KALITIMIN KROMOZOMAL TEMELİ Sağlık Slaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com Mendel kalıtımının fiziksel temeli, eşeyli yaşam döngülerindeki kromozomların davranışlarına dayanır Kalıtımın Kromozom Teorisi Mendel Genleri kromozomlar üzerinde özgül lokuslara sahiptir ayrılma ve bağımsız dağılma geçiren kromozomdur MORGAN Özgül bir geni özgül bir kromozomla ilişkilendiren ilk kişiydi Mendelin kalıtılabilir faktörlerinin kromozomlarda bulunduğunu kanıtlamıştır Drosophila melanogester 3 Düz Buruşuk Sarı Yeşil Eşeye bağlı kalıtımın bulunuşu Dişi X Erkek F1 F2 3:1 oranı ! Beyaz gözlülük sadece erkeklerde vardı? Bir eşey kromozomu üzerinde bulunan genlere eşeye-bağlı genler denir Beyaz gözlülük sadece erkeklerde görülmesi bu genin X kromozomu üzerinde taşındığını göstermektedir Bağlı genler aynı kromozom üzerinde bulunduklarından birlikte kalıtılmaya eğilimlidirler Aynı kromozom üzerindeki genler genetik çaprazlamalarda birlikte kalıtılma eğilimindedirler çünkü kromozom tek bir birim halinde aktarılır. Bu tür genlere bağlı gen denir Kromozomların bağımsız dağılımı ve ve krossing over (parça değişimi) genetik rekombinantları üretir İlk ebeveynden kalıtılan özelliklerin yeni kombinasyonlarına sahip yavruların üretilmesine genetik rekombinasyon denir RE KOMBİNASYON = Yeniden KOMBİNE OLMA Yeniden DÜZENLENME 1. Bağlı olmayan genlerin rekombinasyonu: Kromozomların bağımsız dağılmaları Farklı kromozomlar üzerinde bulunan her hangi iki gen için % 50 rekombinasyon frekansı görülür Bağlı olmayan genler arasındaki rekombinasyonun fiziksel temeli mayozun metafaz 1 evresindeki homolog kromozomların rastgele yöneliminde yatmaktadır 2. Bağlı genlerin rekombinasyonu : Krossing over GEN HARİTALAMA Rekombinasyon frekansı? Eşey Kromozomları Eşeyin (cinsiyetin) kromozomal temeli organizmaya göre farklılıklar gösterir İnsanda eşeye bağlı hastalıklar Duchene kas distrofisi Hemofili Kromozomal kalıtımdaki istisnalar ve hatalar Kromozom sayısının değişmesi Kromozom yapısının değişmesi Anöploidi Delesyon Poliploidi Duplikasyon İnversiyon Translokasyon