Bronşektazi Göğüs Cerrahisi 1.Bronşobstrüksiyonuyadaanormaldilatasyonu 2.Kronikkalıcıinfeksiyon • Bumekanizmalardanhangisininönceliklegeliştiğiaçıkolmamaklabirlikteikisidebirbiriyleyakındanilişkilidir • Bronşektazininüçtemelpatolojiktipivardır 1.Silindrikbronşektazi 2.VariközBronşektazi 3.Kistik(Sakküler)bronşektazi • Psödobronşektazi • Akutpnömonikbirinfeksiyonutakibenbronşlardasilindirikdilatasyonmeydanagelir • Bronşektazidenfarklıolarakdilatasyonkalıcıdeğildir • Uygun tedavi ile gerileyerek tamamen iyileşir (birkaçhaftaveyaay) • Cerrahi tedavi düşünülen olgularda bronşektazi 1 181 Hasan Çaylak Patogenez • Bronşektazigelişimindeikitemelmekanizmarol oynar Göğüs Cerrahisi Journal of Clinical and Analytical Medicine Giriş • Subsegmentalsolunumyollarınınanormalvekalıcıdilatasyonuşeklindetanımlanır • Hastalıkolmaktançokçeşitlipatolojiksüreçlerin sonbasamağınıyansıtananatomikbirbozukluktur • Bronş duvarında destrüksiyona yol açan inflamatuarbirsüreçsözkonusudur ilepsödobronşektazininayrımıönemlidir • Bronşektazidahaçoksolhemitorakstayerleşir • Genelliklealtloblar,ortalobvelingulayıetkiler • Bilateralyerleşim%10-20civarındadır Etiyoloji • Bronşektazinedenleriikianagrubaayrılabilir 1.Edinselnedenler 2.Konjenitalnedenler • Bronşektazilerinçokbüyükbirkısmıedinselnedenlere bağlıdır. Bu nedenlerin başında çocukluk çağıviralinfeksiyonlarıiletekrarlayanakciğerinfeksiyonlarıgelir • Konjenital nedenlerden kistik fibrozis, Kartegener sendromu ve hipogamaglobülinemiler sık nedenlerdir • Edinselbronşektazilerlokalolmaeğilimindeiken konjenitalbronşektazilerdüfüzolmaeğilimindedirler • Difüzolgulardaklinikgidişdahakötüolupsolunumyetmezliğinebağlıölümgelişebilir • Üçtebirolgudaalttayatansebepbulunamaz Bronşektazi Etiyolojisi 1-Edinsel Bronşektazi Bronkopulmoner İnfeksiyonlar (Kızamık, difteri, boğmacagibiçocuklukçağıenfeksiyonlarıilebakteriel,viralvemikotikenfeksiyonlar) BronşObstrüksiyonu(İntrensekveekstrensek) OrtaLobSendromu 2 182 Edinselhipogamaglobülinemi 2-Konjenital Bronşektazi İmmunDefektler(Hipogamaglobülinemi,IgEksiklikleri) Metabolik Defektler (Kistik Fibrozis, alfa-1 antitripsineksikliği) Ultrasütrüktürel Defektler (Primer silier diskineziler) AnatomikDefektler Klinik • Klinikbulgularspesifikolmamaklabirliktekarakteristiktir • Tipik olarak bol balgamla birlikte tekrarlayıcı veyakalıcıöksürükmevcuttur • İnatçıöksürükvebalgamçıkarmaöyküsüçoğunluklaaylaryadayıllaröncesinedayanır • Bunlaraekolaraknefesdarlığı,weezingveplöritikgöğüsağrısıolabilir • Hastalığın ilerlemesi ile birlikte hemoptizi gelişebilir.Masifhemoptizisıkdeğildir(%3-4),ancak hayatıtehditeder. Tanı Yöntemleri • DirekAkciğerGrafisi - Tanısaldeğerisınırlıolupsensitivitesidüşüktür - Olgularınçoğundanormalolarakdeğerlendirilir - Anormal grafilerde bulgular tanısal olmaktan çokbronşektaziyidüşündürürniteliktedir 3 183 • Hava sıvı seviyelenmesi, kistik gölgelenmeler, havayoluduvarkalınlaşması,volümkaybı,infiltratifgörünüm,havalanmaazlığıveatelektazigözlenebilir • BilgisayarlıTomografi - Kullanıma girmesi ile birlikte bronşektazide temeltanıyöntemiolanbronkografininyerinialmıştır - Günümüzdebronşektazitanısındaaltınstandardıoluşturur - Duyarlılığı %67-%97 ve özgüllüğü %75%100’dür • Bronkoskopi - Direktanıiçinkullanılanbiryöntemdeğildir - Endobronşialpatolojilerinbelirlenmesinde,bronşektaziye neden olan yabancı cisimlerin belirlenmesiveçıkarılmasında,kültüriçinörnektemininde vesekresyonlarıntemizlenmesindekullanılabilir Tedavi: • MedikalTedavi - Semptomatik hastalarda öncelikle medikal tedaviuygulanmalıdır - Medikaltedavidehedefler; • Temelsebebinortadankaldırılması • İnfeksiyonunkontrolu • Trakeobronşialsekresyonlarınuzaklaştırılması • Havayoluobstrüksiyonunundüzeltilmesi - Enfeksiyonununkontrolündegenişspektrumantibiyotiklerkullanılmalıdır 4 184 - Uygun antibiyotik seçimi kültür antibiyogram sonuçlarınagöreşekillendirilir - Sekresyonların temizlenmesinde göğüs perküsyonu, postural drenaj ve hastaya öğretilen öksürükegzersizlerigibisolunumfizyoterapiyöntemleriçoğunluklaihmaledilenancakhastaiçinhayati önemesahiptedaviilkeleridir - Havayoluobstrüksiyonusemptomlarıvarlığında bronkodilatatörlerkullanılabilir - Steroid tedavi çoğunlukla gerekmez. Obstrüktif semptomlarınkötüyegittiğiakutalevlenmeliolgulardakullanılmalıdır • Cerrahi Tedavi - Akciğer rezeksiyonu tüm bronşektazi hastaları içinküratifbirtedaviseçeneğindenzamaniçinde tıbbi tedaviye dirençli veya komplikasyon gelişen hastagrubuilesınırlı,dahaazsıklıktabaşvurulan birtedaviyöntemihalinegelmiştir - Uygunseçilenolgulardakesinsonuçverir - Cerrahitedaviiçinhastaseçimkriterleri; • Uygun medikal tedaviye rağmen inatçı semptomlarındevamettiğilokalizebronşektazihastaları • Lokalhastalığımevcutoluptekrarlayaninfeksiyonlarnedeniylesıksıktedavialmakzorundakalan hastalar • Baştahemoptiziolmaküzerekomplikasyongelişenbronşektazihastaları - Cerrahitedavideamaç; 5 185 • Medikaltedavininyetersizkaldığıhastalardayaşamkalitesiniarttırmak • Ağırhemoptizi,akciğerapsesiveampiyemgibi komplikasyonlarıortadankaldırmak • Potansiyelbirmalingniteyiortadankaldırmaktır - Hastalığınlokalizeolmasıcerrahidebaşarışansınıarttırır - Bilateralolgularda,planlananrezeksiyonlariçin hastanınyeterlipulmonerrezervesahipolupolmadığınıntespitiönemlidir - Geniştutulumluolgulardakistikfibrozisveyasilierdismotilitesendromlarıgibidüzeltilmesimümkünolmayanpatolojilerinmevcutolupolmadığını araştırmakgerekir - Cerrahi rezeksiyonda temel ilke mümkün olduğuncasağlamakciğerparankimininkorunmasıbununyanındatümhastalıklıkısımlarınçıkarılmasıdır - Cerrahiye bağlı mortalite %1-2 ve morbidite %15civarındadır - Ensıkkomplikasyonlar • Yarayerienfeksiyonu • Uzamışhavakaçağı • Atelektazi • Bronkoplevralfistül • Aritmi • Pnömoni • Ampiyem • Reeksplorasyon gerektiren postoperatif hemoraji 6 186