME VE HACİM ARTIŞINA
SEBEBİYET OLUR. KAS MİKTARI ARTARKEN YAĞ
MİKTARI AZALIR. KAS LİFLERİNDEKİ GENİŞLEMEYE
BAĞLI OLARAK DAHA FAZLA GÜÇ VE AĞIRLIK
KALDIRMAYA SEBEB OLUR. YORGUNLUĞU AZALTIR.

4) SİNDİRİM SİSTEMİ
SİNDİRİMİ VE HAZMI KOLAYLAŞTIRIR. ŞİŞKİNLİK VE
BAĞIRSAK DÜZENSİZLİKLERİNİ AZALTIR. ENZİM
SALGILARINI DÜZENE SOKAR.
5) ÜREGENİTAL SİSTEM
BÖBREKLERİN ÇALIŞMASINI HIZLANDIRDIĞI İÇİN BÖBREK
TAŞI RİSKİNİ AZALTIR. İDRAR MİKTARINI ARTIRDIĞI İÇİN
PROSTATİT ŞİKAYETLERİNİ AZA İNDİRİR.
6) SİNİR SİSTEMİ
UYKUYU DÜZENE SOKAR. ENERJİ YÜKÜNÜ AZALTTIĞI İÇİN
STRES PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARI AZA İNDİRİR. BEYİN
FAALİYETLERİNİ ARTIRARAK İNSANLARDA ZEKA
GELİŞİMİNİ ARTIRIR.
7) GÖZ SİSTEMİ
GÖRMEYİ DÜZENE SOKAR. GÖRME ŞİKAYETLERİNİ AZA
İNDİRİR.
8) HORMONLAR (VÜCUDU DENGEDE TUTAR)
9) CİLT (CİLDİ GÜZELLEŞTİRİR VE KIRIŞMAYI AZALTARAK
ESTETİK YÖNDEN MÜKEMMELLİK SAĞLAR.

SPOR ÇEŞİTLERİ
1) KONDİSYON KÜLTÜR FİZİK HAREKETLERİ
GAYE : KASLARI ISINDIRARAK YAPILACAK HAREKETLERDE
KOLAYLIK SAKATLIKLARIN AZA İNDİRİLMESİNİ SAĞLAR.
GENELDE YAPILAN HAREKETLER KASLARA YÖNELİKTİR.
KARIN KASLARI
OMUZ KASLARI
BACAK VE KALÇA KASLARI
SIRT KASLARI
GÖGÜS KASLARI
KOL KASLARI
BOYUN KASLARI
2) AĞIRLIK KALDIRMALAR
VÜCUDUN MUKAVEMETİNİ ARTIRIR. TÜM VÜCUDU KAPSAR.
3) SPOR ÇEŞİTLERİ
SPORUN CİNSİNE GÖRE SİSTEMİ VEYA SİSTEMLERİ
GELİŞTİRMEYE YÖNELİKTİR.


SAKATLIKLAR
 R
REST
İSTİRAHAT ETMEK
 İ
İCE
BUZ TATBİKİ
 C
COMPRESS KOMPRES VE BANDAJ
 E
ELEVATE
YÜKSEĞE KALDIRMAK
1 ) ŞİŞİ İNDİRİN ( 72 SAAT İÇİNDE AKUT İLTİHABI OLUŞUR.)
BUZ VE KOMPRES
2 ) AĞRI
3 ) SPOR FAALİYETLERİNE DÖNÜŞ
SPOR YARALANMALARI
1) YARALAR
2) KANAMALAR
3) KOPMA VE YIRTIKLAR
4) ÇIKIKLAR
5) KEMİK KIRIKLARI
6) ŞOK
7) ORGAN YARALANMALARI