ENDOFTALMİ Hem. Nazife TEMİZ Hem. Meliha YILDIRIM Göz Kliniği Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com ENDOFTALMİDEKLİNİK, TANI VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ • TANIM: • • • • Edoftalmi, çoğunluğu infeksiyonlara bağlı olarak gelişen ve Oküler boşlukları tutan bir inflamatuar süreçtir. Eğer tenon kapsüllü veya orbitanın yumuşak dokularını tutacak derecede genişleyen bir süreç var ise buna panaftalmi denir. Endoftalmi ekzojen yada endojen kaynaklı olabilir. Ekzojen endoftalmiler, çoğunlukla cerrahi sonrası yada plansız travmalar nedeniyle gözün dış duvarındaki bütünlüğün kaybı sonucu oluşur. Bu bütünlük kaybı dışında keratit veyasklerit sonucuda Endoftalmi olmaktadır. Burada mikroorganizmaların göz içi boşluklara yayılımı söz konusudur. Organizmanın başka bir bölgesinden kaynaklanan bir infeksiyonun, göz içi boşluklara yayılması halinde de endojen endoftalmiden söz edilir ve daha ender görünür. Endoftalmiler, seyir tonlarına göre akut, subakut ve kronik diye ayrılırlar. Endoftalminin klinik ciddiyeti ise, sinsi ağrısız, ağrılı, virülan, çok virülan, süpüratif ve nekrozitan gibi tanımlarla belirlenir. ENDOFTALMİDE KLİNİK BULGULAR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Ağrı Görme kaybı Pupilla reaksiyonları Konjektival hiperami ve kemozis Pupilla kenarında ve alanında membran Vitreus bulanıklığı Fundus refleksinin alınmaması ve sarımlı refle Kapakta Hiperemi Korneada ödem ve Bulanıklık AKUT VİTREUS İLTİHABI veya ENDOFTALMİDE Biyomikroskobik muayenede şiddetli konjektival ve siliyer enjeksiyonun yanı sıra hipopyon yani iltahap hücrelerinin ön kamarada toplanması da görülür. Oftalmoskopi sırasında corpus vitramun sarı – yeşil bir renk aldığı görülebilir ve corpus vitreum apsesi olarak isimlendirilir. Eğer göz dibi görülemiyorsa ultrason tetkiki corpus vitreumun endoftalmiden ne kadar etkilendiğinin değerlendirilmesine yardımcı olabilir. ENDOFTALMİDE TIBBİ TEDAVİ Bir olguda endoftalmi tanısı konduğunda, hızlı bir şekilde mikrobiyolojik tanı yöntemleri ve bunlarla birlikte antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Elbette bazı olgularda doğrudan cerrahi tedavi kararı da verilebilir. Ancak her iki yaklaşımda da mikrobiyolojik tanı araçları ve standart endoftalmi tedavisi için gerekli antibiyotikler hemen hazırlanmalıdır. Bugün artık standart Endoftalmi ilaçlarının ve bunlarla tedavinin nasıl olması gerektiği konusunda literatürde bir söz birliği vardır. 1 – İntravitreal antibiyotik tedavisi - Amikasin 400 mikrogram / 0 - 1 cc içinde - Vankomisin 1 mg/0-1 cc içinde - Deksametazon 400 mikrogram / 0.1 cc içinde Tıbbi Tedavi olarak klinikte uygulama Genellikle; - Vankomiycin 500 4*1 İ.V (150 cc SF içinde yavaş infüzyon) - Sefazol 1 gr 2*1 tb. Oral. Olarak order verilir. Endoftalmi mevcut göze lokal tedavi ise ; - Fortifeye vanko Saatbaşı - Fortifeye sefazol Buçuklarda Siklopjin 3*1 damlatılarak yapılır. Sikloplejin yapışkanlığı önleyicidir. Bu amaçla kullanılır. İntravitrial antibiyotik uygulanması yeni ve etkin antibiyotik kombinasyonlarının kullanılması ve en önemlisi vitrektomi cerrahisi, bilgi ve becerinin artması bunun yanı sıra teknolojik imkanlarının gelişmesi tedaviyi çoğunlukla başarılı kılmaktadır. ENDOFTALMİLİ HASTADA HEMŞİRELİK BAKIMI - Hasta’nın işlemlerinden önce ve sonra Ellerinin temizliği Önemlidir. - Hastanın da sıksık ellerini sabunla yıkaması gereklidir. - ANT takibi. - Fortifiye hazırlanan damlaların etki süresi 48 veya 72 saattir. Tarihi kontrol edilmeli, değiştirilmesi için doktora iletilmelidir. - Hasta’nın duygularını ifade etmesine ortam sağlanmalıdır. - Hasta’nın yanında olduğumuz hissi verilmelidir. - Hasta’nın biyomikroskop muayenesinden sonra temizlik ve hijyen aletlerde sağlanmalıdır. HASTA BİLGİ RAPORU Hasta No 527044 Epizot Notu 1750241 Hasta Adı Soyadı KADER BOLAT Hasta Grubu Yeşil Kart Baba Adı MEHMET Kabul Tarihi 01.10.2005 20:02 Doğum Yeri 066 YOZGAT / SARIKAYA Yatış Tarihi 01.10.2005 00:00 Doğum Tarihi 01.01.1996 Çıkış Tarihi 24.10.2005 00:00 Cinsiyeti KADIN Kurum Adı YEŞİL KART NUMUNE HAST. BAŞHEKİMLİĞİ Yaşı 9 Refakatçi Telefonu - Yatırıldığı Servis GÖZ -1 Adresi KARŞIYAKA MH. NO:36 SARIKAYA / YOZGAT Yatırıldığı Oda Göz Kl. 219. No.lu Oda Durumu YATAN TANI: Sağ opere perforan göz yaralanması + endoftalmi sekeli. Kan tetkikleri: Normal HBS ( - ) Pediatri Konsültasyonu sonucunda tedavisi yapıldı. İntravitreal uygulama Vitrektomi iv Antibiyotik uygulama 10 gün devam edildi. Fortifiye damlaları takip edildi. Sonuç: Fundus net aydınlanıyor, Retina yatışık izleniyor, doktor notunda yer alıyor. Hasta 24.10.2005 ‘te önerilerle ve kontrole gelmek üzere taburcu edildi. Taburcu eğitimi Annesine verildi. Çarpma ve Travmalardan korunması gerektiği ellerinin temizliğinin önemi anlatıldı. İlaçlarını düzenli kullanması ve kontrole mutlaka gelmesinin önemi anlatıldı. GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİ DEĞERLENDİRME Hastanın Çevrenin Güvenliğinin Sağlanması Hasta’nın çarpma ve düşmelerden korunması. Ellerini gözlerine değdirmemesi. İletişim Çocuk hasta olduğu için özenli ilgi, Yaklaşımda dikkatli olunması, ürkütmeme. Solunum Sorun yok. Solunum = 20 – 24 Yeme ve İçme Normal. Çocuğun sevdiği yiyecekleri öğrenme ve diyete ilave ettirmek. Boşaltım Normal Kişisel Temizlik ve Giyinme Anne’ye eğitim verme. Bilgilendirme. Çocuğa ellerini sık sık sabunlaması, Giysilerin temizliği. Beden Isısının Kontrolü Normal 36.6 oC Hareket Anne’sinin gözetiminde, odasında ve koridorda dolaşması. Muayene’ye gitmesi sağlandı. Çalışma ve Eğlence Sevdiği oyuncaklardan aile aldı. Bebek oyuncağını elinden bırakmadı. Cinselliğini İfade Etme Saçlarını tarayıp, değişik tokalar takıyordu. Uyku Uykusu yerinde Sorun Yok. Ölüm Sorun Yok. HEMŞİRELİK BAKIM PLANI Hastanın Mevcut ve Olası Problemleri Hedefler GYA İle İlgili Hemşirelik girişimleri Değerlendirme Mevcut Olan Enfeksiyon Enfeksiyonun Tedavisi ve Kontrolünü Sağlamak Sık Ateş Takibi. Odanın havalandırılması Ellerin temizliği. Tedavinin zamanında yapılması. Enfeksiyon durumu on günlük tedavi ve bakım sonunda bitirilmiştir. Gözde Ağrı Olması Ağrı durumunu aza indirmek veya kaldırmak. Ağrı kesici verilmesi. Dikkatini başka şeylere yönlendirme. Ağrı nedeninin tedavisinin sağlanması. Hafif ağrı ifade etti. Korku ve Endişeleri Yalnızlık Duygusu Endişe ve yalnızlık durumunu paylaşmak ve yok etmek. Hastanın duygularını ifade etmesine imkân sağlamak. Yanında olduğumuz duygusunu vermek. Annesi refakatçi bırakıldı. Sıkıntıları giderildi. Ailenin Bilgi Gereksinimi Aile bireylerini bilgilendirmek. Hastalık hakkında bilgi vermek. Ailenin sorularını cevaplandırma. Taburcu eğitimi verilmesi. Aile Bilgilendirildi. Sevildiğini ve güvende olduğu hissini verebilmek. Çocuk hasta ile birlikte zaman geçirmek. Oyuncakları ile oynamasını ve çok güzel olduklarını söyleme. Saçlarının çok güzel olduğu söylendi. Hasta Tedaviye İzin verdi. Uyumluydu. Sevilme ve Güven Gereksinimi KAYNAKLAR 1. Göz Hastalıkları El Kitabı – Atlas Gerhard K.Lang Çeviri Editörü: Prof.Dr. Fazıl Sezen Sayfa: 290 – 291 – 292 Palme yayıncılık. 2. Temel Göz Hastalıkları Editörler Prof.Dr. Pınar AYDIN Prof.Dr. Yonca A. AKOVA Sayfa: 387 – 388 – 389 – 390 …….400 ‘e kadar. Güneş Kitabevi. Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com